Рет қаралды 3,050
spontaniczny wypad do miejscowości Krupe ( między Krasnymstawem a Chełmem ) tam znajdują się malownicze ruiny zamku położone nad stawem. Miejsce godne odwiedzin
Ozdobna pierwsza litera znacznych rozmiarów ruiny zamku w Krupem stoją przy rozlewiskach dopływu rzeki Wieprz. Ich częścią jest jeziorko znajdujące się tuż przy zamku od strony północnej. Niestety duże walory turystyczne tego miejsca nie są wykorzystywane - ruiny porośnięte są roślinnością i raczej trudno wyobrazić sobie, jak kiedyś wyglądało całe założenie. A składało się ono z zamku właściwego, postawionego najwcześniej i przedzamcza z budynkami gospodarczymi otoczonych wspólnym murem z 4 bastejami oraz fosą i mokradłami. Była to więc bardzo dobrze ufortyfikowana warownia, choć zachowana basteja oprócz funkcji obronnych pełniła też rolę mieszkalną. Jako budulec posłużyły kamienie i cegły.
Zamek właściwy miał kształt czworoboku z dwoma skrzydłami mieszkalnymi ustawionymi prostopadle, będącymi jednocześnie częścią murów obwodowych, pomiędzy którymi znajdował się dziedziniec. Do zamku właściwego przylegała w narożu pięcioboczna, trzykondygnacyjna basteja. Od przedzamcza oddzielała go sucha fosa. Wjazd do założenia prowadził od strony płd.-wsch. przez most zwodzony i ogrody. Do dzisiaj przetrwały wysokie mury z otworami okiennymi, ozdobione sgraffitem i zwieńczone attyką, świadczące o dawnej świetności obiektu, który był podobno urządzony z wielkim przepychem. Potwierdzają to znaleziska archeologiczne m.in. piękne kafle i fragmenty kominków. Niestety obecnie teraz zamku jest mocno zaśmiecony a mury osprejowane, co jest efektem imprez organizowanych tam przez miejscowy "element". Ooza zamkiem właściwym przetrwały odcinki murów obwodowych, w tym samotny fragment od płn.-wsch z basteją.
Obok zamku stoi jeszcze dwór Reyów z XVIII wieku. Jest co prawda ogrodzony, ale można się do niego dostać od strony jeziora
Aktualizacja: Zamek został niedawno oczyszczony z roślinności i częściowo zagospodarowany. Odbywają się w nim cykliczne imprezy.
Bohater - awanturnik
Zamek w Krupem stał się miejscem akcji powieści znanego pisarza i emigracyjnego działacza politycznego w XIX wieku Michała Czajkowskiego. Bohaterem jej był Samuel Zborowski skazany na banicję magnat - awanturnik, największy wróg hetmana i kanclerza Jana Zamoyskiego. Dlatego właśnie miał on tu, niedaleko zamków Zamoyskiego postawić potężny kasztel z 7 wieżami aby go drażnić. Jest to tylko częściowo prawda, bo zamek został zbudowany przez Krupskiego, a Zborowski tylko go rozbudował, nie miał również tak dużych rozmiarów ani wspomnianych 7 baszt. Szybko też stał się siedzibą Pawła Orzechowskiego, najbliższego współpracownika Zamoyskiego. Sam Zborowski mimo, że bandyta, okrutnik i zdrajca paktujący z obcymi monarchami posiadał specyficzna charyzmę, która spowodowała, iż powstało wiele utworów literackich rehabilitujących go przynajmniej częściowo. Był wielbiony szczególnie pośród Kozaków, którym przewodził podczas wyprawy na ziemie tureckie. Wspominano jego zasługi wojenne i walkę z despotyzmem reprezentowanym rzekomo przez polskich królów Walezego i Batorego.
KALENDARIUM
ok.1492 r. - Jerzy Krupski rozpoczął budowę niewielkiego zamku. Nie zachował się opis tej warowni
punktor1523 r. - pierwsza wzmianka o zamku w dokumentach
punktorNastępnym właścicielem był Samuel Zborowski herbu Jastrzębiec oraz jego potomkowie - Gnoińscy. Zborowski otoczył zamek murem kurtynowym z drewnianymi gankami strzelniczymi. Wiadomo że zamek miał wtedy 4 baszty ozdobione herbem Jastrzębiec oraz wieżę bramną. Dodatkowo zamku broniła fosa, rozlewiska i most zwodzony
punktorkoniec XVI w. - od Gnoińskich zamek kupił Paweł Orzechowski. Wzniósł on skrzydło płn-zach. z krużgankami i wielkimi salami reprezentacyjnymi oraz płd.-zach. z basztą. Mieściły się tam kuchnie, spiżarnie oraz izba stołowa. Całość wieńczyła attyka i gzymsy
punktorlata 1604 - 1608 - nastąpiła znaczna rozbudowa i przebudowa zamku. Powstało trzypiętrowe skrzydło płd-zach. z wielką salą reprezentacyjną, przedzamcze z zabudowaniami gospodarczymi, dodano attykę, zmodernizowano baszty narożne na basteje. Zamek otaczały dwa ogrody
punktor1644 r. - po Orzechowskich zamek często zmieniał właścicieli
punktorok. 1656 r. - w czasie "potopu szwedzkiego" został zniszczony przez Szwedów
punktor1665 r. - po wybuchu pożaru mury zamkowe były w bardzo złym stanie, dachy pokryto słomą. Spłonęła cała zabudowa gospodarcza zamku, w jej miejsce pobudowano prowizoryczne budy, które w razie zagrożenia były schronieniem dla mieszkańców okolicznych wsi
ŹRÓDŁO OPISU
zamkomania.pl/krupe.php