รวมตำนานพระพุทธรูปที่สำคัญและเก่าแก่ที่สุดของประเทศไทย พระแก้วมรกต พระพุทธสิหิงค์ พระพุทธชินราช

00:00:00 พระแก้วมรกต
00:23:48 พระพุทธสิหิงค์
00:49:56 พระพุทธชินราช
รวม #ตำนานพระพุทธรูปสำคัญ และเก่าแก่ที่สุดของประเทศไทย #พระแก้วมรกต #พระพุทธสิหิงค์ #พระพุทธชินราช
พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร หรือ #พระแก้วมรกต เป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของประเทศไทย ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม (หรือ #วัดพระแก้ว ) ในพระบรมมหาราชวัง #กรุงเทพมหานคร
พระแก้วมรกตเป็นพระพุทธรูปที่แกะสลักจากหยกอ่อนเนไฟรต์สีเขียวดั่งมรกต เป็นพระพุทธรูปสกุลศิลปะก่อนเชียงแสนถึงศิลปะเชียงแสน หลักฐานที่ตรงกันระบุว่าพบครั้งแรก ประดิษฐานอยู่ในเจดีย์วัดป่าญะ ตำบลเวียง เมืองเชียงราย(ปัจจุบันคือ วัดพระแก้ว อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย) ในปี พ.ศ. 1977 (หรือ ค.ศ. 1434) ฟ้าได้ผ่าลงองค์พระเจดีย์จนพังทลายลง จึงพบพระพุทธรูปพอกปูนลงรักปิดทอง จึงได้นำไปไว้ในวิหาร ต่อมาปูนบริเวณพระนาสิก (จมูก) เกิดกะเทาะออก เห็นเป็นเนื้อมรกต จึงกะเทาะปูนออกทั้งองค์ เห็นเป็นเนื้อหยกสีมรกตทั้งองค์
หลังจากนั้น พระเจ้าสามฝั่งแกนแห่งเชียงใหม่ทราบข่าวการค้นพบพระพุทธรูปนี้ จึงเชิญมาประดิษฐานที่เชียงใหม่ แต่ช้างทรงพระแก้วมรกตกลับไม่เดินทางไปยังเชียงใหม่ แต่ไปทางลำปางหากช้างนั้นมีพระแก้วมรกตอยู่บนหลังช้าง เชียงใหม่เห็นว่าลำปางก็อยู่ในอาณาจักรล้านนาจึงนำไปไว้ที่วัดพระแก้วดอนเต้า ถึงสมัยพระเจ้าติโลกราช ได้เชิญพระแก้วมรกตมายังเชียงใหม่ สร้างปราสาทประดิษฐานไว้แต่ถูกฟ้าผ่าหลายครั้ง ครั้นเมื่อพระเจ้าไชยเชษฐาแห่งล้านช้างซึ่งเป็นญาติกับราชวงศ์ล้านนามาครองเมืองเชียงใหม่ เมื่อพระเจ้าไชยเชษฐาเสด็จกลับหลวงพระบาง ก็เชิญพระแก้วมรกตไปด้วยพร้อมกับพระพุทธสิหิงค์ ทางเชียงใหม่ขอคืนก็ได้แต่พระพุทธสิหิงค์ เมื่อล้านช้างย้ายเมืองหลวงจากหลวงพระบางมาเวียงจันทน์ก็เชิญพระแก้วมรกตลงมาด้วย ต่อมาสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงสถาปนากรุงธนบุรีขึ้นเป็นเมืองหลวง พระองค์ได้ทรงอัญเชิญพระแก้วมรกต และพระบาง มาจากอาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์ (ลาว) ในครั้งนั้นประดิษฐานไว้ที่วัดอรุณราชวราราม ต่อมาเมื่อสิ้นรัชสมัยของพระองค์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงอัญเชิญพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรลงบุษบกในเรือพระที่นั่ง เสด็จข้ามฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา มาประดิษฐานยังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม จนถึงปัจจุบัน ส่วนพระบางได้คืนให้แก่ หลวงพระบาง (ลาว)
พระพุทธสิหิงค์ เป็นพระพุทธรูปโบราณหล่อด้วยสำริดหุ้มทอง ปางสมาธิ สูง 79 เซนติเมตร หน้าตักกว้าง 63 เซนติเมตร [1]เป็นศิลปะแบบลังกา ตามประวัติกล่าวว่า พระเจ้าสีหฬะ พระมหากษัตริย์แห่งลังกาทวีปทรงสร้างขึ้น เมื่อ พ.ศ. 700 ต่อมา พระเจ้าศรีธรรมโศกราชแห่งราชอาณาจักรตามพรลิงก์ได้ไปขอมาถวายพระร่วงแห่งกรุงสุโขทัย เมื่อสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 แห่งกรุงศรีอยุธยาได้กรุงสุโขทัยเป็นเมืองขึ้น จึงได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่กรุงศรีอยุธยา ต่อมา ได้มีผู้นำไปไว้ที่เมืองกำแพงเพชรและเชียงราย เมื่อพระเจ้าแสนเมืองมา เจ้านครเชียงใหม่ยกทัพไปตีเมืองเชียงรายได้ จึงได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่เชียงใหม่พร้อมกับพระแก้วมรกต เมื่อสมเด็จพระนารายณ์มหาราชตีเมืองเชียงใหม่ได้เมื่อ พ.ศ. 2205 ได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์มาประดิษฐานที่วัดพระศรีสรรเพชญ์ กรุงศรีอยุธยาเป็นเวลานานถึง 105 ปี
เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 แก่พม่าใน พ.ศ. 2310 ชาวเชียงใหม่ได้อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์กลับไปที่เชียงใหม่ เมื่อมณฑลพายัพได้กลับมาเป็นของไทยในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาทโปรดให้อัญเชิญลงมายังกรุงเทพมหานครเมื่อปี พ.ศ. 2338 โดยประดิษฐานอยู่ ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ พระราชวังบวรสถานมงคล[2] นิยมเชิญออกมาช่วงเทศกาลสงกรานต์ให้ประชาชนไทยได้สักการะและสรงน้ำ
พระพุทธรูปองค์นี้สร้างขนานนามว่า พระพุทธสิหิงค์ อีกองค์หนึ่งประดิษฐานในวิหารวัดพระเจ้าเม็งรายเป็นพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย ที่ฐานพระพุทธรูปมีจารึกด้วยอักษรธรรมล้านนาภาษาบาลีและภาษาไทยวนว่า ผู้สร้างเป็นพระสังฆราชนามว่า พระศรีสัทธัมมไตรโลกรัตนจุฬามหาสังฆราช สร้าง พ.ศ. 2012 (ตรงกับรัชสมัยพญาติโลกราช) ขนานนามว่า พระพุทธสิหิงค์ ฐานของพระพุทธรูปมีน้ำหนักทองสำริด 24,000 หน่วย มีจารึกที่ฐานเป็นภาษาบาลี
พระพุทธชินราช ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าสร้างในสมัยใด คงมีแต่พงศาวดารเหนือ ซึ่งเป็นเอกสารที่เล่าถึงตำนานเมืองเหนือเรื่องต่าง ๆ สมัยกรุงศรีอยุธยา ถูกเรียบเรียงขึ้นใหม่โดยพระวิเชียรปรีชา (น้อย) ในปี พ.ศ. 2350 ที่อ้างถึงกษัตริย์เชียงแสนพระนามพระเจ้าศรีธรรมไตรปิฎกเป็นผู้สร้าง พร้อมกับการสร้างเมืองพิษณุโลกและพระพุทธรูปอีก 2 องค์คือพระพุทธชินสีห์และพระศรีศาสดา
พ.ศ. 2409 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชนิพนธ์เพิ่มเติมเกี่ยวกับประวัติการสร้างพระพุทธชินราช พระพุทธชินสีห์ และพระศรีศาสดา ในชื่อ "ตำนานพระพุทธชินราช พระพุทธชินศรี และพระศรีศาสดา" ในหนังสือวชิรญาณวิเศษ โดยใช้พงศาวดารเหนือในการอ้างอิงจึงทำให้มีเนื้อหาหลักคล้ายคลึงกัน แต่เพิ่มเติมการสร้างพระเหลือเข้าไป และมีการระบุศักราชในการสร้างพระพุทธรูปทั้ง 3 องค์ไว้ดังนี้ พระพุทธชินสีห์และพระศรีศาสดาหล่อในปี พ.ศ. 1498 และพระพุทธชินราชหล่อขึ้นในปี พ.ศ. 1500 (หย่อนอยู่ 7 วัน)
พ.ศ. 2423 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ ได้ทรงแต่งตำนานการสร้างพระพุทธชินราชขึ้นอีกสำนวนหนึ่ง ชื่อ "พงษาวดารเหนือ : เป็นลิลิตเรื่องนิทานพระร่วง แลนิทานพระเจ้าธรรมไตรปิฎก นิทานพระชินศรี พระชินราช พระศาสดา" ซึงมีเนื้อเรื่องเช่นเดียวกับพงศาวดารเหนือและพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่เพิ่มความสัมพันธ์ระหว่างพระบรมราชจักรีวงศ์กับพระพุทธชินราชเข้าไปด้วย
#เรื่องเล่าจากบันทึก เล่าเรื่องต่างๆที่มีสาระและน่าสนใจ ประวัติศาสตร์ ประวัติบุคคลสำคัญต่างๆ รวมถึงธรรมะคำสอนต่างๆ

[@HamPhuangyai]

หลวงพ่อทองคำ วัดไตรมิตร อีกหนึ่งพระพุทธรูป ที่สวยงามมาก

[@prachakornphankham7704]

กราบนมัสการพระแก้วมรกต สาธุสาธุสาธุ

[@user-cm3zv9vb9s]

ส่วนองค์พระสิงห์องค์ที้อัญเชิญมากรุงเทพไม่ได้เป็นองค์ดั้งเดิมเชียงใหม่ได้เอาซ่อนไว้ และเอาพระอีกองค์มอบให้มาครับ ส่วนพระสิงห์อยู่ในอุโมงค์ที่เชียงใหม่จนมาถึงทุกวันนี้ครับ

[@user-dd6mv3vp5d]

สาธุ สาธุ สาธุ

[@user-dd6mv3vp5d]

ทรงพระเจริญ❤❤❤

[@user-mt8hl1ly9z]

พระแก้วมรกต ฐานคือมรกตเดียวกับพระแก้ว ..ฝั่งลึกลงไปใต้ฐาน เท่าที่ฟังมา🙏🏻🙏🏻❤❤

[@ftnewschannelofthailand706]

ขอบคุณ ครับ

[@monthepintassing3896]

สาธุครับ

[@budsagornlaksanasri5916]

บารมีบุญ สาธุ สาธุ สาธุ

[@nuttavut5596]

สาธุ

[@aranyarattananarong9081]

🙏สาธุ บรรยายได้ละเอียดมากค่ะ

[@user-rm6hx8tw2p]

สาธุสาธุสาธุ

[@user-rm6hx8tw2p]

พระพุทธเจ้างามทุกพระองค์

[@user-gq3qc1se8g]

สาธุครับ ขอให้ลุกหายเจ็บหายไข้ด้วยเถิดฟังก่อนนอนทุกๆวัน 🙏🙏

[@user-op8xg9us7r]

เอาให้แน่...สาธุ.ๆ.ๆ.

[@user-mk8ch1nf1u]

หาฟังเรื่องพระแก้วมรกต โดย อ.ไพศาล แสนไชย พญาพิงคราช ครูบาคันธา คันธาโร จะมีบอกวันเดือนปีบอกการได้มาซึ่งก้อนหยกและวันเดือนปีทำพิธีแกะสลักพระแก้วและวันเดือนปีสมโภชพุทธาภิเษกพระแก้วมรกตและชื่อดั้งเดิมของพระแก้ว หาฟังกันนะคะ พระแก้วของเราชาวไทยองค์นี้แกะสลักมาด้วยความตั้งใจและบริสุทธิ์ใจมากๆของกษัตริย์ไทยโบราณภาคเหนือและเสนาอำมาตย์และประชาชนและพระครูบาทั้ง19รูปซึ่งพระทั้ง19รูปนี้ท่านเข้าสู่พระนิพพานหมดทุกรูปแล้ว หาฟังเรื่องราวพระแก้วมรกตโดยอ.ไพศาลกันค่ะ

[@user-go5gs2ie4u]

กราบสาธุๆๆๆ

[@user-dd6mv3vp5d]

มรกต❤

[@pakinbuathong9943]

❤🎉😊

[@tud_noil]

🙏🙏🙏

[@user-dd6mv3vp5d]

❤

[@user-nf2uz9dn2k]

สวยมากครับ

[@user-dd6mv3vp5d]

🦋🙏

[@tumtum1843]

ตำนานพระแก้วมรกต​ ฟ้าผ่าที่วัดพระแก้วที่อำเภอเมืองเชียงราย​ ชื่อเดิมวัดป่าเยี๊ยะ​ ไม่ได้อยู่อำเภอเชียงแสนนะ​

[@user-wg5vo4kc3i]

ว่ากันว่าฟ้าฝ่าที่วัดเจดีย์หลวงเชียงแสนครับเห็นเขาเขียนว่างั้น😊

[@MrPong03]

@@user-wg5vo4kc3i อยู่ที่ ในตัวเมืองเชียงรายครับ

[@asawinrakmanusa3590]

วัดพระแก้ว ตั้งอยู่ในตัวเมืองเชียงราย ไม่ใช่เชียงแสนครับ เชียงรายไม่ได้เป็นเมืองขึ้นเชียงใหม่ หากแต่สมัยพระเจ้าสามฝั่งแกน เสด็จไปประทับที่เชียงใหม่ เชียงรายจึงเป็นเมืองลูกหลวง แอดมิน ควรศึกษาประวัิศาสตร์ให้ดีกว่านี้ครับ

[@khammanhsvk6930]

ຖ້າມຄົນລາວລ້ານຊ້າງທີເອີນວາອີສານເດີພູ້ນຳມາຈາກນະຄອນຊຽງໃໝ໋ແມ່ນພະຍາໂພທິສາລາດນຳມາຈາກຊຽງໃໝ໋ລ້ານນາລາວປະຈຸບັນມີແຕ່ເອກລາດຄວາມລາວໃດ້ຄືນມາຈາກໄທພູທີກົດຂີ້ລະຮຸກຮານລາວມາຕະລອດ

[@khammanhsvk6930]

ວ່າພະແກ້ວເປັນສົມບັດຂອງໃຜຈະໃດ້ຄຳຕອບ

[@user-mz1gw6jo8y]

ลาวถ้าไม่แยกจากไทยป่านนี้คงเจริญไปด้วยกันกับไทยแล้วเด้อ❤😊🎉

[@user-dd6mv3vp5d]

❤😮😊

[@Trews-hk4uq]

กาแฟกดสยาม

[@Nakpim]

น่าสนใจ

[@user-hi8tr4sc7q]

แก้วมรกต>ธาตุจากภูเขาไฟ,ภูเขาไฟส่งความหมายถึงเสาร์

[@user-xo3te5uj8t]

สาธุสาธุสาธุในสิ่งศักดิ์ทุกฯองค์ท่านที่เป็นตัวแทนองค์สัมมาสัมพุทธเจ้าข้าเจ้าขอนอบน้อมแด่พระองค์ท่านเกิดชาติใดหนใดขออย่าใด้ทำบาปทั้งหลายทั้งปวงและขอให้ข้าเจ้าสราง้แต่คุณงามความดีตลอดอายุขัยด้วยเทิอญ

[@upaiwayupat433]

1977ฟ้าผ่าเจดีย์ สามฝั่งแกน วัดพระแก้วดอนแก้ว

[@WanTahn885]

🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🇹🇭🇹🇭🇹🇭สาธุ

[@user-dd6mv3vp5d]

😮

[@user-be8zn9th8v]

🙏😇🍀สาธุอนุโมทนามิ🍀😇🙏

[@wilainuanyaem88]

แสดงว่ากรุงเทพไม่ได้สร้างพระเลยมีแต่เอามาจากเมืองอื่นทั้งนี้นรึ

[@yasinalaan5]

บารมีมันต่างกันไม่อาจจะเข้าไกล้กันได้ มี1ต้องไม่มี2,3,4

[@SomphetKantapengxai-rx7zz]

ປາໂທຫຼໍຫຼາຍອົງແທ້ 555

[@user-cm3zv9vb9s]

เชียงรายยังสร้างองจำลองสมัยเจ้ามหาพรหมอยู่ที่วัดพระสิงห์ครับ

[@sutthidailsutthida6953]

ขอบคุณสำหรับเรื่องเล่าตำนานดีดีแบบนี้ค่ะ

[@user-dd6mv3vp5d]

😛🤩🥰😍😋

[@SomphetKantapengxai-rx7zz]

ຂຽນແຕ່ງເອງອີກແລ້ວບໍ່ໃີໄຜເຊື່ອດອກ

[@pojmrod]

ເປັນຂອງປະເທດລາວ.🤣🤣🤣🤣

[@user-dd6mv3vp5d]

🏧🤗

[@cavalry1049]

คุณพร้อมรับเสียง ai🤥.อล้วหรือ

[@khammanhsvk6930]

ໂອຍຄົນຢ້ນຄົນຕາຍຊະ

[@bounsavanh8731]

เพียนไปแล้วอุปะโลก

[@user-go5gs2ie4u]

สาธุๆๅๅขอให้ลูกหายจากโรคร้ายเสียทีสาธุๆๆๆ

[@user-dd6mv3vp5d]

เงาพระแก้ว คงสักสิทํ?😂😊

[@atithchitchigool7669]

สร้างความเข้าใจผิดในประวัติศาสตร์มากครับ

[@khammanhsvk6930]

ແອະ

[@udornruyam5850]

ลาว-ไทย ไม่ต้องเถียงกัน.. วัดแรกที่พบพระแก้วมรกตในไทยคือวัดพระแก้วจ.เชียงราย ต่อมาวัดใดที่พระแก้วมรกตเคยไปประดิษฐานมักจะมีชื่อว่าวัดพระแก้วด้วย ต้องดูว่าพระแก้วมรกตที่ไปปรากฏที่ลาวครั้งแรกเกิดขึ้นก่อนหรือหลังชื่อวัดพระแก้วในจ.เชียงราย ถ้าเกิดภายหลังแน่นอนว่าพระแก้วมรกตต้องอยู่ไทยมาก่อน แต่ถ้าเกิดก่อนก็สันนิษฐานได้เลยว่า.. ไม่ทราบประวัติแน่นอน

[@user-mz1gw6jo8y]

เดิมเป็นของสยามไทยล้านนา1000000%ชัวร์😊😊😊

[@KBWAK-ey2gn]

พระพุทธสิหิงค์ ลักษณะคล้ายพระสิงห์ 1ล้านนา

[@MrPong03]

องค์เดียวกันครับ แต่มีสองชื่อ

[@user-nj4pr3bq9m]

ປີ້ນ ປະຫວັດສາດ,​ປິດປັງຄວາມຊົ່ວເກ່ງນໍ

[@suriyakhamnual1188]

แน่จริงยกทัพมาแย่งเอาไปสิ

[@user-ld8dw7cg7l]

คอมมิวนิสลาวแดงไม่มีศาสนาอย่าสะเอ่อะ

[@user-dd6mv3vp5d]

ดอกรำเพย😂😊

[@user-hi8tr4sc7q]

องค์จริงคือหยกอาจหมายรวมถึงมี2 องค์แก้วมรกต

[@user-hi8tr4sc7q]

มาพร้อมกับขุนศึกจักรพรรดิรับเอามาจากเมืองจีน(หยก)😊จะมาจากไหนก็🙏🙏🙏

[@user-mz1gw6jo8y]

พุทธศิลป์ไม่ใช่จีนครับ

[@user-zo3lp5ow6n]

เล่าความจริงลาวเขาก็ไม่มาเอาคืนหลอก

[@boonyoungboonpok4507]

ถ้าสอบตามตำราที่มีในปัจจุบันนะคับก็ตามหนังสือปัจจุบัน แต่ตำตำนานท่านพระอาจารย์ฤาษี วัดท่าซุง (พระราชพรหมยาน) ท่านเคยเทสน์ไว้ องค์พระพุทธชืนราช ถูกสร้างตั้งแต่สมัยอาณาจักรโยนกนคร แต่วันที่สร้างอีก2 องค์นั้น คือวันที่บูรณะองค์พระพุทธชืนราช อันนี้ผมขอเชื่อส่วนตัวนะคับ

[@ManeeManaPitiChujai]

อยู่บันทึกคำสอนของหลวงพ่อเล่มไหนค่ะ

[@boonyoungboonpok4507]

@@ManeeManaPitiChujai ในเพจวัดท่าซุง ผมคืดว่าน่าจะมีท่านผุ้รู้ตอบให้ได้นะคับ ผมขอโทษจรืงๆจำไม่ได้คับ ว่าอันไหนหนอ โปรดให้อภัยผมด้วยนะคับ

[@user-mz1gw6jo8y]

เชื่อตามนี้ครับ😊

[@tekted4055]

Yes you guys made Prakeo the fake one to return to laos but Laos rejected because Laos knew that was the fake prakeo hahaha..

[@user-zi9xo2hd8p]

เอาพระเเก้วคืนให้คนเหนือ

[@user-dd6mv3vp5d]

😅😅

[@user-dd6mv3vp5d]

😂↘️❤❤❤❤😊

[@etyycvbh4515]

ไทยเชียงแสนแต่งเรื้องเก่งลาวเป็นพระบุรุดจองไทย คนไทยเว้าเอง

[@islandersamui]

....เมื่อก่อนคนไทย ก็คือคนลาว...แต่เปลี่บนมาเรียกไทยสมัยอยุธบา ....💛👍

[@MrPong03]

เขามีศิลาจากจึก เป็นหลักฐาน ลาวล่ะ มีจารึกหรือเปล่า ??

[@user-pw5dc3ix8w]

​@@MrPong03 ไม่มีครับ มีแต่ตรรกะป่วยสไตล์ประเทศด้อยพัฒนา

[@anouxaiychiemsisoulath4938]

ใช่หรือตอนเอามาแต่ อาณาจักรล้านช้าง โปรดอย่าบิดเบือนประวัติศาสตร์

[@icaremobile8965]

หยกก้อนใหญ่มีอยู่ในประเทศพม่า. ผมเชื่อว่าเป็นช่างแกะสลักเป็นศิลปะเชียงแสน.

[@user-dd6mv3vp5d]

🐚🐚🐚🐚🐚🐚😅😅

[@user-xo9gj5wn8z]

พี่ครับช่วยร่วมเรื่องราวตันตระกูลอภัยวงค์ไห้ฟังหน่อยครับขอบคุณครับ

[@Reungleaojakbanthuk]

kzbin.info/www/bejne/q5O8dGyCq5WbZ8ksi=4i1kgTglhbzG1CK6 kzbin.info/www/bejne/bom0emOClsqafLssi=bwu3fnWOgtPW5IoR 2 เรื่องนี้เหรอคะ

[@yasinalaan5]

​@@user-cs1nj5rj4y มีบุตรด้วยกันหรือเปล่า เมียน้อยที่ว่ามานี้

[@user-sq4qb1tl6k]

สาธุค่ะ

[@user-cs1nj5rj4y]

ต้นตระกูลมาจากพระอภัยมณี.!!

[@joyxam8399]

ไทย เป็นผู้สร้างไม่ใช่แน่นอน

[@user-cs1nj5rj4y]

ฟังไปสักพักเริ่มปวดหัว.! เอไอ อ่านหรือเปล่า.!

[@wichitwe6290]

เขมรมันจะเอา😂😂😂😂

[@Mueduekchuansayong]

น่าสนใจ

[@user-wg5vo4kc3i]

น่าเชื่อตรงที่องค์แก้วเป็นแบบพระเชียงแสนสิงฆ์1น่าจะเกิดจาก่างเชียงแสนเป็นผู้แก่ะ😊