ซีงสะไนคองกูยเยอ (สงวนลิขสิทธิ์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม)

ผู้สร้างสรรค์ผลงาน
นายอรรถพงษ์ วงค์งาม
นางสาวธิดารัตน์ โคตรชมภู
อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก
อาจารย์กรณ์ภัสสร กาญจนพันธุ์
อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม
นางสาววิรดา แสนงาม
แรงบันดาลใจและแนวความคิด
ตามหลักความเชื่อของชาวเยอ เสียงสะไน เป็นเสียงดนตรีที่ศักดิ์สิทธิ์ปัดเป่าสิ่งอวมงคล ใช้ประกอบในโอกาสที่สำคัญ เช่น พิธีบวงสรวงศาลพญากตะศิลา การบูชาสังข์ การแข่งเรือ รวมไปถึงการต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง จากการศึกษา ผู้สร้างสรรค์ผลงานจึงเกิดแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานทางด้านนาฏยศิลป์พื้นเมือง ชุด ซีงสะไนคองกูยเยอ(เสียงสะไนของชาวเยอ) เพื่อนำเสนอนัยยะเสียงสะไน ของชาวเยอ ต.เมืองคง อ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ
บันทึก/ตัดต่อ
นายสุริยะ สอนสุระ
/ suriyasonsura

[@sadsawathd7006]

การเล่นสะไนของเยอศรีสะเกษ มีอยู่สี่สำเนียง ทำนองที่คุุณนำมาประกอบการแสดง ทำนองแรกเรียกรวมพลหรือทำนองบอกกล่าวสิ่งสักสิท ทำนองตอนพายเรือไม่เล่นทำนองนั้นทำนองนั้นเป็นการเล่นของลาวเสลภูมิร้อยเอ็ด และยังมีทำนองแบบดั้งเดิมใช้เล่นในการบวงสรงท่า ก่อนแข่งเรือที่ดงภูดิน ดังนั้นการแสดงนี้จึงมีสำเนียงการเสิบสะไนของเยอเพียงทำนองเดียวยังขาดความชัดเจนตัวตนเผ่าเยอ จะดีกว่านี้หากแสดงความชัดเจนของลายการเสิบสะไนของชาวเยอ เสื้อผ้าทำได้สมบูรณ์แล้ว ซิ้นเข็นเขียวตีนลาวแบบราษีไศล เสื้อไหมเหยียบย้อมมะเกลือไม่แซวลาย สะใบแพรปลาไหล หรือขิดลายบักหวาย

[@e-sanmemorandum5326]

+ศาศวัต สิงห์เขาภู ขอบพระคุณมากคะ จะนำข้อมูลไปบอกกับผู้สร้างสรรคืและนำมาปรับปรุงแก้ไขในครั้งต่อไปคะ ขอบพระคุณมากๆคะ

[@e-sanmemorandum5326]

ขอบคุณมากๆคะ

[@tatari1833]

ชุด​ยังขาดกระดุม​เงิน​ ครับ​ ชาวเยอ​ ปราสาทเยอ​ จะมีกระดุม​เงิน​ มันขึ้นอยู่​กับว่าตอนไหว้กล่าวถึงใคร​ หากกล่าวถึง​พระยากตะ​ศิลา​ ก็ไม่เป็นไรเพราะพระอง​ค์​ ไม่ใส่กระดุมเงิน​ แต่ถ้ากล่าวถึง​พระยาไกรก็ควรมีกระดุม​เงิน

[@pusawan1972]

😁

[@dondong9428]

หน้าอาย มากๆ พูดประวัติของสะไนยังไม่ถูกแม้แต่นิดเดียว

[@panth9785]

มันเป็นของพื้นบ้าน ที่คนอนุรักษ์พยายามรวบรวมขึ้นและดัดแปลงต่อเติมให้สวยงาม ถ้าจะจดลิขสิทธิ์คุณต้องชัดเจนว่าจดเพื่ออะไร ความมุ่งหมายของการจด จะห้ามเอาท่ารำไปฟ้อน หรือห้ามคนลอกเลียนเอาไปทำการค้า เช่นก็อปปี้เอาไปขาย หรือมีข้อยกเว้นถ้าส่งเสริมให้คนศึกษาเผยแผ่จะต้องขอก่อนไหม บางเรื่องถ้าทำโดยไม่อธิบายคนจะเข้าใจผิดได้ คนเมืองศรีเหมือนกันค่ะ

[@julyjuly4007]

มหาลัยคิดค้นขึ้นมาหรอถึงสงวนลิขสิทธิ์ ถ้าจะสงวนรบกวน คิดค้นเองทั้งหมดนะจ๊ะ ห.ม.อ.

[@ademiihsaw]

คุณก็คงเป็นพวกไม่เข้าใจคำว่าลิขสิทธิ์สินะ ไปหาศึกษานะจ๊ะ จะได้ไม่ ...

[@panth9785]

ขอโทษ คุณปณิธาน ด้วยนะค่ะ ศิลปะการแสดงต่างๆที่เป็นปัจจุปันมันการสืบสานต่อยอดจากของเดิม มันไม่ใช่ของใครเป็นของใคร มันมีที่มา และ ที่ไป เป็นสติปัญญาคนรุ่นเก่าสู่รุ่นใหม่ การแสดงให้คนรู้ให้เห็นรากเหง้าของปู่ย่าตายาย เป็นสิ่งที่สมควรรู้ทุกคน ให้คนอื่นชื่นชมดีกว่าเก็บไว้นะค่ะ บางทีอาจจะมีเด็กรุ่นใหม่นำไปสร้างดีกว่าเก่า

[@ตาตั้มวิรุณพันธ์]

คิดฮอดบ้านยามได้ยินเสียงสะไน

[@mmyolives]

้ขออนุญาตนำเพลงมาเป็นใช้เป็นเพลงช่วงเครดิทในวิดีโอโครงงานเรื่องชาวกูยได้ไหมคะ

[@supasu1174]

ในมุมมองส่วนตัวนะคะ (คนราษีไศล) คุณก็เป็นปัญญาชนคนหนึ่งแต่ทำไมเอาภูมิปัญญาของชาวบ้านที่มีมาช้านานไม่ว่าจะเป็นเสียงสไนที่มีมาแต่ก่อนคุณจะเกิด ท่ารำที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นในชนเผ่า แล้วคุณเป็นใคร เอามาดัดแปลง เผยแพร่ อนุรักษ์ไม่ว่าแต่เอามาเป็นลิขสิทธิ์ของตัวไม่งามนะคะ

[@ademiihsaw]

ตลก คุณเข้าใจคำว่าลิจสิทธิ์แค่ไหนค่ะ กล้าถามคนอื่นว่าเขาเป็นใครมาเอาดัดแปลง แล้วถามตัวเองยังเป็นใคร? ถึงกล้าสั่งคนอื่นอย่ามาเอาของอะไรที่แม้แต่คนอื่นในเผ่าในชุมชนคุณก็ไม่มีสิทธิ์ห้ามคุณเองเช่นกัน เขาเรียนเพื่อศึกษาทั้งอนุรักษ์และครีเอทจ้าา ไม่งั้นพวกทำอาหารไทยมันจะดังไปทั่วโลกมั๊ยถ้าไม่ดัดแปลงครีเอทสิ่งใหม่ๆประกอบบ้าง คำว่าลิขสิทธิ์ เขาสื่อถึงลิขสิทธิ์ผลงานการแสดงชุดนี้ที่เขาดัดดแปลง รังสรรค์ขึ้นมานั้นละจ๊ะ ไม่ใช่ไปสื่อความถึงรากภูมิปัญญาที่เป็นแรงบันดาลใจที่มาของงาน ฉันเกลียดนักพวกสักแต่ด่าติที่ไม่ก่อประโยชน์ แถมสุดท้ายกลายเป็นตัวเองทำเป็นเจ้าข้าวเจ้าของซะเอง

[@ปรินอินธนู]

สงวนหาประแสงอ่ะไรไม่ทราบ

[@ussadawutsoraait4899]

ต่อไปต้นตำรับเขาก็ฟ้อนสไนไม่ได้ซิ คนไปสงวนลิขสิทธิ์เขา

[@ademiihsaw]

สงวนลิขสิทธิ์หมายถึงในงานแสดงของเขาที่คิดถ่ายทอดออกมาแบบในการแสดงนี้จ้าาา เข้าใจคำว่าลิขสิทธิ์มั๊ยยย ไม่เข้าใจไปหาอ่านบ้างนะ .... เวลาคุณสร้างสรรค์ผลงานอะไรขึ้นมาแม้จากมีรากเหง้าแรงบันดาลใจรำ ร้องอะไรมาประดิษฐ์ประดอยขึ้นใหม่เรียงร้อยออกมาตามใจคุณแบบ 1 2 3 4 จนเกิดเป็นผลงานมาชิ้นหนึ่ง นั้นงานคุณก็มีลิขสิทธิ์ค่ะแต่เขาไม่ได้ห้ามว่าคนอื่นอย่าหาทำ รึคุณทำขึ้นมาแล้วคนอื่นแอบอ้างว่าเขาเป็นคนทำเองคุณจะยอมรึ?

[@ชาญชัยงามสิริ]

ภูมิใจราษีไศลบ้านเฮา

[@manmonsterchannel1288]

เป่่าทำนองอะไร เป่าไม่เพราะเลย

[@wasansoodsang2761]

คำว่าเยอเป็นคำเรียกในภาษากูย เยอแปลว่ามา เยอจาโดย -มากินเข้า อันเข้าใจคร็อบนะคร็อบไดแซมซาย

[@Dash8d5]

คำว่าเยอ ในภาษาเขมร เยอซีบาย - มากินข้าวเด้อเหมือนกัน 555 มอเยอ... ในพิธีบายศรี เป็นภาษาเขมรแปลว่ามาเด้ออ ขวัญเอย... มาเด้อ ขวัญเอย คือกัน

[@wasansoodsang2761]

ภาษาเขมร โมโฮบบาย แปลว่า-มาทานข้าว ผมนี่แหละสายเลือด กูย -เขมร คำว่าเยอ ซีบาย ในภาษาเขมรไม่มี มีแต่ โมโฮบบาย -มาทานข้าวและโมซีบาย -มากินข้าว โฮบ-แปลว่าทาน -ซีแปลว่ากิน

[@วิทยาพิลาดี-ฦ4ภ]

เยอเป็นชนเผ่า1ในจังหวัดศรีสะเกษครับ

[@tikkungarmyranger206]

Wasan Soodsang ที่บ้านอำเภอรัตนบุรี จ.สุรินทร์ ติด อ.ราษี กับ อ.บึงบูร ของ จ.ศรีสะเกษ มีชาวบ้านมีเลือดผสมเยอ กูย ลาว เวลาพูดคุยกันจะลงท้ายด้วยคำว่า เยอ ทุกครั้งครับ เช่น ไปใสเยอ มาแต่ใสเยอ กินข้าวยังเยอ เฮ็ดหยังยุเยอ เเบบนี้ครับ

[@salalongyo6694]

เยอจาโดย แปลว่า มากินข้าว กอว ซูย เยอ ภาษาเยอ ผมพูดมาตั้งแต่บรรพบุรุษ เยอ ของผมคือ เยอ บ้านปราสาทเยอ หลวงปู่มุม ภาษาทีใช้ ภาษาเยอ อย่างเดียว

[@อานาทาอานาทา]

.

[@เหม่ยจั้วครูวรรณ]

ภาษาเยอกับภาษากูยเป็นภาษาเดียวกันหรือป่าวคับ

[@tiljlalang2801]

ภาษาเยอ (Nyeu) เป็นภาษาที่อยู่ใน ตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก ภาษากลุ่มมอญ-เขมร สาขามอญ-เขมรตะวันออก สาขาย่อยกะตู มีผู้พูดในประเทศไทย 200 คน ในจังหวัดศรีสะเกษ นักภาษาศาสตร์จัดภาษาเยอกับภาษากูยให้เป็นภาษาเดียวกัน เนื่องจากมีการใช้คำศัพท์พื้นฐานร่วมกันมาก มีความแตกต่างกันในเรื่องเสียงของพยัญชนะ และเสียงสระ แต่เท่าที่รู้มาเยอก็คือเยอ กูยก็คือกูย

[@เหม่ยจั้วครูวรรณ]

Tilj La lang ขอบคุณครับสำหรับข้อมูลที่ให้ความรู้

[@tspetm343]

ในฐานะส่วย ต.ตาโกน อ.เมืองจันทร์ ซึ่งเป็นอำเภอที่มีชาติพันธุ์ส่วยโดยประมาณ 80 เปอร์เซนต์ เป็นอ.ที่อยู่ใกล้เคียง กับ อ.ราษีไศล เมื่อหลายเดือนก่อน แวะซื้อปลาที่ตลาดข้างที่ว่าการอำเภอราษีโศล พบเจอแม่ค้าชาวเยอนั่งขายปลา เลยลองทายทักสนทนาเพื่อจะซื้อปลากับแม่ค้า ด้วยว่าสำเนียงภาษาที่แม่ค้าพูดช่างคุ้นเคยเสียนี่กระไร หลังจากสนทนาปราศรัยพอได้ความแล้ว ผมขอสรุปว่า ส่วยกับเยอพูดเหมือนกันราวกับฝาแฝด สำเนียงอาจต่างเล็กๆน้อยๆ แต่โดยรวมเหมือนกันถึง 95 เปอร์เซนต์ สื่อสารกันรู้เรื่องเป็นอย่างดี ผมลองถามอีกครั้งว่าเป็นคนส่วยหรือคนเยอ แม่ค้ายังยืนยันว่าตนเองเป็นคนเยอ ผมจึงตั้งข้อสงสัยหรือสัญนิษฐานว่า ที่จริงแล้ว"ส่วย"หรือ"กูย" หรือ"เยอ" อาจเป็นชาติพันธุ์เดียวกัน แต่แตกต่างกันแค่สำเนียง เหมือนที่ผมเคยอ่านหนังสือ ซึ่งท่านไหนแต่งซึ่งผมจำไม่ได้แล้วได้ แบ่งชนชาติกูย ออกเป็น กูยมะลอ กูยมัย กูยเยอ กูยบรู กูยอะจีง ฯลฯ ซึ่งที่จริงแล้วผมว่า กูย กับ เยอ คือ กลุ่มชาติพันธุ์ เดียวกัน อันนี้เป็นข้อสันนิษฐานของผมนะครับ

[@แอ๊บแมน]

เหม่ยจั้ว ครูวรรณ คนละภาษาคับ ผมพูดภาษาส่วย แต่พอเพื่อนพูดเยอมาผมฟังไม่รู้เรื่องเลย เพราะบางคนเขาบอกภาษาคล้ายกัน

[@งานุมานา]

เดียวกันครับ แต่คนละสำเนียง เจียโดย กับ จาโดย เยอมาจากหลวงพระบาง กูยมาจากจำปาสัก มาสร้างศรีสะเกษด้วยกัน เขมรชอบพูดว่าศรีสะเกษ เป็นของกัมพูชา ผมนี้อยากตบปากมันมาก