สังเวชนียสถาน 4 ตำบล วัดถ้ำพวง พระอาจารย์วัน อุตตโม〡สกลนคร

วัดถ้ำพวง(วัดถ้ำอภัยดำรงธรรม)
ตั้งอยู่บนเทือกเขาภูพาน เป็นวัดธรรมยุตินิกายฝ่ายวิปัสสนากรรมฐาน แต่เดิมพื้นที่บริเวณวัดชาวบ้านในท้องถิ่นเรียกว่า “ภูผาเหล็ก” สันนิษฐานว่าเพราะมีแร่เหล็กเป็นจำนวนมากในบริเวณนี้ และหากนำแม่เหล็กวางลงบนพื้นดิน จะมีหินเล็ก ๆ ติดขึ้นมาเป็นพวง ชาวบ้านจึงพากันเรียก “ถ้ำพวง” มาจนถึงทุกวันนี้ สิ่งที่น่าสนใจภายในวัด ได้แก่ - วิหารพระมงคลมุจลินท์ ภายในเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางนาคปรกองค์ใหญ่ หน้าตักกว้าง 5 เมตร และยังเป็นที่ประดิษฐาน พระนรสีห์ พระอรหันต์ในสมัยพระพุทธเจ้ากัสสโป พระพุทธรูปองค์ดำ ที่อัญเชิญมาจากประเทศอินเดีย และมีพระบรมสารีริกธาตุ พระบรมธาตุพระปัจเจกพุทธเจ้า พระอรหันตธาตุ ให้ประชาชนได้สักการะ - พิพิธภัณฑ์อัฐบริขารพระอาจารย์วัน อุตตโม อยู่ใจกลางของพื้นที่วัด พระอาจารย์วัน อุตตโม (พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร) เป็นพระเถราจารย์ฝ่ายวิปัสสนากรรมฐาน หนึ่งในศิษย์ของพระอาจารย์มั่น ภูริทัตตเถระ และเป็นผู้ก่อตั้งวัดแห่งนี้ พิพิธภัณฑ์ฯ เป็นอาคารสองชั้นก่ออิฐถือปูนและประดับด้วยหินอ่อนทั้งหลัง ชั้นล่างเป็นห้องแสดงภาพวาดเกี่ยวกับประวัติของพระอาจารย์วันตั้งแต่เกิด ชั้นบนมีรูปปั้นของท่านในท่านั่งขัดสมาธิพร้อมเครื่องสักการบูชา และตู้กระจกแสดงเครื่องอัฐบริขารของท่าน - เจดีย์พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร รูปทรงเจดีย์มีลักษณะคล้ายกับพิพิธภัณฑ์อัฐบริขารพระอาจารย์วัน อุตตโม เป็นเจดีย์มี 2 ชั้น และมีบันไดขึ้นไปที่ตัวอาคารเจดีย์ทั้ง 4 ด้าน มีซุ้มประตูทางเข้า 3 ทาง บนชั้นสองของเจดีย์มีรูปเหมือนของพระอาจารย์วันประดิษฐานอยู่ และที่แห่งนี้เคยเป็นสถานที่พระราชเพลิงศพของพระอาจารย์วัน อุตตโม (พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร) ด้วย - สังเวชนียสถาน 4 ตำบล เป็นการสร้างจำลองสถานที่ประสูติ ตรัสรู้ แสดงปฐมเทศนา และปรินิพพานขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า จากสถานที่จริงในประเทศเนปาลและอินเดีย โดยพระเจดีย์จำลองสถานที่ประสูติมีชื่อว่า “พระเจดีย์สิริมหามายา” พระเจดีย์จำลองสถานที่ตรัสรู้มีชื่อว่า “พระเจดีย์ศรีมหาโพธิ์” พระเจดีย์จำลองสถานที่แสดงปฐมเทศนา “พระเจดีย์ธัมเมกขสถูป” และพระเจดีย์จำลองสถานที่ปรินิพพานมีชื่อว่า “พระเจดีย์วิหารปรินิพพาน” - วิหารพระปางเลไลยก์ ภายในวิหารมีองค์พระปางเลไลยก์ประดิษฐานอยู่ (ปางเลไลยก์ คือ พระพุทธรูปอยู่ในอิริยาบถประทับนั่งบนก้อนศิลา พระบาททั้งสองวางอยู่บนดอกบัว พระหัตถ์ซ้ายขวาวางคว่ำบนพระชานุ (เข่า) พระหัตถ์ขวาวางหงายบนพระชานุ มีรูปช้างหมอบใช้งวงจับกระบอกน้ำ และอีกด้านหนึ่งมีลิงถือรวงผึ้งถวาย)