Рет қаралды 392
Najwięcej prehistorycznych śladów obecności człowieka na terenie Arabii Saudyjskiej znajduje się w Jubbah leżący w południowej części Wielkiej Pustyni Nafud, które było centrum zaawansowanej kultury już u początków cywilizacji arabskiej. Góra Jabal Umm Sinman położona niedaleko Jubbah w rejonie Ha’il w Arabii Saudyjskiej skrywa olbrzymią prehistoryczną galerię malowideł naskalnych na otwartym powietrzu i są jednym ze skarbów ludzkości, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Miejsce to należy do największych i najbogatszych kompleksów sztuki naskalnej na Półwyspie Arabskim i ogólnie na Bliskim Wschodzie i można je porównać ze znanymi na całym świecie miejscami sztuki naskalnej w Australii, Francji, Indiach, Namibii, Republice Południowej Afryki i na Saharze.
Rysunki datuje się na 4-7-8 tysięcy lat, są też starsze liczące 10tys wstecz, to rysunek człowieka giganta, koni ciągnących rydwan. Być może ludzie w tamtych czasach używali powozów i koła. Ogólną liczbę rysunków oraz inskrypcji szacuje się na ok. 15 tysięcy. Petroglify oraz ryty naskalne w rejonie Ha’il powstawały na przestrzeni 10 tys. lat, reprezentując tradycje sztuki naskalnej neolitu, chalkolitu i epoki żelaza. Odzwierciedlają one zmiany gospodarcze i kulturowe postępujące wraz ze zmianami klimatu w regionie oraz formy dostosowywania się do nich lokalnych społeczności. Najstarsze są rysunki przedstawiające m.in. koziorożce, twarze i sylwetki postaci ludzkich, w tym myśliwych, bóstwa oraz zjawiska pogodowe. Petroglify z tego okresu przedstawiają też oryksy, gazele, strusie i lwy. Tutejsze petroglify są dowodem na to, że kilka tysięcy lat temu kwitło tutaj bujne życie. Są one wyjątkowym świadectwem społeczeństwa, które chociaż dawno znikło, pozostawiło po sobie szczegółowy zapis zarówno swojego istnienia, jak i zmian środowiska przyrodniczego w okresie około 10 tys. lat. Miejsce to było szczególne, ponieważ obok wzgórza Umm Sinman znajdowało się jezioro, będące źródłem wody pitnej dla ludzi i zwierząt z południowej części Wielkiego Nafudu. Dawne słodkowodne jezioro Jubbah było jednym z kilku takich zbiorników wodnych, a ich istnienie zawdzięczało szeregowi ostańców z piaskowca, występujących głównie na linii północ-południe. W przeszłości geologicznej po zawietrznej stronie niektórych z tych skał dominujących w krajobrazie tworzyły się jeziora. Największą z tych gór jest Jabal Umm Sinman, wznosząca się na wysokość 1264 m n.p.m., czyli prawie 450 m nad otaczającą pustynię. Jezioro miało 20 km długości i 5 km szerokości w szczytowym miejscu.