ΣΕΙΣΜΟΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ V6

Την Κυριακή 9 Αυγούστου 1953 ισχυρός σεισμός συντάραξε το μεγαλύτερο μέρος των Ιονίων νήσων. Με επίκεντρο τον Σταυρό της Ιθάκης και μέγεθος 6,4 R δημιούργησε, λόγω της σφοδρότητας του φαινομένου, την εντύπωση πως ήταν ο κύριος σεισμός. Εξάλλου οι Επτανήσιοι είχαν αυτή την εμπειρία να «αξιολογούν» δηλαδή τους σεισμούς μια και ο τόπος τους είναι από τις πλέον σεισμογενείς περιοχές στον κόσμο. Δύο ημέρες, όμως, αργότερα, στις 11 Αυγούστου νέος ισχυρότερος αυτή τη φορά σεισμός με μέγεθος 6,8 R άφησε πίσω του δεκάδες νεκρούς και πολλές καταστροφές. Επλήγη κυρίως η Σάμη , η οποία ισοπεδώθηκε. Δεκάδες μετασεισμικές δονήσεις, αρκετές από τις οποίες ήταν μεγαλύτερες των 5 R, συμπλήρωσαν τον καταστροφικό έργο του μεγάλου σεισμού, ενώ γέμιζαν τους διασωθέντες με απελπισία.
Αλλά και πάλι η φύση δεν είχε πει την τελευταία της λέξη. Την Τετάρτη 12 Αυγούστου το πρωί, νέος σεισμός 5,2 R συντάραξε την Κεφαλονιά, και πάλι όλοι νόμιζαν πως ήταν ενταγμένος στη μετασεισμική ακολουθία του σεισμού της προηγούμενης ημέρας. Δυστυχώς για τους πολυπαθείς κατοίκους της Κεφαλονιάς, της Ιθάκης και της Ζακύνθου ήταν προσεισμός, όπως προσεισμός ήταν και αυτός των 6,8 R της προηγούμενης ημέρας. Στις 09.23΄.52΄΄ ώρα Greenwich ήλθε ο κύριος σεισμός. Ο σεισμός της ημέρας εκείνης, μεγέθους 7,2 R είναι ο καταστροφικότερος στην ιστορία της Κεφαλονιάς (η έντασή του έχει προσδιοριστεί ως X+ της κλίμακας Μερκάλι), και ένας από τους καταστροφικότερους στη σεισμική ιστορία της Ελλάδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια μέρα καταγράφηκαν ισχυροί σεισμοί και σε άλλες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας (Πύργος, Αμαλιάδα, Πάτρα, Καλάβρυτα, Αγρίνιο). Ο τρομοκρατημένος διοικητής της Χωροφυλακής Κεφαλονιάς τηλεγραφεί στο υπουργείο: «Βυθιζόμεθα: Αποστείλατε στόλον παραλάβη κατοίκους. Τα πάντα εδώ καταρρέουν». Η Κεφαλονιά, η Ιθάκη και η Ζάκυνθος (που είχαν ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές από τους σεισμούς της 9ης και 11ης Αυγούστου) ισοπεδώθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά: 27.659 από τις 33.300 οικοδομές κατέρρευσαν - μόνο 467 σώθηκαν (κυρίως στο βόρειο τμήμα του νησιού, η περιοχή της Ερίσου και το Φισκάρδο όπου αρκετά αρχοντικά άντεξαν τη καταστροφική μανία των πάνω από 3000 μετασεισμών που έγιναν μέχρι την άνοιξη της επόμενης χρονιάς και είναι από τα ελάχιστα διατηρητέα παραδοσιακά χτίσματα στο νησί), ενώ όλες οι υπόλοιπες υπέστησαν σοβαρές ή ελαφρύτερες βλάβες. Στη Ζάκυνθο την καταστροφή συμπλήρωσε η μεγάλη πυρκαγιά που αποτέλειωσε την πρωτεύουσα του νησιού. Ο συνολικός αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 455, των αγνοουμένων σε 21 και των τραυματιών σε 2.412. Ακολούθησε μεγάλος αριθμός πολύ συχνών μετασεισμών που διήρκεσαν μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, πολλοί από τους οποίους είχαν μέγεθος μεγαλύτερο των 5 R. Όμως άλλες καταστροφές, όπως σημείωσε με απόλυτη βεβαιότητα αθηναϊκή εφημερίδα, δεν πρόκειται να γίνουν, αφού τίποτα δεν είχε μείνει όρθιο. Σημαντική, πάντως, ήταν η διεθνής βοήθεια που προσέτρεξε στο νησί από πολλές χώρες. Ήδη από τις πρώτες ημέρες έφτασαν επιτόπου εφόδια και ανθρώπινο δυναμικό , έτοιμο να βοηθήσει, από πολλές χώρες: οι ΗΠΑ απέστειλαν πολλές μονάδες του 6ου Στόλου με επικεφαλής το αεροπλανοφόρο USS Franklin D. Roosevelt (CVB-42/CVA-42), οι άνδρες των οποίων βοήθησαν τους σεισμοπαθείς με ποικίλους τρόπους, όπως δείχνουν και τα κινηματογραφικά στιγμιότυπα, η Μεγάλη Βρετανία με τα πολεμικά HMS Gambia and HMS Bermuda, η Νέα Ζηλανδία με το πολεμικό HMNZS Black Prince, το Ισραήλ με τέσσερις μικρές πολεμικές μονάδες που βρέθηκαν στην περιοχή, η Ιταλία αλλά και πολλές άλλες χώρες. Αλλά και στους μήνες που ακολούθησαν τους μεγάλους σεισμούς, όταν οι κάτοικοι προσπαθούσαν να ξαναστήσουν τη ζωή τους, ο ξένος παράγοντας ήλθε και πάλι αρωγός μιας κρατικής μηχανής που αδυνατούσε να διαχειριστεί την τραγικότητα των στιγμών. Οι σεισμοί του 1953 πέρασαν στην ιστορία ως οι καταστρεπτικότεροι σεισμοί που συνέβησαν στην Ελλάδα στη διάρκεια του 20ου αιώνα.
Πηγή: NATIONAL ARCHIVES USA
Έρευνα-Τεκμηρίωση-Επιμέλεια: ΒΝΔ