چرا جامعه ما دو قطبی شده است ؟ عباس عبدی و محمد فاضلی

مناظره محمد فاضلی، ابراهیم فیاض و عباس عبدی
هجدهمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و اندیشه به همت روابط عمومی وزارت ارتباطات برگزار شد و موضوع تاثیر فضای مجازی بر لبه‌های گسست اجتماعی با حضور عباس عبدی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر اجتماعی، محمد فاضلی، جامعه‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی، ابراهیم فیاض، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران و با اجرای احسان محمدی، روزنامه نگار موردبحث و بررسی قرار گرفت.
عباس عبدی: رسانه آزاد مانع از دو قطبی شدن جامعه می‌شود
عباس عبدی در ابتدای این جلسه در پاسخ به این سؤال که اگر از «گسست اجتماعی» سخن می‌گوییم دقیقا از چه سخن می‌گوییم گفت: جوامع به دو بخش سنتی و مدرن تقسیم می‌شوند. ماهیت این دو جوامع با یکدیگر متفاوت است. روش تحقیق در جوامع سنتی مردم‌شناسی است یعنی وقتی شما فرهنگ و رفتار یک نفر را بشناسید به معنای آن است که همه افراد در آن جوامع را می‌شناسید چرا که رفتار و گفتار مردم یک جامعه سنتی تقریباً مشابه است. اگر دورکیمی به مسئله نگاه کنید همبستگی این جوامع مکانیکی است. به این معنا که همه شبیه به هم هستند و وحدت آنان به دلیل تشابه آنان است.
او افزود: اما در جامعه مدرن قضیه کاملا متفاوت می‌شود. در جامعه مدرن آدم‌های شبیه به هم ندارید. همبستگی افراد در این جوامع ارگانیک است. در این جوامع همه متفاوت از هم هستند. وحدت آنان ناشی از تفاوت‌های آنان است چرا که در عین تفاوت افراد به یکدیگر نیاز دارند.
این پژوهشگر اجتماعی با بیان اینکه توزیع تفاوت‌ها در جوامع مدرن به‌صورت یک متغیر با «توزیع نرمال» است گفت: در جوامع مدرن این‌گونه نیست که همه یک‌جور فکر کنند. تقریبا و تحقیقا همه متفاوت فکر می‌کنند و اصولا تفاوت نه‌تنها در این جوامع ارزش محسوب می‌شود بلکه ضرورت هم هست. ولی توزیع آن‌ها در قالب منحنی توزیع نرمال است. اکثریتی در میانه، یک اقلیتی در چپ و راست منحنی قرار می‌گیرند.
او افزود: اگر این منحنی توزیع نرمال به یک دلیلی دو کوهانه شد؛ یعنی دو منحنی ایجاد شد و نیروهای میانه به اقلیت برسند، نیروهای گریز از مرکز چه از چپ و چه از راست اکثریت پیدا می‌کنند. در این شرایط با یک جامعه دو قطبی شده مواجه هستیم.
عبدی با بیان اینکه در چنین جامعه‌ای انسجام و همبستگی لازم وجود ندارد و نیروهایی که افراد جامعه را به سمت وحدت و مرکز منحنی نزدیک کنند گفت: ما باید در جامعه خودمان بررسی کنیم که چه عناصری باعث می‌شود که آن انسجام اجتماعی در آن توزیع نرمال تبدیل به توزیع دو قطبی می‌شود.
او افزود: بر اساس تحقیقی که بیش از دو دهه پیش انجام داده‌ام، در ایران دو عنصر برای دو قطبی شدن جامعه مستعدتر بودند. یکی دین و دیگری دولت. جامعه از طریق این دو عنصر به سمت دو قطبی شدن سوق می‌یابد و رسانه این فرآیند را تشدید می‌کند.
این رسانه است که در نظام مدرن ارتباط بین افراد را برقرار می‌کند. هر چه قدر رسانه آزادتر باشد ارتباطات بیشتر و سالم‌تر شده و آحاد جامعه به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شود و مانع از دو قطبی شدن جامعه می‌شود.
ریشه بحران اجتماعی ما به رسمیت نشناختن آزادی رسانه‌ها است
در ادامه این نشست عباس عبدی در ارتباط با اینکه آیا دوقطبی‌ها و گسست‌های اجتماعی ممکن است به جنبش‌های اجتماعی تبدیل شود گفت: حدی از قطبی بودن در همه جوامع کمابیش وجود دارد اما این دو قطبی زمانی خطرناک می‌شود که فراوانی افراد بخش میانی به حداقل برسد؛ یعنی فراوانی‌ها در قطب‌ها متمرکز شوند. آن عاملی که دو قطبی را در ایران تشدید می‌کند که به این مرحله خطرناک برسد شکاف بین رسانه‌های رسمی و غیررسمی است. رسانه رسمی یک‌طرف قطب و رسانه غیررسمی طرف دیگر را حمایت و نمایندگی می‌کند.
او افزود: ما یک رسانه رسمی داریم یک رسانه غیررسمی. رسانه رسمی رادیو و تلویزیون و تا حدی مطبوعات هستند. این‌ها واقعیت را به یک‌شکل خاص می‌بینند و برای یک عده‌ای مطلوبیت دارند. درحالی‌که رسانه غیررسمی که فضای مجازی باشد دارد مسیر دیگری را می‌رود. این دو نوع رسانه دو گرایش متفاوت ایجاد می‌کنند و همین مسئله جامعه را قطبی‌تر می‌کند.
عبدی با تاکید بر اینکه «بحران رسانه‌ای در ایران باید حل شود و حل آن‌هم با کم شدن فاصله بین شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های رسمی ممکن می‌شود» گفت: این مسئله را عده‌ای می‌خواهند از طریق سانسور شبکه‌های اجتماعی از بین ببرند که این روش بدون تردید شکست‌خورده است. تنها راه این است که رادیو و تلویزیون آزاد شود و فیلتر رادیو و تلویزیون برداشته شود نه اینکه شبکه‌های اجتماعی فیلتر شود.

[@hana7194]

درود بر این اندیشمندان روشنفکر بویژه دکتر فاضلی ای کاش روزی برسه که سیاستمدارهای ما هم باسواد و باوجدان باشن

[@saadolahsoleimani6122]

خیلی ممنون متشکرم ازسخنان بسیار خوبتان جامعه ما به شما نیاز دارد. 🎉🎉🎉🎉

[@user-cn5pn4fh8y]

دکتر فیاض بسیار شیرین و زیبا وعمیق صحبت کردن در عین عامیانه و خودمونی گفتن مسائل

[@m.n19678]

سلام به همه احسن به آقای فاضلی عالی سخن گفت و گندم و تیله و گردو مثال خوب بود. و با آرامش سخن گفت و منطقی. البته هر سه خوب سخن گفتن

[@mohamadhoseynnaderi5988]

باسلام آیا شما اینقدر نفوز دارین که رسانه آزاد بشه باتشکر صحبت ها خیلی خوبه

[@TheAhmad5553]

ممنونم.بحثی بود که دنبالش میگشتم و خیلی خوب مطرح و اجرا شد

[@user-tt2jo4wb5c]

درود برشما وتفکر ناب وپویای شما کهالحق وانصاف صا حب نظر ونظریه پرداز هستین

[@shohrehhejazi8308]

بسيار عالي و ممنون از اينكه وقت گذاشتيد .

[@sadriadili2792]

Thanks

[@Pasha-gl6iq]

خیلی عالی بود. سپاس ❤

[@nasrmali-ki2zi]

جامعه باید هم دوقطبی باشد ..خداوند همه چیز را از دوقطب منفی ومثبت آفریده است...وحساب جزا را به روز قیامت وعده داده است..

[@yabarko6282]

زیبا و عالی ارایه نمود.

[@abihabibi7998]

شرمنده م که شما دانشمندان یکساعت حرف های منطقی و علمی میزنید ولی جرأت ندارید یکدقیقه درباره علت غایی این شرایط که استبداد و فرهنگ استبدادی جامعه ست حرف بزنید...

[@iranvolley9971]

گوشت قربانی جلو توپ امثال شما خانه نشین های ترسو تز بدهبشن؟!!

[@mmm20032003]

دوست من ، چون اینها بواقع نه اراده اصلاح دارند ونه بقول شما جرات لازم برای انجام این رسالت بزرگ رادارند درواقع اینها کارخرفه ایی شون را برای پول درآوردن انجام میدن ،اغلب خود اینها عامل افتادن ما به ای ورطه هولناک بوده اند نمونه اش همین الدنگ عباس عبدی که مثل دایناسورها بخارانقلاب ازدماغش بیرون میزد ونسبت بمرحوم امیرانتظام چه رفتارناشایستی داشت پیروز باشید .

[@b.h4297]

زبان سرخ سر سبز میدهد بر باد. کسانی که جرات داشتند الان در سینه خاک آرمیده اند.

[@kimikioto7909]

عالی

[@ArSasan-fo8jx]

آقای فیاض شاید عامیانه ولی بسیار عمیق صحبت می کنند

[@mahmoodkarimi2075]

چقد جالب الان داره این جلسات و آزادی بیان این حرفها داده میشه یاد مناظرات قبل انتخابات آدم میفته

[@alirezarooygar2978]

مرسی و اجر شما با خدا. بنظرم من این بحثهای مفید برای بیشتر تصمیم گیرندگان کشور به مثابه چغندر خرد کردن بر ا خره

[@raz4350]

عصر اوج ارطباتات ؛ دوران هر نوع ایسم، وحاکمیت دین سپریشده مخصوصا" در ایران

[@gadflyyyyyy]

آقا احسان لازم نیست ،که‌ شما دو باره گفته های دیگران باز خوانی کنید ..ما از پشت کوه نیامده ایم

[@mahastime3986]

اوخ که یاسین ،...........

[@hajihussainwaris6828]

نظرات جناب اقای عبدی و فاضالی قابل قدراند متاسفانه اقای فیاض متاثر از کدام لهجه اند سخنان ایشان خیلی قابل فهم نیست

[@farhadfarahani2717]

دکتر فاضلی عزیز جامعه ایرانی نیاز به جنابعالی دارد .در رأس حکومت باشد

[@user-ox7ku2vv4x]

چه وقت جامعه ایران یک قطبی بود ، که حالا فکر میکنید دو قطبی شده است . آن زمانی را که فکر میکنید یک قطبی بود ، بازهم دو قطبی بود ولی به دلایلی مخفی بود . این دو قطبی از زمانی که قابیل ، هابیل را کشت شروع شد ه و تا آخر زمان ادامه دارد .

[@amirnezammolavi8515]

فياض فرويد ج ، ا أست

[@shhm9010]

درسته که مردم حکومت را تجزیه و تحلیل می کنند اما حکومت هم کارشناسانی دارد که مردم و رفتارهای مردم را تجزیه و تحلیل می کنند.فرض کنید یک استاد دانشگاه از نظام انتقاد می کنه. نقطه ضعف استاد دانشگاه چیست؟!مثلا شش ماه تعلیق بدون حقوق. به محض اینکه جیب استاد خالی بشه و محتاج پول بشه خودش ترجیح میده دهانش رباینده.یا مثلا فرض کنید یک کارمند یا کارگر از سیاستهای سازمان انتقاد می کنه. نقطه ضعف چیه؟! مسیر کارش را دور بشه.مثلا خانه اش غرب تهران ، بفرستند شعبه شرق تهران تا تو این مسیر رفت و آمد پدرش در بیاد.راجع به خیلی از مسائل همین گونه هست.یعنی افراد نقطه ضعف دارند و حکومت از همین نقاط ضعف بهره میگیرد و قشرهای مختلف مردم را مدیریت می کند.

[@amirnezammolavi8515]

ما از ورود اسلام. وارد قرون وسطايي شدم ،. و با عن قلاب وارد. عصر پاره سنگي شديم

[@katpat8772]

متشکر از برنامه شما زبان فلرسی مساوی و افقی نیست بلکه مراتبی وعمودی است در نتبجه اقا و حضرت اقا و جناب و دکتر باید خطاب کرد نه اسم طرف را که نه تنها احترام نیست بلکه ترس است و کلماتی مثل حقیر شما مخلص.نوکروچاکر.برده و بنده وسید وجان در زبانهای دیگرنیست و صدمه به همه داربست گفتار و کردار و رفتار میزند و تملق و توقع و تزویر و تظاهرو تعارف وووو جای زبان طبیعی مینشیند روی جلد کتابهای انگلیسی را ببینید اسم طرف را نوشتند مثلا جورج نش. و در داخل کتاب پست و عناوین نوشته شده مثلاM.D یا مثلا Ph.D اما خدای نکرده اگرعنوان دکتر.مهندس.استاد یک ایرانی ویاعرب نگویید نه تنها توهین کردید بلکه ممکن است سکته کند که افتخار شما به اسم شماست. ادم بودن شما به اسم شماست مگر سعدی و ابن سینا و رازی عنوان دکتر و پرفیسور داشتند زیان دیگر زبان احتماغی خواندن (کتاب) و نوشتن (نامه) و گفتن ما با هم فرق میکند که مثل زبان اروپاییان که 60درصد ان ریشه ایرانی دارد یکی نیست جای تعجب است در مورد توسعه اجتماعی معیار حقوق بشر است و حقوق بشر اسلامی نداریم و اگر داریم باید از حقوق بشر اروپایی کاملتر باشد نه کمتر مگر نه اینکه دین اسلام در عصری مدرن تراز مسیحی و یهودیت متولد نشد

[@soheylashakerine]

بیش از صد سال پیش رضا شاه گفت - مردم مهم نیستند - و به پسرش هم یاد داد.... این الگوی سیاست اقتصادی حکومت های دست نشانده است ... و در جمهوری اسلامی هم همین سیاست - مردم مهم نیستند - اجرا شده است

[@user-yt4hb2gj8i]

با سلام هر چه قدر زور بزنن بیشتر دست و پا بزنن بیشتر فرو میروند

[@kaveh8425]

سه تا آدم چیز فهم در مقابل لشکر خر

[@MHSamadian2]

به جز عباس عبدی

[@drsafasa]

مرتیکه میگه شیطون گولم زد شیطون همون فضای مجازیست

[@user-mn8rf3mp1x]

آسیب شناسیتون درسته ، معایب رو خوب میفهمید و لا اقل اینجا خوب و بجا بیانش کردین ، ولی مشکل اینجاس که نه خودتون هیچ کوش عملی برای رفع معایب میکنید بلکه خیلی جاها در اجرای سیاست حفظ وضع موجود، گاهی از سر همراهی ناشی ترس و محافظه کاری با همانایی که عاملش هستن ، ،و گاهیم از سر ترس و هراس از تغییر که ممکنه ترکشش خود شما رو هم بگیره ، اینجاهاس که هیچ کار عملی نمیکنید و بلکه خودتون غیر مستقیم اما درهیبت مدعی ، عامل همین اوضاعی هستید که هست ، گویی که خود گویندگانم چندان اطمینانی بدرستی تحلیلاشون ندارن ، لذا همین است که هست ،

[@abihabibi7998]

شرمنده م که شما دانشمندان یکساعت حرف های منطقی و علمی میزنید ولی جرأت ندارید یکدقیقه درباره علت غایی این شرایط که استبداد و فرهنگ استبدادی جامعه ست حرف بزنید...