نقد و بررسی کتاب پندار خدا، جلسه اول، دکتر سروش

دوستان عزیز، لطفا برای حمایت از ما، سابسکرایب کنید
مجموعه سخنرانی دکتر عبدالکریم سروش با عنوان
پندارِ پندارِ خدا
جلسه اول
سلسله سخنرانی های استاد دکتر عبدالکریم سروش ، در نقد کتاب پندار خدا (God's Delusion)، نوشته ریچارد داوکینز باشد.
(البته گفتنی است عنوان اصلی کتاب توهم خدا است، نه پندار خدا)
ریچارد داوکینز، زیست شناس و رفتار شناس سرشناس بریتانیایی و استاد صاحب کرسی دانشگاه آکسفورد و یکی از مشهورترین خداناباوران معاصر است که بخصوص به دلیل آثارش در نقد دین و دین گرایی شهرت جهانی یافته است. کتاب "پندار خدا" توسط او در سال 2006 منتشر گردید که به سرعت به پر فروش ترین اثر وی تبدیل شد. داوکینز در این کتاب معتقد است که "وجود خداوند، یک فرضیه علمی، همانند هر فرضیه علمی دیگر است". او تلاش می کند با این پیش فرض، دیدگاه خداناباورانه خود را به اثبات رساند. این کتاب پس از انتشار، توسط هر دو گروه خداباوران و خداناباوران مشمول نقدهای متعددی قرار گرفت. متأسفانه به جز برخی مقالات پراکنده، نقد ساختاریافته ای بر این کتاب توسط پژوهشگران ایرانی منتشر نگردیده است. هرچند انتشار ترجمه این کتاب در ایران از مجاری رسمی صورت نپذیرفته است، اما فایل ترجمه کتاب، به طور وسیعی در دسترس همگان قرار دارد. از این رو نقد علمی و ساختارمند این کتاب توسط یکی از برجسته ترین فیلسوفان معاصر، می تواند راهگشا باشد.
شنبه ۱۴۰۰/۸/۸
یکشنبه ۱۴۰۰/۸/۹
دوشنبه ۱۴۰۰/۸/۱۰
/ afzal_research_center

[@mathewsadeghian6761]

آقای دکتر سروش پروردگار جنابعالی، و امثال شما را بیشتر به جامعه ایران پیش کش بفرماید، خداوند یارو یاورتان 🙏👍

[@Reza-vi5wg]

اکنون سال ۲۰۲۴ دکتر سروش حدود هشتاد سال دارد خوب است مردم از وجود ایشان حداکثر استفاده ببرند و هدایت شوند لذا برا اینکه راحت زندگی کند و هدایت کند در امریکا جایزه بزرگی است که به کسانیکه بیشترین تلاش در زمینه رابطه ‌دین و علم نمودند میدهند ایشان ۶۵ سال تحقیق کردند در پنجاه سالگی دانشگاه رفتند برا اموختن دروس انشتین‌و داروین لذا مردم خصوصا گوگل و یوتوب حمایت نمایند جایزه داده شود راحت مردم‌را هدایت نمایند❤❤

[@Reza-vi5wg]

از کانادا من را هدایت نمودند و فرصت برا هدایت جوانها پیدا کنند با دریافت جایزه و راحتی خیال کار کردن و تامین معاش❤❤❤❤

[@hosseinshakeri2770]

اقای دکتر سپاس از خرد ورزی شما که توانسته اید قالب سخت وفولادین تحجر دینی موهوم را بشکنید واین مایه امیدواریست

[@SUNRISE-ud2db]

واقعا دقت نظر و تحلیل بسیار فوق العاده ای بود از شما جناب دکتر سروش ، و البته بسیار متاسفم ازین حیث که در ضبط این کلیپ اصلا دقت نشده و کیفیت ضبط به هیچ وجه مطلوب نیست. سپاسگزار میشوم اگر به کیفیت ضبط ، مکان ضبط ( سرو صدای ناقوس کلیسا و نویزهای محیط بابت حرکات اطرافیان) هم دقت بشه ،چون واقعا حیفه.❤🌹🙏🏻

[@hosseinshakeri2770]

وقتی ادعایی قابل راستی ازمایی نباشد فرقی بین جادوگر ورمال وشعبده باز وپیامبر تفاوتی وجود دارد ؟

[@ElhamKhatoonabadi]

عالی بود ،دکتر سروش همیشه آدم رو مسحور میکنند

[@alin888]

سلام ما را به استاد برسانید به ایشان بفرمایید چاکران و مخلصان شما گوششان کر شد از این همه بی کیفیتی صدا بنده فایل این جلسه را از کانال تلگرام گرفتم و حقیقتا چند بار نصف جان شدم به خاطر کمی صدا و انفجاراتی که در کلیپ صوتی گوش را کر میکرد و ما را کشت

[@Fetrose]

دقیقا. خیلی نویز محیطی زیاد هست. درب سالن هم‌ بارها با شدت و حدت باز و بسته میشه. برای امثال من که مشکل شنوایی دارم ناخوشایند بود. ولی به هر حال سپاس از دست اندرکاران تهیه و ضبط سخنرانی.

[@davoodehajiraj]

کاملن اگری

[@ashrafakrami7444]

دادار مهربان عمرتان را دراز گرداند تا از خرمن دانش شما خوشه برچینیم

[@khosrokhavar-mv1hg]

-- اشغال - - Müll ---- اشغال - - Müll --

[@mohammadqasim5181]

با سلام و عرض ادب خدمت استاد گرامی که از استماع سخنرانی های مفید ایشان بهره ها برده ام. بنده که خود در زادگاه مولانای کبیر زاده شده ام، افغان و فعلاً در شهر لیون فرانسه اقامت گزیده و از تلخی ها و شیرینی های هجرت چشیده ام، روز گذشته سخنرانی شما در بلژیک پیرامون کتاب «توهم خدا» را شنیدم و از آن فیض ها بردم. اما اگر مقداری پررویی نشده باشد و به قول حافظ شیرین کلام: «کمال سر محبت ببین نه نقص گناه هرآنکه بی هنر افتد نظر به عیب کند» شما در قسمت از سخنرانی خویش، با اتکا به گفتار مولانای بزرگ، از امانت به مفهوم « اختیار» یادآوری نموده اظهار داشتید که خود نیز به همان عقیده اید. اما در رابطه به عدم سجده ی شیطان به آدم، گفتید که او از سجده به آدم ابا ورزید و امر خداوندی را بجا نیاورد. و همچنان در مورد پذیرش امانت همانگونه که در قرآن آمده، فرمودید که زمین و آسمان و فرشتگان از پذیرش امانت دوری جستند مگر آدم! آیا این عدم پذیرش یا پذیرش خود موجودیت اراده نزد فرشتکان و آسمانها و زمین را اثبات نمیکند؟ اینکه فرشتگان و آسمانها و زمین از پذیرش امانت شانه خالی نمودند، مبین موجودیت اراده نزد آنهاست. بناءً نمیوان «امانت» را به مفهوم «اراده» پذیرفت؛ زیرا فرشتگان در عدم پذیرش امانت، اراده نمودند و نخواستند آنرا بپذیرند. اما اگر بلندپروازی نشود، از نظر این قاصر، امانت جز «تخیل نیست»، تخیلی که همه چیز در برابر آن کوچکی میکند و حتی خود «خدا» را نیز، همانطوریکه فرمودید، انسانگونه تصور میکند ودر خود جا میدهد. ما در واقع سه گونه مخلوق را شناخته و ازهم تفکیک مینمائیم: مخلوقی که ایمان دارند نه دین، مخلوقیکه دین دارند نه ایمان، مخلوقیکه هم دین دارند و هم ایمان و انسان در زمره سومین است ولی با تخیلاتیکه گاه برایش رنج آفرین بوده و گاه گنج آفرین و مسرت بخش. با تجدید څرمت و عرض پوزش محمدقاسم هاشمی از لیون فرانسه

[@siamakzandi1638]

در این جهان هستی نمتوان موجودی پیدا کرد بجز انسان که میتواند خلق کند یعنی توسط اندیشه و تفکور و اختیار هر چیزی که در تخیلاتش بگنجد میافریند.گر بخود آیی بخدایی رسی.

[@mohammadqasim5181]

@@siamakzandi1638 با درود و سلام متوجه باشیم که خلقت را با صنعت اشتباه نگیریم. انسان، در جهان مادی، صانع است نه خالق.

[@hoseinkarimi841]

کیفیت صدا خیلی آزار دهنده است انسان را آزار میدهد میکروفون را باید نزدیک خود بگذارد

[@hikerover7045]

درود بر شما استاد عزیز۔

[@aliseyrafi6851]

هه

[@hamidkhoshnazar1089]

سخن جناب دکتر سروش در معنای تاریخ قضاوت خواهد کرد بدیهی است کاملا اشتباه است! این جمله در تداول عامه مردم چیزی جز قضاوت مردمان آینده نیست!! جناب دکتر باید منصفانه بیندیشند و توجه کنند در طول تاریخ گذشته چه جفاها و ظلمها بر علوم تجربی و دانشمندان روا داشته شده!! لذا ایشان نیز که خود اندیشمنداند باید به علوم تجربی که پایه عقلی انسان اندیش ورز عاری از توهمات است احترام بیشتری بگذارند...

[@akbarabedi4134]

بحث بسیار دلچپ بود. من کوتاه یک اشاره میکنم. شعور انعکاسی از ماهیت و محتوای ماده است. هم انسان، حیوان،نبات و همه جامدات دارای شعور خودش شان هستند. این شعور در پروسه زمان همواره به جنس و ماده اش اثر گذاری میکند و ماده شعور متغیر اش را واپس انعکاس میدهد و یا تبارز میدهد. در یک نکته باید خلاصه کرد که شعور از ماده به وجود آمده و به صورت متداوم و لایتناهی در ماده تاثیر میکند و ماده شعور متفاوت تر را از خود در طول زمان بروز میدهد و یا انعکاس میدهد. اگر شعور از ماده اول تر وجود میداشت و در ماده تاثر گذار میبود یا اول شعور وجود میداشت و بعد به ماده تاثیر گذار میبود پس همه شعور ها باید یک سان میبود. یعنی به طور مثال شعور انسان، حیوان و نبات و……. همه یک سان میبود

[@mathewsadeghian6761]

ببخشید، چرا در زمان سخنرانی جنابعالی اینقدر سروصدا در پشت صحنه است،؟ این یعنی چه،، کارگردانی بسیار بدون فکر، عذرم را لطفا بپذیرد، من اصلاً نمیتوانم افکارم رو متمرکز گفته های شما بکنم، باور بفرمایید، چنان از این سروصدا عصبانی شدم، که دنبال کردن ویدیو برایم مشکل است، بسیار کارگردان بی لیاقتی این ویدئو را تنظیم کرده، حيف از سخنرانی پر محتوای شما که نميتوانم استفاده مطلوب برده باشم، روی سخنم با صدابردار و کارگردان است،، شما شغلت را عوض کنید، 🤔😬

[@ZahraSokot]

بابا این چه وضعش است؟! اینهمه سرو صدا در تمام جلسات ایشان یا مدام سرفه یا سرو صداهای دیگر!!!

[@Dani-zg1nt]

هر چند میتوان شنید ولی رعایت نکردن شنودگان و سر و صداهایی که بگوش میرسد آزار دهنده هست ضمنن فیلم بردار محترم میبایست موبایلش رو بصورت افقی قرار میداد و فیلم برداری میکرد

[@ze-sv9zk]

سوال و جواب ها زیاد بهم نزدیک نیستند

[@hamidkhoshnazar1089]

ای کاش برگزار کنندگان محترم جلسه زمان به صدا درآمدن ناقوس کلیسا رو پیش بینی میکردند و زمان سخنرانی رو تغییر میدادند!🙏

[@mmusic9439]

سلام عرض میکنم کسی میدونه کجا میشه شرح مثنوی دفتر دوم سوم چهارم و پنجم را توسط دکتر کجا میشه پیداکرد؟ ممنون

[@Tayebetaghiyanpoor-xl7yt]

شاید هم امانت الهی عقل بوده است یا عشق که البته منشاعشق هم عقل است

[@smailsmail582]

اسرار ازل را نه تو دانی ونه من

[@rebazahmad4435]

خیلی عالی 💙💙

[@hamidkhoshnazar1089]

پرسش بسیار ساده و بسیار بسیار مهم از جناب دکتر سروش که همیشه از پاسخ بدان طفره رفته اند : شما توصیف تان از خدای واقعی چیست؟ برای یک بار تببین بفرمایید تا خرد و کلان از اشتباه بیرون بیایند و به معرفت برسند!! اینجانب بسیاری از سخنرانی های ایشان را در یوتوب دنبال کردم تقریبا سخن قابل توجهی در این باب نداشته اند!!!

[@AMIR-vip]

یه کلیپ از استاد پیدا نمیشه که کیفیت دوربین و صدا خوب باشه

[@morcolours]

تو کانال مدرسه مولانا که کانال رسمی ایشونه اکثر ویدیوها درست و حسابیه و البته صدا

[@ZZAAHRAAA]

تا اینجا که ۴۰ دقیقه گوش دادم به خدای وحدت وجود اشاره داره .

[@saeedenasirzade2148]

🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻⚘⚘⚘⚘⚘

[@dr.behnam7411]

با. درود .. مثل. همیشه مسلط و در چهارچوب ... استاد سوالی دم دستی ؛؛؛... آیا آدمها که غرق در وجود موجود هستی و در همه ابعاد مستحیل در آن هستند امکان واصلا توانایی تصور و درک خارج از این هستی موجود را می‌توانند داشته باشند ... ؟؟؟ با امتنان ....🌷🌷🌷

[@shohrehhejazi8308]

God Bless you! We love your wisdom and teachings.💕

[@ruhmuhaccer864]

بخ بخ. فارسی خوب می فهمی.

[@hamidkhoshnazar1089]

صدای ممتد ناقوس کلیسا گوش خراش و تمرکز بر هم زن بود! ای کاش ایشان پیش بینی می کردند و زمان سخنرانی رو تغییر میدادند!

[@samanesharei2036]

یا حی یا قیوم

[@FredAllen-e2e]

خوب بود

[@سیدعباسبهبهانی]

🙏🙏🙏

[@ashrafakrami7444]

آرزومندم عمری طولانی با سلامتی برای وجود گرانسنک و بی نظیری چون شما که خرمن پربار دانش وپرهیز گاریت همانندی ندارد.خدا راشاکرم که یک بار توفیق دیدارت را نصیبم کرد.

[@rezanami3891]

تو متافیزیک ، منطقی نباید جلو رفت‌.‌ منطق ، کار رو خراب میکنه

[@bilinmeyenbilinen9599]

؟

[@mohammadrezanargesi2439]

خدای مشائی یا فلسفه ارسطویی، منطق استدلالی در باب خداوند پیش میگیرد و این موضوع ایرادی ندارد.

[@sadathosseini7497]

ممنون از شما استاد بزرگوار وگرانقدر

[@behroozamiryan3329]

دستت تان درد نکنه، خدا اجرتان دهد!

[@at-ci7id]

نفرین خدا برسروش چریکی تروریست شورش ۵۷ و رهبر انقلاب فرهنگی در ایران باعث کشتار مردم ایران شد. لعنت خدا بر سروش و خانوادهش امین

[@jetzt_hier1341]

35:00 چرا نمیتوان توضیح داد ذهن چگونه بوجود امده است؟ خیلی هم راحت میشه

[@mohammadrezanargesi2439]

منظور از ذهن خودآگاهی است، ذهن هوشیار ... اینکه این خودآگاهی ما چگونه بوجود آمده هست هنوز توضیحی براش وجود ندارد. Consciousness رو روی ویکی پدیا مطالعه بفرمایید

[@jetzt_hier1341]

@@mohammadrezanargesi2439 اول اینکه این نظر شماست که منظور ایشون از ذهن خودآگاهی هست. اگر ایشون جایی ذکر کردن بفرمایید کجا. دوم ،چرا تصور میکنید فقط انسان خودآگاهی داره و بقیه جاداران خیر که حالا دنبال این باشیم که از کجا اومده. سوم،چیزی که میگید خوداگاهی و عجیب هست براتون بخاطر درک ما از زمان هست که باعث میشه. اونم دلیلش متمدن شدن انسان هست و به تعویق انداختن لذت و تحمل درد‌.

[@mohammadrezanargesi2439]

@@jetzt_hier1341 سلام و عرض ادب در مورد اول اگر بیانات ایشون رو به درستی گوش کرده باشید ایشان ذکر کردند که در غرب از Mind استفاده می کنند و این همان لغتی است که قبلاً با روح انسان (یک لغت از ادبیات فلسفه ی فارسی) استفاده کردند. و منظور از روح آن بعد غیر مادی انسان هست. در غرب از این بعد با عنوان خودآگاهی یاد میشود اما نظریاتی هست که تلاش می کنند این خودآگاهی رو توجیه کنند.دقیقه ی فیلم رو پیدا نمیکنم اما مطمئن هستم با تعبیر بعد روحی از ذهن استفاده کردند. مورد دوم که میفرمایید خودآگاهی رو مختص انسان فقط می دونم، خیر بنده این گونه تصور نمی کنم. خودآگاهی یک طیف هست، برای انسان به قدری این خودآگاهی زیاد هست که او رو از سایر موجودات متمایز می کنه. مثلا دلفین ها، نهنگ ها و غیره درجه هایی از خودآگاهی رو بروز میدن (یکی از راه های اندازه گیری خودآگاهی رو شناختن خود در آینه بیان می‌دارند). در مورد سوم که میفرمایید دلیل خودآگاهی انسان متمدن شدن هست، خیر، چنین نیست. انسان زمانی که خودآگاه شد از مرگ خود آگاهی یافت، زمان رو درک کرد، موجودات دیگر چنین سطحی از خودآگاهی ندارند، آنها متوجه نیستند که آینده ی دوری خواهد بود که روزی مرگشان را رقم خواد زد. یکی از تمثیل هایی که از بهشت داستان آدم و حوا مثال می زنند نیز تکیه بر این موضوع دارد. انسان تا زمانی که خودآگاه نشده بود (مثلا هنوز در اون فرگشت به همو سیپیَن تبدیل نشده بود) همچون سایر موجودات غریزی لذت جویی میکرد اما هنگامی که خودآگاه شد، ناگهان از اون بهشت و آرامش بیرون شد. زندگی پر رنج خود رو آغاز کرد و غیره. بدین صورت. امیدوارم کمک کرده باشه

[@jetzt_hier1341]

@@mohammadrezanargesi2439 شما خودتون میفرمایید انسان تا زمانی که خواگاه نشده بود همچون سایر موجودات غریزی لذت جویی میکرد. این فرقی با این میکنه که متمدن شدن انسان باعث خوداگاهی شد؟؟ تمدن از یادگرفتن عادت توالت شروع میشه و اونجا ضربه های اساسی به انسان وارد میشه و درادامه بیشتر میشه تا لذت رو به تاخیر بندازه.

[@mohammadrezanargesi2439]

@@jetzt_hier1341 به هر ترتیب شاید منظور ها یکی هست و واژگان متفاوت، خیلی محل بحث نیست.. صحبت از این جا شروع شد که ذهن رو آیا میشود به صورت مادی توضیح داد یا خیر، ظاهراً امکان پذیر نبوده تا کنون ..

[@فیروزهقاف]

جای تاسف داره که در محضر چنین استادی باشی و سوالات سخیف و بی ربط مطرح کنی....

[@مسعوداحمد-ح7ع]

خداراماازروی‌‌آیات‌‌‌‌اومیشناسیم... میتوان‌‌گفت‌‌‌‌‌منکران‌‌این‌‌مطلب‌‌خودرا‌‌به‌‌خواب زده‌‌اند‌واصلاوجودخدارانخواهندپذیرفت

[@hosseinshakeri2770]

به اندازه امار انسانها خدادرذهن انسانها وجود دارد ذهن بشر را نباید محدود کرد

[@ahmad_k_rostami1943]

درود بر دکتر سروش ، سپاس

[@مسعوداحمد-ح7ع]

عزیزمن‌‌بسیارداناوبسیارتواناهمان‌‌خداست‌دیگه

[@khosrokhavar-mv1hg]

-- اشغال - - Müll ---- اشغال - - Müll --

[@minatohid7855]

بكى از اموزنده ترين سخنرانيها

[@amirem777]

Tanks

[@garshasbdad325]

آقای دکتراگرخدا را آنگونه شناخته ای که خمینی را شناختی ودروصف محاسنش سخنان شگفت انگیزی گفتی بایددرآن خدای تو ووجودش شک نه بلکه درعدم وجودش کاملا یقین داشت

[@مسعوداحمد-ح7ع]

تئوری‌‌تکامل‌‌انصافاکوس‌‌شعری‌‌‌‌‌‌‌بیش‌ نیست

[@jomarlino6316]

داش عبدالکریم یا خدا هست یا نیست دیگه چرا پندار میگساری می گزاری داداش

[@saeedfarajollahi2240]

‌

[@soudabehmahmoudi9410]

هر کی هستی خیلی بی ادبی

[@AMIR-vip]

یا جهنمی هست یا نیست این چه منطقیه اخه؟؟ شما شاید با این حرفت مانع تحقیق یک نفر بشید بعد از مرگ اینکه خدا هست یا نیست بدردتت نمیخوره