Sosny, wille i sanatoria. Historia i teraźniejszość uzdrowiska Otwock

Uro­czy las sosno­wy, poło­że­nie w ogóle płaskie, niekie­dy fali­ste, grunt piasz­czy­sty, woda do picia wybo­ro­wa, o jakiej Warsza­wa nawet marzyć nie może, kąpie­le w Świdrze, rzecz­ce niewiel­kiej, snują­cej się jak srebr­na wstąż­ka wśród balsa­micz­ne­go lasu” - to nie nasze słowa, ale Kuriera Warszawskiego z lipca 1887 roku.
Historia pokazuje, że skuteczność leczenia chorób płuc w Otwocku była bardzo wysoka dlatego też zaczęły powstawać kolejne sanatoria. Ich piękny, bajkowy styl nazwany „świdermajer” stworzył Michał Elwiro Andriolli - słynny rysownik m.in. autor ilustracji do Pana Tadeusza. Andriolli w latach 80. XIX wieku zakupił pobliski folwark Anielin, w którym zaprojektował i wybudował 14 drewnianych willi w swoim specyficznym stylu. Obszerne drewniane budynki, obowiązkowo wyposażone były w duże werandy i ozdobione ornamentami w bajkowych kształtach gwiazdek, serc.
A skąd ta nazwa „świdermajer” jak się okazuje było to połączenie modnego wówczas mieszczańskiego stylu zwanego biedermeier z nazwą rzeki Świder - po raz pierwszy nazwy użył sam Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu „Wycieczka do Świdra”.
Szacuje się, że pod koniec lat 80. XIX wieku nad Świdrem powstało ok. 50 willi, zaś tuż przed II Wojną Światową w samym Otwocku znajdowało się ok. 500 budynków w stylu świdermajer.
Niewątpliwie jednym z najpiękniejszych i najlepiej odrestaurowanych przykładów budynku w stylu świdermajer jest pensjonat Abrama Gurewicza. Na obszarze ponad pół hektara lasu sosnowego Abram Gurewicz w 1906 roku zbudował willę Gurewiczankę. Szybko okazało się, że zapotrzebowanie jest znacznie większe niż się sam spodziewał.
Rozbudował więc wille o kolejne skrzydła zamieniając budynek w pensjonat, a następnie w sanatorium i zakład dietetyczno-leczniczy. Ostatecznie willa stała się jedną z największych tego typu budowli w Polsce i jest największym świdermajerem.
Komfortowo wyposażony obiekt mógł pomieścić 80 rekonwalescentów i osób szukujących wypoczynku. Miał bieżącą wodę, kanalizację, elektryczność, piece kaflowe, a później nawet centralne ogrzewanie. Ściany jadalni i czytelni zostały ozdobione malowidłami autorstwa Józefa Toma.
Dzięki ogromnemu zaangażowaniu obecnych właścicieli dawne sanatorium Abrama Gurewicza odzyskało blask. Działa tu klinika ortopedyczno - chirurgiczna. Jest również kawiarnia i hotel.
W Otwocku działa dziś także Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. Prof. Adama Grucy. Obecny budynek funkcjonował najpierw jako Sanatorium a następnie jako szpital ortopedyczno-urazowy. Od końca lat 50. oddział gruźlicy kostno-stawowej nadzorowali wyznaczeni przez prof. Grucę pracownicy Warszawskiej Kliniki Ortopedycznej. Kierował nim doc. Stefan Malawski. Opracowania naukowe systemu leczenia operacyjnego gruźlicy kostno-stawowej autorstwa doc. Malawskiego i jego zespołu zostały nagrodzone przez Polską Akademię Nauk.
Opracowano wtedy systemowe metody leczenia m.in. stawów biodrowego i kolanowego. Dziś szpital jest jednym z najlepszych w Polsce ośrodków ortopedycznych.
Podziękowania dla działu marketingu "Nowy Gurewicz" za pomoc w realizacji filmu.
Archiwalne zdjęcia i ikonografie pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Znajdź nas na Facebooku
/ turystoria
lub Instagramie
/ turystoria
TURYSTORIA to zlepek dwóch słów - turystyka i historia. Chcemy, aby TURYSTORIA była nowatorskim kanałem video skierowanym do wszystkich, którzy chcą odwiedzić miejsca wokół swojego domu. Jesteśmy nastawieni na lokalność, dlatego chcemy w naszych filmach pokazywać ciekawe miejsca, ludzi i pomysły.
Subskrybuj - nie będziesz narzekał, że nie masz czego zobaczyć.
TURYSTORIĘ tworzą:
Magdalena Muskała - doktor nauk medycznych, historyk medycyny, muzealnik, kierownik Muzeum Historii Medycyny i Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Wykładowca akademicki. Autorka ponad 300 publikacji z zakresu historii medycyny, muzealnictwa medycznego, historii regionalnej oraz 25 wystaw ukazujących dziedzictwo medyczne i akademickie.
Rafał Muskała - dziennikarz z zawodu i filmowiec z pasji. Od wielu lat towarzyszy mu kamera zarówno przy wielkich produkcjach, jak i wakacyjnych wyprawach. Miłośnik lokalnych atrakcji turystycznych i niestrudzony poszukiwacz szlaków innych niż te udeptane.
Więcej o nas
www.rafalmuskal...

[@5784Eva]

Fajnie ze z powrotem nagrywacie :))

[@paweajdacki3976]

Minuta 6.31 to zdjęcie przedstawia drewniane pawilony Sanatorium dla Dzieci im. Marchlewskiego a nie sanatorium J. Krasickiego, na bazie którego powstał szpital im. Grucy.

[@turystoria]

Dziękuję za informacje