Spot on biodiversity - Dunnock mating - Paargedrag van de Heggenmus - Sint-Denijs - 01.04.2024

De Heggenmus (Prunella modularis) is een zeer algemene vogel in West-Europa. Alhoewel ze in zeer veel tuinen aanwezig zijn, worden ze vaak over het hoofd gezien. Nochtans zijn het zeer boeiende vogels om te observeren. Ze hebben een uniek samenlevingsconcept. De Heggenmus is een voorbeeld van polygynandrie: mannetjes en vrouwtjes hebben tijdens het voortplantingsseizoen allebei meerdere paringspartners en het zorgt er voor dat meerdere mannetjes voor de jongen van één of meerdere vrouwtjes zorgen. Het is een zeer complex systeem waar zelfs boeken over werden geschreven (het 286 pagina's tellende werk van N.B. Davies uit 1992, 'Dunnock Behaviour and Social Evolution', bijvoorbeeld).
Het leidt tot een hoger broedsucces en een genetisch sterkere populatie. In feite zijn het de vrouwtjes die de strategie bepalen.
De mannetjes hebben een heel aparte techniek om er voor te zorgen dat ze straks voor 'hun' jongen zullen zorgen. Op het moment dat het vrouwtje uitnodigend met haar staart begint te zwaaien pikken ze meerdere keren in haar cloaca. Dat zorgt er voor dat het pakketje dat eventueel door een ander mannetje heggenmus bij een vorige paring werd achtergelaten opnieuw naar buiten wordt geduwd. De paring zelf is van zéér korte duur (zie het einde van deze video). En veel zekerheid is er natuurlijk niet, want het vrouwtje zal het niet nalaten om straks aan de andere kant van de haag eventueel met een beta-mannetje (soms zelfs ook nog met een gamma-mannetje) hetzelfde paringsritueel door te maken.
Deze morgen kon ik het unieke paringsritueel in onze tuin in Sint-Denijs registreren. Kijk toch maar eens aandachtig of je in je tuin ook niet zo'n promiscue bruin vogeltje met een grijsblauw kopje ziet :)
The Dunnock (Prunella modularis) is a very common bird in Western Europe. Although they are present in many gardens, they are often overlooked. However, they are very interesting birds to observe. They have a unique concept of society. The Dunnock is an example of polygynandry: males and females both have multiple mating partners during the breeding season and it ensures that several males care for the nestlings of one or more females. It is a very complex system that is even described in books (N.B. Davies' 286-page work from 1992, 'Dunnock Behavior and Social Evolution', for example).
It leads to higher breeding success and a genetically stronger population. In fact, it is the females who determine the strategy.
The males have a very special technique to ensure that they will take care of 'their' young. The moment the female starts waving her tail invitingly, they peck her cloaca several times. This ensures that the package that may have been left behind by another male dunnock during a previous mating is pushed out again. The mating itself is very short (see the end of this video). And of course there is not much certainty, because the female will not hesitate to go through the same mating ritual with a beta male (sometimes even with a gamma male) on the other side of the hedge.
This morning I was able to record the unique mating ritual in our garden in Sint-Denijs. Just look carefully to see if you do'nt have this promiscuous brown bird with a gray-blue head in your garden :)
#wildlife #flanders #zeiss