სტალინი

Рет қаралды 2,153

Күн бұрын

▶ რატომ გვიჭირს საკუთარი ქვეყნის ღირსეული მომავლის შენება? 30 წლის ერთიდაიგივე პრობლემა - ჟურნალისტის მონოლოგი
▶ შეიძლება თუ არა მიღწევები საბედისწერო აღმოჩნდეს? რა მოხდა სტალინის შემთხვევაში
▶ ჟურნალისტ ვალერი კვარაცხელიას აზრი საბჭოთა კავშირის სტალინურ პერიოდზე თემიდან „მანიფესტი სტალინზე“
▶ რა იყო სინამდვილეში 1937 წელი? კიდევ ერთხელ მოვლენათა დოკუმენტური აღრიცხვის მცდელობა

Пікірлер: 8

@christian78478 2 жыл бұрын

რა გაუკეთა სტალინმა თავისი 30-წლიანი მმართველობის პერიოდში რუსეთს და დანარჩენ 14 საბჭოთა რესპუბლიკას? 1) მეფის რუსეთში მხოლოდ თავად-აზნაურობამ და სასულიერო პირებმა იცოდნენ წერა-კითხვა. მოსახლეობის 90% წერა-კითხვის უცოდინარი იყო მეფის რუსეთის ადრეულ პერიოდში. შემდგომში, უკვე 1897 წელს 28.4% იყო წერა-კითხვის მცოდნე მთელი მოსახლეობიდან, ხოლო 1916 წელს, რევოლუციამდე ერთი წლით ადრე, მხოლოდ 56%. სტალინის მმართველობის პერიოდში ყველა სოფელში საბჭოთა კავშირის მასშტაბით აშენდა სკოლები, დიდ ქალაქებში უნივერსიტეტები და სხვადასხვა პროფესიული სასწავლებლები, განათლება გახდა საყოველთაო და უფასო, უკვე მოსახლეობის თითქმის 100%-მდე ფლობდა წერა-კითხვის უნარს. განვითარდა მრავალი სახის მეცნიერება და საერთო ჯამში საბჭოთა მეცნიერება იქცა მსოფლიოს ერთ-ერთ წამყვან სამეცნიერო სკოლად. 2) მოხდა 15 საბჭოთა რესპუბლიკის სრული ინდუსტრიალიზაცია. ინდუსტრიალიზაცია პირველად დაიწყო 1800 წელს ბრიტანეთმა, კერძოდ ინგლისმა. შემდეგ ეს მალევე გავრცელდა აშშ-ში და დასავლეთ ევროპაში, მაგრამ სტალინამდე ინდუსტრიული რევოლუცია არ იყო მომხდარი რუსეთში და საეთოდ აღმოსავლეთ ევროპაში და შუა აზიაში. გაიხსნა ფაბრიკა-ქარხნები, დაიწყო თითქმის ყველა სახის წარმოება. 3) ჯანდაცვა გახდა საყოველთაო და უფასო. დაიწყო ყველა სოფელში ამბულატორიების მშენებლობა და ყველა დიდ და მცირე ქალაქში და დაბაში საავადმყოფოების მშენებლობა. საბჭოთა ჯანდაცვა და მედიცინა მსოფლიოს ერთ-ერთი საუკეთესო გახდა იმ პერიოდში. ძალიან გაიზარდა ადამიანების სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა, ძალიან შემცირდა დედათა და ბავშვთა სიკვდილიანობა მშობიარობისას. დამკვიდრდა საყოველთაო აცრები სხვადასხვა დაავადების წინააღმდეგ. მოხდა მრავალი დაავადების სრული ელიმინაცია, მაგალითად კეთრის. 4) ადოლფ ჰიტლერი ამბობდა, რომ საბჭოთა კავშირის სივრცე, ასევე პოლონეთი და აღმოსავლეთ ევროპა უნდა ექცია იმად, რაც ბრიტანეთისთვის იყო ინდოეთი ან თავის დროზე, დასავლეთ ევროპული სახელმწიფოებისთვის იყო სამხრეთ და ჩრდილოეთ ამერიკის ახალაღმოჩენილი კონტინენტები. საბჭოეთი უნდა გამხდარიყო გერმანიის ძლიერებისთვის დაქვემდებარებული, ნახევრად დამონებული ხალხების სივრცე, საიდანაც რაიხი ამოწოვდა რესურსებს და ადგილობრივ ხალხებს მისცემდა იმდენს, რომ განეგრძოთ მუშაობა რაიხის კეთილდღეობისთვის. აღსანიშნავია, რომ ბრიტანეთის იმპერიამ ინდოეთში შიმშილით ამოხოცა 20 მილიონამდე ინდოელი, ხოლო ევროპული ქვეყნების კოლონიზაციის შემდეგ ორივე ამერიკის კონტინენტზე ამოწყდა 100 მილიონამდე ადგილობრივი ამერიკელი. რუსეთი და სხვა საბჭოთა ერები სტალინმა გადაარჩინა დაახლოებით იგივე ბედს, რა დღეშიც ბრიტანეთს ჰყავდა კოლონიად, თითქმის მონად ქცეული ინდოეთი. 5) სტალინმა და ბერიამ საბჭოთა კავშირს შეუქმნეს ატომური ბომბი და კოსმოსური პროგრამა. მათ მსოფლიო აქციეს ბიპოლარულად სადაც მთელ მსოფლიოს მართავდა ორი ზესახელმწიფო: აშშ და საბჭოთა კავშირი. ასეთი წესრიგი გაგრძელდა 1945 წლიდან 1991 წლამდე (საბჭოეთის დაშლამდე). 1991 წლიდან მსოფლიო იქცა უნიპოლარულად, სადაც მსოფლიოს ერთადერთი მმართველი ზესახელმწიფო დარჩა აშშ. სტალინმავე შექმნა მსოფლიოს წესრიგი, რომელმაც 70 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში უზრუნველყო დიდი მსოფლიო ომის თავიდან არიდება. დღეს რომ რუსეთი ატომური სახელმწიფოა და დიდ გულზეა, ეს სტალინის და ბერიას მემკვიდრეობაა.

@christian78478 2 жыл бұрын

6) საბჭოთა კავშირის მასშტაბით სტალინის პერიოდში განხორციელდა თითქმის ყველა მოქალაქის უზრუნველყოფა სახლით. აშენდა საცხოვრებელი სახლები, აშენდა ქალაქები და სრულად მოეწყო ქალაქების და სოფლების დიდი ნაწილის ინფრასტრუქტურა. აეწყო როგორც ტექნოლოგიების, მანქანათმშენებლობა, გემთმშენებლობა და თვითმრინავთმშენებლობა, ასევე გაიმართა სოფლის მეურნეობის წარმოების სისტემა და გაიზარდა მოსავლიანობა. შეიქმნა სახელმწიფო, რომელსაც, სრულად შეეძლო თავისი 196-მილიონიანი მოსახლეობის დაკმაყოფილება ყველა მთავარი პროდუქტით. 7) სტალინმა საქართველოს რესპუბლიკას გადასცა ჩრდილოეთ კავკასიის ტერიტორიის დაახლოებით 20%, რაც შემდგომში, მისი გარდაცვალების შემდეგ, 1953 წლის შემდეგ, ხრუშოვმა კვლავ ჩამოგვართვა. 8. სტალინს მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ გადაწყვეტილი ჰქონდა, რომ შეჭრილიყო თურქეთში, სომხეთისთვის დაებრუნებინა არარატის ტერიტორია, ხოლო საქართველოსთვის: ტაო-კლარჯეთი, ლაზეთი, სპერი, არტაანი და კარი. მაგრამ 1952 წელს ამაში რომ ხელი შეეშალათ, დასავლეთმა თურქეთი სასწრაფო წესით შეიყვანა ნატოში. 9) სტალინმა აღადგინა საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალია, რომელიც საუკუნეების განმავლობაში იყო გაუქმებული. დღეს რომ საქართველოს პატრიარქი ჰყავს და არა რომელიმე სხვა ეკლესიას დაქვემდებარებული ეგზარქოსი, ეს სტალინის დამსახურებაა. 10) სტალინმა და ბერიამ მოახდინეს აფხაზეთის ქართველიზაცია. ქართველები ხელოვნურად გადაიყვანეს აფხაზეთში დიდ უმრავლესობაში ყველა სხვა ეთნოსთან შედარებით. ასევე მათ მოახდინეს მრავალი ქართველის ჩასახლება სოჭში და სცადეს სოჭის რაიონის ქართველიზაცია. 11) დიდი იყო სტალინის როლი ეროვნული საგანძურის დაბრუნებაში. სტალინის დროს შეიკრიბა ასევე ქართული ცეკვები და მიეცა ხელშეწყობა. შეიქმნა მეტროს გეგმა, რაც სტალინის სიკვდილის შემდეგ განახორციელეს, აშენდა რუსთავი და კაშხლების გეგმებიც მაშინ შეიქმნა. წყალტუბო როგორც ქალაქი მაშინ ჩამოყალიბდა თავისი დიდი ტურისტული რესურსებით. მანვე მოახდინა ვეფხისტყაოსნის პოპულარიზაცია მთელ მსოფლიოში. 12) სტალინმა წელში გადატეხა ის წესრიგი, რასაც გულისხმობდა ნამდვილი კომუნიზმი და მარქსიზმი და რაც დაინერგებოდა საბჭოთა კავშირში, სტალინის მაგივრად ლენინის შემდეგ რომ მოსულიყო მმართველად ტროცკი. მათ უნდოდათ ის წესრიგი, რასაც დღეს ვხედავთ ნეო-ლიბერალიზმში და ნეო-მარქსიზმში. ოჯახის კულტურის განადგურება, სრული სექსუალური თავისუფლება, ჰომოსექსუალიზმის, ტრანსსექსუალიზმის და ყველა სახის სქესობრივი გადახრის დამკვიდრება საზოგადოებაში, ეროვნულობის სრული უარყოფა, სახელმწიფოებრიობის საფუძვლების დასუსტება, ტრადიციების სრული აღმოფხვრა, სრული და მიზანმიმართული რასობრივი აღრევა, ეთნიკური აღრევა და ეთნოსების თანდათან გაუქმება და სრული ასიმილაცია, ბავშვების უფრო და უფრო მეტად აღზრდა არა ოჯახებში, არამედ ასეთი სახელმწიფოს მიერ სპეციალურ აღმზრდელობით დაწესებულებებში. სტალინმა ეს ჯოჯოხეთი გააჩერა და დატოვა და გაამყარა კიდეც ტრადიციული ცხოვრება და წესრიგი. კომუნიზმის მაგივრად შექმნა სტალინიზმი, ბიზანტიის იმპერიულ მოდელზე დაყრდნობით.

@christian78478 2 жыл бұрын

სინამდვილეში რამდენი ადამიანი ემსხვერპლა სტალინის მმართველობის პერიოდში საბჭოთა რეპრესიებს? საბჭოთა კავშირის დაშლამდე და საარქივო მასალების გასაჯაროებამდე, ზოგიერთი ისტორიკოსი თვლიდა, რომ სტალინის რეჟიმის მიერ დაღუპულთა რიცხვი 20 მილიონი ან მეტი იყო. თუმცა, საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ, საბჭოთა არქივებიდან მტკიცებულებები იქნა გასაჯაროებული და მკვლევარებს მიეცათ მათი შესწავლის უფლება და საშუალება. ეს შეიცავდა ოფიციალურ ჩანაწერებს 799,455 სიკვდილით დასჯის შესახებ 1921-1953 წლებში (Seumas Milne: "The battle for history", The Guardian. (12 September 2002). Retrieved 14 July 2013.); გულაგში დაახლოებით 1,7 მილიონი ადამიანი დაიღუპა (Applebaum, Anne (2003) Gulag: A History. Doubleday. ISBN 0767900561 pp. 582-583.); დაახლოებით 390,000 ადამიანი დაიღუპა დეკულაკიზაციის იძულებითი გადასახლების დროს (Pohl, J. Otto (1997). The Stalinist Penal System. McFarland. p. 148. ISBN 0786403365. Pohl cites Russian archival sources for the death toll in the special settlements from 1941-49); და 1940-იან წლებში დეპორტირებული პირებიდან გარდაიცვალა დეპორტაციის გამო 400,000-მდე ადამიანი ((Pohl, J. Otto (1997). The Stalinist Penal System. McFarland. p. 148. ISBN 0786403365. Pohl cites Russian archival sources for the death toll in the special settlements from 1941-49); ამგვარად, სტალინის საბჭოთა რეჟიმის პერიოდში ოფიციალურად დაფიქსირდა სულ ჯამში დაახლოებით 3,3 მილიონი მსხვერპლი ((Wheatcroft, Stephen G. (1999). "Victims of Stalinism and the Soviet Secret Police: The Comparability and Reliability of the Archival Data. Not the Last Word"). ისტორიკოს სტივენ უიტკროფტის თქმით, ამ გარდაცვლაბებეიდან დაახლოებით 1 მილიონი იყო "მიზანმიმართული", სპეციალურად მოკლულნი, ხოლო დანარჩენი მოხდა უყურადღებობისა და უპასუხისმგებლობის გამო ((Wheatcroft, Stephen (1996). "The Scale and Nature of German and Soviet Repression and Mass Killings, 1930-45"); ვისაც არ გჯერათ, რაც აქ წერია, გადაამოწმეთ აქ: Excess mortality in the Soviet Union under Joseph Stalin - Wikipedia;