SZABLA węgiersko-polska, czyli narzędzie do MOKREJ roboty

Podoba Ci się ten materiał? Dołącz do mecenasów Encyklopedii Staropolskiej na Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
W 1576 roku na tronie Rzeczpospolitej Obojga Narodów zasiadł Stefan Batory. To właśnie ten władca spopularyzował wśród panów braci modę na używanie szabel.
I tak na karty naszych dziejów wkroczyła szabla węgierska, pierwsza szlachecka serpentyna, której szczyt popularności przypada na II poł. XVI i I poł. XVII w.
***
Zobacz też:
🎬 KARABELA, czyli piękna i drogocenna. SZABLA-symbol dawnej Rzeczpospolitej ➡️ • Bitwa pod Salis - zapo...
🎬 Encyklopedya Staropolska: nadziak - mordercza broń Sarmatów ➡ • Encyklopedya Staropols...
🎬 Encyklopedya Staropolska: dla szpanu lub dla krwi. Jak wyglądały szlacheckie pojedynki? ➡ • Encyklopedya Staropols...

[@szymonlehmann6426]

Szkoda że król Batory rządził tak krótko był dobrym władcą i potrafił wziąć za twarz rozkochanych w sobie magnatów.

[@datroma]

Dobry merytorycznie materiał, pozdrawiam serdecznie. Powinieneś mieć więcej subów. Polacy powinni być dumni ze swojej potęgi i kultury a nie tego co lansowane jest w mediach czyli użalaniu się nad porażkami.

[@eutanazyxsiazepowazki6083]

Zacnie , godziwie i skowyrnie poczynione.

[@midas5814]

Panie wincyj tego wyncyj ! :)

[@michalmatula976]

Olbrychski opowiadał kiedyś, uczył go fechtować do filmu staruszek, jeden z ostatnich starych Ułanów, stosowali pasek skórzany, przywiązany do nadgarstka, nie łańcuszek, ale miało to kilka zastosowań, gdy w boju szabla wypadła z ręki, można było szybko ją znów mieć w ręce, a szukanie w trawie podczas bitwy gdy szarżujesz konno to hmmm, myślę, że cienki pomysł, dostosowali do tego taktykę, gdy atakowali pieszego, z dłuuugim karabinen i dłuuugim bagnetem, w uproszczeniu broń drzewcową, taki nieszczęśnik przed cięciem zasłaniał się bronią w poprzek przed cięciem z góry, wtedy zamiast walić z góry w przeszkodę, zwyczajnie wypuszczali szablę, wykonując zamach do tyłu, szabla rozpędzona tym zamachem cięła bolszewika w szczękę a pasek robił za taki zawias co oplatając się o ten karabin czy pikę, dodatkowo wzmagało moment pędu i siłę ciosu. Może to po to, myślę, że logiczne.

[@arbuzosan]

Swietny film…. Jestem wielkim fanem tych szabel…. Zbieram kasę żeby dwie takie zamówić (tempom do walk desw i ostrą do cięć i kolekcjonersko)

[@chaha666]

Podoba mi się gadka Waćpana, Subuję!

[@dzikidzik4321]

super, więcej tego typu odcinków

[@krzysiekstaniak]

Witaj😁 długo każesz na siebie czekać, odcinek jak zwykle👍

[@damakameliowa5712]

I znowu waść zacny odcinek popełnił.Dziękuję.

[@bodziowita791]

Witam fajna merytoryczny pouczający filmik proszę o całą serię tego typu filmików Pozdrawiam

[@stalowywilk5793]

Jak ja kocham szable

[@DarekRybacki]

Tylko uważaj na palce!

[@machinegewehrschutze8797]

Znowu się widzimy Radek :)

[@machinegewehrschutze8797]

@@DarekRybacki hshe

[@greglesny2663]

"W Bogu wiara, ufność w szabli, a pohańca wezmą diabli "

[@dariuszgrzegorzewiczanin]

Pozdrawiam i dziękuję... ...a wszystkie reklamy obejrzałem od początku do końca! 👍

[@arbuzosan]

No to oglądamy... moja ulubiona szabla

[@DarekRybacki]

Moja też :-)

[@dominikvdovski996]

No proszę... Właśnie kończę zlecenie na pomnik Zagłoby, i coś mnie tknęło, że właśnie Węgierką mógł się imć Onufry posługiwać, więc taką mu wyrzeźbiłem. Jak się okazuje - słusznie. Dziękuję za film i pozdrawiam!

[@marcinadamkiewicz5810]

Powiedziałeś coś co niby wiedziałem ale nie miałem o tym pojęcia. Faktycznie wszystkie najznamienitsze polskie zwycięstwa to właśnie szabla polsko-węgierska! Przyznam się, że to moja ulubiona szabla, a Ty mi uświadomiłeś, że używano jej w moich wszystkich "ulubionych" bitwach. Wypas! A korzystając z okazji mała łyżka dziegciu w tym morzu pochwał. Bardzo podoba mi się to co mówisz, choć muszę przyczepić się do płynności wypowiedzi. Może jestem purystą, ale czasem odnoszę wrażenie jakbyś był trochę spięty. Rozumiem, że łatwo oceniać siedząc po tej stronie youtube'a, ale sądzę, że jest to szczegół z którym bez trudu sobie poradzisz. Chociaż wiążę się to z pewnym ryzykiem. Jak już i treść i forma będzie bez zarzutu, to istnieje niebezpieczeństwo... że Ci się oświadczę XD

[@tajemnicegorzowa]

Również od niedawna zacząłem robić własnego bloga [ Tajemnice Gorzowa wg Kwiatka] ale daleko mi do prezentowanej przez Pana profesji. BRAWO!!!

[@AndrzejWlusek]

Kolejny ciekawy odcinek. Dziękuję i pozdrawiam

[@jacekubian4211]

"Bez Boga ani do proga, bez karabeli ani z pościeli" :D

[@dmitszablowski6029]

Łapka w górę 🧐 jak zawsze ..✌️

[@pankraq]

Kocham ten kanał!!!!

[@maciejbeskidnick3626]

Świetne!

[@moreacipre2367]

Kurna nareszcie!

[@damakameliowa5712]

Też czekałam

[@esejothade]

👍thx

[@tomekwozniak5470]

SERPENTYNA JAKA TO PIEKNA NAZWA

[@paweszewczyk7048]

🏆

[@mateuszkrys547]

Rzeczywisty mindfuck 5:45

[@pgloosh6624]

materiał jak zawsze bardzo dobry ale taka rada od starszego brata brodacza Zgol kochany ten szaliczek bo to komiczne 🙈

[@RyanSuS1]

Cześć 🙂 jeśli chciałbyś kiedyś nagrać film z Jasnej Góry to zapraszam do Częstochowy. Chętnie cię oprowadze, a i nocleg ogarnę. Pozdrawiam i czekam na kolejne filmy 🙂

[@jozefslawek7536]

no Panie sub za rzetelnosc..

[@damian7636]

Gdzie można zakupić takie mapy jak w tle ? Ps. świetny odcinek jak zawsze :)

[@kajakan1]

Witam. Bardzo fajny kanał, przyjemnie się słucha. Jednak miło, gdybyś unikał takich uproszczeń jak "to właśnie Batory rozpowszechnił..."Jeśli już, to warto było wspomnieć o postaci bardzo ciekawej, Kacprze Bekieszu, bo właśnie to on podłożył podwaliny pod upowszechnienie się szabli w wojsku, a następnie jej rozwoju. Oczywiście, szable przenikały wcześniej. Cz. Jarnuszkiewicz twierdził, że szable zaczęły dominować w uzbrojeniu już w latach 60-tych XVI w. Pozdrawiam.

[@DarekRybacki]

Cześć! Masz w pełni rację! Mało który proces historyczny odbywa się "na pstryknięcie palcem" tego czy tamtego króla. Dziękuję za to uzupełnienie :)

[@kosternik]

a ja mam pytanie gdzie można nabyć taką czapkę? :) Szukam i nie mogę w żadnym sklepie rekonstrukcyjnym znaleźć :)

[@artyom8126]

Świetny materiał! ps. jak ja Ci Darku czapki zazdroszczę... Gdzie można taką dostać?

[@_Rafalowski]

Jeżeli gość jest spoko to i filmik spoko

[@adamtrojanowski3972]

I odrąbywali sobie tymi szablami ręce,głowy ,nogi.To był prawdziwy sport walki.Tylko koni,tylko koni,tylko koni żal.

[@kretinovalentino8054]

Szable do boju lance w dlon bolszewika gon gon, gon.

[@andrzejlasek7927]

to do Batorego głównie w użyciu był miecz.? nawet w ówczesnej przedbatoriańskiej husarii?

[@DarekRybacki]

Husaria przedbatoriańska była jazdą lekką, tzw. racką, wywodziła się zresztą z serbskiego (czyli "okołowęgierskiego") kręgu kulturowego, więc w tych formacjach używano szabel. Jazda ciężka, czyli kopijnicy używali mieczy. Polecam piękny obraz bitwa pod Orszą z pocz. XVI wieku, widać na nim cały przekrój formacji wojskowych z interesującego Cię okresu. Pozdrawiam :-)

[@andrzejlasek7927]

@@DarekRybacki a,dzięki. oki.

[@kajakan1]

@@DarekRybacki Mieczy też używano , do końca istnienia tej formacji. Pod postacią koncerza rzecz jasna.

[@Ivar818]

@@kajakan1 lub pałasza

[@awar63awar76]

Paluch nie służył do ochrony dłoni, lecz do stabilizacji ostrza przy cięciu i zwiększeniu siły cięcia

[@DarekRybacki]

Jedno nie wyklucza drugiego, przy czym w mojej opinii paluch był w pierwszej kolejności dodatkową osłoną - ewolucja szabel bojowych szła właśnie w kierunku zwiększania osłony dłoni (coraz szersze kabłąki i paluchy). Teorie o paluchu "stabilizującym" ostrze (co to w ogóle znaczy?) czy zwiększającym siłę cięcia (przez kciuk? Na siłę cięcia wpływ mają, w zależności od jego rodzaju, przede wszystkim nadgarstek, łokieć i/lub ramię - chyba że masz na myśli chwyt nazywany czasem, raczej niesłusznie, karabelowym, ale nawet nie wiadomo czy coś takiego istniało i na pewno nie było używane w szablach z obrączką) zwyczajnie do mnie nie trafiają.

[@awar63awar76]

@@DarekRybacki paluch pasowany wzmacnia uchwyt. Zresztą bardzo często był on szerszy przy i od strony rękojeści. Dać się ciąć w kciuk, do tego trzeba było być wyjątkową ciapą. Cios szabli zbijała zastawa , po zabiciu wrogie ostrze zsuwa się w kierunku pióra.. Paluch ułatwiał także cięcia z nadgarstka co było w pewnym sensie specyfiką polskiej szermierki ( jak szermierka krzyżowa) oraz ułatwiał cofnięcie ostrza po cięciu i zadanie płynnym ruchem cięcia tylcem ostrego pióra. Wspomina o tym Zabłocki w swojej książce "Cięcia prawdziwą szablą" i odnosi to do szabli typu" II c".

[@DarekRybacki]

Ale szable IIc (s. 222-232) nie mają przecież paluchów ;-) Mówię z własnych szermierczych doświadczeń: bawiłem się różnymi typami szabel i te użytkowe funkcje palucha uważam raczej za życzeniowe niż realistyczne - ostatecznie o wiele większe znaczenie ma ogólna konstrukcja szabli (przede wszystkim jej wyważenie i ciężar całkowity), a przede wszystkim technika fechtującego. Osobiście nie widziałem nigdy wielkiej różnicy np. między cięciem piórem zadanym szablą typu IIIb (bez palucha - s. 246) a klasyczną szablą husarską. Paluch, o ile jest dobrze spasowany, wzmacnia może nieco chwyt podczas mocnych cięć zadawanych z końskiego grzbietu, ale i tu kluczowa jest technika cięcia. Co do "cięcia w kciuk" czy generalnie w palce - takie ukąszenie w dłoń to w zasadzie najłatwiejszy sposób na wyłączenie przeciwnika z pojedynku i każdy trenujący szablę tradycyjną wie, że zdarzają się bardzo często. Obrączki w moich szablach z paluchem były obite dość znacznie. Oczywiście możemy też - z dużą dozą prawdopodobieństwa - przyjąć, że jestem gównianym szermierzem :P:D

[@awar63awar76]

@@DarekRybacki w stosunki do Polaków z xvii w. wszyscy jesteśmy g...szermierzami. A co do książki cytowałem z pamięci. Co do typu nie będę się upierał. Ale. Proponuję doświadczenie, zakładam, że dysponujesz kopiami szabli z pasowany i bez niego. Proponuję spróbować kroić oboma typami i porównać. Fizyki nie da się oszukać. Paluch pomaga

[@xxMichalxx100]

Dzien dobry mam jedno pytanko mam mozliwosc zakupu szabli wegierskiej i potrzebuje kogoś do potwierdzenia autentyczności czy był by mi Pan w stanie pomóc? A może zna pań kogoś kto by mógł ?

[@DarekRybacki]

Niestety nie zajmuję się takimi sprawami. Pozdrawiam

[@xxMichalxx100]

@@DarekRybacki a moze znasz kogos kto sie zajmuje ?

[@user-rh8mj6bc6c]

Еще ее называют Баториевка или Корабела,как у вельмишановного пана Володыевского,лучшего фехтовальщика Европы

[@Ivar818]

Gdzie można dostać taką węgierkę ?

[@chin258456]

an english subtitle would be nice

[@micharadziwinowski9114]

Czołem

[@jacekbruhn229]

Co to jest za moneta na twojej czapce?

[@DarekRybacki]

Ort gdański Zygmunta III Wazy :-)

[@jacekbruhn229]

Oryginalny?

[@DarekRybacki]

@@jacekbruhn229, monety za kilkaset złotych raczej nie wierciłbym i przyczepiał do czapki, hehe ;-) Ładny falsyfikat, zapłaciłem za niego 20 zł.

[@jacekbruhn229]

Dobrze powiedziane. 🤣😂

[@MinecraftTroper]

Może teraz więcej o broni? :P

[@DarekRybacki]

Na pewno będę kontynuował cykl szablowy, dojdzie pewnie uzbrojenie ;-)

[@JanKowalski-yt3pj]

@@DarekRybacki czekamy niecierpliwie

[@lotnylotny671]

Śliwki Węgierki też przybyły od Madziarów, razem z węgierkami od mokrej roboty :)) :)) Jak oni się wtedy dogadali z tymi madziarami bez translatorów??? :)) :))

[@DarekRybacki]

Też mnie to zastanawia :P

[@MP-iy5jk]

@@DarekRybacki W tamtych czasach u podstaw prawidłowego wykształcenia leżała biegła znajomość łaciny i greki klasycznej. Dziś miejsce łaciny i greki zajmują: angielski i francuski. Z przewagą angielskiego.

[@Sergiusz1551]

Za mało szabel!

[@wnuczatkodamian1992]

Brawo a zrobisz film albo wytłumaczysz o jaszczurkowcach bo słyszałem w piosence ale nwm czy to rycerstwo czy nie bo coś związane z krzyzakami

[@tytusromek9618]

:)

[@ukaszkowalski725]

Czemu szable miały wąsy? Czemu to służyło?

[@unglaubiger1054]

Łukasz Kowalski wzmocnieniu konstrukcji, są też teorie o „łamaczu głowni” (głownia miała by się ześlizgnął i dzięki temu można byłoby szable zablokować)

[@mechanikACC]

kolokwialnie pisząc: super... ale strasznie krótkie.

[@UnderTheBanner]

Jak znam moich rodaków - panów szlachtę - to zaczęli używac tej szabli żeby ... przypodobać się władcy :D a nie dla jej jakichś niesamowitych właścicwości.

[@DarekRybacki]

Jeśli masz na myśli Batorego, to mało mówi się o tym, że akurat on był władcą stosunkowo niepopularnym wśród szlachty, szczególnie u schyłku panowania. Więc raczej nie ten trop :)

[@radovankysela9194]

Polak i wegier dva bratanky, i do šable i do sklenky

[@stanisawwisniewski8906]

BIE M9G ZEŚ TEGO LEPI UJUNĆ HOPIE . PROWDA . 💯⚒️😁💥

[@a_j130]

Czolem

[@chaha666]

Używa pan określenia 'serpentyna' w stosunku do szabel w ogóle, natomiast serpentynami zwano szable kontuszowe o bardzo dużej krzywiźnie, modnych między XVI a XVIII w.

[@DarekRybacki]

Pełna zgoda, świadomie pozwoliłem sobie na takie uogólnienie ;-)

[@HubertSylwester]

Szablotłuka polskiego jeszcze nie ma?!

[@stalowywilk5793]

Miłośnicy szabli to jedna wielka rodzina :D Z Szablotłukiem chętnie bym kiedyś pofechtował.

[@machinegewehrschutze8797]

@@stalowywilk5793 Oj tak , rodzina :)

[@bertolnagora4398]

no toś waść tytuł wymyślił.

[@miwoj]

Stefan Batory wlazł do komory

[@Kafarion]

Ponoć można było tę szablę ostrzyć obustronnie, ile w tym prawdy?

[@bogdang3334]

Tussk na usługach niemiec

[@dasjarek]

do tv sie nadajesz

[@tomekwozniak5470]

PIEKNE BANDYCTWO DAJ NAM ABYSMY SIE NIE MYLILI

[@lotnylotny671]

Ci co się myją chorują na zarazę !!!

[@arturkuza1015]

Kds

[@drbezposredni]

Materiał ciekawy... Ale, za duzo ciebie samego, a zdecydowanie za mało obrazu o opowiadanym przedmiocie - samej szabli. No i te dzwiękowe wstawki zakłócające to o czym mówisz. Po co, to nie instagram...

[@zbigniew463]

Ale nudy!

[@Ivar818]

To nie oglądaj