TẠI SAO CÁC HỌC TRÒ CỦA KHỔNG MINH KHÔNG AI THÀNH CÔNG?

No video

TẠI SAO CÁC HỌC TRÒ CỦA KHỔNG MINH KHÔNG AI THÀNH CÔNG?

Рет қаралды 62,321

Күн бұрын

TẠI SAO CÁC HỌC TRÒ CỦA KHỔNG MINH KHÔNG AI THÀNH CÔNG?
Dù đã có những kỳ tài thay thế cho Khổng Minh tiên sinh trong từng vị trí công việc, Thục Hán vẫn là nước sụp đổ đầu tiên trong Tam Quốc vào năm 263, tức sau khi Vũ Hầu mất mới gần 30 năm.
Vậy điều gì đã xảy ra, hay những nguyên nhân nào đã khiến những học trò của Gia Cát Lượng không những không thể giữ gìn nổi cơ nghiệp của Gia Cát Lượng, lại còn để Thục Hán sụp đổ?
Fanpage chính thức: / battlecry.nguoikesu
Một số tư liệu được sử dụng trong video thuộc về các chủ sở hữu đáng kính. Mọi vấn đề liên quan đến bản quyền, vui lòng liên hệ: battlecry.vn@gmail.com.
Some of the materials used in the video belongs to the rightful owners. All Copyrights related issues should be sent to battlecry.vn@gmail.com. Thank you.
#lichsu #lichsutrunghoa #battlecry #tamquoc

Пікірлер: 149

@trungdungnguyen3613 8 ай бұрын

Mình thấy lịch sử xem lại chỉ để học hỏi, rút kinh nghiệm thì đc. Chứ để đánh giá hay chỉ trích thì ko nên. Vì chính trị hay thương trường, chiến trg có nh điều ta ko biết đc. Làm gì có ai biết đc tương lai ntn. Giống như kiểu làm dự báo thời tiết ngày mai, ngày kia. Chứ sự việc qua rồi,, có kq rồi thì ai nói gì chả đc

@lorapham7689 7 ай бұрын

Thịnh vượng của một quốc gia, không tùy thuộc vào một lãnh tụ, một chế độ, không tùy thuộc riêng vào nền giáo dục của dân tộc nào (hãy xem Giáo dục của dân Nhật , và kết quả của vụ Cứu nạn hơn 300 hành khách trong 90 giây, tại máy bay Japan airline bốc cháy gần đây) . Giáo dục Nhật bản nhất thế giới, nhưng Nhật bản không vô địch thế giới về quân sự, về kinh tế, về khoa học v.v... Nhiều dữ kiện : thiên thời, địa lợi, nhân tâm, lãnh đạo. và " biết mình và biết người".... Khổng Minh, không có gì. Kark Mark, vô dụng, Lamartine, Jan Jacque Rousseau, đều vô ích. Lý thuyết 10%, thực hành và nhân tài 80%, + môi trường 10%.

@hanhtien1261 8 ай бұрын

Học trò tâm đắc và được kì vọng nhiều nhất phải là Mã Tốc 😂

@hanhtien1261 8 ай бұрын

@hungg3224 đen lần đầu cầm quân ra trận đụng ngay hàng cứng

@khoiduong8234 8 ай бұрын

Nếu mã tốc mà k kiêu ngạo tự cho mk là tài thì khương duy có đk thu phục cũng chỉ đk GCL xếp phò tá mã tốc

@dranixnguyen3677 8 ай бұрын

Mã Tốc cũng giống như Triệu Quát chỉ giỏi bàn binh trên giấy, thiếu kinh nghiệp thực chiến trầm trọng

@tivisony1744 8 ай бұрын

@hungg3224 Quách Gia,Giả Hủ cũng v..nói giỏi hơn GCL..cùng lắm giỏi hơn dùng mưu thôi..còn điều quân khiển tướng,bày binh bố trận thì GCL bỏ túi

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

Không loại trừ khả năng Mã Tốc bất tài thật nhưng nếu phân tích theo hướng GCL nhìn người chuẩn thì có thể do nôn nóng mà cả 2 đã đi một nước cờ hơi táo bạo. Mã Tốc nên được phát triển theo hướng chậm mà chắc và bản thân MT cũng phải tự ý thức điều đó. Tôi thấy người khéo léo nhất trong các tướng nhà Thục phải là Triệu Vân. Từ lúc xin Công Tôn Toản sang phò Lưu Bị cho đến lúc chết già thì trận nào đánh cũng cẩn thận, gọn gàng sạch sẽ

@anhphamminhtuan2272 8 ай бұрын

AVT Thiếu đi binh tiên mã tốc , học trò số 1 của khổng minh

@vo3718 8 ай бұрын

Xuất trận lần đầu thua luôn mõm😂

@nguyenkimdoan 7 ай бұрын

Có lý thuyết giỏi nhưng thực hành thiếu mất nguyên tắc "biết địch biết ta, trăm trận không nguy"

@Lenhutthong89 8 ай бұрын

Ngay cả thầy cũng đã thành công đến nơi đâu mà hỏi sao học trò ko thành công 😂...

@gauconhaman7808 8 ай бұрын

Bậy hà. Khổng Minh rất thành công đó chứ lỗi ở đây là do ông ta không gặp thời thôi. Tài thừa tướng gấp 10 lần Tào Phi mà Tào Phi đì tốt Tư Mã Ý suy ra Tư Mã Ý tuổi tôm với Khổng Minh. Cái xui là Ngụy quốc đã quá mạnh còn Thục Hán đã mất hết thiên thời, địa lợi, nhân hoà rồi nên mới nát thôi.

@CuongNguyen-wm4by 7 ай бұрын

Đúng

@hoangcowboy 7 ай бұрын

Thầy bị thần thánh hoá quá mức 😂😂😂

@DangThien-et6di 6 ай бұрын

@@hoangcowboy Thầy siêu giỏi luôn chỉ là không giỏi kiểu max của max như trên phim . GCL là bật kỳ tài không chối cãi

@lamphamcong8282 6 ай бұрын

Chỉ có lão Quỷ Cốc Tử, mấy học trò của lão xuất sơn là đều làm nên việc kinh diễm

@nambui4021 8 ай бұрын

Học trò của Gia Cát 3 phần là người Kinh Châu,trong khi nhân sĩ Thục Hán ko có ai khiến nội bộ lục đục mâu thuẫn lẫn nhau.

@songcam740 8 ай бұрын

1 quốc gia chiến tranh liên miên mà toàn thất bại thì dẫu GCL có sống thêm chục năm nữa cũng vậy thôi, dân chúng đã kiệt quệ thì dẫu có ai giỏi hơn GCL cũng khó thành công huống hồ là học trò ông. Không thể đổ lỗi cho tài năng của họ vì thế nước đã xuống dốc.

@hienhosy2575 8 ай бұрын

Gia Cát Lượng ,Lưu Bị dưới ngòi bút của La Quán Trung đươc thần thánh hóa lên rất nhiều ,chứ thực sự người giỏi và tài nhất thời tam quốc theo các nhà sử học trung quốc là Tào Tháo

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

Từ ngày Quan Vũ chửi bới Đông Ngô làm rạn nứt liên minh Ngô Thục thì nhà Thục coi như rơi vào thế yếu nhất rồi. Không bại cũng khó

@realhoangtrump 8 ай бұрын

Thiếu mất Binh tiễn Mã Tốc rồi, Hàn Tín gặp Mã Tốc phải gọi bằng cụ

@wingdingaster2788 8 ай бұрын

Trên giấy tờ và mõm.

@khoavu4305 8 ай бұрын

Hàn tín thành binh tiên còn mã tốc sau trận nhai đình thành ông tiên 😢

@hoaithu8070 7 ай бұрын

1 trận định tên tuổi luôn

@phuongnguyen2901 8 ай бұрын

Tác giả buff khổng minh và tập đoàn lưu bị quá trớn. Thực chất khổng minh cũng không có thành tựu lớn nên học trò cũng không nổi bật

@xuanyphanxuany1288 7 ай бұрын

Đa phần mê GCL nên quên rằng ông ta cũng là một quyền thần ! LƯU THIỆN không muốn đánh Ngụy nhưng GCL đâu có nghe lời !

@thanhnguyenvan6543 8 ай бұрын

Giet nguy dien la dieu dang tiec thuc thua la dung

@truonggiangle5817 7 ай бұрын

Giá như lich sư thời phong kiến Việt Nam đc phác họa chân thực hơn , nhiều tư liệu hơn thì hay biết mấy

@xqkankan8067 7 ай бұрын

có nhưng bị đốt hết r

@ngthanhthang 7 ай бұрын

Giặc Minh nó đốt sạch rồi 😢

@quocdoanhoang8688 6 ай бұрын

Cần 1 La Quán Trung made in VN là dc thôi😂

@bleuysam9135 8 ай бұрын

thờ hiện đại gọi là xa lầy trong cuộc chiến.

@johnbui93 7 ай бұрын

Mình thì không nghĩ là họ không giỏi. Mà nghĩ đó là do ý trời rồi. Ngay từ ngày đầu khởi nghiệp đã có người tiếc tay Khổng Minh chọn đúng minh quân nhưng nhầm thời. Trận vây bắt Tư Mã Ý, Khổng Minh cũng phải thốt lên hành sự tại nhân thành sự tại thiên. Nên là Thục thất bại là lẽ hiển nhiên.

@AnhHoang-gi7md 7 ай бұрын

có thật quái đâu , do ông La Quán Trung bịa ra

@user-cv1wg8lk4g 6 ай бұрын

Nhiều khi chả có mưa gì cả tàu cộng nó đưa GCL lên mây xanh

@vvphamfembk51 8 ай бұрын

GCL toàn bắc phạt, có quản trị nội bộ với đào tạo đc ở đất Thục mấy đâu mà ra nhân tài. Rõ ràng cuối đời GCL có nhiều sai lầm...

@lamquang9516 7 ай бұрын

khương Duy thua ko phải do ông ta dở, nội bộ luôn có vấn đề thì làm sao mà đánh, Lưu Thiện ko tin tưởng hoàn toàn, ko nghe lời mà bị hoạn quan vs phe ngưng đánh điều phối ở nhà

@thanhhau5747 8 ай бұрын

Làm về phạm tăng đi ad

@doankham7140 8 ай бұрын

Thục Trung vô đại tướng, Liêu Hoá làm tiên phong. căn bản là đất giàu không nuôi được anh hùng

@HoangNguyen-zi5zq 7 ай бұрын

Kém khâu đào tạo thì có, nghĩ dênd 1 người quá giỏi nhưng ko dùng để đào tạo mà tự nhúng tay vô mọi thứ từ binh sĩ bị phạt 20 roi cũng đích thân làm thì hậu nhân, học trò ai thể hiện dc dc, ai rèn luyện dc đây, đến khi ko có ai thay mới ném học trò vào vị trí quan trọng nhất mới ác.

@nhattuyenphan9150 4 ай бұрын

Mình nghĩ video chưa thấy đc sự tổng quát, Khổng Minh là bậc kì tài trong thiên hạ nhưng dẫu sao đi nữa không thể thay đổi được thiên hạ chỉ bằng tài năng cá nhân nổi trội khi ko có thế và thời. Việc đánh Nguỵ là cực chẳng đã vì Thục dân số và nhân tài yếu nhất trong tam quốc, khó mà chiến thắng đánh bại Nguỵ là một quốc gia lớn nhất và đang ở thế thủ. Không đánh Nguỵ thì Nguỵ mạnh tất đánh Thục đến chết. GCL biết ko làm đc nhưng vẫn cố gắng làm, cúc cung tận tụy với chủ tới chết. Học trò có giỏi thì cũng ko thể hơn thầy, thầy làm 6 lần còn ko xong, trò ăn gì cho nổi. Việc phục Hán lúc đó đã trở thành lỗi thời khi nhà Nguỵ đã phế vua và đứng chân vững ở miền Bắc TQ. Muốn đấu lại nhà Nguỵ, Khổng Minh phải dẫn dắt XH nhà Thục một bước dài tối thiểu cũng là chuyển nước Thục sang cách mạng tư sản thì mới đánh bại đc Nguỵ.

@locganguyen2264 8 ай бұрын

Thì sư phụ có thành công đâu mà học trò thành công nổi

@tienduyetpham1495 7 ай бұрын

Có ông Gia Cát Dự lưu lạc sang VN thì dự báo thời tiết nhưng "đoán toàn sai"😂

@ngthanhthang 7 ай бұрын

Gia Cát Dự chắc là con của ổng. Vừa xấu vừa ngáo 😂

@metquadi 8 ай бұрын

mình nghĩ nên thủ rồi đánh đông ngô trước. địa lý của đất thục giống phim 300 chiến binh mà. thủ thì quân ngụy muốn đánh cũng khó. rồi đem quân chơi đông ngô. trước đây hàn tín cũng lấy mấy nước yếu trước rồi mới đánh hạng vũ

@hornet89alpha 8 ай бұрын

Đông Ngô mà dễ đánh vậy thì Ngụy nó chiếm từ 18 đời rồi chứ để đến lượt Thục ah?

@metquadi 8 ай бұрын

@@hornet89alpha cho nên đi đánh ngụy ?

@hornet89alpha 8 ай бұрын

@@metquadichẳng nên đánh đấm gì cả. Tổn hại kinh tế và nhân lực. Cứ thủ nhà đến chết thì thôi. Chờ đến khi có biến như Ngô có hôn quân như Tôn Hạo chẳng hạn thì mới xuất quân.

@khoile4852 8 ай бұрын

Họ thiếu Hán Sơ Tam Kiệt chứ không thiếu gì cả: - Một người làm chính trị, bàn mưu hoạch định chiến lược lâu dài, luôn dự tính sẵn phương án dự phòng - Một người làm kinh tế siêu giỏi, thu thuế giỏi, khuyến khích nông nghiệp, liên kết thương lái, vào thục không bao lâu mà đầy kho, vũ khí trang bị đầy đủ. Quan trọng nhất luôn tìm được những con đường vận lương một cách tài tình dù thời đó giao thông như... Shit - Một người là thiên tài quân sự, trực tiếp ra chiến trận chỉ huy binh sĩ, binh pháp biến hoá... trừ hạng vũ ra mấy thằng tướng khác coi như ruồi muỗi, muốn là lấy mà lấy cũng chẳng mất nhiều sức... Thuỷ yểm Phế Khâu, bình định Tam Tần trong chớp mắt...

@jooshey91 8 ай бұрын

Thục Hán chỉ có 2 con đường: 1 là ngồi yên chờ chết (còn nói chờ kẻ địch sinh biến thì biết chờ đến bao giờ), 2 là mở mang bờ cõi, nâng cao quốc lực. Muốn mở mang bờ cõi thì có 2 đường 1 là tiến ra Kinh Châu, 2 là tiến ra Lũng Hữu, Quan Trung, Trường An. Chiếm lại Kinh Châu vì sẽ phải tử chiến với Ngô trong khi Ngụy luôn rình rập để sẵn sàng xử đẹp cả 2, cho dù chiếm lại được Kinh châu thì có giữ được nổi ko chứ đừng nói tới việc phải huy động 1 nguồn lực rất lớn mới có thể đưa quân vượt Trường Giang đánh Dương Châu. Con đường khả dĩ là tiến lên phía bắc trước đoạt Lũng Hữu, kế đó là chiếm lấy Quan Trung, Trường An như cách Lưu Bang đã làm. Tiếc là ngoại trừ lần bắc phạt đầu tiên những lần sau quân Ngụy đều có sự phòng bị kỹ càng. Ở lần bắc phạt thứ 4 khi thua trận trước GCL, TMY đã lui quân về cố thủ ở Thiên Thủy chứ ko phải rút về hướng Trường An bởi TMY thừa hiểu nếu để GCL đoạt được Lũng Hữu thì khó mà giữ được Trường An, chỉ cần Lũng Hữu còn thì con đường tiến vào Trường An có rộng mở GCL cũng ko dám tiến vào.

@phantung6871 6 ай бұрын

Khương Duy làm sao đấu lại Tư Mã Trọng Đạt?

@Khangtrangxyến 4 ай бұрын

Đọc tiêu đề biet câu chuyen roi

@tuandungtruong6755 7 ай бұрын

"Chiêm nay đã tám tuổi, thông tuệ khả ái, hiềm là sớm chín chắn, sợ rằng chẳng có chí khí lớn" có bạn nào giải thích giúp mình với. Mình đọc mãi cũng không hiểu

@nanohr9518 7 ай бұрын

Chín chắn sớm là 1 ưu điểm nhưng cũng là 1 câu chê. Chê người đó dĩ hoà vì quý không dám nói việc ngay không dám làm việc đột biến tầm cỡ mà thích trong vòng an toàn. Người sợ sai thì khó làm việc lớn.

@TheAnhNguyen-nx2rr 7 ай бұрын

Người biết nhân ái, biết khoan hòa, biết thấu hiểu thì cũng phải biết đồng cảm. Nhưng làm lãnh đạo mà biết hết mấy cái đó thì làm sao dám phạt. Trong thời loạn, muốn nhanh ổn định nhất thì phải biết dùng hình phạt, bao gồm thể chất lẫn tinh thần, lấy cái tàn nhẫn vì nghĩa lớn để tôi luyện người khác. Có vậy mới làm chuyện lớn được.

@phamxuanlong9576 8 ай бұрын

Đệ tử tầm sư dị, sư tầm đệ tử nan 😢😢😢

@tatthangle9333 8 ай бұрын

Ngu là ngu, giỏi là giỏi, chứ ai dạy tôn tử viết binh pháp

@Nguyen-lv9og 8 ай бұрын

Khương Duy phải zo tay Hà Nhân mới có đất thành danh😅

@minh9692 6 ай бұрын

😂😂😂😂😂

@thitran3037 8 ай бұрын

Kinh châu , chỉ 1 lý do duy nhất

@phongvuong2323 8 ай бұрын

Gia cát lượng không giỏi điều binh, không có kinh nghiệm thực chiến. Mất lưu bị lượng hóa tầm thường.

@HieuNguyen-jn3zp 6 ай бұрын

Hành sự tại nhân - thành sự tại thiên

@hangcua2610 7 ай бұрын

Không minh tiên sinh . Là bật thánh nhân . Đó là chân lý .mãi mãi khổng minh tiên sinh .là thiên tài của nhân loại

@Dungo-ul6vs Ай бұрын

Lịch sử bao nhiêu % là sự thật vậy

@huunghinguyen1980 6 ай бұрын

do ai hoi vua luu thien va hoang hao day

@quandoanLiverpool2839 8 ай бұрын

Phim gì mà thằng bóng Hoàng Hạo có râu nhỉ 😂

@MyNguyen-pg7hp 8 ай бұрын

k ra kỳ sơn. k lẻ để nhà Nguỵ yên ổn. rồi thế nào cũng đánh xuống thôi. cái này gọi là lấy tấn công làm phòng thủ đó. đừng có đổ tại với bị chứ ad

@HoangNguyen-zi5zq 7 ай бұрын

Yếu đánh mạnh mà hùng hục ra trận ko mất nước kể cũng lạ, nếu yếu đánh mạnh bạn xem đại tần đế quốc, suy nghĩ phải đánh mới mạnh dc nên tần suýt diệt vong, doanh cừ lương sau phải đích thân dân 15 thành đổi lấy 10 năm hòa bình cho tần, thêm đích thân kiếm nhân tài khắp thiên hạ về giúp tần tần sau mới thành đế quốc lúc đó đấy, bạn xem người giúp tần có bất cứ ai gốc từ tần ko, có điên mới đem hết tài lực toàn quốc để kìm hãm đối phương mạnh gấp 5 lần mình.

@ManhtruongLe-tq6et 8 ай бұрын

vì khổng minh cũng bình thường so với chí sỹ thời đó

@Khangtrangxyến 4 ай бұрын

Boi vay tao thuc hanh xong moi hoc ly thuyet

@tonghoptaydukyche1840 8 ай бұрын

Do có ông thầy quá Báo😂😂😂

@cuongphamduc8792 8 ай бұрын

hay

@AnhHoang-gi7md 7 ай бұрын

Nguỵ Diên giỏi nhất

@bmpt_1299 8 ай бұрын

Binh Tiên Mã Tắc - 1 trận quy tiên thì sao 😂😂

@hoihoitv932 8 ай бұрын

Mã tóc

@hiemne 8 ай бұрын

Mã Tốc 1 trận đi thẳng tới chổ Mã Phục Tử :))

@truongtrinh8079 8 ай бұрын

Gia cát khác cháu tài năng của đại thúc gia cát bên ngô đó 😊

@Khangtrangxyến 4 ай бұрын

Cần gi nghe nhieu

@daichu2314 8 ай бұрын

cái th chủ kênh vẫn chưa hieur tại sao bắt buộc phải đánh à ? mà m dám bảo là mù quáng ?

@thuatcaitri 8 ай бұрын

Không đánh thì không đua phát triển được dẫn đến tự diệt nên phải ra tay trước. Đấy là sách lược của Gia Cát Lượng.

@baongo2231 8 ай бұрын

KZbin ai cũng đăng video được mà bạn 😂

@phuongvu4640 5 ай бұрын

Khương Duy tuy ko thành công nhưng đủ giỏi để lưu danh sử sách

@khoile2995 Ай бұрын

Đánh ngụy 9 lần thua cả 9

@ngthanhthang 7 ай бұрын

Thầy có làm được cái mo gì đâu mà đòi đám trò lôm côm 😂

@duongvu4183 8 ай бұрын

thầy cũng đã gọi là thành công đâu

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

1. Khổng Minh thành công ở lĩnh vực thần tử, đệ ổng mà thành công không lẽ lên làm vua😅. 2. Từ lúc ổng chiêu Khương Duy đến khi qua đời là không đủ để Duy lấn sâu vào chính trị nhà Thục. Duy mãi chỉ là tướng võ bền.

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

@@hungg3224 cơ bản là Duy gia nhập nhà Thục khi bộ máy đã hoàn thiện tương đối rồi. Nên nhiệm vụ của Duy là làm chuyên môn, không được kiêm nhiệm nhiều. Mà trong quản lý đất nước thì phải là một chính trị gia lọc lõi. Lịch sử đã có nhiều trường hợp chứng minh

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

@@hungg3224 không phủ nhận đại tướng quân là cấp cao nhất trong quân đội nhưng không có tiếng nói trong chính trường thì cũng chỉ là tướng võ bền . Ý đang nói ở đây không phải đánh giá thấp KD mà là giải thích ý vì sao học trò KM không vượt qua được thầy

@levankien5984 8 ай бұрын

@@nguyen.letu89sau khi tưởng uyển và phí y mất thì khương duy thật sự quyền lực nhất nước thục

@nguyen.letu89 8 ай бұрын

@@levankien5984 lúc này hoạn quan nắm quyền rồi chứ bạn. Tựu chung lại mình thấy nội dung clip phân tích khá hợp lý. Thời GCL thì ông là người vua mời về, sau đó thì quán xuyến mọi việc trong nước với vai trò thừa tướng. Các học trò của ông không bằng được có thể vì tài không bằng ông và cũng có thể do thời thế đã khác đi đôi chút.

@leekevin675 8 ай бұрын

Khương Duy ko có cửa so với Nguỵ Diên

@thanhbui7641 8 ай бұрын

Vì theo cái thằng hữu danh vô thực chứ sao :)))

@Viet-Nam-S54 7 ай бұрын

thầy giỏi nhưng trò ko hay là chuyện bình thường, thầy giỏi ở đây là tự thầy giỏi chứ ko nói đến cách dạy của thầy giỏi có 2 trương hợp : một là thầy nhận đồ đệ kém, thứ 2 là cách thày dạy éo pải giỏi

@nguyentruong6826 6 ай бұрын

Trong Tam quốc thì Tào Tháo mới là người giỏi thực sự . Cả gia cát lượng vs tư mã ý + lại cũng ko thể bằng được tào tháo .

@cutonhatlang1671 7 ай бұрын

gia cát lượng cũng thành công éo gì đâu mà bảo học trò

@MrThanhle84 8 ай бұрын

Ví Khổng Minh cũng có thành công đánh được ai đâu

@dattran2520 8 ай бұрын

Vì mấy thằng mõm có ai thành công đâu =))

@thinguyetnguyen1501 7 ай бұрын

Nói chung Khương duy là thành công rồi...duy còn thì hán còn duy mất hán mất

@duyanhnguyen8045 6 ай бұрын

Thật, mất sạch các trụ cột kia, nhưng mà còn Duy thì binh vẫn có người. Có quân đội vẫn trung với họ Lưu thì Thục Hán vẫn giữ được. Duy cũng thành công chặn đánh được Chung Hội đó thôi, vấn đề là triều đình ko nghe ông ta để phòng Đặng Ngải. Khi Ngải đến mới vội vàng sửa sai cũng không kịp. Mà kể cả họ Tư Mã ko đánh, thì khi Khương Duy chết đi, ít nhất vẫn chưa thấy người nào đủ khả năng thay Duy nổi. Có khi Thục ko đánh mà toang luôn, có người nào đủ cáng đại quân đâu😂. Duy còn và triều đình chịu nghe lời ông ta thì ít nhất Thục Hán vẫn giữ thêm được 1 thời gian, có thể kịp đào tạo ra người có năng lực lo việc quân.