Osmanlı’da Ateistler ve Deistler

Osmanlı döneminde ateistler ve deistler var mıydı?
Osmanlı döneminde ateist veya deist olmak suç muydu?
Osmanlı döneminde ateistler ve deistler mahkemelerde yargılandı mı?
Osmanlı ilmiye sınıfında ve taşrasında, 16 ve 17. yüzyıllarda tespit edilebilen bazı ateizm ve deizm vakalarından bahsediyoruz.
#YoğunTarih içeriklerimiz Tarih Obası’nın KATIL Yıldız seviye üyeleri tarafından belirlenmektedir. Kanala destekleri için teşekkürlerimizle…
04:19 Paul Ricaut, Osmanlı İmparatorluğu’nun Halihazırının Tarihi, Halil İnancık çevirisi ve ön yazısı
07:59 Türklerin dini, mezhepleri, ateist gruplar
11:59 Sarayda, haremde paşalar ve yeniçeriler arasında ateistler
12:05 Sultan Murad'ın kendisi de ateist mi?
16:05 Osmanlı ilmiye sınıfında materyalist ateist eğilimler
16:29 Agnostisizm
17:43 Mehmet Efendi’nin ateist olduğu için idamı
24:43 Nadaslı Sarı Abdurrahman Efendi yargılanması ve mektubu
32:23 Zındık ise tövbesi kabul olmaz
35:15 Nadaslı Sarı Abdurrahman Efendi idamı
36:58 Osmanlı döneminde zendeka ve ilhad hareketleri
38:52 Hâkim Arap unsuru
41:33 Arap olmayanlara yönelik 2. sınıf vatandaş tavrı ve muamelesi
42:13 Mevali kelimesi, Mevlâna kelimesi nereden geliyor?
43:15 Müslümanlığın yönetim meselesi
46:13 Farklı İslam yorumları
47:13 Horasan’ın siyasal tepkileri
47:44 Maniheizm eski İran dinleri
48:41 Kültürel var olma savaşı
50:22 Mülhidler ve zındıklar
52:21 Dehriyyelik
54:05 Hz. Muhammed’in dehre sövmeyiniz cümlesi
55:31 Taşrada hiç deist ve ateist yok mu?
57:29 Kadı kayıtlarında dinsizlik olayları
1.05.13 Zındık veya mülhit sipahi sınıfındansa

[@Tarih_Obası]

Bu içerikten hoşlanan arkadaşlara, 10. yüzyılda bir deist ile bir Müslüman arasında geçen çok düzeyli ve felsefi bir tartışmayı da anlattığım şu videoyu da izlemelerini öneririm: İslam Tıbbının Deist Kurucusu: Hekim Ebu Bekir er-Razi ve Görüşleri kzbin.info/www/bejne/d5S4koutqqmEbbc&ab_channel=TarihObas%C4%B1 Şu dakikadan itibaren "Dehri (Ateist) Hekim Ebu Bekir Hüseyin et-Tamar" konuşuyor: kzbin.info/www/bejne/d5S4koutqqmEbbc Kaynaklar Paul Ricaut, Osmanlı İmparatorluğu’nun Halihazırının Tarihi (17. Yüzyıl), Türk Tarih Kurumu Ocak, Ahmet Yaşar. “Türk Heterodoksi Tarihinde Zındık, Harici, Rafızi, Mülhid ve Ehl-i Bid’at Terimlerine Dair Bazı Düşünceler.” Tarih Enstitüsü Dergisi 12, (1982): 507-520. Ocak, Ahmet Yaşar. Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler, 15-17. Yüzyıllar [Zındıks and Mülhids in Ottoman Society 15th- 17th centuries]. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2013. Hayrani Altıntaş, “Dehriyye”, İA islamansiklopedisi.org.tr/dehriyye

[@turkiyett0928]

Mirza Fetali Ahundov yok 16. 17. çok sınırılı

[@seymennseymen8649]

Turklerde kadinin degerini,haklarini gelisimini (islamiyet oncesi,sonrasi ve cumhuriyet) anlatabilir misiniz ?

[@mehmeterylmaz3768]

Hocam canlı yayınlarınızı hangi platformda yapıyorsunuz?

[@violetuniverse42]

@@mehmeterylmaz3768 KZbin

[@SheriffeNull]

@Tarih Obası Ceren Hanım Tarih boyunca yaşanmış eşcinsellik konusunda neler olmuş merak ediyorum. Bu konuda bizleri aydınlatırsanız çok mutlu olurum.

[@belemir5019]

Tüm lise hayatım boyunca tarihten nefret ettiğimi düşünürdüm meğerse ben tarihten değil okulda bize öğretilen, her sene kendini tekrarlayan ve bahsi geçen dönemlerle ilgili savaşlar hariç hiçbir şey anlatılmayan tekdüze derslerden nefret ediyormuşum

[@cemkaracoban904]

Anlatılan savaşlarda öyle detay içeren, dönemin psikolojisi ve ekonomik avantajın kimde olduğuna dair bilgi verilen anlatılar, öğretiler olmadı. Öğreticilerinde bilmiş olduğuna ihtimal vermiyorum. Savaş tarihi verilir nerede, ne zaman olduğuna dair anlatım yapılır geçilirdi. Savaşların tamamen bilek gücü ile kazanılmış olduğunu sanan cahil bir topluluk çıktı ortaya.

[@hamzakara2846]

+1

[@meltemgoncu9383]

Kesinlikle bu aydınlanmayı ben de bu kanalı keşfettiğimde fark ettim meğer tarihi Ceren Sungur’dan dinlemem gerekiyormuş 😄

[@dukaduka506]

"Akdeniz Turk golu oldu", "Onlar Turklere zulum yapmaya basladi, Osmanli da girdi", "Biz 1. Dunya Savasini kaybetmedik, Almanlar yenildi diye bizde yenik sayildik", "Kurtulus savasinda butun bati guclerine karsi savastik, ve yendik". Ermeni soykiriminin esamesi okunmaz, kole ticaretinin lafi gecmez.

[@saeleihe]

Geleneksel eğitimin bilgiyi aktarış metotları yöntemleri köhne kaldı.

[@moonrider45cook_3]

Osmanlı hakkında kaç yıldır tarih anlatılıyor, şu kadar mantıklı bir konuyu işleyen görmedim, çok teşekkür ediyorum sayın Tarih Obası

[@meltemzaric9622]

Sizi ilk defa bu videoyla tanıdım. Konunun epey ilgi çekici olması bir yana hayat görüşünüzü ve ideolojinizi hissettirmeyerek sonuna kadar bir tarihçi de olması gereken tarafsız anlatımınıza hayran kaldım.. Ciddi literatür taraması yapmışsınız. Emeğinize sağlık

[@boru368]

''otoriter yönetimler şehirli nüfustan hoşlanmaz'' hala orta çağdayız.

[@sonerkeceli8917]

Insanlar nefes alıyor hala tarih öncesi çağlardayız.

[@boru368]

@@sonerkeceli8917 djsfshsusbsbjxs

[@boru368]

@@enesb5698 arapça bilmiyorum ben şapkayı nereye asıyoruz

[@furkan469]

Bunun ortaçağ ile alakası ne peki ? Sen şu anki ülkelerin demokrasi ile yönetildiğini mi saniyosun ?

[@berkaydogru]

Ne alaka? Artık köylülerde farkında herşeyin

[@KazıklıMaria]

çok keyifliydi ağzına sağlık 💖

[@KazıklıMaria]

@Müslümanların Kıyameti dostum iyi misin?

[@erpnirem]

@@KazıklıMaria ah meryem bu beyinsiz embiriyo ya cevap vermişsin guzel kalpli kiz 💙

[@yusufalihanilter8398]

@@KazıklıMaria Boşver o malları

[@Artoffailing]

Allah'ım gelmiss❤❤❤

[@Deniz-dj5zy]

Ceren hanım yine harika bir yayın olmuş. Emeğinize sağlık, teşekkürler.

[@hakandemik8153]

Böyle bir yayın yaptığınız için teşekkürler hocam.

[@12omerfaruk]

işten güçten fırsat bulup tarih obasına gelememiştim aylardır o ne güzel bir introdur yapanın eline emeğine sağlık

[@canselzey1250]

Harika bir video. Emeğinize sağlık. Genelde yorum yazmıyorum ama bu sefer yazmadan edemedim. Umarım bu kanal hep var olur 💜

[@Tiger_shark07]

Ben agnostiğim sizi takip ediyorum paylaşımınız için teşekkür ederim bu gün bizim gibi inanmayanlar fikirlerini öldürülmekten korkmadan söyleyebiliyorsa bunu cumhuriyete laikliğe borçluyuz

[@kartalsungur412]

Ne yapalım agnostiksen

[@Tiger_shark07]

@@kartalsungur412 ateist ve deistler ile tarihi video yapılmış ben de o yüzden söyledim günümüzde ki durumumuzu belirtim tabiki seni ilgilendirmez ama eski zamanlarda bunun fazla toplum tarafından bilinmesi bir suctu biraz bilgi edinme için izleyin yok banane ateist deistlerden diyorsan bu içeriği neden takip ediyorsun?

[@kartalsungur412]

@@Tiger_shark07 tamam da bize ne agnostiksen. Kafirsen kafirliğini bil.

[@arzhb5390]

@@Tiger_shark07 onun siniri sana degil kendine..kafasindaki şupheler yuzunden burada ama rahatsiz da bi yandan o yuzden sana saldirarak rahatlamaya calismis geleceğin deist adayi

[@palasnikof]

@@kartalsungur412 rahatsız mısın? Laiklik ve cumhuriyete vurgu yapıyor, ki ben de agnostiğim, bir şey yapmana gerek yok.

[@kaganyigiter9347]

Canı pahasına düşündüklerinden vazgeçmeyen delikanlı kişiler günümüzde de bulunsaydı,bu kadar ezemezdi seküler yaşamı günümüzün dinci zorbaları.

[@puduhepa9108]

Kesinlikle

[@Odasakuismylife]

Kesinlikle

[@truclo7411]

Halil İnalcık’ın Has Bağçede ‘Ayş-u Tarab adlı yapıtını okudun mu? Has bahçelerde düzenlenen işret meclislerinin Osmanlı sarayındaki eğlence hayatına nasıl yön verdiğini çok geniş bir perspektiften anlatan orijinal bir metin. Hakkında bir video yapar mısın abla?

[@mustafasaral54]

Uydurmuş hepsini İnalcık

[@pelintg]

Zındıklar ve Mülhidler gercekten muhtesem bir kitap. Cok tanidik anlatilanlar. Muhaliflere dinsiz demek ozetle 😊

[@Cosmo_Epoch]

Elinize sağlık, uzun zamandır merak ettiğim bir konuydu. Bu şekilde birçok kaynaktan duyarak ve sizin anlatımınızdan yararlanarak daha iyi bilgi sahibi olduğumu düşünüyorum. Teşekkürler!

[@DuyarKasan]

Evet evet hoşgörü falan moruk.

[@mahmutsimsek8836]

Eleştirdiğiniz dini de devleti de gram bilmiyorsunuz osmanlı her ben hz.muhammede ve kurana inanmıyorun diyeni idam etmiyor osmanlı mürtedi idam ediyor mürted demek müslümanken dinden dönen demektir devlet islam devleti olduğu için ve bu şahısta islamdan döndüğü için direkt devletin düşmanı haline gelmiş oluyor yani vatan haini statüsüne yerleşmiş oluyor yoksa bunun hoşgörüyle bir alakası yok her ben hz.muhammede kurana inanmıyorum diyen idam edilse ülkede ne hristiyan kalırdı ne de yahudi osmanlı hanefi hukukuna göre yönetilirdi yani bir hristiyan bir yahudi veya farklı dine inanan ya da hiçbir dine inanmayıp mürted olmayan bir kişi islama peygambere ve kurana hakaret etse dahi idam edilmezdi yani insanların dini görüşlerine zaten saygı duyuluyor ama müslümanken dinden dönen kişi devlet islam devleti olduğu için o devlete savaş açmış oluyor ve vatan haini gibi cezalandırılıyor örneğin bulgaristan tam 545 yıl osmanlı toprağı olmuş müslümanlar tarafından yönetilmiş müslüman oranı maksimum %10,15 zaten türk kökenli kişi sayısı o kadar bu da islamın zorlama yoluyla değil de hoşgörüyle ilerlediğinin bir kanıtı ister neye inanırsanız inanın bunu inkar edemezsiniz yahudiler veya haçlılar bir yerde 550 yıl kalıcaklar da onların dininden başka din ve dil kalmış olucak bugün bulgaristan en az %80 hristiyan fikirle ve hoşgörüyle yayıldığının en büyük örneği sırbistan ve bosnadır mesela biri islamı çoğunlukla kabul etmişken biri kabul etmemiş fetheden ve asker aynı ama müslüman oranında dağlar kadar fark var çünkü yayılım fikirsel bir aile kabul ediyor diğerlerine de yayıyor ve böylece fikir orda yayılıyor zorlamayla olsa yunanistanla sırbistan da bosna kadar müslüman olurdu bugün kaç yıllık islam toprağı suriyenin bile %40'ı müslüman değil siz düşünün.

[@alaattingenis]

Kanalımızı yeni keşfettim Hocam isminizi dahi bilmiyorum ama anlatış tarzınız belgeleri Osmanlıca okumanız beni mest etti.Tarihe merakım bir kat daha arttı videolarınızı fırsat buldukça izleyeceğim.cok teşekkürler.

[@subzero06]

Ceren Sungur ismi. Tarih mezunu.

[@desertaxe]

Guzelliginizi izlemekten video icerigine odaklanamiyorum. Paylasim icin tesekkurler. Tokyo'dan takipediyorum. 🥰😍😘

[@gulenturkoglu6104]

Çok güzel bir yayındı.Tesekkurler

[@maximilyen]

Ateizm şimdi çığ gibi büyüyor.👍

[@fhh2470]

Kıçına doğru büyüyor, doğru. Ulan türk kafirleri, amma komik adamlarsınız he ahaha

[@subzero06]

@@hakan5037 eleştiri getirenler mevcut da linç yeriz diye akademik alan dışına çıkarmıyorlar bu eleştirileri. Yani sınırlı bir zümreye hitap ediyor bu eleştiriler.

[@karga9014]

@@nymotifs allah yok din yalan muho pedo

[@gokyuzu5440]

Çıg gibisini bilemem ama büyüdüğü bir gerçek.

[@maximilyen]

@@subzero06 you tube da şimdi çok sayıda ateist kanallar var, ayrıntıya giriliyor, her şey eleştiriliyor..

[@ZeroBenchmarks]

:D Aşırı güzel bölüm. Doğrucu davuta çok bayıldım. Son ana kadar doğruları savunmak da cesaret işi...

[@onursayar6882]

Vikingler dizisinde bu durum güzel işlenmiş. 9. Yüzyılda hristiyan tanrısını gördükten sonra Odinden Thordan şüphe etmeye başlayıp en sonunda ateist oluyorlar aynı durum hristiyan İngilizler için de geçerli oluyor. Başka coğrafyalarda farklı kültürlerle etkileşime geçtiklerinde kendi kültür, gelenek, görenek ve inançlarını diğerleriyle karşılaştırıp sorguluyorlar.

[@ethemyldrm7486]

Ya ne ateisti be kardeşim. Adamlar 2-3 yüzyıl içinde Hristiyan oluyor. Diziden tarihsel çıkarım yapmasak mı? Dizi senin gibi bugünkü kafayla geçmişi yorumluyor çünkü.

[@onursayar6882]

@@ethemyldrm7486 diziyi izleyen herkes benim athelstan ve ragnar lothbrok tan bahsettigimi anlar. Evet 300 yil sonra hristiyan oldular da ne alaka benim bahsettigim sey ile

[@elenour]

Ay beklediğim yayıınnn 🌿🌸

[@abdollahkeshavarz4232]

Çok anlaşılır şekilde sundugunuz için umarım yeterince faydalanan olur.ayruca bu zumrenin en belirginlri örneği ömer Hayyam İran kökenliler. Saygılar

[@can8835]

Cok begendim başarılarınızın devamını dilerim .kitabi alıp mutlaka okuycam

[@emirselimyener5910]

Muhtesem bir kanalsınız

[@Leto899]

Hocam emeğinize sağlık, bedvadan bilgilendik yine

[@user-dn5mj5ux6j]

Sizi seviyoruz hocam ⚜️

[@user-dn5mj5ux6j]

@@yokya4919 evet,translate kullanmadan okuyabildiysen tebrik ederim

[@vuraluzyol9669]

Esenlikler iyi yayınlar

[@35umut65]

Tek kelime teşekkürler. Kaynak bilgileri için de ayrıca a teşekkürler

[@ahmettektorun8145]

Ellerinize sağlık ceren hocam, yine farkınızı gösterdiniz teşekkür ederiz

[@dorukgun4103]

Ağzınıza sağlık, çok keyifli ve bilgilendiriciydi.

[@CsniperC]

birkez daha ateist oldugum için şansli oldugumu hissettim...

[@YusufKonukoglu]

16:45 'e bir yorum ilave etmek istiyorum, "aklınıza gelmiş veya gelecek en uçuk fikir insanlık tarihinde düşünülüp sorgulanmıştır."

[@LivingMonstrosity]

Hocam bu videoları podcast formatında da paylaşsanız çok güzel olmaz mı?

[@Tarih_Obası]

Yok, podcast hizmetimiz yoktur.

[@durinmod3533]

​@@Tarih_ObasıBen metroda podcast gibi dinliyorum vallaha.

[@zeynepcaka9289]

Çok keyif alarak izledim ❤

[@seymennseymen8649]

Turklerde kadinin degerini,haklarini gelisimini (islamiyet oncesi,sonrasi ve cumhuriyet) anlatabilir misiniz ?

[@TanerErtunc]

Kimbilir ne canlar fikirleri sebebi ile, çıkarlar uğruna yok edildi. Gerçek insanlık tarihi bu işte. Umarım Osmanlı arşivlerinde konuyu araştırabilecek kaynakları bulabilirsiniz. Enteresan konu için teşekkürler.

[@muratkargi]

çok keyifli bir sunum çok teşekkür ederim bir gün karmatiler için de video görmek isteriz sizden

[@batuhancebeci9518]

Abla saçların çok güzel❤️

[@Bilge.p]

Ağzınıza sağlık her gün bir doz almaya dikkat ediyorum, size çok imreniyorum😂

[@savunmaninsiniri]

O zamanlarda Osmanlı: "Bunlar ateist, bunlar terörist" 😃😃

[@erkanavsar6992]

ver coskuyu aha kuffar aha zindik😊

[@volofuimortuusest995]

Belli bi ses tonuyla okudum maalesef

[@tarkkaresioglu8728]

Ceren hocammmm sizi çok severek izliyoruz. Irkçı olmak hiç istemem ama gerçekten Mevaliler konusu resmen Türk toplumunu ırkçı olmaya iletmiş bence. Ayrıca Kuteybe bin Müslim ve Hazarlar konusunu anlatırsanız çok seviniz

[@nurdansozalan1972]

Sözde ırkçılık o da. O kadar şeye rağmen tarihte de günümüzde de Arapseverlik var. Benim bildiğim duyduğum bildiğim bir katliam yok en azından. Hatta onlardan bize yönelik katliam, hainlik, aşağılama çok var.

[@iremarac]

14:19 tanıdık geldi. 🙂

[@cemzepp8976]

Osmanlının o müthiş! hoşgörüsü bu konuda da su üzerine çıkmış.

[@enginyueksel]

Emeğine teşekkür ederim. 👏🏻👏🏻👏🏻👏🏻👏🏻👏🏻👏🏻

[@ertantural2215]

Sayın hocam bir sorum olacak . konu dışı. eminönündeki yeni camii adı neden yeni oolarak adlandırılmıştır

[@bahadrergintan8474]

Şahname ile ilgili video çekilmiş miydi ?

[@jileju]

KZbin'da Yakup Deniz'i dinlemenizi tavsiye ederim.

[@orhanada3307]

Ağzindaki salyalAriyla topluma kin ve nefreti asilamaya çalışanı tavsiye ediyorsun,bilmem farkindamisin

[@minor4022]

Lglfğdmdpö

[@vuraluzyol9669]

Yakup Deniz adamım dibi

[@baibars1429]

Bir videosunda hz.muhammed yaşamadı diyip diğer videosunda muhammedin yaptığı savaşları anlatan bir deliyi mi tavsiye ediyorsun 😂

[@yin-yang512]

@@baibars1429 Muhammed'in yaşadığını varsayarak o savaşları anlatıyor cahil. Muhammed diye birisi yaşamadı ama İslam'ı eleştirmesi için İslam kaynaklarını kullanması lazım çünkü senin peygamberini İslam kaynakları dışında bir kaynak anlatmıyor. Ne cahil adamlar var ya.

[@emircelayir8747]

çok iyi içerik. tebrik ederim

[@orhancakl540]

Gerçekten çok faydalı bir video yapmışsınız hocam.

[@elifaytekin1447]

Teşekkürler.

[@canergeyik2609]

Lari mehmet 'in muhtedi olduğu görüşü videoda ilk adı geçtiğinde tarafımca düşünüldü. 25. Dakikada bu görüş paylaşılmış. Sabetayist dönme olma ihtimalide yüksek. Bunlarada muhtedi denebilir ama osmanlıda avdeti olarak adlandırılmışlar. Ben macar polonya rum veya başka bir etnik kökenden hristiyanlıktan dönen değil yahudilikten dönme sabetayist olabileceğini düşünüyorum

[@saccoweisszucker]

Tarih obası ❤

[@gurdallica]

Hocam kitaptan türkçe pasajlar okuyup ,biz de anlayalım diye türkçeye çeviriyor 😂 şaka bir yana güzel bir içerik olmuş hocam.

[@volofuimortuusest995]

-Bu tamamen benim spekülasyonum- Eski ateistlerin bu kadar "allah varsa beni niye çarpmıyo" bakış açısı bence o dönem felsefenin bilimden ileride gitmesiyle alakalı. Adam kafasında tanrı-din inancının doğru olmadığını düşünüyor ama tartışmalar "varsa beni çarpsın", "bulutlar niye düşmüyor onu kim tutuyor", "peki ya depremler ..." seviyesinde. Mantıken din adama yanlış geliyor ama belli başlı soruların cevabı yok. Ya ne bileyim deprem azap değil tektonik tabakayla alakalı, ilk insan yok çünkü evrim, bakın cinsiyet ayrımcılığı iyi bir şey değil bu nası miras paylaşımı diyemiyor ki. O yüzden dindarlarla inatlaşma şeklinde oluyor yaşadıkları ateizm, bakın ilahi güç beni ellemiyo sizi yiyolar diye daha agresif bir tutum sergiliyorlar.

[@tbrizlison6238]

Nasıl bir yayın kaçırmışız🤦

[@halildalman9395]

Elfaz-ı Küfr; halk arasında sanıldığı gibi hakaret demek değildir. Kişinin küfrüne yani kafirliğine sebep olan söz veya sözler demektir. Videonuzda da sanki hakaret manasında kullanılan yerler vardır ve bu kullanım hatalıdır.

[@kylewood7968]

yargila ve idam et önerisi yargının göstermelik olduğunun göstergesi..

[@bekankavgaoglu2708]

Harika

[@Geniuschad]

Dk 41 deki baska secenek birakmiyor ifadesi yanlis

[@alicem1150]

Paul Rycaut 1700 yılında ölmüş. 1. Mahmud ise 1730'da tahta çıkmış. Öyleyse yazarın bu ateistleri desteklediğini iddia ettiği Sultan Mahmud kim?

[@emlorgn]

Teşekkürler Cerenimo ❤

[@rizayildirim55]

Hocam çok istifade ediyorum, vârolasın

[@zilanornek7622]

Yıldız üye olmak istiyorum

[@erenorer5206]

TEŞEKKÜRLER

[@bysasa2986]

"Muserinler" İçsel prensip

[@emre7677]

Güzel yayındı

[@izmirmobilya761]

Rusya arsiv konusunda cok iyi

[@aliyealis9456]

Çok güzel bir video

[@selcukmeric2072]

Abla Faze deki Rain'in kız kardeşimisin

[@duygua.1048]

Abla seni çok sevdim.

[@AaBb-hc1hh]

SANA TENGRIYİ SORUYORLAR DEKİ KAİNATIN KENDİSİDİR

[@yucelguldest5238]

Çok uzun bir video

[@ZeNit____]

Saçına ne oldu?

[@ErenTestMogul]

Bacim gecmis olsun ne oldu kafana?

[@kedibabas133]

👏👏👏👏👏👏

[@aybekcan2113]

Hoca hanım üslübunuz harika.Seçtiğiniz konular çok ilginç ve çok iyi.Sizin gibi bir hocaya gençliğimde rastlasaydım,mühendis olacağıma tarihi seçerdim herhalde.Tarihi Üniversitenin tozlu raflarında çıkarıp, bizler gibi sıradan insanların ufkunu açtığınız için de teşekkürlerimi sunuyorum.

[@Tarih_Obası]

Sağ olun ama hoca değilim efendim, aklınızda öyle kalmasın, çok teşekkürler ☺️

[@aybekcan2113]

@@Tarih_Obası Keşke olsaymışsınız.Tarihi bu kadar zevkle ve böyle güzel bir üslupla dinleyebildiğimiz fazla insan yok.Üstelik olayları tarafsız olarak aktarmanız ve anlattığınız olayları kaynaklar vererek belgelendirmeniz, bizlerin bilimsel bir bakış açısı yakalamasına yardımcı oluyor. Başarılarınızın devamını dilerim.

[@yusuf5912]

ben de mühendislik okuyorum lakin bu tarih, feslefe veya sosyal bilimlerden uzak durmamıza engel değil eskiden okumuş insanları düşünün tarih, kimya, astronomi, şiir ve çok farklı prensipleri bir arada öğrenirlermiş :)

[@aybekcan2113]

@@yusuf5912 Zaten tarih okurum ve severim de... Ben akademik kariyer manasında söyledim.

[@yusuf5912]

@@aybekcan2113 anladım hocam saygılar

[@Enes_66]

yani kısaca hoşgörü filan hikaye arkadaşlar inanmayanların kellesi gitmiş.

[@mahmutsimsek8836]

Eleştirdiğiniz dini de devleti de gram bilmiyorsunuz osmanlı her ben hz.muhammede ve kurana inanmıyorun diyeni idam etmiyor osmanlı mürtedi idam ediyor mürted demek müslümanken dinden dönen demektir devlet islam devleti olduğu için ve bu şahısta islamdan döndüğü için direkt devletin düşmanı haline gelmiş oluyor yani vatan haini statüsüne yerleşmiş oluyor yoksa bunun hoşgörüyle bir alakası yok her ben hz.muhammede kurana inanmıyorum diyen idam edilse ülkede ne hristiyan kalırdı ne de yahudi osmanlı hanefi hukukuna göre yönetilirdi yani bir hristiyan bir yahudi veya farklı dine inanan ya da hiçbir dine inanmayıp mürted olmayan bir kişi islama peygambere ve kurana hakaret etse dahi idam edilmezdi yani insanların dini görüşlerine zaten saygı duyuluyor ama müslümanken dinden dönen kişi devlet islam devleti olduğu için o devlete savaş açmış oluyor ve vatan haini gibi cezalandırılıyor örneğin bulgaristan tam 545 yıl osmanlı toprağı olmuş müslümanlar tarafından yönetilmiş müslüman oranı maksimum %10,15 zaten türk kökenli kişi sayısı o kadar bu da islamın zorlama yoluyla değil de hoşgörüyle ilerlediğinin bir kanıtı ister neye inanırsanız inanın bunu inkar edemezsiniz yahudiler veya haçlılar bir yerde 550 yıl kalıcaklar da onların dininden başka din ve dil kalmış olucak bugün bulgaristan en az %80 hristiyan fikirle ve hoşgörüyle yayıldığının en büyük örneği sırbistan ve bosnadır mesela biri islamı çoğunlukla kabul etmişken biri kabul etmemiş fetheden ve asker aynı ama müslüman oranında dağlar kadar fark var çünkü yayılım fikirsel bir aile kabul ediyor diğerlerine de yayıyor ve böylece fikir orda yayılıyor zorlamayla olsa yunanistanla sırbistan da bosna kadar müslüman olurdu bugün kaç yıllık islam toprağı suriyenin bile %40'ı müslüman değil siz düşünün.

[@Enes_66]

@@mahmutsimsek8836 kardesim kendin diyorsun iste murted ilan edilirdi ve oyle boynu vurulurdu inanmayyanin, dinden donenin. bu hosgoru olmadiginin kaniti degilmi zaten insan fikrini degistiremezmi illa ayni dine inanmak zorundami muslumanlarla. hristiyanlara birsey yapilmadi diyorsun muslumanken donenler olduruldu diyorsun e hani fikir ozgurlugu ve esitlik bu seferde hristiyanlara ayrimcilik yapilmis oluyor ha ben demiyorum ki onlarinda boynu vurulsun ama adaletsiz davranmislar demekki dedigine gore bu dine giris var cikis yok fikir ozgurlugude yok lafa gelincede dinde zorlama yoktur diyorsunuz cumhuriyet kurulmasaydi seriat devam etseydi de bak bakalim noluyordu yine inanmayanlarin boynu vurulurdu su anda bile.

[@Tarih_Obası]

Bu paragrafı yazıp birkaç kişiye birden cevaben atmışsınız ama siz de doğru anlamamışsınız.

[@GodWillingg]

Cumhuriyet döneminde de farkı yoktu tam tersiydi inanan yani en azından inancını pratiğe döken şapka takmayan din anlatan insanların kelle gitti

[@Enes_66]

@@GodWillingg kulaktan dolma bilgilerle konuşma kardeşim eğer dedigin gibi millet inancini yaşıyor, müslüman diye şapka talmadi diye kelle gitseydi şuana kadar süre gelen tüm din adamlarının, müslüman olanların öldürülmesi lazımdı veya inancını gizli gizli yaşaması lazimdı. Böyle bir baski asla olmadi hatta tam tersi oldu cumhuriyet tarihine bakarsan ateistlerin sokaklarda katledildiğini görürsün islamcilar tarafından. sirf sapka takmadi diye asildilar iddiasi da tamamiyle yanlis kulaktan dolma bir yalandan ibarettir suanki yasadigimiz Türkiye Cumhuriyeti Devletinin temellerini atan insanlari öldürmek sevaptir diye fetva cikartan, ingiliz mandasini isteyen din adamlarinida bağımsızlık isteyen bir ülkedede besleyecek değildik heralde.

[@ruveydazehra5173]

Çok güzel ve farklı bir içerikti. İnsanlar Kurana ve İslam'a hakaret ettikleri için yasaklanmışlar, ceza yemişler. Ben bu konuda şunu düşündüm... Müslümanlar arasında genelde İslam'ın doğru olmadığını, Kuran'ın gerçekleri içermediğini söylemek bile onlara göre bir hakarettir. Bu günümüzde bile böyle. Yani bence bu insanlar muhtemelen gerçekten hakaret etmemişler. Sadece ayetleri eleştirip, doğru olmadıklarını söylemiş olabilirler. Zaten İslam'da da 'küfür' inanmadığını söyleyip inkar etmektir.

[@tengri_kut_motun]

Ayetleri eleştirmek günahmı

[@atheistgigtv4814]

​@@tengri_kut_motun evet

[@harunkucuk_]

Ben de böyle olduğunu düşünüyorum.

[@GozdeEvcin]

Ben Osmanlı'da yaşasam kesin kellem gidermiş. Hem agnostiğim hem de çenemi tutamıyorum kfjdkjfdk. Video çok keyifliydi benim için, emeklerinize sağlık.

[@maximilyen]

Kadınlar konuşamıyordu merak etme 😃

[@mutevazidegilgoddesolmavakti]

Ben gizlerdim :(

[@GozdeEvcin]

@@karavul5155 30 yaşındayım ben kardeşim, ergen olmaktan çok uzağım istersen bilip bilmeden yorum yapma. hayatımın 8 yılını teolojiyi araştırmaya adadım ne kolay di mi fake hesap, sahte isim, öz güvensizlik. Bilip bilmeden saldır gitsin. Sizin gibileri insan yerine koyup cevap da vermemek lazım ama o kadar malsınız ki insan kendini tutamıyor.

[@rotag1846]

@@karavul5155 güzel boş yapmışsın bravo

[@GozdeEvcin]

@@maximilyen ben konuşurdum rahat ol sen...

[@mehmetsalman7903]

Bu konuyu nasıl araştıracağımı bilmediğimden herhangi bir bilgi edinememiştim sizin sayenizde kafamadaki soruların çoğu cevaplandı

[@aybrkaknc]

Herhangi bir inanca sahip herhangi bir insanın diğer kesimlere "Doğru yolun dışındakiler" olarak bakması beni çok güldürüyor. *Ceren abla kalp attığı için düzenlemeyecektim ama insanlar anlamsızca kendini aşağılanmış hissettiği için bu düzenleme şart oldu.

[@ipekalarcin]

Hiç şaşmıyor. Ilımlı veyahut mantık çerçevesinde yaklaşabilen dindar kesim çok az. Ki onlar da içten içe bu düşünceyi besliyor.

[@aybrkaknc]

@@ipekalarcin En açık fikirli olanı bile "Umarım doğru yolu bulursun"dan öteye gidemiyor aynen.

[@caritateasd1196]

inançlı olmayanlar da, bir yaratıcıya ya da bir dine inananlara cahil gözüyle bakmasa keşke, Kur'an'ı yeteri kadar okumadığı düşünülüyor herhalde. senin yaptığın gibi bir 'genelleme' yapıyorum. Yoo ben cahil yaftası vurmuyorum gibi bir cevap alacak olursam şayet bu bir genellemedir.

[@aybrkaknc]

@@jeannedarc5640 Buradaki sorun hangimizin doğru tarafta olduğunu bulmak değil ki. Başka fikirlerin de olabileceğini kavrayabilmek. Kendi inancının herkes tarafından tasdik edilmesini bekleyen insanlar bunlar. Yani "Bence Allah yoktur." dediğimde "OK. Bu kişi de böyle düşünüyor" diyip geçemiyorlar.

[@burakyucel3401]

Yaratıcı inancına sahip olmayan kişilerin diğer kesimlere "Doğru yolun dışındakiler" olarak bakması beni çok güldürüyor. Adamlar kendilerinin yaptığı şeyi baskası yapınca dalga geçip kendilerini bişey sanıyor. Ya bu ülke de bu ülkede ki inançsızlar da adam olmaz

[@tasarmcadcam4556]

Yoldaşlarımız, allahsızlar, kitapsızlar, can yoldaşlarım, evet her dönemte tarihte vardık biz ateist-deist-agnostikler.

[@Mr.Nobody-.]

Her dönemde yoktunuz.

[@rheia4940]

Boş inançlar teşekkür ederiz.

[@LightYagami-bj2hf]

Osmanlı: Oğlancılık ✅️ Ateizm ❌️

[@St_Dzhozef]

:)

[@bilmem5339]

Bu videoyu görmeden önce bu konuyu dinlemeye ihtiyacım olduğunu bilmiyordum

[@MRhausdorff]

Osmanlıda escinsellik ve haklari için de bir video alabilir miyiz?

[@turkceogretmenim]

Öz atalarım

[@selindemir2123]

Yani aslında bakıldığı zaman Osmanlı da da bir cadı avı gerçekleşmiş neredeyse :)

[@uguratacozdemir9877]

Bir inançsız olarak o zamanlar dahi bu kadar çok inançsız insanın olması beni şaşırttı doğrusu. İnançsızlığımın açıkça beyanı kellemi bedenimden ayırmıyorsa, bizden öncekilerin ve Cumhuriyet'in haklarımızı savunmuş olmasına borçluyuz denilebilir.

[@averagedoomenjoyer1232]

​@@karavul5155 (bkz: menemen olayı) Bu şeriat savunucularının kelle alması uydurmaysa doldur altını oğlan.

[@resulyektaay824]

Şeriat ı günümüz insanları çok önyargılı şekilde yanlış biliyor

[@averagedoomenjoyer1232]

@@resulyektaay824 gERçeK İslAM bU DEğiL

[@resulyektaay824]

@@averagedoomenjoyer1232 knk Laik bir Ülkedeyiz ne kadar geçerli olabilir ki ayrıca günümüzde bende dahil cok tembeliz

[@averagedoomenjoyer1232]

@@resulyektaay824 Saydıklarının hiçbiri şeriat yönetiminin ortaçağdaki Roma Katolik Kilisesi yönetiminden daha iyi olduğunu kanıtlar nitelikte argümanlar değil. Umarım farkındasındır. 21. yüzyılda bir ülke 6-7. yüzyıl Arabistanının kurallarına göre yönetilip lider ülkelerle yarışamaz.

[@oguzstravelsandguests9089]

Bende ateistim ve öğretmenim. Tarihe de düşkün biri olarak tarihte ve günümüzde de bir çok ateist olduğunu düşünüyorum.

[@bugra202]

Öyle hocam sanıldığından çok. Kızılbaşlar'ın aslen dine karşı olanlar olup zamanla islama inanan alevilere döndüğünü okumuştum.Ben dine inanmayanların aleviler hariç en az %15 olduğunu düşünüyorum

[@oguzstravelsandguests9089]

@Özgür Polat sanane istersem yanarım istersem yanmam. Seninle aynı cennette olmak istemiyorum

[@oguzstravelsandguests9089]

@Özgür Polat sağ ol teşekkür ederim. Bana bu hayat yeter artarda...

[@orhanozcan7874]

ders kaydı gibi izledim valla. dersten farkı olarak benim tercihimle seçtiğim bir şeyi izlememdi. her ders zevk vermez,fakat bundan ekstra zevk alarak not alarak izledim. Emeğinize,araştırmanıza,anlatmanıza sağlık.

[@emirhandr]

hocam tarihe zaten merakım vardı üniversitede tarih okumak istiyorum sizin sayenizde bu şevkim daha da artıyor ülkeye sizin gibi kişiler lazım

[@nasrullahcelayir5348]

Yani bu konuda nasıl millet birbirine düşüp küfürleşebiliyor? Aklım almıyor ya.

[@tatmentat]

Konu ve işleyiş çok hoşuma gitti. Kendi fikirlerini dikte eden tipler yerine arşivlerle kaynaklarla anlatım çok güzel.

[@alicem1150]

Yayın için teşekkürler. Bir ekleme yapmak istiyorum. Küfür burada sövgü anlamında değil. Kafirlik anlamında, bildiğim kadarıyla. Sövgü için küfür değil, şetm sözcüğü kullanılıyor.

[@nekobetsy8696]

Tezim için geleneksel motifleri çıkarırken bir yandan bu kanalı dinlemek, hele ki böyle bir konuyu dinlemek o kadar iyiydi ki hem vaktin nasıl geçtiğini anlamadım hem de göz açıp kapayana kadar motifleri çıkarttım. Teşekkürler Tarih Obası. Teşekkürler Ceren abla. 😊

[@agathodaimonh1]

Muhteşem anlatmışsınız çoook uzun zamandır takip ederdim ilk defa yazdım. Eşiniz beyefendi sebebi( can bey ilede skyrim modlarındanda çok az önce tanışmış idim) ile sizin ile tanışmış olmaktan şeref duyuyorum. Teşekkür ederim muhteşem bilgilerinizi ve kaynaklarınız için muhteşemsiniz

[@TheEverfever]

Ceren hocam, affınıza sığınarak yardımcı olabilecek bir fikir belirtmek istiyorum. Karen Armstrong, Ortaçağ Avrupası'ndaki ateizmi anlattığı kitaplarında şöyle söylemektedir: "Bu insanlar aslında günümüz anlayışıyla ateist değillerdi. Tanrı'nın varlığını inkar etmemekteydiler. Ancak içlerinde bulundukları Hıristiyan toplumların kurallarına riayet etmeyen, onların din anlayışlarına muhalafet eden ve genellikle Musevilik'ten dönmüş insanlardı. Ateist olarak adlandırılmalarının en büyük sebebi de içlerinde yaşadıkları toplumun kurallarına yüz çevirmeleridir." Bu doğrultuda, ve de sizin anlattığınız vakaların da ışığında, Osmanlı'daki zındık ve mülhidlerin vicdani ve inançsal bir Tanrı'yı inkar etmek fiilinden ziyade, içinde yaşadıkları toplumun kurallarına bir başkaldırıda bulunduklarını söyleyebilir miyiz? Dönem itibariyle sekülerlik dünyanın hiçbir yerinde ve elbette Osmanlı toplumunda da bulunmadığı için toplumun sadece siyasi düzen ve düsturuna değil, ilahi (şerî) kaidelerine de karşı geldikleri fikri daha makul bir açıklama gibi geliyor. Demek istediğim, mezkur mülhid ve zındıklar vicdani bir başkaldırıştan ziyade siyasi bir aykırılık içindeler, ancak dönem itibariyle siyaset ile din bir bütün ve ayrılamaz olduğu için her ikisine birden başkaldırıda bulunuyorlar. Ben bu şekilde yorumladım, biraz da. Yanlış anladığım veya ıskaladığım bir nokta varsa öğrenmek isterim.

[@subzero06]

Orta Çağ için doğru olsa da özellikle de Osmanlı'nın son dönemlerinde bildiğimiz anlama çok yakın inançlara sahip ateistler mevcut. Birinin çocuğu ile konuştum yaş 70 idi. Genel olarak Tanrı'nın varlığını reddetmeye de dinlerin kutsal kitapları sayesinde başlamışlar. Hangi kitaba baksa bir saçma bulduğu şey bulmuş sonrasında da bu dinlerin yapay olarak oluşturulduğunu ve Tanrı'nın ya yok (bildiğimiz anlamı ile yok.) ya da sadece yaratıp bırakmış olduğu veya bildiğimiz ya da kabul ettiğimiz anlamda bir Tanrı olmadığı görüşüne sahip olmuşlar. Sonrasında da insanlar kendilerine göre bu inançlarını detaylandırıp bir şekilde ateist veya dinsiz veya günümüzdeki haline biraz uzak olsa da agnostik olmuşlar. Osmanlı aydın tayfasının özellikle de Avrupa'da eğitim veya görev alması dolayısı ile de muhtemelen arttı bu kavramlar ve bilinirlikleri. Yaygınlaşması da bu yüzden daha hızlandı muhtemelen.

[@Tarih_Obası]

Bu ayrımı yayında yaptım aslında zira literatürde de yapılıyor. 1) Bulundukları çevrenin, sistemin katı kurallarına uymadıkları için ve/veya aynı zamanda siyasi muhalif oldukları için otoritenin gözünde zındık ve mülhid olanlar. 2) Gerçekten ateist veya deist olanlar. Herhangi bir çağda bir insanın ateist veya deist olması şaşırtıcı değil.

[@izmirmobilya761]

Vay be osmanlidaki kankilerimiz iyiki varmişsiniz bol bol slmlar