17. Yüzyılda İstanbul'da Bir Sufi Kadının Şeyhine Yazdığı Mektuplar

Üsküplü Asiye Hatun, bir ulema kızı. Okur-yazar, eğitimli, dindar ve mütereddid bir kadın. Önce şeyhinden soğur, sonra kendine başka şeyh bulur. İrşad olmak için mektup yazar durur. Bir mucize eseri bize ulaşan mektuplarını Cemal Kafadar, Topkapı Sarayı Kütüphanesi’nde bulur, okur, yorumlar.
Cemal Kafadar'ın "Mütereddit Bir Mutasavvıf: Üsküplü Asiye Hatun'un Rüya Defteri (1641-43)" başlıklı makalesi, Osmanlı toplumunda kadınların konumu, rüyaların önemi ve 17. yüzyıl Üsküp'ünün sosyal ve kültürel hayatına dair önemli bilgiler sunar.
Makalenin merkezinde, 17. yüzyılda Üsküp'te yaşamış Asiye Hatun'un rüya defteri yer alır. Bu defter, sadece bir kadının elinden çıkmasıyla değil, aynı zamanda eski edebiyatta nadir görülen bir tür olan anı/hatıra türüne dahil olmasıyla da dikkat çekicidir. Asiye Hatun, bu defterde rüyalarını ve şeyhiyle olan mektuplaşmalarını kaydetmiştir.
İncelediğimiz kitap:
Kim Var İmiş Biz Burada Yoğ İken? - Cemal Kafadar
www.metiskitap...
Hafif Tarih serisi nedir? Tek bir kitap üzerinden tarihin bir dönemine yolculuk ettiğimiz yayınlardır. Hafif bilgiler içerir, zihni yormaz, dinlerken öğretir ve zihninizi dinlendirir.
Hafif Tarih serisinin diğer videoları için tıklayınız.
• Hafif Tarih
Bizi takip edin! / cerencsungur
Twitter x.com/tarihobasi
Tarih Obası Blog / tarihobasi
Yapay Zekâ Müziklerimiz suno.com/@tari...

[@Tarih_Obası]

İncelediğimiz kitap: Kim Var İmiş Biz Burada Yoğ İken? - Cemal Kafadar www.metiskitap.com/catalog/book/4767 Kitaba adını veren Karacaoğlan şiiri: Şu yalan dünyaya geldim geleli Tas tas içtim ağuları sağ iken Kahpe felek vermez benim muradım Viran oldum mor sümbüllü bağ iken Aradılar bir tenhada buldular Yaslandılar şıvgalarım kırdılar Yaz bahar ayında bir od verdiler Yandım gittim ala karlı dağ iken Farımaz da deli gönlüm farımaz Akar gözlerimin yaşı kurumaz Şimden geri benim hükmüm yürümez Azil oldum güzellere bey iken Karac’oğlan der ki bakın geline Ömrümün yarısı gitti talana Sual eylen bizden evvel gelene Kim var imiş biz burada yoğ iken Tarihte Rüyalar kzbin.info/www/bejne/j52mgICgr958jJo&ab_channel=TarihObas%C4%B1 Antik Mısır’ın İlk Rüya Tabirleri Kitabı kzbin.info/www/bejne/qIPJoauOmbh8bLs&ab_channel=TarihObas%C4%B1 Tarihin En Eski Rüyası: Tammuz’un Rüyası kzbin.info/www/bejne/moO3mYmLiJt-aK8&ab_channel=TarihObas%C4%B1 Gılgamış’ın Rüyaları kzbin.info/www/bejne/noqzfaOQqbeBaKs&ab_channel=TarihObas%C4%B1 Tarihin İlk Rüya Tabirleri Kitabı: Asurca Iskar Zakiku kzbin.info/www/bejne/bomrkKSoeNCFosk&ab_channel=TarihObas%C4%B1

[@anatolia1062]

Bir şeye çok takarsan, sürekli o şeyle kafanı meşgul edersen onunla ilgili çok şey görmen de mümkün. Rüya da görürsün, hayal de görürsün... Bu kadar takıntılı düşünceler bana korkunç geliyor. Hatun kafayı kırmış ama konu çok güzeldi, dinlemekten keyif aldım.

[@tugbaakkopru4072]

33:55 Küçük bir çocukken ve dinleri yeni yeni öğrenmeye başladığım zamanlarda da bu hacı hoca şeyh şıhın mantığını çözememiştim hala daha insanın buna neden ihtiyaç duyduğunu anlayamam. Belki de bu yüzyılda yaşayan biri olduğum için de anlayamıyorum ama bence islam inancının ruhuna da ters bu üçüncü bir kişiye ihtiyaç duyma fikri. Benim bildiğim ve inandığım dinde peygamber bile Allah ile aramıza giremeyeceğini söylerken ben neden namaz kılarken şeyhimi gönlümden geçirip kendimden geçeyim. Bu şeyhin öbür dünyada bana şefaatçi olma şansı da yok üstelik islam inancına göre. Bilmiyorum bana Allah'a yaklaşmak için araya şeyhler şıhlar erenler ( ki ne kadar erdikleri de tartışılır ben senin Allah katında makbul olduğunu nerden bileyim, dolandırıcılığa çok açık bir konu ) koymak fikri çok samimiyetsiz ve yetersiz hissettiriyor. İnandığım Tanrıma bile doğrudan erişim sağlayamayacaksam o zaman bu inancın bana kattığı şey ne? Ki ayrıca velev ki karşımdaki çok ermiş bir insan eee bunun bana faydası ne o da benim gibi aciz bir kul değil mi benim adıma ne yapabilir ki ?

[@oguzhanugurerdemir6438]

Tuğba hanım görüşünüze saygı duyuyorum . bazı kısımlarına da katılıyorum özellikle istismar edilebilecek bir alan olduğu konusuna . Lakin bu tarikat konusunu bir okul gibi görmek gerekir . gerçek şeyh kendini ön plana çıkarmaz ben şeyhim demez müridlerine öğütler verir dersler verir . Yani bugünkü öğretmen- öğrenci ilişkisi . Bakınız Tarikatı tümden reddetmenin yanlış olduğunu söylüyorum ben . Bugünkü tarikatların çoğunun yanlış olduğu gerçeğini göz ardı etmeden .

[@koray6115]

Tarikat ve şeyh olguları tamamen Hinduizm kökenlidir zaten. İlahiyatçıların hepsi bunu bilir ancak dile getirmekten çekinirler.

[@Anonim-pg9zp]

​​​​​@@oguzhanugurerdemir6438Klasik "çoğu yanlış,gerçek şu değil bu değil ama din,tarikat tümden yanlış değil doğru" sözü.Tarikat denen şeye bugün gerek de yok ihtiyaç da yok.Dinini mi öğrenmek istiyorsun,diyanet diye kurum var yıllarını bunun eğitimini almaya adamış eğitim aldığı yer belli olan ilahiyatçı profesörler var illa kaldırım altından oradan buradan aramaya gerek yok başka şey mi öğrenmek istiyorsun onun uzmanı var eğitim aldığı belli insanlar var okullar var bunların ne idüğü belli. Tarikat eski zaman için bir şey demeyeceğim ama özellikle bugün için istismardan başka şey değil hiçbir öğretmenin bir şeyh kadar yetkisi yok öğrenciler onu tanrıyla aralarına da koymuyorlar kutsallık atfetmiyorlar mantıksız bir benzetme bence.Tarikat istismardır neden hiçbir okulda tarikatlardaki gibi ortam olmaz da sadece tarikatlarda olur?Neden ilahiyat hocalarında değil de şeyhlerde?Neden öğretmenler değil de şehyler diye düşündün mü oluşumun kendisi sorunlu.Öğretmene cevap verebilir tartışabilirsin,kötü yanlış bir şey yaparsa şikayet edip attıradabilirsin bir şeyhe aynısı yapılabilir mi millet ağzını bile açamaz açarsa da şutlanır.Tarikat bugün zaten gereksizdir bazı insanlar bilgi çağında oldukları halde araştırıp öğrenmek yerine akıllarını emanet edip uyacakları bir akıl arıyorlar güvenip gittikleri de devletin kurumu değil ne idüğü belirsiz bu hacı hoca cinci minci şehy şıh oluyor ve saygıyla başlayan süreç sonunda tapma noktasına geliyor kurşun atıp kurşun yeme noktasına geliyor o insan için

[@burcu9572]

Ya abla o kadar tatlı bi insansın ki kendime çok yakın hissediyorum seni çok samimisin bu güzel içerikler için de çok teşekkürler

[@kayra6439]

Yakışıklı şeyh görünce girdiğim bir takım haller:

[@misscloud7660]

şeyhim beni 👉👈 ışınla 🥺🥵

[@Art-ri6cb]

aynenn hajqijzksjsizjjws

[@ozmerozozan8902]

😅

[@sultansarbas3937]

Vidao'yu açtıktan sonra merak ettiğim başka bi konu gelmişti aklıma ama çok tatlı bi girişi var videolarınızın.. bırakamadım😅 kanalınızı yakın zamanda keşfettim, çok keyifli bi sohbetiniz var✌️ Video'yu bitirince aklıma insanların birşeyin ya da bir kişinin 'fan'ı olması durumu geldi. Bana bu durum da tarikatla aynı mantığa dayanıyormuş gibi geliyor.

[@Odocu]

Kafadar’ın tarihimiz üzerindeki eğilimi, anlatımı, perspektifi heyecan verici. Baktığı yerlere odaklanmak, onu görmek bir okuyucu için çok zengin bir deneyim yaratıyor. Kitabı yeniden anımsattığınız için teşekkür ederim Ceren.

[@sahikadalklc1659]

Yedi seba,yedi çakra,yedi yol,yedi ayet (Fatiha suresi)tır.Bazi yollarda rüya ile ilerletilir.İlk inrisabda la ilahe illallah zikri verilir.Kişiden kişiye değişir.İkinci zikir gene rüyada verilir ALLAH 'dir.Bu zikirde kişinin başına pişmiş tavuğun başına gelen gelir...3 basamak Hu zikridir.4 basamak HAY zikridir kalp cakrasidir ve ölmeden önce olme yeridir.sonrasi nasipdir.sen ondan razı o senden razı olarak gir cennetime ayetinin yansımasıdır.nefsi Raziye,nefsi marziye.nefsi safiye son 7. Boyuttur.Aşki bilmeyen anlamaz .aşık olup kendinden geçmeyen,ölmeden önce ölmeyen bilemez anlayamaz....

[@emeler9007]

Allah razı olsun anladığınızı anlattığınız için 😌🌷

[@seher-vakti]

Burdaki yorumcular ve videodaki konuşan bayanın anlayamadığı bu işte. Hepside zır cahil. Bilmedikleri konu hakkındaki şeyi kendi içlerindeki pis düşünceyle açıklıyorlar. Bayanın mektubu yazmadaki tereddüde işte bu yüzden. Anlamayan insanlar yüzünden yanlış anlaşılmak ki, devir hiç değişmiyor o devir ne ise bu devirdeyiz aynı. Ama bilmezlerin kendi içlerinde din dışında, Allah dışında ne düşünceler geçiyor ve onlar bunları kendilerine put edinmişler şirk işliyorlar bunun farkında bile değiller tarikatı şirk olarak adlediyorlar.

[@nur_yağmur_kar]

Benim de böyle bir dönemim vardı, sanırım... Asiye Hatun u hem çok iyi anlıyorum hem hiç anlamıyorum. O zamanlarda belki böyle bir hayat psikolojik açıdan daha yararlıdır ama şu an kişilerin niyeti iyi olsa bile o yapılarca suistimal ediliyor. Bunların dışında, bir kadının dilinden dinine, inancına yönelik içeriklerin olması çok hoşuma gitti. Keşke günümüzde kadınlar daha cesur olsa ve kendi bakış açılarından dini yorumlarını daha çok yazsalar.

[@oguzhanugurerdemir6438]

'' Kendi bakış açılarıyla dini yorumlasalar '' kısmına kesinlikle katılmıyorum . Din yerleşmiş bir yaşam biçimidir bunu her hangi bir erkek ve ya kadın yorumlayamaz . Çünkü zaten belli bir yorumu vardır şöyle izah edeyim ; Muhafazakar bir yaşam biçimi süren aile eğer ki başka bir yaşam tarzına geçmiyorsa kendisini yeniden yorumlayamaz çünkü ortada yenilik olmaz . Yeniden yorumlamak için dinde reform yapmanız gerekir .

[@nur_yağmur_kar]

@@oguzhanugurerdemir6438 zaten belli bir yorumu varsa demekki birisi yorumlamış. Biri yorumlamışsa tekrar yorumlanabilir ;) Ama benim demek istediğim bu değildi, dini metinlerin yazarları çoğunlukla erkek. Haliyle o metinlerin içine eril düşünceler de sızmış durumda. Kadınların da aynı konuları ele almasını ve yazmasını kastettim. Kendi bakış açılarıyla dini yorumlasalar derken bunu demek istiyordum yani. Tabi dini konularda eğitim alıp yazan kadınların da bu erillikten düşüncelerini ne kadar ayıklayabildiği de tartışılır.

[@oguzhanugurerdemir6438]

@@nur_yağmur_kar Dini yapı içinde eril dişil ayrımı olmaz . Öyle bakarsanız sadece dinde değil toplumun tüm tabakalarında erkek egemen bir yapı var ancak meselenin temeli belli ise hangi ırkın hangi cinsiyetin bunu belirlediği önemli değildir . Evet bu arada birisi yorumlamış Hz . Peygamber. Kuran ve Sünnet çerçevesinde . Çünkü din bir bilim değil bir inanç ve iman meselesidir başka türlü analize , yorumlamaya kapalıdır.

[@nur_yağmur_kar]

@@oguzhanugurerdemir6438 ok

[@dingindevin9074]

@@oguzhanugurerdemir6438 Öncelikle ben ve benim gibi daha birçoğu dine sosyal bir olgu olarak bakıyoruz, yani şu bilinmeli ki herkes müslüman değil fakat İslam ağırlıklı bir toplumda yaşadığımız için hepimiz dinin yaratmış ve değiştirmiş olduğu bu toplumun bir parçasıyız. Daha sonra, İslam'ın yorumu olamaz bakış açısı bence günümüzde mümkün bile değil. Tarikatları ve kişisel anlayışları geçtim, Sünni Alevi ayrımının tüm halkı böldüğü yüzyıllardan geçmişiz. Buna rağmen nasıl hala din yorumlanamaz diyebilirsiniz? Her şeyi geçtim, Kuran'ın tefsirlerine ne diyeceksiniz?

[@misttborn]

Muhteşem bir video olmuş. Teşekkür ederim.

[@bkt90]

cemal kafadar diye birini ilk defa duydum. kim olduğunu çocuğumuzun bildiğini düşünsenizde açıkladığınız için kendi adıma çok sevindim. hemen kitaplarına bakıcam

[@meltemzaric9622]

Her zamanki gibi hassas bir konuyu çok hoş bir üslupla ele almayı başarmışsınız ceren hanım🌿

[@ahmetbyram]

Bu tarihteki mektupların incelenmesi çok keyifli.

[@Lulumostimos]

Harikasiniz, emeginize saglik.

[@halidearslan8779]

33:42 hele şükür beklediğim yorum geldi Ceren sultan 💖💖💖

[@yagmur.yaguşa]

Anadoluda en hafif haliyle "herifsemiş" Şeklinde değerlendirilecek olan ama ulemadan eğitimli bir kadın olunca tarihe konu olan bir kadınmış kendisi . Eğitimin önemi

[@kutayalpdogdu2834]

Herifsemiş mi AHHAKAGDJGADAKG

[@yagmur.yaguşa]

@@kutayalpdogdu2834 evet böyle nahoş bi tabir var ne yazık ki

[@kutayalpdogdu2834]

@@yagmur.yaguşa Teşekkürler, bugün de anadolu irfanıyla ufkumuzu genişlettik ahajsjsjd

[@yelizyeliz42]

😂😂

[@Lunahd9]

Çok tatlısınız ❤

[@melikeyalcnoglu8504]

Kırmızı ruj bir kadına bu kadar mı yakışır🍒🍒sevgilerimle..

[@safakkzlgun867]

bismillah diye kesiyorum ozaman kurdeleyi

[@rosaceous4270]

Teşekkür ederiz

[@tazekahve]

Cazibe Hanım'ın Gündüz Düşleri..

[@neslihanturgut8091]

çok seviyorum ya bu içeriği

[@cihademree]

Allah ile aramıza neden bir ulak gereksin ki. Allahım bana zaten şah damarımdan daha yakın değil mi? Ermiş ve benzeri şeyleri bir nevi kabul edebiliyorum ama şeyhlik bana çok doğru gelmiyor. Asıl amacını tam bilmiyorum, saldırmadan açıklamak isteyen olursa dinlemek isterim.

[@ahmet-balci]

siz ne okudunuz?

[@drmertus]

🙏🙏🙏

[@veyselcark1294]

49:08 Malum kişi oy isterken!!!!!

[@barina73]

Benim şeyhim benim! Allah’la arama kimse giremez

[@banubaki982]

❤❤👏👏👏👏🍀

[@Hekatesra]

Bastırılmış cinsellik görüyorum😂 (yorumumun dinle alakası yoktur tamamen duruma özel)

[@aysemievet48]

Ay bende fantastik bir şeyler görücek bir dali misali şeyler rüyalarını süsleyecek sanmıştım. Tabiki de mistik ve dinsel şeyler olmalı xkdkdkxjxj niye farklı şeyler düşündüm acaba

[@anatolia1062]

Allah'a yakın olmak için dergâhlara giriyorsun. Erdikçe kademe atlıyorsun, sistem bu ama bir sonraki zikre geçince bunu kendine yakıltıramıyorsum falan.. ne kadar çelişkili ve saçma sapan geliyor kulağa. Zaten allah'la araya aracı koymak da başka bi kafa ama bilemedim. Başlı başına saçmalık

[@ikbal6939]

hasahd overthinker asiye hanım

[@teomanzaman2670]

arkadaşlar rüyalar parelel evrenlere açılan benlıklermızın pencereleridir demiştir

[@ozkananilan]

Oğulda keramet olsa Hz Muhammed oğluna torununa bırakırdı halifeliği

[@CarpeEffingo]

Hz. Muhammed'in erkek çocukları bebek yaşta hayatını kaybetmiştir.

[@veysisitilci7697]

Muhammet’in biri Hatice den,biri Cariye Maria dan iki oğlu olmuş,ki Maria nın oğlunun gayri meşru iddiası da olmuş…Muhammet bu oğullarını sırası İLE kendisinden sonra peygamber olacağını fakat her ikisi de terki dünya edince küçük yaş da İŞTE o zaman kendisinin son peygamber olup Allah’ın başka peygamber yollamayacağım seslendirmiştir,hatta eşlerinden biri kendisine “Muhammet sen nasıl bir peygambersin de Allah’ın senin iki oğlunun canını aldı”deyince kadını baba evine yollar.(Bu bilgi imam Arif Tekin kitabından)

[@SaBenEmre]

Yalancıyı asmıyorlar (diyim) ki işte. Kanıt verdiğin adam 1950 Diyarbakır doğumlu. Söylediğin şey saçmalık. İnanan olsun yeterki 🫠 Doğrusu öğrenmek isteyenler araştırsın youtube yorumlarında aramak yerine. 2 kişi de beğenmiş 🤣

[@seher-vakti]

Doktor olanın çocuğu doktor olmasın efendim, öğretmen olanında çocuğu öğretmen olmasın efendim. Lütfen kendi çocuklarıni kendilerinin mesleğinde değilde başka meslekte eğitip yetiştirsinler ! Saçma değil mi ? Sizin seyh evlatlarını kendi yollarında eğitip de yerlerine geçmesi sacma olmamalı tabiki yetiştiyse. Yetismediyse geçmemeli zaten

[@zaferbaltac5964]

Keşke şu insanlar Tasavvuf ve tarikat hakkında bilerek konuşsalar daha ahlaklı ve edepli olsalar. Bilmedikleri ve yaşamadıkları bir şey de üzerlerine vazife olmayan konularda sussalar. Kimse size tarikata ve şeyhe bağlı olun demez. Fakat tarikata ve şeyhe bağlı olan insanlar olduğundan bu konular saygı üzerinde konuşulmalıdır lakin anlamasanız bile.

[@esmacakir5014]

İlk tarihi lise öğrencisi kız ve ögretmeni platonik aşkı 😂

[@fatihyavuz9054]

Tarikat konusunda o kadar bilgiye öğrenmeye kapalısınız ki size anlatmanın hiç bir anlamı yok. Ayrıca hiç bir tarikat mensubunun veya muhibbanının size kendini anlatma inandığı şey hakkında sizi ikna etme yükümlülüğü de yoktur.

[@canerkarakus4088]

su bilgileri isleyen beynine saglik

[@fatihyavuz9054]

Tarikat konusunda o kadar bilgiye öğrenmeye kapalısınız ki size anlatmanın hiç bir anlamı yok. Ayrıca hiç bir tarikat mensubunun veya muhibbanının size kendini anlatma inandığı şey hakkında sizi ikna etme yükümlülüğü de yoktur.