Vì sao không nên quá tin tưởng (và trích nguồn từ) WIKIPEDIA? | Heinous (Dịch) | Khoa học

Vì sao không nên quá tin tưởng (và trích nguồn từ) WIKIPEDIA? | Heinous (Dịch) | Khoa học
Tham gia group Tiền ở đâu - Đầu ở đó để chia sẻ, học hỏi kiến thức hữu ích về kinh tế, tài chính: b.link/yt-tien-o-dau-2
__
Có lẽ ít ai lại chưa từng biết đến Wikipedia - một trang web thuộc dạng bách khoa toàn thư mã nguồn mở. Với lượng thông tin khổng lồ và đa dạng, Wikipedia thường là lựa chọn đầu tiên khi muốn tìm hiểu sơ lược về một vấn đề nào đó. Tuy nhiên, “đa dạng” và “mã nguồn mở” cũng có mặt trái, ấy là nhiều lúc thông tin trên Wikipedia không được kiểm chứng hoặc dẫn nguồn không uy tín. Chính bởi thế giới học thuật thường rỉ tai nhau một câu rằng “trích nguồn thì đừng trích Wikipedia”.
Các nhà nghiên cứu có nhận định như thế nào về tính “đa dạng” trong các nội dung của Wikipedia? Hãy cùng tìm hiểu qua bài dịch “Wikipedia và ‘trí khôn’ của đám đông mang tư tưởng đối lập” của tác giả Heinous được đăng trên website Spiderum nhé. Bài viết gốc có tên là “Wikipedia and the Wisdom of Polarized Crowds” của tác giả Brian Gallagher, đăng tải trên website Nautilus.
Sau đây là nội dung của bài.
__
Tủ sách hoành tráng của Spiderum: shope.ee/2q3x7O0fxv
Các đầu sách bạn có thể quan tâm:
- Người trong muôn nghề - Định hướng nghề nghiệp toàn diện: shope.ee/AURO9YQc3A
- Người trong muôn nghề: Ngành IT có gì?: shope.ee/9pBhMKT9Oy
- Người trong muôn nghề: Ngành Kinh tế có gì? - Tập 1: shope.ee/9UYqxiUQ4w
- Người trong muôn nghề: Ngành Kinh tế có gì? - Tập 2: shope.ee/9KFQlPV3Pv
- Người trong muôn nghề: Ngành Sáng tạo - Nghệ thuật có gì?: shope.ee/9zV7YdSW47
- Người trong muôn nghề: Ngành Xã hội - Nhân văn có gì?: shope.ee/5pfYayiNWK
- Mùi mẹ - Món quà dành tặng người phụ nữ yêu thương: shope.ee/6AIOzah6qU
- DevUP - Phát triển toàn diện sự nghiệp lập trình viên: shope.ee/9esHA1Tmjx
- Seneca: Những Bức Thư Đạo Đức - Chủ Nghĩa Khắc Kỷ Trong Đời Sống - Tập 1: shope.ee/6zrW08ngb2
- Seneca: Những Bức Thư Đạo Đức - Chủ Nghĩa Khắc Kỷ Trong Đời Sống - Tập 2: shope.ee/A9oXkwRsj8
- Mở khóa thương mại điện tử Việt Nam: shope.ee/5V2iCMjeCI
- Doing good better - Làm việc thiện đúng cách: shope.ee/6KbpBtgTVV
- Động lực nội tại - Làm sao để yêu công việc và đạt đến thành công: shope.ee/6UvFOCfqAW
- Bước ra thế giới: Cẩm nang du học và săn học bổng: shope.ee/5fM8Ofj0rJ
- Chuyện người chuyện ngỗng (Vũ Hoàng Long): shope.ee/4AXKcUjKAQ
__
Hóng các cuộc hội thoại thú vị, nhiều kiến thức bổ ích trên kênh Talk Sâu: b.link/talksau
Lắng nghe những câu chuyện về thế giới nghề nghiệp cùng podcast Người Trong Muôn Nghề: b.link/NTMN-Podcast
______________
Nội dung:
00:00 - Start
0:55 - TVC
5:33 - Câu hỏi 1
6:31 - Câu hỏi 2
7:47 - Câu hỏi 3
9:35 - Câu hỏi 4
10:59 - Câu hỏi 5
12:10 - Câu hỏi 6
13:16 - Câu hỏi 7
14:01 - Câu hỏi 8
14:38 - Câu hỏi 9
______________
Bài viết: WIKIPEDIA VÀ “TRÍ KHÔN” CỦA ĐÁM ĐÔNG MANG TƯ TƯỞNG ĐỐI LẬP
Được viết bởi: Heinous
Link bài viết: spiderum.com/bai-dang/WIKIPED...
______________
Giọng đọc: Minh Thi
Editor: Jupik
______________
Bản quyền video: Spiderum
Bản quyền nhạc: KZbin Audio Library, Epidemic Sound
______________
#Spiderum

[@scorpionor9865]

Nên kéo xuống phía dưới xem danh mục tham khảo, gòi danh mục tham khảo dẫn tới đâu thì fact check tiếp 👌

[@lamvuon0kho]

Vẫn có rủi ro

[@Lilya_yuri]

​​@@lamvuon0kho đọc bài gốc thì rủi ro gì :)?

[@ThanhThanh-it1pm]

thấy wiki chất lượng ở điểm này. nó làm 1 dạng bài viết học thuật phổ thông. chuyên sâu vẫn có thể tham khảo đc. thay vì chỉ trích hãy dùng đúng cách. để phát huy hiệu quả

[@scorpionor9865]

@@lamvuon0kho Cái gì hoàn toàn k có rủi ro sai sót? =))))))

[@scorpionor9865]

@@ThanhThanh-it1pm Wiki chính là cách để mn đều có thể học hỏi và đống góp vào kiến thức, thông tin chung cho cộng đồng. cái gì cũng cần thời gian xây dựng để trở nên vững mạnh mà :))

[@nguyentandat2001]

Đa phần Wikipedia của Việt Nam mình là được dịch từ tiếng Anh với số lượng khá lớn. Cái này cũng có lợi một phần vì nhờ vậy mình được biết thêm nguồn từ tiếng Anh. Nhưng cái hại là bị 1 chiều ít đa dạng.

[@goodmoodamazing]

và người dịch rất kém,dịch lủng củng,dịch vắn tắt, mình có tài khoản wiki, nhưng rất khó chịu khi mình sửa chính tả thì vài giờ sau lại như cũ

[@aitran2703]

@@goodmoodamazing kì vậy nếu sửa đúng thì phải để đó chứ .-.

[@goodmoodamazing]

@@aitran2703 chuyện thật đó bạn à,bên wiki có đội ngũ chạy chuyên nghiệp lắm,sửa vớ vẩn là bị khoá acc luôn

[@aitran2703]

@@goodmoodamazing là bạn chê đội ngũ wiki á :))

[@goodmoodamazing]

@@aitran2703 wiki có đội ngũ xịn xò , chỉ là họ không phải người VN

[@ongcunon5080]

Wikipedia mỗi nước đều khác nhau muốn tìm hiểu thông tin nhiều khía cạnh, thì chỉ cần chỉnh qua nhiều ngôn ngữ khác là được.

[@vuhuy4626]

Thứ 2, chúc ad vui vẻ ❤

[@osinmasculin7858]

Do đó để đứng theo quan điểm trung lập là nên biết nhiều tiếng để kiểm tra.

[@Minus-One0988]

Wiki tuy là nhiều cái lợi nhưng riêng mình không có muốn dùng để làm nghiên cứu khoa học cho lắm tại khó đọc với lại trích nguồn sai hơi nhiều.

[@dukkudo]

Sao video này ra đúng lúc thế nhỉ 😂 Hôm qua mới bị ông thầy nhắc nhở do nộp bài báo cáo dùng nguồn wikipedia xong (t đang ở Nhật). Ông ý bảo nguồn wikipedia ko dùng được, chỉ dùng nó để tìm các bài luận hoặc tài liệu nguồn thôi 😅 Nó ko được coi là tài liệu tham khảo trong báo cáo hay bài luận. Chắc rớt môn quá 😢

[@goodmoodamazing]

bạn nghiêm túc làm đi, có trách nhiệm với bài làm của mình,ổng mắng cho là đúng rồi

[@dukkudo]

@@goodmoodamazing Ủa, tôi có viết chỗ nào là làm bài ko nghiêm túc hử? Đừng thiên kiến xác nhận vậy chứ 🙄 Tôi trích dẫn một số thông tin trong wikipedia để làm dẫn chứng cho lập luận của mình trong bài báo cáo. Chứ đâu phải chép nguyên vào đâu mà không nghiêm túc. 🙂

[@goodmoodamazing]

@@dukkudo chép bài từ chỗ ai cũng chỉnh sửa được chứ không chịu tìm các tài liệu thực tế mà coi là nghiêm túc à ? Tôi không nói những bài wiki bị khoá .

[@dukkudo]

​@@goodmoodamazing Không phải "chép bài" mà là "trích dẫn" nha! Bản chất Wiki cũng là lấy từ những tài liệu khoa học đã có rồi tổng hợp lại. Do tôi không biết là lấy trích dẫn "theo như wiki..." là không được thì tôi cũng chẳng ngại kéo xuống tìm hiểu thêm. Còn phần lớn nội dung tôi dùng vẫn là từ cơ sở khoa học của những bài luận có tác giả. Nên tinh thần làm bài vẫn rất nghiêm túc nha. Rút kinh nghiệm lần sau không "Theo như wiki..." nữa thôi 😌

[@bichtrampham3649]

@@dukkudo Theo tui nếu bạn làm bài luận thì nó nên được trích dẫn từ các bài luận, các nguồn khoa học xác đáng, có tác giả rõ ràng. Quy trình để xuất bản một bài báo khoa học rất phức tạp, nó cũng thể hiện uy tín của tác giả, không phải chỉ là nhiều người đọc báo cáo, tổng hợp, phản biện, thống nhất rồi đăng lên là được, thêm nữa gần đây có nhiều bài minh oan cho Wiki, nhưng vẫn chưa đủ uy tín để thuyết phục các học giả. Có nhiều nhận định trên wiki tui cũng thấy rất cảm quan, đến khi tra nguồn thì ngay đoạn đó lại chẳng có nguồn gì, hoặc có trích đó mà nó ko dc bê nguyên si từ trong bài vô, chỉ là nhận định cá nhân. Bạn thấy hay thì hãy tra nguồn, hãy nghiên cứu các nhận định trong đó thật logic rồi viết thành kết luận của mình sẽ tốt hơn.

[@giangeptrai5973]

🎉

[@BonnieFN]

đầu tiên, chúc ad vui vẻ

[@thienvuong.official]

Kiểm chứng ... đáng tin cậyyyy

[@thaoluu4577]

Wiki là để tham khảo nếu không có nguồn nào để đối chiếu.

[@wyvxzkli]

Ai cũng có quyền được edit cho nên rất khó tin

[@ltdfoundation8020]

Tốt hơn nguồn từ spiderum nhé 😂

[@DMH669]

Spiderum cũng lấy từ nguồn khác thôi

[@aimcan2005]

chân lí không thuộc về số đông Giản Tư Trung

[@scorpionor9865]

Khoa học tự nhiên thì vậy, chứ vấn đề văn hoá với ngôn ngữ thì đa phần số đông nắm “chân lý”

[@Tannguyenkhac1900]

Khoa học tự nhiên chân lý luôn thuộc về sự thật nên bạn không cần phải trích dẫn một câu nói của ai đó làm gì vì bản chất nó là như vậy! P/s: Tôi chẳng biết "Giản Tư Trung" là ai và tại sao phải nghe ông ấy!

[@Congq13245]

Chân lý là thực dụng. Kiến thức vận dụng vào thực tiễn được là chân lý ngay trong thực tại. Còn ngồi cãi cùn thì nó chỉ là lý thuyết suông.

[@markellefultzt.t.p3426]

Ý của bạn là sao, mình chưa rõ. B có thể nói rõ hơn được k @@scorpionor9865

[@aimcan2005]

thế sự thật có thuộc về số đông không ? @@Tannguyenkhac1900

[@haphan1938]

Tiêu đề video và nội dung gây khó hiểu thực sự 🥲 ai cũng biết là k nên quá tin tưởng vào những thông tin trên wiki nhưng xem nội dung bài viết lại nói về lợi ích của tập hợp những định kiến trái chiều và những bài viết được biên tập từ nhiều người mang lại value cao. Không hiểu point của ng làm video này là ý gì luôn

[@user-yn2ns4ty7b]

công nhận là tôi thấy conflict thật =))) rõ ràng là nghiên cứu của Evan đang cho thấy cái lợi của việc tập hợp đa dạng tư tưởng vào tranh luận và wikipedia là nơi phù hợp nhất để chứng kiến việc đó mà nhỉ.

[@Wain_ar]

Khó nghe thật sự, rất rất khó nghe

[@phuongnguyenthikim4914]

làm bài luận mà trích nguồn wiki là toàn bộ bài auto điểm 0 luôn

[@HoangNguyen-cc2ko]

K hẳn lắm :v nếu bt trích khôn ngoan và ngf chấm bt. Nma cái này tuỳ nhân phẩm :)) ngay giảng viên t cx trích dẫn ngay từ wiki

[@Congq13245]

Đọc nguồn bên dưới wiki rồi viết luận. Bố ông thầy cũng ko biết.