Volkan Çıdam - Hegel'den Marx'a: Özgürleşmenin Felsefesi

Eylül 2023'te Gümüşlük Akademi'de gerçekleştirdiğimiz Nietzsche Freud Marx kampımızda Volkan Çıdam ile Marx'ın erken dönem metinlerinde geliştirdiği insani özgürleşme/radikal devrim perspektifini inceledik.
"Perspektifin gelişimi için denilebilir ki Marx, ilk yazılarından itibaren siyasal iktisattan edindiği öngörülerle Hegel felsefesini, Hegel felsefesinden edindiği bütüncül yaklaşımla da siyasal iktisadı eleştiriyor. Marx'ın Hegel felsefesinin de temelinde yatan toplumcu özgürlük anlayışını ve özgürleşme talebini geç dönem metinleri için de belirleyici olacak şekilde nasıl geliştirdiğini görebilmek için, düşünürün iki kısa metnini derinlemesine inceleyeceğiz. Bunlardan ilki Hegel'in, Hukuk Felsefesinin Eleştirisi Üzerine: Giriş makalesi. Marx ilk kez bu makalesinde, en doğru kavramsallaştırmasını Hegel'in devlet teorisinde gördüğü siyasal özgürlük/özgürleşme düşüncesine karşı, radikal/insani özgürleşme kavramını geliştiriyor. Marx'a göre Alman coğrafyasının geri kalmış siyasal-ekonomik yapısı ancak siyasal devrimin ötesine geçen radikal bir devrimle dönüştürülebilir."