Wolfgang Borchert - Kapıların Dışında (Kitap İncelemesi)

Bu videoda Alman yazar Wolfgang Borchert'in Kapıların Dışında adlı oyunundan bahsettim. İkinci Dünya Savaşı sonrasında oluşan "Yıkıntı Edebiyatı" akımının Heinrich Böll'le birlikte en önemli yazarı olan Borchert, yalnızca 26 yıllık yaşamında şiir, öykü ve tiyatro oyunundan oluşan dört tane kıymetli eser bıraktı. Savaş karşıtı olmasına rağmen İkinci Dünya Savaşı'nda Rus Cephesinden savaşmak zorunda kalan bir kişidir Borchert. Savaşta yaralanmış, salgın hastalıklara yakalanmış, iki kez hapsedilmiş, hasta hasta yeniden cepheye sürülmüş ve esir düşüp memleketine kadar yolu 600 km boyunca yürüyerek giden bir adamdır Borchert. Ondandır ki Kapıların Dışında oyunu fazlasıyla etkili bir metindir. Yazar kendi oyunu için: "Hiçbir tiyatronun oynamak istemediği, hiçbir seyircinin görmek istemediği bir oyun” ifadesini kullanır ama vefat ettikten sonra başta Almanya olmak üzere birçok ülkede sergilenir Kapıların Dışında. Metinde savaştan dönen Beckmann adlı bir adamın trajik öyküsü son derece etkileyici bir dille anlatılmaktadır.

[@birgulozmen1067]

Savaş karşıtı bir çok kitap okudum.Evet,bir çoğu beni çok etkilemişti.Ama tüm samimiyetimle söylemem gerekirse, hiç biri beni bu kadar sarsmamıstı.Tüy gibi hafif bir kitabın ağırlığı altında ezilmiştim. Aşağıda kitaptan alıntıladığım bölümü okurken,tüylerim diken diken olmuştu. Hele şu,çavuş Beckmann ile Tanrının konuşmasına bir kulak verin : Beckmann:Sen şu babalığını ne zaman gösterirsin,Allah baba?Vınlayan bir bombanın ,benim bir yaşındaki oğlumu,ufacık oğlumu parçalanmasına göz yumdun,bu mu babalık?Ne dersin Allah baba? Allah: Onu ben öldürmedim. Beckmann: Doğru,sen sadece göz yumdun!Çocuk haykırır,bombalar patlarken sen kulaklarını tıkadın.Bombalar patlarken sen nerdeydin,Allah baba?Yoksa benim keşif kolumdan on bir er eksilirken mi gösterdin babalığını?On bir erin lafı mı olur,Allah baba,sen orada da yoktun, Allah baba!Bu on bir kişi o ıssız ormanda elbette feryat ettiler,ama sen yoktun orda,ne çare yoktun, Allah baba!Stalingrad'da mı gösterdin,Allah baba,Stalingrad'da mı?Ha! Bizlere sen ne zaman babalık ettin ki,Allah baba,ne zaman ?Biz ne haldeyiz ,sen bunu kendine ne zaman dert edindin,Allah baba? Allah:Bana artık kimse inanmıyor.Sade sen değil,hiç kimse.Artık kimsenin inanmadığı Allah'ım ben.Artık kimsenin aldırış etmediği.Sizler beni umursamıyorsunuz. Beckmann: .....Sen artık bize yabancı geliyorsun,sen şimdi masal kitaplarda okuduğumuz Allah baba'sın.Bize bugün yenisi gerek.Korkularımıza ,sefaletimize uygun bir yenisi.Yepyeni Allah.Biz seni az mı aradık, Allah baba,her yıkıntıda,mermilerin açtığı her çukurda,her gece.Can korkusuyla biz sana seslendim,Allah baba!Bize yardım et diye haykırdım, ağladık,küfrettik!Sen nerelardeydin,Allah baba?Bu akşam neredeydin?Bizden yüz mü çevirdin yoksa?...... Allah:Ben onlardan değil,yavrularım benden yüz çevirdiler.Sizler benden yüz çevirdiniz,sizler benden.Artık kimsenin inanmadığı Allah'ım ben.Siz benden yüz çevirdiniz. Beckmann: git artık ihtiyar.Ölümümü bana zehir ediyorsun.Git hadi,görüyorum ki sen sadece mızmız bir ilahiyatçısın.Sen cümleleri kim kimi düşünüyor,kim kimden yüz çevirmiş,siz mi benden,biz mi senden,diye evirip çeviriyorsun;işte o kadar .Sen bir ölüsün,Allah baba.Diril,bizimle beraber yaşa ,gece vakti, soğukta ,yalnızken,sessizlik içinde midelerin açlıktan guruldadığı duyulurken...Bizimle beraber hayatta ol,Allah baba.Ah,vazgeç,git işine sen sadece mürekkep yalayan bir ilahiyatçısın,git işine,sen ağlayıp, duruyorsun ihtiyar! Sahi bunca şey olurken ,sen nerdesin ,Allah baba? Velhasıl kelam:Bu kitap, sisteme ve savaşa bir baş kaldırıdır.Bu kitap,toplumun vurdumduymazlığına bir isyandır.Bu kitap, Allah'a da isyandır. Tavsiye eder miyim? Kesinlikle tavsiye ederim.Yanlız şunu belirtmek isterim ki;zor bir kitap.Zordan kastım;okunması kolay ama anlatılanları hazmetmek zor. Şimdilik bana müsaade, gidip,dağılan yanlarımı toplayayım.

[@turhanyildirim]

İçeriği çok zor ve etkileyici bir eser. Bu eseri okuduktan sonra gecesinde 4 saatte akışta öykü yazdım. Ben normalde düşünüp önceden tasarlayarak adım adım yazan biriyim. Ama kitap öyle etkileyici ki ne desem eksik kalır.

[@birgulozmen1067]

@@turhanyildirim ah yazıyor.olmanız ne güzel.Ben hal hatır sormak için mektup bile yazamam.

[@turhanyildirim]

@@birgulozmen1067 İnanın o pek belli olmuyor. Bu kanalın abonelerinden olan bir arkadaşımız da aynen böyle diyordu. Yazarmış Gibi Okumak atölyesinde üst üste üç öykü yazdı. Bayağı da iyi öyküler. Zaman içinde bir anda içindeki cevheri ortaya çıkarıp çok güzel öyküler kaleme alan yazar arkadaşlarım oldu.

[@Erman957]

Bu kitabın övgüsünü çok duydum. Hatta kitaplığımda var fakat henüz okuyamadım. Ama video da anlattığına göre bu ay okuduğum Peyami Safa'nın Mahşer romanına bir yönden çok benziyor. Mahşer romanının baş kahramanı Nihat'ta Çanakkkale savaşında yaralanarak Istanbula dönüyor ve içinde bulunduğu yokluk nedeniyle kapıların dışında kalıyor. Devlet kurumlarında iş arıyor ama başvurduğu her kurumdan aşağılanarak gönderiliyor ve içine girdiği ortamda görüyor ki aslında onlar vatan için savaşırken zenginler daha zengin olmak için her türlü ahlak dışı yola başvuruyor. Bu yönüyle iki kitabı birbirine çok yakın görüyorum. Ayrıca Peyami Safa'nin çok göz önünde olmayan başarılı bir romanı olarak öneriyorum.

[@turhanyildirim]

Öncelikle değerli katkınız için çok teşekkür ederim. Benzer içerikli bir başka eseri bitirmişken Kapıların Dışında oyununu yakın zamanda okumanızı tavsiye ederim. Peyami Safa'yı çok severim özellikle ileride Yalnızız romanına özel bir inceleme videosu çekmek istiyorum ama Borchert'in yazdığı oyunda geçenleri bizzat yaşadığından dolayı metin fazlasıyla gerçekçi. Kurmacanın çok düşük boyutta kaldığı özellikle dili kaynaklı da fazlasıyla etkileyici bir metin.

[@Mirza23377]

Kitabında da dediği gibi insanın içini hoş eden gıdıklayan değil cimdikleyen bir eser gerçekleri görmek istemeyen bizlere gerçekleri şiirsel bir dille anlatmış 10 üzerinden 10

[@turhanyildirim]

Çok özel bir yazar kitap kesinlikle.

[@efsunyurtsever9121]

Okuduğum tüm metinler bir yana Kapıların Dışında bir yana,kitabi okumuş olduğum hâlde videonuzu merakla izledim.Yazarin hayatını da eseri de çok güzel anlatmışsınız, emeginize sağlık.

[@turhanyildirim]

Kapıların Dışında gerçekten çok çok özel bir yapıt. Teşekkür ederim.

[@szeynepdoseyici]

Hocam tüm kitaplarını ve hayatını okusam da sizden dinlemek daha çok anlam kattı yazdıklarına, ağzınıza emeğinize sağlık. Daha fazla okunmasını istediğim nadir yazarlardandır.

[@turhanyildirim]

Güzel sözleriniz için çok teşekkür ederim. Borchert'in kalemi çok özel. Öyle bir etkisi var ki yazmış olduğum en öykülerden birine vesile oldu.

[@szeynepdoseyici]

@@turhanyildirim Kesinlikle öyle, paylaşmış olduğunuz bir öykü ise okumayı çok isterim

[@turhanyildirim]

Maalesef, kitap dosyamın ilk öyküsü, herhangi bir yerde yayımlanmadı henüz.

[@Geritakipyapıyorum]

13 yaşındayım pek fazla kitap okumadım sizce okuyımmı

[@turhanyildirim]

Yaşınıza göre ağır gelecektir kitap. Daha iyi anlaşılabilmesi için İkinci Dünya Savaşı tarihini bilmek gerekiyor. Yirmili yaşlarınızda okuyabilirsiniz.

[@handesaygl9762]

Nice mutlu bayramlar dilerim

[@turhanyildirim]

Teşekkür ederim Hande Hanım. Nicelerine kavuşmak dileğiyle.

[@Okanınkitaplığı]

emeklerinize sağlık güzel video olmuş

[@turhanyildirim]

Çok teşekkür ederim Okan Bey.

[@Okanınkitaplığı]

@@turhanyildirim sizi sürekli takip ediyorum daha fazla aboneyi hak ediyorsunuz kanalınız gayet başarılı bence

[@turhanyildirim]

Güzel yorumunuz için tekrar teşekkür ederim.

[@GamerFatih]

Vermek kolaydır vatana evlat, eğer senin değilse

[@nisaatila8237]

Kitaptaki Allah alıntıları hakkında ne düşünüyorsunuz?

[@turhanyildirim]

Kitapları dönemiyle düşünmek gereklidir. Borchert savaşmak durumunda kalmış, hatta hastayken buna zorlanmış, savaş zamanında esir düşmüş, günlerce yürüyerek kilometrelerce yol kat etmiş ve ülkesine döndüğünde ortada hiçbir şeyin var olmadığını görmüştür. Oyununda da bunları, yani gerçek yaşadıklarını anlatmıştır.