Рет қаралды 15,548
Özbekistan'ın medreseler ve türbeler şehri Semerkant, Timur Devleti'nin başkenti ve Tarihi İpek Yolu'nun zamanında en önemli şehri idi. Registan medreseler kompleksi Angkor Wat'tan sonra gördüğüm en etkileyici yer bu güne kadar !
Semerkand'a varışım gece geç oldu. Hostele ulaştıktan sonra lobisinde oturup dinlendiğim sırada Azeri bir arkadaşın söylemesi ile Registan da gece gösterisi olduğunu öğrendim ve koşar adım gittim. 10 dakika kadar büyüleyici gösteriyi izleyebildim. Sabah olduğunda guest house firuza tesisinde beni bir sürpriz bekliyordu. Paşa sofrası olarak dizayn edilmiş yer sofrasında hazırlanan kahvaltı da resmen kuş sütü eksikti. Şu ana kadar gördüğüm en zengin kahvalti diyebilirim.
Hostelden ayrılıp şehri gezmeye başladığım sırada güzel düzenlenmiş gezi yerlerinde ilk karşıma çıkan Özbekistan 1. Devlet Başkanı İslam Karimov heykeli oldu. 5 dakikalık yürüme ile Registan meydanına ulaştım.
Registan meydanı 3 ayrı medreseden oluşuyor. Tillakari, ŞerDor, Uluğ bey medreseleri.
Tillakari iç süslemeleri altın kaplamalı, işlemeli ve baktıkça bakası geliyor insanın. Sher-Dor medresesi girişinde aslan kabartmaları var, Uluğbey medresesi 15. yy da yapılmış ilk medreseymiş ve dönemin en önemli eğitim kurumuymuş.
Uluğ Bey, büyük gökbilimci, matematikçi, mimar, siyaset adamı. Emir Timur'un torunu ve Timur Devleti'nin 4. sultanı. Yaptığı çalışmalardan dolayı ve Kopernik'ten bile önce gerçekleştirdiği doğru gözlemler nedeniyle Ay da kraterlere isimleri verilmiş. Medresenin içinde çalışmaları, hayatı ile ilgili bilgiler var. Medreselerin içinde genişçe kare alan var ve eskiden eğitimlerin verildiği bu odalar artık turistlere hediyelik eşyaların satıldığı dükkanlara dönüşmüş.
Eski İpek Yolu üzerinde yer alan bu büyüleyici şehir, Timur Devleti'nin başkenti olması nedeniyle Timur'un fethettiği bölgelerden getirdiği sanatçı, mimar, mühendislerle oldukça gelişmiş ve büyüleyici mimari eserler ortaya çıkmış. Orta Asya turu boyunca mutlaka uğranması gereken Semerkant'ta Registan'dan ayrıldıktan sonraki durağım, Gur-i Emir türbesi oldu. Timur kendinden sonraki Devlet'in başına geçecek kişi olarak gördüğü torunu Muhammed Sultan Mirza, Timur'dan önce ölünce Timur bu etkileyici mimarili yeri torunu için yaptırmış. 1 yıl sonra da Timur öldüğünde, Timur da buraya defnedilmiş. Uluğ Bey de buraya defnedilmiş ve bu türbe Timurlar mozolesine dönüşmüş.
Türk tarihine ilgi duyan, Türk dünyası ve Türk kültürü hakkında fikir sahibi olmak isteyen herkesin gitmesi gereken bir coğrafya Semerkand. Türkler nasıl yaşıyor, gelenekleri nelerdir gibi daha spesifik bilgilere Taşkent yerine Semerkant'ta ulaşmak daha kolay, çünkü daha gelenekçi, muhafazakar görüntüler hakim.
Türbe'den ayrıldım ve meydanın tam ortasında devasa bir Timur heykeli ile karşılaştım. Karnım acıktı ve yerel yemeklerin yapıldığı bir lokantada özbek pilavı denedim. Oldukça lezzetli pilav ve salata uygun fiyatlıydı.
Sonraki durağım Bibi Hanım camii oldu. Timur'un çok sevdiği eşi için yaptırdığı söylenen cami dışarıdan yine etkileyici bir mimariye sahip. İçeri girmedim çünkü bir çok kişi dış mimarisini görmen yeterli demişti.
Özbekler bize oldukça cana yakın ve sıcak davranıyor. Camiden çıkınca hemen yanında Siyob bazaar var. Eskiden sadece kadınların satıcı olduğu pazarda artık erkeklerde çalışıyor. Her türlü meyve, sebze, yerel ürün yanı sıra giysilerin de satıldığı pazarda Doppi denen Özbeklerin milli şapkası da var. Taşkent'te seyrek görmüşken Semerkant sokaklarında Doppi takan çok fazla kişiye rastladım. Özbek Türk ayrımını kaldırıp kardeşi kadar yakın yardımsever davranışlarla karşılaştım pazarda.
Pazardan ayrılıp bir mezarlığa gittim. Shah-i Zinda (Yaşayan Sultan) denen mezarlığın önemi, İslamiyeti Orta Asya'ya getiren kişi Hz Muhammed'in kuzeni Kusam İbn Abbas'ın burada kabrinin olması. Devasa ev büyüklüğünde kabirlerin oldukça etkileyici süslemeleri var ve mezarlıktaki en büyük bölüm İbn Abbas'ın kabrine ayrılmış. Sanat eseri mezar nasıl olur görmek için gelinmesi gereken bir yer burası. Son örneğini Ukrayna Lviv şehrinde görmüştüm. Açık hava müzesinde gezercesine güzel ve etkileyiciydi burası gibi.
Keyifli seyirler !
Yeni videoları kaçırmamak için ABONE OL bit.ly/3rg5ZlI
Belarus (Beyaz Rusya) bit.ly/3kHpUaT
Ukrayna bit.ly/3bgGuv0
Kazakistan bit.ly/3kKv4mz
Özbekistan bit.ly/3sLHahW
Kırgızistan bit.ly/38yEaOe
Ürdün bit.ly/3qkp0SB
00:00 intro
00:01 Guest House Firuza
00:34 Kahvaltı
02:19 İslam Karimov
03:21 Registan
04:37 Şer Dor Medresesi (Sher Dor)
07:14 Tillakari Medresesi
09:28 Uluğ Bey Medresesi
10:01 Mirza Uluğ Bey
10:56 Gur-i Emir Türbesi (Amir Temur Maqbarası)
11:48 Timur Devleti
14:25 Emir Timur Heykeli
15:38 Bibi Hanım Cami
17:14 Siyob bazaar
17:55 Doppi
19:03 плов
19:03 Özbek pilavı
20:00 Shah-i Zinda Ensemble
21:13 Kusam İbn Abbas
#özbekistan #semerkant #ipekyolu