Zeveren, luidklok

1 klok:
zonder naam -- without name -- sans nom
Pieter Hemony, 1660
fis2-24 --- fa#4
55.9 cm --- ~110 kg
Men heeft pas recent "ontdekt" dat er zich in Zeveren een klok bevindt gegoten door Pieter Hemony. Op de klok vinden we het wapen van de abdij van Ename en het wapen van abt De Loose, wat het zeer aannemelijk maakt dat dit nog een klok is van de beiaard die abt De Loose heeft laten gieten door Pieter Hemony. Tot voor kort dacht men dat de zowat tien klokken die nog bestaan van die beiaard alle in Frankrijk te vinden zijn. Sommigen twijfelen nog of de klok tot de beiaard behoorde, en opperen dat het misschien een gift zou geweest zijn van abt De Loose aan een andere kerk/abdij. Het opschrift aan de onderrand van de klok zou atypisch zijn voor een klok uit de beiaard. Maar het zou er omgekeerd kunnen op wijzen dat deze klok geschonken werd voor de beiaard. Van de klokken van de beiaard die nog gekend zijn is er geen met dezelfde toon. Ook is er geen enkele verwijzing naar een
Het opschrift aan de onderrand is nogal geheimzinnig en vol afkortingen (zie 03:26). In een document opgesteld door Bert Van der Veken, Jan Klinckaert, Jo Rombouts, Riet Maes, Luc Bauters wordt dit gelezen als "Ligatus religiosus huius monasterii ad anniversarium nobilis domini Charles Philippe de Rodoand de Beerlegem pro 3e parte metallis huius praeludii". De tekst verwijst heel duidelijk naar Karel Filips de Rodoan, die bisschop van Brugge was van 1604 tot 1616, en heer van Beerlegem. Hij had een grote band met de abij van Ename en is in de abdij van Ename overleden.
Wat de tekst onderaan op de klok betreft, zijn er een paar onzekerheden:
- Op de lijn onderaan is er een gat tussen PRAELVDY en LIG. Het is niet geheel duidelijk of de tekst begint bij "LIG.", dan wel dat er een deel van de tekst voor "LIG" verdwenen is door herhaalde aanslagen van de hamer. Sommige bronnen geven mogelijk "EIG" ipv "LIG", maar ik lees wel degelijk "LIG".
- De spatiëring tussen de letters is niet altijd even consequent en daardoor is het onduidelijk of we "RODOAN D." dan wel "RODOAND." moeten lezen. De punt na de D lijkt wel te wijzen op een afkorting, en dus eerder op een losse letter, vandaar mijn lezing "RODOAN D."
- De NIV van ANNIVERS is gedeeltelijk uitgesleten, maar lijkt toch nog redelijk leesbaar.
In de medaillons is de tekst moeilijker te lezen, maar aan de hand van identieke medaillons op andere objecten, is de tekst wel met vrij grote zekerheid te reconstrueren.
Het valt op dat de klok vrij nauwkeurig gestemd is, wat de inwendige stemming betreft. Pieter Hemony doet dus zijn reputatie eer aan. De Hemonyklokken uit het museum in het Gentse belfort zijn daarentegen heel slecht gestemd, wat ons doet vermoeden dat ze later door onkundigen ontstemd zijn.
De klok heeft een gemiddeld profiel, en de diameter en het geschatte gewicht kloppen perfect met de theoretische diameter en gewicht die André Lehr geeft.
Klankanalyse: beiaardgent.be/frequencies_zev...
00:04 Sfeerfoto's
01:51 Foto's klok
03:18 Opschrift klok
03:34 Uurslag
04:07 Luiden
06:33 einde
Met dank aan Tim Martens voor de organisatie van het bezoek, aan Rosa Onderdonk voor de toestemming voor het bezoek, en aan de gastheer op de dag van de opnames.