BHUPAL RAI || प्रतिरोध-PODCAST with बच्चु हिमांशु || Episode 40

Рет қаралды 1,467

Күн бұрын

Пікірлер: 12

@raghavchoudhary-z6j 2 ай бұрын

कसरी शरणार्थी राय, लिम्बूहरू नेपालमा आदिवासी मान्यताको दोषपूर्ण परिभाषाका कारण आदिवासी मान्यता पाउँछन् नेपालको जातीय र सांस्कृतिक बुनाई विविधताले भरिएको छ, जहाँ धेरै आदिवासी समूहहरूका धागाहरू मिसिएका छन्। तथापि, यी समूहहरूलाई आदिवासी मान्यता दिने मापदण्डहरू विवादको विषय बनेका छन्। राय र लिम्बू समुदायहरूले आदिवासी मान्यता पाएका छन्, जबकि खस जनताले पाएका छैनन्, जसले यी मापदण्डहरूमा रहेको जटिलता र सम्भावित अन्यायलाई उजागर गर्छ। यस निबन्धले नेपालमा आदिवासी मान्यताको दोषपूर्ण परिभाषाले कसरी यस भिन्नता ल्याएको छ भन्ने कुरा छानबिन गर्छ। नेपालमा आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरू नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (NEFIN) र सरकारले कुनै समूहलाई आदिवासी मान्न निम्न मापदण्डहरू निर्धारण गरेका छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: समूहले १८औं शताब्दीमा देशको एकीकरण अघि नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति राख्नुपर्छ। २. विशिष्ट भाषा: समूहको आफ्नै विशिष्ट भाषा हुनु पर्छ। ३. विशिष्ट संस्कृति र परम्परा: समूहको अनौठो सांस्कृतिक अभ्यास, परम्परा, र रीतिरिवाजहरू हुनु पर्छ। ४. आत्म-पहिचान: समूहले आफूलाई एक विशिष्ट समुदायको रूपमा आत्म-पहिचान गर्नुपर्छ। ५. भौगोलिक पृथकता: समूहले केही हदसम्म भौगोलिक पृथकता वा विशिष्ट भौगोलिक सम्बन्ध राख्नुपर्छ। ६. आर्थिक अवस्था: समूहले परम्परागत रूपमा मुख्यधारा अर्थतन्त्रको भिन्न अर्थतन्त्रमा संलग्न रहनुपर्छ। ७. सामाजिक संगठन: समूहको विशिष्ट सामाजिक संरचनाहरू र संस्थाहरू हुनु पर्छ। यी मापदण्डहरूले नेपालका आदिवासी जनसंख्याको विविधतालाई संरक्षण र पहिचान गर्ने लक्ष्य राख्छन्, तर यी मापदण्डहरूमा केही त्रुटिहरू छन्, जसले विभिन्न समूहहरूको पहिचानमा विसंगति निम्त्याएको छ। राय र लिम्बूहरूको केस राय र लिम्बू समुदायहरूलाई नेपालमा आदिवासी समूहहरूको रूपमा मान्यता प्राप्त छ। उनीहरूले विशिष्ट भाषा, संस्कृति, र सामाजिक संरचनाहरू, साथै नेपालको एकीकरण अघि पूर्वी नेपालमा ऐतिहासिक उपस्थिति मार्फत स्थापित मापदण्डहरू पूरा गर्छन्। उनीहरूको भौगोलिक पृथकता र अनौठो आर्थिक अभ्यासले उनीहरूको आदिवासी स्थितिलाई थप सुदृढ बनाउँछ। तथापि, यी समूहहरूको ऐतिहासिक र आप्रवासी जटिलताहरूलाई मापदण्डहरूले पूर्ण रूपमा विचार नगरेको तर्क पनि छ। कतिपयले राय र लिम्बू समुदायहरू, अन्यहरूका साथमा, विभिन्न समयमा तिब्बत र भूटान जस्ता क्षेत्रहरूबाट आप्रवासी भएको सुझाव दिन्छन्, जसले "ऐतिहासिक निरन्तरता" को व्याख्यामा प्रश्न उठाउँछ। खस जनताको बहिष्कार खस जनतालाई, नेपालको लामो समयको उपस्थिति र महत्वपूर्ण योगदानहरू बाबजुद पनि, आदिवासीको रूपमा मान्यता प्राप्त छैन। खसहरू २६०० वर्षभन्दा बढी समयदेखि नेपालमा रहेका छन्, राष्ट्रमा सांस्कृतिक, सामाजिक, र आर्थिक योगदानहरू पुर्‍याएका छन्। विभिन्न क्षेत्रहरूमा फैलिएका र अन्य समुदायहरूसँग मिल्दाजुल्दा उनीहरूको विशिष्टता मापदण्डहरू अनुसार कमजोर देखिन्छ। निम्न बुँदाहरूले कसरी मापदण्डहरूले खसलाई बेफाइदा पुर्‍याउँछन् भनेर स्पष्ट पार्छन्: १. ऐतिहासिक निरन्तरता: खसहरू नेपालको गहिरो इतिहास भएको बाबजुद, मापदण्डको अस्पष्टताले उनीहरूको दावीलाई कमजोर बनाउँछ। २. विशिष्ट भाषा र संस्कृति: खस भाषा (खस कुरा वा नेपाली) र सांस्कृतिक अभ्यासहरू नेपालको मुख्यधारा पहिचानमा समाहित भएका छन्, जसले उनीहरूको विशिष्टताको तर्कलाई कठिन बनाउँछ। ३. आत्म-पहिचान र सामाजिक संरचनाहरू: खस जनताको व्यापक एकीकरणले उनीहरूलाई अन्य समूहहरूको जस्तो विशिष्ट समुदायको रूपमा आत्म-पहिचान गर्न गाह्रो बनाउँछ। ४. भौगोलिक पृथकता र आर्थिक अभ्यासहरू: खसहरूको ऐतिहासिक चलायमानता र आर्थिक एकीकरणले उनीहरूको आदिवासी स्थिति मापदण्डहरू अन्तर्गत कमजोर बनाउँछ। आदिवासी श्रेणीकरण मापदण्डमा त्रुटिहरू नेपालमा आदिवासी मान्यताका मापदण्डहरूमा केही त्रुटिहरू छन्: १. अस्पष्टता: "ऐतिहासिक निरन्तरता" र "विशिष्टता" जस्ता शब्दहरूको स्पष्टताको अभावले व्यक्तिपरक व्याख्याहरू जन्माउँछ। २. एकीकरणको सजाय: खस जस्ता समूहहरू, जसले ऐतिहासिक रूपमा मुख्यधारमा एकीकरण गरेका छन्, एकीकरणका लागि अन्यायपूर्ण रूपमा दण्डित गरिन्छन्। ३. पृथकताका लागि पक्षपाती: भौगोलिक पृथकता र आर्थिक विशिष्टतामा जोड दिनाले हालसालै पृथक समूहहरूलाई प्राथमिकता दिइन्छ।

@nkskhaling 6 ай бұрын

धेरै ज्ञान का कुरा बूझना पाईयो ! कुलपति ज्यु र कार्यक्रम सञ्चालक ज्यु लाई धन्यवाद !

@tankaaalemagar1979 6 ай бұрын

नमन कुलपतिज्यु । कति मार्मिक र यथार्थ अन्तर वार्ता । साच्चै कुलपतिज्युले नेपाल प्रज्ञा-प्रतिष्ठान टेके पछि ऐतिहासिक कार्य भइरहेका छन् । एकल भाषाले बहुभाषालाई टेकेका डुडाहरू भाच्चीरहेछ । त्याे भाच्न कुलपतिले महान साहस गर्नु भएकाे छ । बधाई बधाई फेरि भनेँ । अझै हजुरकाे कालसम्म एकतन्त्रीय विचारकाे खालाक खुलुक झराेस् । तपाईं पछि ती यथावत वादीले प्रज्ञालाई छाेपे पनि ती एकल विचार पलाउन समय लागाेस् । हजुरले स्थापित गर्नु भएकाे बृहत बहु भाषिक पहिचान भत्काउन समय लागाेस । भत्काउन अघि ती कु हातहरू कामुन । कसैले देख्यो कि, चालपनयाे कि भन्ने भय लागाेस् ।

@tankaaalemagar1979 6 ай бұрын

बधाई पत्रकार ज्यु, यति जनताका आवाज जन सम्म सुनाई दिनु भयाे । छ्याङ्ग देखेँ, महसुस गरेँ हिजो प्रज्ञा कस्तो थियो । नमन कुलपतिज्युमा ।

@hbrai 6 ай бұрын

अब दुई घण्टा मज्जाले सुन्नु पर्यो भुपाल सरलाई।

@gismilan 4 ай бұрын

भुपाल सर 🙏

@agnirai8984 6 ай бұрын

हरिनन्द पोख्रेलको पुस्ताहरूले बिरोध होइन । मन ठुलो बनाउनु पर्छ जो सुकैले ईतिहासमा भएको गल्तीलाई सच्याउने उसको दायित्वबाट पन्छिनु हुदैनथ्यो ।

@BonTamu 6 ай бұрын

SALUTE #KULAPATI JYU

@dr.kiranadhikari2455 6 ай бұрын

desh lai lutera chusera khokro parne hamroi chetri bahun samudaya xan ,yo video herera desh bikash garne vaneko abo adibashi janajati harule noi rahixa. kulman sanduk mahabir sir ko jastoi nam rakhnu hola sir.