Chodkiewicz gromi Szwedów. Bitwa pod Kircholmem 1605 r.

27 września 1605 r. pod Kircholmem hetman Jan Karol Chodkiewicz pokonał trzykrotnie liczniejsze siły króla Szwecji Karola Sudermańskiego. Starcie to przeszło do historii i było jednym z największych zwycięstw litewskiego hetmana. W odcinku przedstawiamy jak doszło do bitwy oraz dokonujemy jej szczegółowej analizy. Zapraszamy do oglądania i dzielenia się wrażeniami!
Jeśli chcesz wesprzeć naszą działalność i pomóc nam w tworzeniu treści, poniżej znajdziesz kilka możliwości 😉 :
➡ patronite.pl/naszlakuhistorii
➡ buycoffee.to/naszlakuhistorii
➡ możesz skorzystać z tradycyjnego przelewu bankowego na nr konta 19 1020 1664 0000 3602 0573 2617 Prosimy o wpisanie w tytule przelewu "Darowizna"
Dziękujemy!
Bibliografia:
Balcerek M., Battle of Kircholm (Salaspils) in 1605. The current state of research, Open Military Studies 2021; 1:171-189.
Balcerek M., Ustawienie walczących stron względem rzeki w bitwie pod kircholmem w 1605 r., Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej rzeczypospolitej, t. VII, Białystok 2017.
Jabłonka K., Wielkie bitwy Polaków: 40 potyczek, batalii i kampanii decydujących o losach Polski.
Nowak T.M., Wimmer J., Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa 1981.
Podchorecki L., Hetman Jan Karol Chodkiewicz 1560-1621, Warszawa 1976.
Podchorecki L., Rapier i koncerz, Warszawa 1985.
Teodorczyk J., Żygulski Z. Jun., Dwugłos o bitwie pod Kircholmem. Historia i ikonografia, Rocznik Historii Sztuki, 24.1999.
Wisner H., Kircholm 1605, Warszawa 2011.
W filmie wykorzystano poniższe utwory w następującej kolejności:
Devastation and Revenge - Kevin MacLeod
Expectancy - Purple Planet Music
Faceoff - Kevin MacLeod
Unsafe roads - Alexander Nakarada
Epic Battle Speech - Wayne Jones
Constancy Part 2 The Descent - Kevin MacLeod
Devastation and Revenge - Kevin MacLeod
Unsafe roads - Alexander Nakarada
Action Scoring Action - Kevin MacLeod
On the shore - Kevin MacLeod
Mothership - Rafael Krux
Dark Times - Kevin MacLeod
0:00 Wstęp
2:01 Zygmunt III Waza na polskim tronie
3:13 Wojna o koronę szwedzką
4:01 Casus belli
4:53 Sytuacja w Inflantach w 1601 roku
6:30 Wybór wodza
7:00 Kim był Chodkiewicz?
9:26 Inwazja na Inflanty
11:09 Szwedzkie morale i sytuacja przed bitwą
13:38 Ustawienie sił w bitwie
15:38 Analiza bitwy
#historia #nowożytność #Kircholm #bitwa

[@naszlakuhistorii]

Jeśli film Ci się podobał i uważasz, że takie treści powinny powstawać dalej, serdecznie zapraszamy Cię do wsparcia naszej działalności: ➡ patronite.pl/naszlakuhistorii ➡ buycoffee.to/naszlakuhistorii ➡ możesz skorzystać z tradycyjnego przelewu bankowego na nr konta 19 1020 1664 0000 3602 0573 2617 Prosimy o wpisanie w tytule przelewu "Darowizna" Dziękujemy!

[@dariaxoxo412]

Polska teraz ma idealne rozmiary czym wieksze tym trudniej utrzymac i zorganizowac

[@tamaraarmata3807]

Dziękuję bardzo za ten cenny przekaz 🎉🎉🎉😮😮❤❤❤

[@tomekdlugos]

Bardzo ciekawy odcinek! Szwedzi stracili 9000 w zabitych (dane z rejestrów Rygi, bo trzeba było ich pochować), 1000 zmarłych z ran oraz 650 trafiło do niewoli. Nieznana jest liczba zaginionych. To była całkowita anihilacja! Pozdrawiam

[@gagaadzibum]

Anihilacja za pomocą polweryzatorów i rakiet fotonowych.

[@tomekdlugos]

@@gagaadzibum No prawie

[@debagreg9698]

Eh ta Rzeczpospolita, setki lat nie wykorzystanych okazji i zmarnowanego potencjału 😉

[@jannowak3127]

Zawsze mnie ciekawiło jak to jest, że wygrywaliśmy bitwy a wojny albo przegrywaliśmy albo kończyły się dla nas słabo, a nie wziąłem prostego powodu: brak wypłat dla żołnierzy i ich powrót po bitwie na znak protestu. Logiczne zatem, że nie dało się ciosem, nielogiczne, że kilkaset lat powielaliśmy ten sam błąd.

[@19HarDMaN97]

​@@jannowak3127 najgorsze co trafiło się Rzeczpospolitej obojga narodów to demokracja, najpierw szlachecka teraz obecna.

[@jannowak3127]

@@19HarDMaN97 zgadzam się, obecnie jest jeszcze gorzej bo masa poliniakow wręcz robi za użytecznych durniów a chazary z PiS chcą dać możliwość głosowania upaincom jeszcze.

[@staho9796]

​@@19HarDMaN97 odczep sie od demokracji , czemu to głupote poddanych nazywasz demokracją ? Wszak odsyłam cię do definicji byś nie zakłamywał ... Demokracja (gr. dḗmos „lud”, krátos „władza” - dosł. „rządy ludu, ludowładztwo”[1]) - jeden z typów ustroju państwa, zakładający udział obywateli w sprawowaniu władzy,, To teraz udowodnij mi że w Polsce są rządy Ludu . Bo ja wiem ze premiera zmieniano w 2 godziny... Beata Szydło o 16 tej dostała kwiaty i votum zaufania bo z inicjatywy berlina i jego ramienia politycznego PO podważono je .... po 18 premierem byl już Morawiecki Junior ! Wystarczył telefon z Berlina ! O reszcie chazarskich rzadów nawet nie wspomne .. To jest ta Demokracja w mojej ojczyźnie

[@revan4638]

@@19HarDMaN97 święta prawda

[@grzegorzborowski5142]

Obejrzałem przypadkiem ale jestem pod wrażeniem poprawna dykcja i przygotowanie merytoryczne czekam na więcej

[@naszlakuhistorii]

Już w niedzielę zapraszamy na kolejną bitwę! I dziękujemy za miłe słowa 😀

[@PL_chochlikman]

Trafiłem tu przez odcinek o Waterloo W końcu ktoś o Polskiej Historii mówi z zapałem, i bez naginania jak HBC. Czyste złoto! Biere w każdej ilości!

[@dariusz2827]

Podobało mi się , dla zasięgu.

[@rafamaron4511]

Kolejny ciekawy materiał, brawa i liczę na więcej 😁👍

[@regionyhistoryczne8062]

Niestety mapie przygotowanej do materiału jest błąd - ziemie Koronne Prus Królewskich nie sięgały tak daleko na północ aż do do ujścia Pregoły i wybrzeża w rejonie Królewca - kończyły się kawałek za Braniewem i korytem Pasłęki w Ks. Warmińskim. Niby detal ale warto zwrócić uwagę. Pozdrowienia

[@naszlakuhistorii]

Pełna zgoda. Bijemy się w pierś.

[@sebastiangoabek2860]

Czemu do tej pory nie nakręcono, o tej bitwie dobrego fabularnego filmu. Ale w kinie historycznym to tylko cierpienie i martyrologia.

[@grzegorzgoab4854]

Noooooo... przecież zenek martyniuk ważniejszy..... TVP dostawała rocznie prawie 3 mld zł...i brakowało... .

[@matapomaga4523]

W Polsce nie czci się zwycięstw. Polacy są smutnym narodem i umartwiają się, dlatego czczą klęski.

[@kubaka3080]

Świetny odcinek! Montaż pierwsza klasa, bardzo dobrze oddaje nastrój bitwy.

[@Badyl96]

Świetny materiał!

[@plrc4593]

Dobrze zrealizowany materiał. Bitwa z której Polacy są chyba najbardziej dumni. Jednakże Chodkiewicz był hetmanem wielkim litewskim, a nie koronnym. Był Rusinem. Wojska koronnego było pod Kircholmem bardzo mało. Z tych powodów Białorusini uważają bitwę pod Kircholmem za swoje wielkie zwycięstwo. I mają w tym sporo racji.

[@MAX40ification]

SuperKanał ! Trafiłem dopiero w 2o23r,Świetnie się słucha i ogląda pana !

[@jakubhass1228]

Świetny materiał 😎

[@jurekc7857]

Bardzo dobry materiał,gratuluję

[@bartoszsokoowski457]

Świetny kanał, bardzo dobre i odpowiednio szczegółowe omówienie tematu. Do tej pory widziałem filmy na takim poziomie tylko na anglojęzycznych kanałach.

[@szczepan_zygmunt8380]

Dzięki za informację...

[@dawidzajda3104]

Super odcinek 😉

[@llongin8359]

Niby się zna ale bardzo, bardzo miło było posłuchać i obejrzeć materiał

[@mikolaj934]

Nooo, masz suba więcej takich filmów bo brakuje tego typu kanałów na yt. Inne filmy też plus, jedynie podcasty mi nie siadły ale to raczej moje indywiduum bo lubię oglądać coś do słuchania. No ale duży plus czekam na więcej 🖐️

[@marlenagaworska3262]

Super material 👍

[@stanislawmarcjanik400]

Bardzo dobry materiał

[@mirosawbieniek6976]

Dziękuję

[@larsnilsson7106]

doskonale zrobiony film, dziekuję...

[@ezc96west]

Dobry material

[@WolvGame]

Top odcineczek

[@lukaszsarnowski9244]

Zapomniales dodac, że stojąc na wzgorzu Szwedzi byli wzglednie bezpieczni poniewaz nie od dzisiaj wiadomo, że husaria kiedy zaczyna szarże to najlepiej jej to wychodzi na plaskim terenie albo z gorki. Szarżując pod góre traci moc uderzeniową i Chodkiewicz dosmonale o tym wiedzial

[@luxferre1799]

Widze zamek w wisniczu w tle

[@kamil9805]

Trafiłem tu z tiktoka :) pozdrawiam

[@naszlakuhistorii]

Również pozdrawiamy!

[@nikt7302]

Tak samo

[@virgiliovivacemente5441]

jest ok!

[@micharogula1526]

Super wariaty ,jak i obecnie

[@mireksawa1457]

👍

[@gagaadzibum]

Ciekawy kanał. Za 2 lata przekroczysz jakieś 150 tys. subskrypcji.

[@radekbrzozowski777]

Mega materiał, może coś o bitwie pod Filipowem?

[@naszlakuhistorii]

Dzięki! W bliskiej przyszłości raczej nie, ale nie wykluczamy ;). Następna bitwa, którą przeanalizujemy rozegrała się 46 lat przed Filipowem.

[@annamagdalena4357]

Kolejne niewykorzystane zwycięstwo... Czekam na dalszy ciąg

[@piotrbarzyk5369]

🤔👍👍👍!

[@thorstenragnarjohansson4611]

Wszystko super i optymalnie. Poza tą czapką nasuniętą na oczy. Zawężasz sobie widnOkrąg

[@MariuszOpole]

Dzieki Bohu, ze dzisiaj wszyscy poslowie w polskim sejmie sa zgodni i zgodnie wykonuja wszystkie rozkazy z Waszyngtonu😉

[@AlfistiItaliana]

Bohu?Słaba prowokacja russka onuco

[@MariuszOpole]

@@AlfistiItaliana Szanowny Panie, pan spyta kogos inteligentnego i oczytanego o jezyk polskiej szlachty na Kresach Wschodnich. Aby lepiej zrozumiec czasy tamtych wiekow polecam Szanownemu Panu Herbu WYPRANA SKARPETA Trylogie Henryka Sienkiewicza 😉a po przeczytaniu zaciagniecie do ukrainskiej armii. Ulani werbuja, wojska maszeruja, zaciagnij pan sie....😆

[@TheSalut5]

Czy w tle to nie zamek z Starego Wiśnicza? Siedzibą rodu Lubomirskich?

[@etmanix3730]

dobry odcinek, choć zabrakło mi trochę opowiedzenia o następstwach bitwy, dalszych losach wojny i jej wpływu na historię wojskowości (dziś wszakże jest wykładana na West Point). Takiej bitwy nie powstydził by się sam Hannibal Barkas

[@marekprzykorski861]

Dawno temu ,kiedy za komuny chodzilem o szkoly nie mielismy tego w programie .Dzieki pasjonatao na starosc ucze sie histori Polski od nowa..

[@marekadamowicz75]

Jakbym widział Wołoszańskiego. Ale to nie szkodzi. Materiał extra.

[@ChristophorosSokrates]

Bardzo ciekawie Pan opowiada pierwszy raz trafiłem na ten kanał .Jest Pan historykiem z zawodu czy też tak jak ja historykiem amatorem ?.

[@naszlakuhistorii]

Jesteśmy historykami pasjonatami 😉

[@endoka_ns1392]

Co to za zamek za plecami ?

[@krzysztofowsianko6689]

Czyli, jak dziś

[@MrJohnGierach]

Jest błąd w nazwisku Chodkiewicz na mapie od 9 minuty

[@lexmark437]

Czy mieliśmy aż taką flotę?

[@JanKowal-mj1ub]

to zamek w Wiśniczu!?

[@1701EarlGrey]

A to Polska właśnie; rodzimi politycy poprzez skąpstwo i kłótliwość, każdy sukces - nie ważne jak wielki - umieją przemienić w porażkę ... Tak zawsze było, jest i pewnie będzie - niezależnie od tego kto w danej chwili w kraju rządzi... Ale mimo to milo sobie posłuchać jak to kawaleria zatriumfowała nawet nad przeważająca liczebnie, legendarna formacja ,,pike and shot". Król Théoden by się nie powstydził takiej szarzy!😉

[@DWGibek]

Gdyby tak interesujaco wygladaly lekcje historii kiedy bylem dzieckiem zapewne dzis bylbym historykiem...

[@ChristophorosSokrates]

Ja co prawda koncentruję się na historii 2 wojny światowej .

[@michamakarski9878]

I wszyscy wrogowie Polski się cieszyli i gratulowali🎉

[@323bod]

...masa uciekających żołnierzy rzuciła się do ucieczki...czyli co? przyśpieszyli?

[@damianpetela6114]

Zmienilbym muzyke.

[@pawelplay3897]

i dwa pokolenia później ... :( skłocili nas , dojechali , rozegrali jak dzieci :( ....

[@jastektelica6178]

Sierdita sobaka. Wołkom strawa.

[@teto2111]

NAH sporo malych bledow i pewnych niedopowiedzen ale ogolnie materiał ciekawy

[@ingemarsmit4840]

Ходкевич беларус как и большинство воинств княжества...

[@hemospasado6027]

Ahhh... gdyby Kozakom po wygranych nadać prawa do ziem pod Koroną Polski na czas. Historia obecnej UE mogła by leżeć po naszej stronie jako założyciela. Ps. Gdyby... :(

[@kacper9702]

Wybaczcie, ale nie moge patrzec na komentarze w stylu ,,tyle zmarnowalismy", ,,tak to jest w tym kraju", ,,Polska jak to zwykle Polska" itp. Te łączenie sie we wspolnym narzekaniu nie jest naszą tradycyjną cechą narodową - nawet pod zaborami etos patrioty, umiłowanie kraju byly jednymi z ważniejszych dóbr kultury polskiej bez ktorego nie byloby mozliwe wskrzeszenie Rzeczypospolitej. Niestety wystarczyło nie cale 50 lat komunizmu aby spaczyć tożsamość narodową takim biadoleniem, miałkim podejsciem do spraw spolecznych czy ruskim hadziajstwem ( pomylenie zaradności ze zlodziejstwem jak w PGR)

[@AdamWilinski-ci8qm]

Nasz najgorszy król, a panowal najdłużej w naszej historii.Może z nim współzawodniczyć wg mnie tylko Władysław Herman. Przez całe swoje panowanie nie mianował na żaden urząd kacerza.

[@micharadecki1491]

Dobry film, ale przekazane informacje nie bardzo pasują do wiedzy którą posiadam , Moim zdaniem ( i zdaniem źródeł które znam) Jan Karol Chodkiewicz w czasie opisanej bitwy był hetmanem polnym litewskim, a hetmanem wielkim litewskim został dwa dni po tej bitwie - wszelkie inne interpretacje wynikają z tego, że na tym stanowisku był wakat ( od dwóch lat) po śmierci HWL Radziwiłła Pioruna ( o terminie wiosennym, czyli w czasie sejmu nie ma mowy). W tym czasie Chodkiewicz został mianowany dowódcą na tym teatrze działań wojennych, a nie hetmanem. Mówienie o armii Chodkiewicza, że to " armia polsko- litewska" to bardzo naciągana teza, a żartem można powiedzieć, że w armii szwedzkiej było więcej Polaków niż w armii Chodkiewicza ( w tamtym czasie w każdej armii byli renegaci strony przeciwnej). Armia Rzeczpospolitej - na to się zgadzam. Ani Chodkiewicz ani żaden ze znanych dowódców niższego szczebla ( W. Woyna, T. Dąbrowa, T. Lacki, J. P. Sapieha) nie byli Polakami. Myślę, że określenie, że bitwę wygrała "armia Rzeczpospolitej, składająca się w zdecydowanej większości z Litwinów i częściowo sojuszników" jest zdecydowanie bliższe prawdy. Nie wiem czy świadomie, ale uprawia Pan coś czego bardzo nie lubię czyli "politykę historyczną" - w uproszczeniu - jak zwycięstwo to "armia polsko-litewska" , a jak klęska to winna, do wyboru, -pogoda,sojusznicy,dziwny przypadek,brak tego czy owego, zdrada, itd. O podłej kondycji Rzeczpospolitej świadczy wielkość armii, którą dowodził Chodkiewicz ---- całej wielkiej prowincji broniła armia która liczyła ok. 4000 ludzi. Pięćdziesiąt lat później był Potop Szwedzki - trzydziestotysięczna armia podbiła i doszczętnie ograbiła wielkie państwo czyli Polskę. Pozdrawiam.

[@tomek1862]

O tym głośno się nie mówi że rody hetmańskie Radziwiłów i Chodkiewiczów były przeciwnikami unii z Polską.

[@hubertstepniak478]

Możesz nie wiedzieć lecz Litwini w owym czasie nazywali siebie Polakami - echa tego masz w inwokacji ,,Pana Tadeusza", a jeśli to nie przekonuje to porównaj ówczesne nazwiska dowódców z nazwiskami litewskimi.

[@tomek1862]

@@hubertstepniak478 Litwini nie uważali siebie Polakami. Dlatego ich rody jak Chodkiewiczowi czy Radziwiłłowie byli przeciwnikami unii z Polską.

[@hubertstepniak478]

Chciałbym się również odnieść do podanej przez ciebie liczby 30k.wojsk podczas ,,potopu szwedzkiego"- pół wieku później. Dziwnie rozbieżna jest ze stratami w wojnie trzydziestoletniej i ogólnym bilansem demograficznym Szwecji - po wojnie trzydziestoletniej i potopie populacja męska Szwecji zmalała z około 2 milionów do nieco ponad 400000 i jej ,,odbudowanie" do stanu z przed potopu zajęło prawie 200 lat. Kiepskie masz te źródła. Co zaś się tyczy mianowania Jana Karola Chodkiewicza - tu masz rację. Pod Kircholmem nie miał buławy Hetmana Wielkiego Litewskiego.

[@husaria1953]

Niestety jak zwykle kłótnie ! Atak na króla tak jak teraz na rząd i ma problem .

[@christopherkawecki8544]

Trudno uwierzyc ze po kluszynie i kirholmie nastal potop szwedzki

[@anetawojtera7584]

magnaci słusznie ostrzegali przed wtrącaniem się w sprawy Rosji (czy tam Moskwy ,nie wiem jak jest prawidłowo) wiedzieli że trzeba trzymać od Rosji dystans jak za Jagiellonów bo będa kłopoty ,ale Zygmunt III Waza jako człowiek nie urodzony i wychowany u nas choć po matce nasz nie słuchał. nie miał tego naszego instynktu.

[@Shinbusan]

Fajny kanał, ale ciutkę mnie drażni kopiowanie, rzucające się, Wołoszańskiego. A jednocześnie pozwalasz sobie na pozostawienie niedoskonałych ujęć (zaciąłeś się). Życzę sukcesu, ale myślę, że warto zmodyfikować prezentację, aby widz widział, że jest Twoja. Pozdrawiam

[@Shinbusan]

po obejrzeniu całości mam jeszcze cieplejsze odczucia. Widac ze Kings & Generals są tu chlubnym wzorem. I fajnie to zrobiliście!

[@helenanowak9058]

Nic się nie zmieniło do tej pory 😢tylko bitwy wygrane, wojna n8gdy

[@LiezAllLiez]

19:08 Ciekaw jestem ilu z nas byłoby gotowych na takie poświęcenie dla wodza w czasach dzisiejszych? Ja za tą ciepłą kluchę, Kaczora/Tuska, starej onucy bym nie poświęcił.

[@luckyluke4435]

To chyba bitwa stulecia...nawet napewno

[@andyfr4072]

Co z tego ze gromi jak idioci inflanty oddaja za swiety spokoj ..

[@kotkawmuszce4433]

Czy Polacy wykorzystali kiedykolwiek zwycięstwo w bitwie? 😄

[@hubertstepniak478]

Propagandowo tak.

[@Gades194]

Kolejny argument, że RP powinna być w granicach, które sugerował Pan R. Dmowski, czyli mniejszy teren ale bardziej złożony z ponad 90% Polaków. W miarę dobre tereny, ale złożone w dużej mierze z ludzi o tym samym rodowodzie niż tereny, które są wiecznie sporne. Moim zdaniem gospodarczo warząc ówczesne technologie mamy najlepsze granice jak dotąd. Niby nie mamy terenów Lwowskich,Brzeskich a ni Wileńskich bogatych w bogate ziemie, ale za to zyskaliśmy autonomie na całym pomorzu od Szczecina aż do Suwałk + dużo większe tereny śląskie. Z punktu widzenia naszych dziadów wiadomo, że im im więcej czarnoziema tym lepiej, ale generalnie patrząc to Stalin i porozumienie w Jałcie zrobiły nam wielką przysługę. Szybki przykład Gdańsk i Szczecin oraz Wrocław o wiele więcej nam dają niż Lwów, Brześć czy Wilno. Ponadto Gdynia jako uzupełnienie Gdańska.

[@plrc4593]

Raczej Gdańsk jako uzupełnienie Gdyni, bo Gdynia była już przed wojną w Polsce. Jeżeli Polska powinna być w granicach, które sugerował Dmowski, to powinna się kończyć za Mińskiem i pod Kijowem. Bo Linia Dmowskiego biegła daleko na wschód od przedwojennej polskiej granicy. Niestety do Rygi pojechał gamoń, który porobił masę ustępstw na rzecz bolszewików.

[@piotrklejnowski7563]

I co z tego?

[@henryk7155]

Dymitra krol nie popieral tlko jeden durny magnat tyle

[@owlmanstrix1564]

Głupoty gadasz, żeby nie powiedzieć - bzdury. Nie chodziło o żadne "nawracanie", tylko Szwedzi, tak jak Niemcy, Angole czy Norwegowie bali się że będą musieli zwracać ogromne majątki, które zrabowali Kościołowi.

[@hubertczarnocki9519]

Czytane jest tak monotonnie, że nie da się słuchać.

[@danieldaniodanio7060]

A ja jak każdy Polak kocham Polskę i jej wielkie Bitwy. Myślę że nawet teraz np. na Ukrainie Huzarska szarża rozbiła by Rosjan 😊

[@ChristophorosSokrates]

Noo trudno jednak porównywać taktykę i armię z przeszłych wieków do współczesnej wojny i jej realiów .To jest jednak całkiem inna bajka .

[@alicjaw3016]

Wiara miała wpływ na Zygmunta czy Watykan, wpływy Habsburgów i własne interesy króla?? Tak katoliccy monarchowie gratulowali zwycięstwa, ale czy udzielili wsparcia? przecież ich trony też były zagrożone przez protestantów. Niby też przez Turcję (Austria), ale czy można wykluczać paluszki np Anglii w tych wszystkich działaniach? Historia pokazała że nie !!

[@mariuszorawski]

Syf, kiła i mogiła, oto był ówczesny system Rzeczypospolitej. Tacy magnaci jak Chodkiewicz to była zdecydowana mniejszość, reszta od patriotyzmu wolała uprawiać qrestwo.

[@joshmarteen6904]

Ileż to razy w historii waleczność i kunszt dowódczy polskiego oręża został zmarnowany? Strategiczne myślenie nie było i chyba nie jest naszą silną stroną?

[@igorstepien2471]

Kurlandia i Semigalia to czerwono biała flaga te oddziały Jakuba Kettlera mogły mieć fioletowe barwy jak bandera na jego łodziach była fioletowa z czarnym krabem .

[@slawekbrzezinski5238]

Smieszni jestescie machajac tymi lapkami podczas przekazu 😂😂

[@jerzypoprawa2016]

Tenze wziety do niewoli husarz swiadomiwe obrazal Karola nazywajac go "ksieciem" gdyz za krola Szwecji uwazal polskiego krola. Skonczylo sie to dla niego marnie, bo po porazce Karol, zanim czmyhnal do Szwecji to osobiscie go zabil.