Czy zwierzęta mają świadomość? - Nauka. To lubię.

[@Lucyfer6]

Strasznie mi sie podoba ten wywiad, w sensie odpowiedzi tego Pana, wie o czym mówi i wie w jaki sposób mówić, w sensie dobór słów i semantyki.

[@TheHollowKid]

tak, nawet te takie pytania prostujące, typu "co to znaczy abstrakcja?" jest moim zdaniem analitycznością i takim odpowiednim podejściem.

[@WMTeWu]

Wreszcie człowiek, który zauważa błędy metodologiczne popełniane przy próbie odpowiedzi na tego typu pytania. Świadomość dla innych zwierząt może być czym innym niż świadomość dla człowieka, a ludzie nawet nie potrafią zdefiniować czym dla nich jest świadomość. Więc, jakby to irytujące nie było, chyba jeszcze nie jesteśmy gotowi by podchodzić do pytania o istnienie świadomości u zwierząt.

[@AoiChou94]

W sumie, to nie obchodzi mnie to, czy mój pies rozumie co mówię, czy nie... i tak lubię do niego mówić i robię to bardzo często. :D W sumie nie tylko ja, bo każdy z domowników. Przez 11 lat życia mojego psiaka tak się do niego przywiązałam i nauczyłam, że nie mam problemów ze zrozumieniem jego potrzeb i tego, co w danej chwili chce ode mnie. Myślę, że właśnie przez to, oraz ogrom czasu jaki wspólnie spędzamy, traktuję go jak normalnego członka rodziny... Razem śpimy, gnieciemy się na fotelu, przytulamy, gdy skądś wracam, schylam się do niej na obowiązkowego buziaka (co ciekawe, szybciej się wtedy uspokaja). :) I na prawdę nie rozumiem, dlaczego wielu ludzi to takie ch**e i wyrzuca swoich psich przyjaciół na śmietnik, gdzieś je porzuca, czy krzywdzi. Albo zmienia psy jak rękawiczki, bo jeden zachorował i trzeba kupić leki, drugi wyrósł i nie jest już szczeniakiem, a kolejny znudził się dziecku...

[@zbigniewszalast9719]

Ja w 2006 w sierpniu znalazłem na śmietniku świnkę morską w pudełku po butach, żyła u mnie jeszcze 3,5 roku, jakim trzeba być bez serca by wyrzucić zwierzę z domu na śmietnik, a przecież można było oddać ją do sklepu zoologicznego by znaleźć dla niej drugi dom.

[@AndrzejMoteI]

świetny wywiad z bardzo wartościową osobą! Obejrzałem z przyjemnością.

[@porvalo4885]

Świadomość i samo-świadomość to dwie różne rzeczy, nie mogą być stosowane naprzemiennie. Zwierzęta są jak najbardziej świadome - doświadczają świata, czują emocje, itd, wszystko to można sprawdzić badając zwierzęcy mózg. Czy są samo-świadome? Poza naczelnymi pewnie nie, ale nie wynika z tego np. to, co chciałyby głosić kuce, ze zwierzęta nie cierpią. Samoświadomość to możliwość spojrzenia z boku na swoje myśli, emocje, itp, tzw "drugi umysł", jeżeli człowiek cierpi to jest sobie w stanie wytłumaczyć, że to na przykład chwilowe. W przypadku zwierzęcia to cierpienie, smutek, itp jest odczuwalne całym jego bytem, przez co to cierpienie jest o wiele większe.

[@agaagusia4726]

Chętnie posłuchałabym profesora Kaczmarzyka w dłuższej rozmowie. Bardzo ciekawie i konkretnie mówi, w mig obala stereotypy myślenia zawarte już w samych pytaniach. Mistrzostwo!

[@crazyfrytka]

A propo świadomości samego siebie, to krąży na YT taki film, gdzie w jakimś oceanarium, zoo, czy czymś takim pracownicy ustawili lustro pod wodą, żeby delfiny mogły się oglądać. No i faktycznie, podpływaly do tego lustra i się w nie wpatrywały, ale pozostawało pytanie, czy one są świadome tego, że widzą siebie, a nie innego delfina. Co zrobiono, żeby to sprawdzić? Jednemu delfinowi zrobili markerem (spokojnie, zmywalnym :)) dość sporą kropkę na czole. Zwierzak od razu popłynął do lustra i obkręcał się przed nim, żeby zobaczyć, co znalazło się na jego głowie. :P

[@fiftyakaMighty]

Oglądałem inny film i tak delfiny są świadome, że widzą same siebie.

[@arturdorf]

Identycznie jest ze słoniami

[@heniuszczesliwy9711]

+ crazyfrytka Mógł wziąć profesora Vetulaniego ( Ś. P. niestety już ) ten by mu odpowiedział, bo profesor, którego wziął może i ma tytuł ale wciska prowadzącemu, a więc Nam widzom swój punkt widzenia.

[@atosztefa]

@@heniuszczesliwy9711 ???

[@heniuszczesliwy9711]

@@atosztefa Czego nie rozumiesz ?

[@wojtek4853]

Jak miło posłuchać inteligentnego dialogu.

[@DeserekTVpl]

Tomku kolejny świetny i ciekawy materiał !

[@Zuluseq2]

Nie zgodzę się z tym, że jesteśmy świadomi tylko swojej świadomości. Nie zgodzę się też z tym, że zwierzęta świadomości nie mają. Znaczyło by to, że za świadomość odpowiada coś innego niż mózg. Zwierzęta mają prostszy mózg - ale działa on tak samo - czyli świadomość muszą mieć, być może miej rozwiniętą. Nic nie daje nam prawa do deklarowania, że świadomość jest przynależna tylko człowiekowi (albo tylko sobie samemu).

[@Zuluseq2]

***** W źdźble trawy biegną pojedyncze nerwy - trawa reaguje na bodźce (np. ogień) kurcząc się. W bardziej złożonych organizmach nerwów jest więcej i łączą się ze sobą synapsami i wymieniają / zapamiętują informację. I to już jest forma "świadomości" W jeszcze bardziej złożonych organizmach tych połączeń jest o wiele więcej - a impulsy i bity pamięci zlewają się w całe obrazy, marzenia, procesy decyzyjne etc... Nie ma granicy - to rozkład ciągły - świadomość jest złożoną reakcją na bodźce zewnętrzne - im bardziej rozwinięty organizm tym ta reakcja i proces pamiętania jest doskonalszy. I to wszystko. Cała pozostała klasyfikacja to kwestia umowna, często wynikająca ze stereotypów i niezrozumienia procesów.

[@PawelJimmi]

Może jest.. Najpierw jako czysty zalążek świadomości przekonujesz się, że żyjesz - tak rodzi się świadomość ukierunkowana, że jesteś człowiekiem i inni ludzie uczą Cię jak rozmawiać i tylko dzięki wspólnej mowie możemy przekonać się o świadomości innych. Stąd wiemy, że ludzie generalnie mają świadomość z nikim innym nie potrafimy się skomunikować na tyle by zrozumieć znaczenia słów i dzięków. Tylko wspólne przeżycia i doświadczenia mogą to potwierdzić, to wymaga poświęcenia obu. I tak mamy psy ratujące ludzi, delfiny, wieloryby (70 tonowe ssaki, które nigdy nie widziały człowieka a przyglądały mu się z zaciekawieniem) chyba jednak co niektóre zwierzęta mają świadomość, a ssaki, dużo większą niż ryby insekty i skorupiaki.

[@obywatelpendrak6059]

Maciej Filipiak Słonie mają kilkukrotnie więcej tkanki nerwowej w mózgu niż ludzie, a jednak cywilizacji nie zbudowały. Pośród innych ssaków oprócz masy ciała nie wyróżniają się niczym szczególnym. Tak więc sądzę, że większa mnogość synaps nie oznacza większego poziomu świadomości. BTW: Rośliny nie dysponują układem nerwowym, choć mają jakiś autonomiczny układ który pełni rolę przekazywania informacji, ale jest dużo bardziej prymitywny. Resumując sądzę, że zwierzęta świadomości nie posiadają. Zwierzęta egzystują nie zdając sobie z tego sprawy. Ich reakcjami kontrolują wyłącznie mechanizmy biologiczne. Z człowiekiem jest podobnie, ale ma te kilka procent świadomego umysłu. Prosty przykład, jeżeli (laboratoryjnie) uzależnisz jakiekolwiek zwierze od heroiny - nigdy z tego nie wyjdzie. Do śmierci będzie tkwić w tym nałogu. Ludzie natomiast mają zdolność do samorefleksji i własną determinacją mogą wyjść z tego nałogu. Przykład drugi. Tylko człowiek potrafi świadomie umrzeć śmiercią głodową (odmawiając jedzenia które jest w jego zasięgu). I to jest przykład dobitny. Zwierzęta działają trochę jak programy komputerowe. Po prostu wykonują zadania do których zostały zaprogramowane ;)

[@Zuluseq2]

***** Istotną różnicą miedzy słoniem a człowiekiem jest zdolność mowy. Notabene jest to efekt zaledwie jednego genu, który odróżnia nasz narząd mowy od szympansa. Nic innego jak umiejętność porozumiewania się i przekazywania nabytej wiedzy odpowiada za zdolność do tworzenia cywilizacji. Wiedza raz nabyta utrwalana jest tylko wśród ludzi i tylko dzięki umiejętności przekazywania tej wiedzy. Słoń przez całe swoje życie posiądzie tyle wiedzy ile człowiek uczący się świata od zera. My możemy czerpać z dorobku naszych przodków. Ten fakt tłumaczy też Twoje przykłady np: Zwierze nie wyjdzie z nałogu bo nie wie, że ma/może wyjść. Jeżeli uważasz, że człowiek posiada zdolność budowania świadomości, której nie mogły by posiąść zwierzęta - powinieneś móc wskazać różnicę w fizjologii człowieka i zwierzęcia, która by tą zdolność determinowała. Ale nie jesteś w stanie tego zrobić. Dlatego odmawianie zwierzętom zdolności do świadomości jest nieuprawnione.

[@obywatelpendrak6059]

Maciej Filipiak Twoje argumenty są całkiem rozsądne, jednak zdaje się, że naukowcy obecnie nie dysponują odpowiednimi narzędziami do ostatecznego rozwiązania tego problemu. Jeżeli faktycznie zwierzęta mają świadomość, to jest to bardzo okrutna wizja. Zwierzęta przeznaczone do uboju mają tam prawdziwy Oświęcim - za wyjątkiem porcji jedzenia, które z oczywistych względów są wysokie. Kurczaki które nie widziały nieba też nie mają lepiej. Świadome zwierzęta stawiają ludzi w negatywnym świetle. Choć z drugiej strony, nawet jeżeli ktoś udowodni tą tezę mocnymi dowodami, to powszechna ludzka ignorancja nie pozwoli na zmianę warunków życia zwierząt ubojnych - ludzie dalej będą je konsumować.

[@sagittarius8143]

Jestem pod wrażeniem tej rozmowy, super.

[@stachu5049]

Bardzo mi się podoba, że pan jest tu dość bezstronny. Mam wrażenie, że większość osób rozważających ten temat to albo "Biblia o tym nie mówi, więc tak nie jest!!!!!" albo "Mój kotek jest taki mądry 😍"

[@ToTemat]

Ludzie mają różne poziomy świadomości - świadomość konsekwencji czynu czy własnych działań. Im bardziej mądra istota tym głębszą ma świadomość - komar ma płytką a im bardziej złożony organizm tym jest to większe - także wśród ludzi są kolosalne różnice.

[@Maciej_Rowerowy]

Warto pamiętać, że ludzie to też zwierzęta.

[@MarekMazurkiewicz1988pl]

To kwestia językowa. Esperanto ma dwa słowa. Jedno dla określenia zwierząt bez człowieka a drugie dla określenia wszystkich zwierząt (czyli z człowiekiem).

[@agnieszkafigula5581]

Marek Mazurkiewicz Myślę, że chodziło o pojęcie zwierzę w oparciu o nauki biologiczne i tutaj bez wątpienia człowiek jest zwierzęciem.

[@ToTemat]

ludzie zwierzęta jak najbardziej i często większe zwierzęta od zwierząt.

[@monika123870]

nad naturą ludzką da się opanować a nad zwierzęcą się nie da opanować tak mówi psychologia nawet mówisz tak jak taki jeden że nie da się opanować nad ludzką naturą że każdy facet na pewno zdradza zdradził kobietę a każda zdradza zdradziła faceta i że w każdej jest kurwa jakaś da się opanować nad ludzką naturą nie można powiedzieć że się nie da bo nie którzy wolą samotność wolność nie mają kogoś .

[@goszasz2520]

rmaciej23 prawo

[@Mahox99]

Bardzo dobry, ciekawy wywiad. Naukowe podejście, a nie "widzi mi się". Pozdrawiam :)

[@jeronims3079]

Ogoliłem mojego psiaczka z boku..bo za dużo zmniejszyłem na maszynce i...mały wpadł w szał..zauważył że...z 1 strony jest za krótki. Ponadto, jak fryzjer za krótko obstrzyże w okolicach tylko to..psiaczek siada co chwilę i..widać że się wstydzi..dużo jeszcze innych zachowan

[@jaheretyk6177]

Najciekawszy wywiad jaki oglądałem od dawien dawna.

[@marcinz6606]

Po tylu latach oglądania kanału ,Ale odcinek odgrzebalem 😊 dziękuję

[@PawelJackowski]

Wszytko super, ale ten hałas w tle słuchając na dokanałowych słuchawkach to istne cierpienie 👌

[@poprostukrzychu]

Zwierzęta mają świadomość, jednak oczywiście nie taką jak ludzie. Świadomość zazwyczaj dzieli się na: zewnętrzną i wewnętrzną.Wiele faktów wskazuje że zwierzęta posiadają ten pierwszy typ świadomości, ale drugi jest już nie lada zagadką. Można by powiedzieć że zwierzęta są dla nas jak obce istoty, które charakteryzują się swoimi własnymi cechami anatomicznymi i myślowymi. Zresztą jest też wiele cech, które nie odróżniają nas (Homo Sapiens) od zwierząt, chociaż by to że zwierzęta też mają uczucia i czują się najlepiej w towarzystwie, w którym się wychowały (Nie chodzi mi tylko i wyłącznie o stado ich gatunku, ale może też być inne, np. ludzie którzy zaopiekowali się zwierzęciem. Przykład: Niedźwiedź Wojtek, albo Tygrys Enzo. Polecam do zapoznania :)). Zwierzęta potrafią poznać, przy kim czują się dobrze, a przy kim nie - zależne to jest jedynie od ich otoczenia. Instynktem nie tylko kierują się zwierzęta, ale i też ludzie. W stadzie zwierząt, czy też w społeczności ludzkiej, zawsze znajdą się osobniki, które chcą dominować. Mógłbym tak wymieniać, ale nie chce mi się książki pisać :) Tak czy siak zwierzęta mają własne i osobliwe rozumowanie świata, jednak my posiadamy coś takiego jak wyobraźnia, a to dzięki niej potrafimy kreować nasze myślenie, tworzyć, niszczyć, udoskonalać, nazywać itd. itp. Przez wiele lat wyobraźnia zmieniała nasze zachowanie i myślenie, aż w końcu oddzieliliśmy się od życia jak zwierzęta, ale po przez proces ewolucji pewne cechy w nas są i będą. Czy zwierzęta są świadome swojej natury, nie wiadomo. Ale to nie znaczy że my nie możemy być świadomi swojej.

[@pisulmaximus]

Psy jednak mysla. Mialem kilka psow. Jeden reagowal zadowoleniem, radoscia na slowa idziemy na spacer. Inny cieszyl sie jak bralem jego smycz a nie reagowal na smycz mniejszego psa. A mialem takiego co wymuszal spacer przynoszeniem smyczy. Jak na niemyslace zwierzeta za bardzo kombinuja

[@AoiChou94]

Haha moja też dużo kombinuje. :D Gdy chcę z tatą i psem iść do lasu, to nie możemy mówić do siebie o tym wprost, bo sunia od razu wie o co kaman i się nadmiernie i głośno cieszy. :D Trzeba unikać słów typu "spacer", "las", "idziemy", nie możemy się ubierać w tym samym momencie i pierwsza osoba która z nią wychodzi musi jej wciskać kit, że idziemy tylko na siku. Do tego mam wrażenie, że ona i tak wyczuwa nasze intencje, bo często zanim tata powie mi jakie ma plany, to ona już siedzi na przedpokoju i czeka. :D

[@pisulmaximus]

Joanna Jankowska Ja bym nigdy nie oszukał psa

[@kagiza4003]

+Joanna Jankowska Mój czuje jak coś się świeci chodzi za mną do pokoju i jak się ubieram to biegnie na dół po smycz :)

[@krzysztof8095]

Koty są inteligentniejsze od psów (w sensie wredne i wyrachowane). Traktują człowieka jak lokaja, którego za niewykonanie polecenia : *karm, *głaszcz, *sprzątnij kuwetę, *wypuść na dwór, *przegoń tego tam, to mój teren należy ukarać : *zwalić WSZYSTKO ze stołu, *miauczeć wprost do ucha o trzeciej rano, *drapać obicie kanapy, ale tak żebym widział. Nie znają mechanizmów rządzących światem w takim stopniu jak My. Siedząc w deszczowy dzień na parapecie mój sierściuch patrzy na mnie z pretensją. - Weź i wyłącz ten prysznic, słońce w pokoju zapalasz i gasisz na zawołanie. Ale doskonale rozumie jak działa klamka, że jak się zasłoni diodę IR telewizora to pilot nie działa i lokaj musi wstać podejść do odbiornika, a jak już wstał to wykona kocie rozkazy. Orientuje się że jak lokaj jest w pobliżu to można podejść do owczarka sąsiadów i dać mu z forhendu w nos (pies nadal nie kojarzy skąd taka bojowość kota) Przykładów można mnożyć bez końca. Dlatego należy zachować szeroki margines w ocenie czy dane stworzenie posiada, czy nie świadomość.

[@MankindDiary]

Ej, ale świadomość to nie myślenie. Coś może być inteligentniejsze od człowieka, ale nie posiadać nawet grama świadomości.

[@buffybaker3657]

Ciekawy wywiad, dziękuję. Bardzo dobry rozmówca.

[@tomektomecki8827]

Super materiał... dziękuję

[@qManiekp]

Według mnie to czy pies ma świadomość nie ma nic wspólnego z tym czy rozumie co się do niego mówi. Myślę ,że pies wie co się do niego mówi na przykładzie tego ,że gdy ktoś jest po udarze i zamiast mówić to coś bełkocze najbliższe osoby wiedzą co chce powiedzieć lecz ktoś z zewnątrz nic nie rozumie.

[@atosztefa]

nawet z intonacji mówiącego, z samego brzmienia słów (którego przecież zwierzę może się nauczyć i powiązać z jakąś konkretną sytuacją) oraz z całokształtu sytuacji która ma miejsce, z naszego zachowania - zwierzę może zrozumieć co się dzieje - nie wydaje mi się to jakieś nadzwyczajne i niekoniecznie musi świadczyć o tym, ze to zwierze rozumie język w którym do niego mówimy.

[@SuzeJ]

świadomość istnienia własnego i zdolność przypisania tego atrybutu, jak i zdolności do przewidywania, odczytywania i kategoryzowania działań innych istot jest cechą przystosowawczą, którą nabyliśmy w toku ewulucji - po prostu pozwalała ona na łatwiejszą komunikację społeczną i przez to łatwiejsze przetrwanie grupy, jednostki, jak i w znacznej mierze zależy od niej możliwość zdobycia partnera i prokreacji. ten sposób myślenia, który jest bardzo typowy dla gatunku ludzkiego nakazuje doszukiwać się podobnych wzorców poza naszym gatunkiem, szczególnie u zwierząt udomowionych. wrażenie to potęgowane może być faktem, iż owe gatunki to często zwierzęta stadne, które na swój sposób przystosowały się do bliskości człowieka i przez co automatycznie nawiązują z nami relacje, zupełnie jakby nawiązywały je np. z samcem alfa sfory.

[@pattimoser6779]

Ja to w ogóle nie potrafię rozgraniczyć rozumienia dźwięków od rozumienia słów. Słowo to przecież nic innego jak dźwięk o określonym znaczeniu. Małe dziecko słysząc słowo "mama" nie sięga do jakichś pokładów swojej świadomości, żeby zaczerpnąć stamtąd słownikową definicję "mamy". Tej definicji dziecko musi się nauczyć: najpierw wiąże to słowo wyłącznie z konkretną osobą swojej mamy, później się dowiaduje, że inne dzieci mają inne mamy, a jeszcze później uczy się biologicznego czy metaforycznego znaczenia słowa "matka". Idąc dalej, niektóre dzieci zaczynają uczyć się języków obcych - za słuchu, bo jeszcze nie potrafią czytać - i też uczą się dźwięk "mother" kojarzyć ze słowem "mama". Według mnie taki sam mechanizm zachodzi u zwierząt. Ucząc psa komendy "siad" pies też z początku nie rozumie, co się do niego mówi, a dopiero dzięki demonstracji, że "siad" oznacza daną czynność, pies się uczy, co znaczy to słowo. A żeby było ciekawiej - jeśli wydać psu komendę w obcym języku, to najprawdopodobniej nie zrozumie, tak jak człowiek nie rozumiałby, gdyby usłyszał polecenie w języku, którego nie zna.

[@piotr.3k]

Pozdrowienia dla Pana Marka :) Bardzo ciekawy wywiad :)

[@polemonek]

Najlepiej to sprawdzić patrząc przez lunetę od wiatrówki, są swiadome nie tylko swojego istnienia ale także mnie, często widze jak reagują na moje mysli, obserwację czy tez uczucia, kobiety również są świadome i senstytywne na tyle że jak na nie patrze a mnie nie widzą to się odwracają i szukaja kto się patrzy, czasem nawet jak chce jakiejś zrobić psikusa to odruchowo wyczuwają i unikają tego. Mój pies jak biega po ogrodzie i zobaczę go z okna to odruchowo się rozgląda aż mnie zobaczy.

[@pliedtka]

Bardzo lubię pogadać z kotem mojej sąsiadki po Polsku, mieszkając w Kanadzie - kot jakby czuję bezpieczniej gdy się do niego mówi, choć wiem że i tak nic nie rozumie.

[@filipex1001]

Panie Tomaszu, przeglądam właśnie internetową księgarnie PWN i trafiłem na ciekawie brzmiący tytuł "Nauka. To lubię.". Niewątpliwie ciekawa propozycja godna polecenia rodzicom i im dzieciom ;))))

[@RozekTom]

Cóż mam powiedzieć... Polecam nie tylko rodzicom i ich dzieciom :-)

[@ultimathule1000]

ŚWIADOMOŚĆ. W trakcie rozpatrywania zagadnienia świadomości należy analizować następujące sytuacje: - świadomość normalnego, dorosłego człowieka - świadomość noworodka lub małego dziecka w wieku do kilkunastu miesięcy - świadomość osób starszych z chorobami typu alzheimer, dementia - świadomość osób po uszkodzeniach mózgu w wyniku wypadków lub chorób - świadomość zwierząt (naczelne, psy, konie, delfiny i inne ryby, słonie, koty, chomiki, gady, owady itp.) Otóż gdy się nad tym bliżej zastanowić, to granica pomiędzy pełną świadomością a jej coraz niższymi stanami jest płynna i niejednoznaczna. Niektóre zwierzęta okazują całkiem ludzkie emocje radości, smutku, zwierzęta potrafią też oszukiwać i przewidywać. Z drugiej strony jest niezwykła granica pomiędzy świadomością człowieka, a świadomością jakiegokolwiek innego zwierzęcia. To tak, jakby różnica pomiędzy bakterią a szympansem była 10, a pomiędzy szympansem a człowiekiem TRYLIARD. Ciekawy jest też proces RODZENIA się świadomości u człowieka wraz z rozwojem. Świadomość jest więc plastyczna, ściśle powiązana z mózgiem. Jeżeli jednak materia/energia oraz świadomość miałyby być ze sobą ściśle powiązane, to wówczas moglibyśmy traktować cały Wszechświat jako JEDNOŚĆ materii/energii i świadomości. A to w niezwykły sposób potwierdzałoby idee religijne, nawet animistyczne (duchy w każdej żywej istocie oraz w "drzewach, rzekach, chmurach, kamieniach). Potwierdzając taką spójność nauka zatoczyłaby więc przedziwne koło i powróciła do filozofii i religijności człowieka pierwotnego. Zagadka świadomości ma też ogromne znaczenie w kwestii praw natury, bo jeżeli mamy ŚWIADOMOŚĆ, to mamy również WOLNĄ WOLĘ. A to stoi w sprzeczności z prawami fizyki (determinizm klasyczny lub kwantowy/probabilistyczny), gdyż Wolna Wola jest z zasady INDETERMINISTYCZNA.

[@arturrarok]

Widziałem kiedyś eksperyment z papugami które przez dolny otwór w klatce wydawały żeton a przez górny otwór otrzymywały orzechy. Gdy jednej z papug zakryto górny otwór, ta oddawała swoje żetony sąsiadce z innej klatki (prze otwór między nimi), by ta mogła otrzymać pokarm. Może to świadczyć że zwierzęta odczuwają nawet empatię. Przykład z psem który nie rozpoznaje siebie w lustrze jeżeli podczas snu namalujemy coś mu na sierści bo lustro nim nie pachnie, więc nic tym nie udowodnimy nie jest zbyt dobry, bo jeżeli pobrudzimy mu lub kotu łapę, to jednak będzie ją czyścił.

[@inocozzino5700]

mój pies np. rozumie że widzi sam siebie w lustrze , bo gdyby myślał że to inny pies odrazu by przybiegł lub szczekał.Zwierzęta potrafią rozumieć ludzkie uczucia mój pies wie kiedy jestwm smutna a kiedy wesoła. Czują też swoje uczucia, nie tylko ból. Mój pies np. miał depresje gdy byłam w szpitalu przez 4 dni XDD

[@atosztefa]

Tak poza tematem, 4 dniowy smutek, to nie depresja. Nie myl pojęć.

[@TestMisja]

Świetny film! Dziękuję. No... mikrofon krawatowy można było zakpuić ;) Pozdrawiam Rafał Gdańsk

[@edzhir]

ciekawy wywiad, wczesniej nie zwrocilem uwagi na te kwestie

[@agatasiedlecka617]

Co do odbierania dzwiekow a nie slow u psa , to bym sie sprzeczala. Bynajmniej moj pies jest inny. przykladowo mowie do mamy ze ide wykapac Misia. Misiu juz tworzy informacje w glowie i poprostu mi sie chowa gdy tylko wstane. Nastepnie po dwoch tygodniach, mowie do mamy ze trzeba umyc psa i to zaraz zrobie. Pies byl pod stolem, a jak tylko wstalam z fotela to on uciekl. I nie, nie ucieka za kazdym razem gdy wstane. Ucieka tylko gdy ma sie kapac. hmmm, uzylam innych slow, nie uzylam jego imienia a i tak zrozumial..

[@piotrcz9021]

Świadomość gatunku jest zbiorowa. Człowiek bez innych ludzi nie ma świadomosci bo nie ma ksiązek ,słów, mowy ciała. W tym znaczeniu to i bakterie mają świadomość ponieważ w grupie potrafią sterować nami. Jeśli potrzebują składnika pokarmowego to sprytnie uwalniają substancje które wpływają na nasze działania (podświadomie)tak że sięgamy po te substancje mimo ze sa truciznami.Potem tylko ,, świadomie" tłumaczymy sobie że to lubimy albo to nam potrzbne do czegoś i szukamy jeszcze fałszywych potwierdzen tych chęci. Wystarczy ze proporcje flory się zmieniają i nasze instynkty rowniez. Owe bakterie wewnątrz nas toczą ciągłą walkę ze sobą posługując się rowniez nami jak marionetkami. Więc mozna by przypuszczac ze jako grupy są bardziej swiadome od nas( wkoncu ewoluowaly tak dlugo). Coz moze zdzialac jeden czlowiek? Nic! Nawet jesli cos odkrywa to tylko dlatego ze wszedl w inerreakcje z grupą ludzi za posrednictwem slów i ksiązek ktore sięgają również pokolenia wstecz co zwielokratnia grupę( zmarli tez tworzą informacje obecną czego u zwierzat nie ma). To co nas wlasnie uswiadamia to mowa i mozliwosc jej zapisywania i powielania. Zwierzeta robia to za posrednictwem samych genow a to czego sie ucza to obejmuje jedno pokolenie i oparte jest na mowie ciala glownie. To jakby stwarza pozór ich mniejszej świadomości.

[@A1Przemek]

Widziałem dorosłego dzieckiego człowieka jak pokazali mu lustro, zachowywał się tak jak kot który widzi pierwszy raz swoje odbicie. Był bardzo zdziwiony i ciekawy zarazem.

[@wrocekprowrocek6312]

00:06:52 Rozmówca mówi: "warunek sine qua non zbliżenia" i to jest pułapka w którą wpadają ludzie próbujący na siłę zabłysnąć. "warunek sine qua non", jest tak samo poprawny jak "po pierwsze, primo" i znaczy tyle co "warunek warunek bez którego nie". I nie wiedziałbym o tym i nie wytknął bym mu błędu, gdyby się nie wymądrzał. Jako, że jestem osobą dociekliwą, to zawsze kiedy ktoś użyje zwrotu, którego nie rozumiem, staram się sprawdzić. No i sprawdziłem i wyszło co wyszło. Pozdrawiam

[@26malinka]

Brawo Panie Jarosławie :)

[@fejay5797]

"Sine qua non" oznacza "BEZ KTÓREGO NIE". "condicio sine qua non" oznacza - "Warunek bez którego nie" dlatego też "Warunek sine qua non" jest całkowicie poprawne. Właśnie sam próbowałeś na siłe zabłysnąć.

[@monikabigos8924]

W skrócie: Nie wiadomo i nie wiadomo nawet jak zdefiniować sens tego pytania. 🤣 To nie diss 😉 Ciekawy materiał bez płaskiego podejścia do tematu traktującego wybrane subiektywne obserwacje zwierząt jako jakieś dowody. Trochę jak porownywac pojęcie przestrzeni istot dwuwymiarowych do trójwymiarowych i probowac wytłumaczyć jedno drugim. To są... inne dziedziny po prostu ;d może piesełom czy nietoperzom też się wydaje że my nie jesteśmy świadomi tego jak wygląda świat wokół nas... na ich poziomie rozumowania oczywiście XD

[@aksamitnaPiesc]

Dzięki za wywiad z tympanem. :)

[@m.p.8265]

kurde, jaki madry facet

[@benykowalski9403]

Oczywiście, że zwierzęta nie mają takiej świadomości co ludzie. Zwierzęta robią to, na co im instynkt samozachowawczy pozwala i nie kierują się żadną moralnością. Ludzie dzięki własnej specyficznej, bo odmiennej od zwierząt świadomości, potrafią przełamywać determinizm biologiczny i robią często rzeczy, które są niezgodne z instynktem naturalnym. A więc ludzie muszą podlegać prawom moralnym by czynić dobro, a unikać zła. Ludzie są wyjątkowi pod wieloma względami, ale najbardziej poprzez fakt, że są istotami moralnymi. Nasza zdolność moralna odróżnia nas od nawet najbliższych zwierzęcych krewnych bardziej niż język czy racjonalność. Specjalista od ssaków naczelnych, Frans de Waal, który badał szympansy i podkreślał ich bliskie pokrewieństwo z ludźmi, przyznaje, że moralność to coś, czego szympansy nie posiadają. Pisze on: "Trudno uwierzyć, by zwierzęta ważyły swoje interesy i prawa innych, by tworzyły jakąś wizję lepszego społeczeństwa, czy odczuwały dożywotnio winę, gdy zrobią coś, czego nie powinny" (Frans de Waal, Good Natured: The Origins of Right and Wrong in Humans and Other Animals, Harvard University Press, Cambridge, MA 1996, s.209). Można powiedzieć do małpki Bonzo: "Nie powinieneś był tego robić" albo "Niedobry szympansik!", ale to tylko nasz sposób mówienia. Nie ma podstaw, by wierzyć, że szympansy też odczuwają w ten sposób. To rozróżnienie między szympansami i ludźmi wskazuje na głębszą przepaść, która oddziela istoty ludzkie od reszty wszechświata. Wszystkie inne obiekty, ożywione i nieożywione działają według praw przyrody czy nauki. Pomachaj psu soczystą kostką przed nosem, a bez względu na to ile już zjadł, będzie miał na nią ochotę. Jego odpowiedź jest efektem najwyraźniej niekontrolowanego instynktu. Połóż duży kamień na zboczu, a zacznie się od razu staczać. Nie ma wyboru, po prostu podlega prawom fizyki. Z ludźmi jest inaczej. Żyją oni w dwóch światach: fizycznym i moralnym. Jeśli ktoś obrazi twoją matkę czy ojca, powiesz mu: "Nie powinieneś był tego robić". Gdy przyjaciel powie ci, że oszukał swojego wspólnika czy krewnego, powiesz mu, że nie powinien był kłamać. Ludzie mają sumienie, zwierzęta nie. W ramach religijnego sposobu rozumowania naruszenie uniwersalnego prawa moralnego jest również naruszeniem prawa Bożego, czyli grzechem. Nie tylko prawa moralne dobrze wpisują się w schemat religii, ale również istnienie uniwersalnej, absolutnej moralności jest mocnym argumentem za istnieniem Boga. Jeżeli bowiem są prawa moralne, które działają poza sferą praw przyrody, to skąd się wzięły? Prawa moralne zakładają prawodawcę moralności. Innymi słowy, Bóg jest ostatecznym standardem dobra. To on odpowiada za rozróżnienie dobra i zła, które powszechnie postrzegamy jako wiążące ludzkie działanie. Fakt, że te standardy są cechą wyróżniającą istoty ludzkie, sugeruje, że jest w nas coś specjalnego i że Bóg szczególnie interesuje się tym, jak żyjemy. Istnienie absolutnej moralności stanowi więc w najwyższym stopniu wyzwanie dla ateizmu. Dlatego czołowi darwiniści - Daniel Dennett, Steven Pinker i tradycyjnie tępy Rychu Dawkins - spróbowali je podjąć. Ich metoda polega na próbie wyjaśnienia moralności jako dzieła ewolucji i doboru naturalnego... Richard Dawkins przyznaje, że darwinizm nie jest wstanie wyjaśnić, dlaczego ludzie oddają krew, co klasyfikuje on jako "czysty i bezinteresowny altruizm", który nie przynosi żadnych korzyści genom (R. Dawkins, "Samolubny gen", dz. cyt). Darwinizm nie jest wstanie wytłumaczyć maksymy Chrystusa "miłujcie waszych nieprzyjaciół", ani trwającego całe życie oddania Matki Teresy chorym i umierającym na ulicach Kalkuty, ani biblijnej historii o dobrym Samarytaninie, który zboczył z drogi, by pomóc nieznajomemu pochodzącemu ze wspólnoty uznawanej za napiętnowaną. Darwinizm nie jest wstanie wytłumaczyć zachowania księdza Maksymiliana Kolbe, który życie swe oddał za życie innego więźnia, albo świętych kobiet, które wolą umrzeć przy porodzie niż zabić własne dziecko. Ernst Mayr, czołowy biolog ewolucjonista, przyznaje, że "dobór naturalny nie działa w odniesieniu do altruizmu wobec nieznajomych" (E. Mayr, What Evolution Is, Basic Books,, New York 2001, s.259). Darwinistyczni myśliciele, jak Dawkins, zdają sobie sprawę, że nie da się tego wytłumaczyć jako "działanie dla dobra społeczeństwa". Dlaczego bowiem ludzie zorientowani na własny interes mieliby przejmować się tym, co jest dobre dla społeczeństwa, jeżeli im to nie przynosi pożytku. Żeby martwić się, co jest dobre dla społeczeństwa, trzeba nie być samolubnym, a to właśnie staramy się wyjaśnić. Lepszym wytłumaczeniem byłoby, że istoty ludzkie mają "instynkt stadny" czy instynktowne naturalne współczucie dla przedstawicieli własnego gatunku i to właśnie ono odpowiada za konkurencyjne skłonności: jedną, która mówi "rusz się, pomóż" i drugą, która powstrzymuje "daj sobie spokój, nie pomagaj". Clive S. Lewis w "Chrześcijaństwo po prostu" (Media rodzina, Poznań 2002, s. 18-20) zauważa, że nawet jeżeli te dwie chęci rywalizują ze sobą, to pojawia się trzeci, całkiem różny od nich głos: "powinieneś pomóc". Mówi łagodnie, ale z charakterystyczna stanowczością, nalegając, byś wysłuchał skłonności, która powtarza "pomóż!" i zignorował samolubną, egoistyczną skłonność "nie pomagaj". Ten głos to ciche wezwanie sumienia. Wielu ludzi uważa, że sumienie to zaledwie uczucie czy skłonność, jednak nie jest ono ani jednym, ani drugim. Jest raczej arbitrem skłonności, które Adam Smith nazywał kiedyś "bezstronnym obserwatorem" dającym nam najwyższe poczucie samych siebie. Gdy ściera się silna skłonność, jak instynkt przetrwania z jednej strony i słaba instynktowna skłonność, na przykład by pomóc obcemu z drugiej strony, sumienie zazwyczaj interweniuje na korzyść słabszego instynktu (Na temat bezstronnego obserwatora [wewnętrznego arbitra] zob. Adam Smith, "Teoria uczuć moralnych", PWN, Warszawa 1989, s.121-122, 198-199, 211-214). Z wyjątkiem przypadków patologicznych głos sumienia jest czysty i niebudzący wątpliwości. Nie używa przymusu, by nakłonić nas do słuchania swoich nakazów, ale używa swego krytycznego, a czasem nawet sędziowskiego autorytetu, stwierdzając: "cokolwiek byś uważał, masz obowiązek to zrobić". Żaden inny głos w całym naszym doświadczeniu nie przemawia do nas w ten sposób. Sumienie jest naszym nieprzemijającym przewodnikiem i nauczycielem moralności. Nie potrzebuje niczego poza sobą samym, by dostarczać indywidualnych wskazówek szytych na miarę konkretnych sytuacji. Nie przejmuje się wygodą ani reputacją i wydaje się działać najsilniej, gdy nikt nie patrzy. Możemy oczywiście odrzucić apele sumienia, ale jeżeli to zrobimy, nie pozostanie nam nic innego, niż wydać na siebie wyrok, używając kryteriów dostarczonych przez sumienie. Sumienie ma bowiem zdolność wymuszania samooskarżeń, wyrzutów sumienia, wstydu przy jednoczesnym odczuciu, że zasłużyliśmy na takie konsekwencje. To naprawdę jeden z najbardziej tajemniczych i potężnych aspektów bycia człowiekiem. Dla filozofa oświecenia Immanuela Kanta sumienie jest swego rodzaju noumenalnym głosem, który przemawia do nas prosto z naszego wnętrza, dając pewność, która jest niedostępna w zewnętrznym świecie fenomenalnego doświadczenia. Taki jest filozoficzny sposób opisania moralności, ale Lewis opisuje to prościej: sumienie to nic innego, jak głos Boga wewnątrz naszych dusz. To most, który łączy stworzenie ze stwórcą. Nawet ateista słyszy ten wewnętrzny sygnał pobudki, bo także ateista w rdzeniu swego istnienia posiada moralność. Nawet jeżeli ateista odrzucił Boga, Bóg nie odrzucił ateisty.

[@arth8265]

Ta moralność ludzi pozwala im zabijać dla zabawy. Zwierzę, mimo swojej "gorszości" zabija tylko, kiedy musi. Zwierzę instynktownie dąży do zachowania równowagi w otaczającym je środowisku. Człowiek jest podobny tylko do jednego rodzaju organizmu w przyrodzie - wirusa. Wykorzystuje bez umiaru dostępne zasoby aż do ich ostatecznego wyczerpania. Jego jedynym sposobem na przetrwanie jest ciągłe zagarnianie nowych terytoriów, w celu zdobywania nowych zasobów i zostawanie za sobą środowisk zamienionych w biologiczną ruinę. Oto moralność człowieka.

[@Harpia36]

Damon Albarn Fajnie napisałeś. Też tak kiedyś myślałam lecz teraz wiem dlaczego tak się dzieje. Dzieje się tak dlatego, iż człowiek odszedł od natury. Sądzi, że jest obserwatorem, a tym czasem jest nieodłączną częścią tej natury. Niszcząc ją, niszczy siebie. Człowiek najbardziej ze wszystkiego potrzebuje odkryć swoją prawdziwą naturę. W głębi serca jest on dobrym stworzeniem, jednakże przez wieki kształtowane przekonania uczyniły z niego tzw. bestię, która zabija, jak sam zauważyłeś, dla zabawy.

[@arth8265]

Harpia36 Kompletnie zgadzam się z Twoim postem powyżej. Dokładnie, człowiek myśli że prawa natury go już nie dotyczą. Myśli nawet, że to on naturę potrafi kontrolować. Jest jednak tylko jednym z dzieł tej natury, i w swojej pysze zostanie przez nią zniszczony. A najprawdopodobniej, "potężnego człowieka" zniszczą wydawałoby się najbardziej prymitywne istoty, wróg którego nawet nie jest wstanie zobaczyć - pasożyty. Ale to temat na inną dyskusję. Nie twierdzę, że człowiek jest z natury bestią. Problemem człowieka jest to, że bierze od natury więcej niż potrzebuje, więcej niż może mu ona zaoferować.

[@Harpia36]

Damon Albarn Widzę, że jesteś bardzo ciekawy świata człowiek :) Toteż mogę Ci polecić niesamowity kanał na YT-"Kącik Hani". Jest to kobieta, która wraz z mężem mieszka w AU Zachodniej od 30 lat. W zeszłym roku odbyli oni podróż po AU północnej, no i w sumie zachodniej też. Wspaniale zdają relację z tej podróży, Cejrowskiemu bardzo daleko do Hani :) Zobaczysz jak żyją Aborygeni, jakie zasoby naturalne ma AU, jak je wykorzystuje człowiek, jak człowiek ingeruje w naturę, jak ją przekształca, czyni po swojemu. Zobaczysz gdzie występują krokodyle, jak ludzie do nich się odnoszą. Hania pokazuje piękne kaniony itp. Zakochałam się w tym kanale właśnie ze względu na miłość Hani do natury i jak Hania ją w przepiękny sposób pokazuje. Na moim profilu są jej filmiki, zaznaczone jako polubione. A podróż po AU jest chyba w odc od 271. Poza tym Hania również pokazuje inne podróże z Au wschodniej, lasy deszczowe itp. Polecam Ci ten kanał z całego serca, wierzę, że Ci się spodoba. Acha, zobaczysz jak żyją termity;) W sumie to zobaczysz całą przepiękną przyrodę tę nietkniętą ludzką ręką również :) Błogosławionego dnia Ci życzę.

[@arth8265]

Hikoaptic "Ja pierdole skad tacy glupi ludzie jak ty to ja nie wiem" - nie wiem, zapytaj u źródła: mamy i taty ;) Nie ma to jak rzeczowy argument. Szkoda czasu na takich "ynteligientów".

[@izawieczorek1395]

kiedy pies jest towarzyszem, a nie tylko obiektem badań, kiedy jest on członkiem rodziny, o którego dba się z troską, można przekonać się że to gatunek świadomy swojego życia, a ci którzy myślą inaczej, być może pracują z psami w labolatoriach, ale na pewno nie ma żadnego psa w swoim prywatnym życiu.

[@marcinbadtke]

+Iza Wieczorek o raju - pies członkiem rodziny! bardzo współczuję :-(

[@tenzin7376]

?

[@monika123870]

zwierzęta są gospodarzami ziemi i rodziny nie można zwierząt wykluczać z członków rodziny .

[@marcinbadtke]

+Monika Środoń a dlaczego akurat psy mają być gospodarzami Ziemi?

[@monika123870]

***** ja mówię że wszystkie istoty są gospodarzami ziemi gdzie napisałam że tylko psy nonsens lol .

[@ametyst7431]

Polecam filmik na YT - "Anna i zwierzęta", "Komunikacja ze zwierzętami". Porozumienie jest nie tylko werbalne:)

[@zbigniewszalast9719]

Witam, skoro mówimy o samoświadomości psa to jak to jest że, gdy zrobi coś co właściciel uznaje za złe to pies w swojej reakcji stara się przeprosić właściciela, np. pies pierdnie (a wiemy jak śmierdzący jest psi bąk) i pies ucieka z tego miejsca a po chwili wraca i przeprasza swego pana, ja psa nie posiadam lecz piszę to z obserwacji psa sąsiada. Pozdrawiam

[@selaphotobike2843]

ja do swojego psiaka wystarczy że mrugnąłem albo kiwnąłem głową z myślą o wyjściu na dwór to wiedział o co chodzi i stał przy drzwiach :). Więc myślę że wiedział o co chodzi bo w różnych godzinach wychodziłem na dwór z nim .

[@kasiacieslakowska8151]

zwierze ma świadomość, prosta odpowiedzieć patrząc np na konie jadące na rzeź widzieliście ich oczy , a czy widzieliście konia jak płacze jak mu odbiera się dziecko bo ja tak i wiem że ZWIERZĘTA MAJĄ ŚWIADOMOŚĆ , EMOCJE czują ból, cierpienie. my pochodzimy od zwierząt to w takim razie my też nie mamy świadomości !!!!

[@kasiacieslakowska8151]

Hikoaptic kochany jestem po studiach w kierunku zwierząt wiec nie mów mi że my nie pochcodzimy od zwierząt bo małapa to też zwierzę człeku:) kultury to ty nie masz ani wrodzonej ani nabytej :) całuski H

[@XMK.73]

MEGA wywiad.

[@relacjetv9282]

Zwierzęta według mnie mają świadomość grupową. Proszę spojrzeć na klucze ptaków na niebie, stada zwierząt, mrowisko, roje pszczół, wspólne pływanie ryb itp. Między innymi wykonują one różne wspólne ruchy w tym samym czasie. W wyniku ewolucji najbardziej zindywidualizowały się psy i koty.

[@mocny745]

bardzo ciekawe polecam

[@falvari]

Ja mówię ,że zwierzęta nie mają dobrej świadomości one bardziej się "przyzwyczajają" do słów i zwyczajów. Np. mój kot pije wodę z basenu i ten basen przebija pazurami ,tą wodę chlorujemy więc O.o . I to jest moje zdanie ^^

[@fiftyakaMighty]

Głodzisz swojego kota? xD. Wydaje mi się że chodzi tu bardziej o aspekt odkrywczy. Twój kot może myśleć tak. Hmm co to jest? Jak nie wypije to się nie przekonam.

[@veritatisamica]

Gdyby istnienie samoświadomości u dr Marka było tylko tezą, to wszelkie dyskusje na temat samośwoadomości pozbawione byłyby sensu. Taki twardy solipsyzm może jest wygodny na potrzeby dyskusji ale ostatecznie w zadaniem nauki jest wydawanie możliwie trafnych sądów, a nie ich unikanie.

[@gustavhammerschlag5650]

twierdzę, że nawet krowa zna nierówność trójkąta, jak kto nie wierzy to proszę sprawdzić na pastwisku

[@dupakropkaosiem]

Pytanie numer zero: co to jest ta świadomość?

[@polarrtie]

Xddddd

[@zygmuntdarol9926]

Rozumie pokazuje na smycz na kurtkę

[@marcinzotkowski8243]

Widziałem Psa, który płakał z tęsknoty jak i też z bólu fizycznego, widziałem nie jednego Psa który miał jakiś sen... Widziałem Psa który słuchał się kiedy do niego się coś mówiło, tak samo jak i pokazywało, gesty rękami i pies wiedział co ma robić, Widziałem film dokumentalny w którym też pies powstrzymał kobietę przed popełnieniem samobójstwa, chociaż do takich rzeczy podchodzę sceptycznie, ale wiem że tak jak i u ludzi jeden na sto trafi się inteligenty zwierzak, Zwierzęta też potrafią być wdzięczne jak i złośliwe... mają uczucia i jakaś swoją świadomość. Ludziom wydaje się że zwierzęta nie myślą , bo się nie potrafimy porozumieć... tak jak byście pojechali do dżungli i spotkali jakiegoś dzikusa, który się zachowuje jak zwierze i z którym się nie dogadacie.. ale wygląda jak człowiek.. powiecie że taki dzikus nie ma świadomości? powiecie że ma, bo to człowiek... może nie zna technologi, jak by zobaczył zapalniczkę to pomyślał by że to jakaś magia, podejrzewam że pies który mieszka z kimś w mieście wie więcej niż dzikus, kończę , bo mógł bym pisać bez końca.

[@leonskleroza]

Bardzo mądry komentarz. Trzeba uświadamiać bezdusznych ludzi takimi faktami na temat braci mniejszych!

[@aloes1900]

W jaki sposób ów pies opowiedział ci swój sen? Skąd masz pewność, że miał sen?

[@achtenWojtus3251]

aloes1900 Ja także widziałem, swoje psy jak śnią. Uwierz mi, że występowanie fazy REM u zwierząt jest już dawno udowodnione.

[@adams.6048]

ludzi w ogóle cechuje taki antropocentryzm i egocentryzm - na każdej płaszczyznie się to przejawia. Dużo ludzi pewnie myśli, że tak naprawdę świadoma jest tylko jedna istota - ona sama! Gdyby od dziecka nie nauczono jej, że inni ludzie też mają świadomość, nigdy by w to nie uwierzyła! Nieraz nawet uznanie faktu, że ktoś inny też ma świadomość, powoduje że przypisuje się jej niższy priorytet. Jakoby to była gorsza śwadomość, nie tak świadoma, jak własna... stąd rodzi się rasiz, dyskryminacja, a przynajmniej jest to ich istotny element... I tak też ze zwierzętami, niewygodnie przyznać się , że mają świadomość, bo przecież są takie inne.... a za tym wszystkim stoi ten wszechobecny, wszechogarniający egocentryzm!

[@Daniello49]

Świetna rozmowa :0

[@annasamotrzanska37]

3:35 Koko była gorylem, nie szympansem. Pozdrawiam.

[@tomtoka]

Bardzo ciekawy wywiad, problem jednak nadal nie zostal rozstrzygniety, czy zwierzeta maja swiadomosc.... trudno powiedziec.

[@skullmaster6888]

Szympansica Washoe zobaczyła siebie w lustrze, jego pani zapytała go w języku migowym "Kto to jest?", a małpa odpowiedziała "To ja, Washoe." i to definitywnie odpowiedziało na to pytanie.

[@tomtoka]

Skull Gun bardzo ciekawe, nie wiedziale mo tym przypadku,

[@skullmaster6888]

Zycie w Californii Wystarczy poczytać w Wikipedii :)

[@tomtoka]

poczytam w google;)

[@tomeknet]

nie rozumiem co gość dzisiaj mówił - za trudne dla mnie.

[@pawell91]

A co w tym jest trudnego?

[@husc7775]

Jest taka teoria że nawet cząstki elementarne elektrony proton neutron (tak wiem kwarki głębiej nie wchodzę) są w jakimś stopniu świadome.

[@damianbuzon8119]

Niewiem czy są świadome . Mają oczy podobne do człowieka więc odpowiedzią raczej jest szyszynka . A w tej piramidzie głowa człowieka jest na samej górze . To pewnie dlatego głowa sfinksa jest człowieka. Pozdrawiam .

[@dmnx600rr]

Ciekawe, więcej takich wywiadów doprowadzi do... myślenia.

[@Harpia36]

Czy zwierzęta mają świadomość? Świadomość siebie? Spróbujcie stanąć na parapecie okna wysokiego budynku. Niech teraz ktoś chce was popchnąć na zewnątrz. Co zrobi człowiek? Będzie się zapierał. Teraz jak ktoś ma kota, który lubi wychodzić na parapet, niech spróbuje leciutko pchać go na zewnątrz. Kot będzie się zapierał tak, jak człowiek. Ma świadomość, że jest wysoko i może mu się coś stać, a gdy pchniemy go z parapetu niskiego budynku, to bez najmniejszego problemu wyskoczy.

[@jak00bspyr72]

A może to instynkty?

[@Harpia36]

Polski Ślachcic Instynkt to jest właśnie samoświadomość, świadomość siebie. Człowiek tak dalece odszedł od natury, od Źródła Życia, że niektórzy całkowicie zatracili swój naturalny instynkt. Ludzie gdzieś błądzą po omacku, sami nie wiedzą, że mają iść, nie wiedzą co jest dla nich dobre, łapią się różnych rzeczy, po czym okazuje się, że to błąd, ganiają za szczęściem, którego nie mogą osiągnąć, a wystarczy przystopować, posłuchać głosu swojego serca, posłuchać swojego instynktu. Widzisz...taki pies, czy kot, gdy się źle czuje, to idzie i wyskubuje jakieś korzonki, skupie sobie trawę, albo po prostu przestaje jeść, pości, a człowiek, gdy choruje idzie do przychodni mijając po drodze zioła, albo depcząc je. Nie widzi ich, on widzi tylko chemiczne wytwory ściśniętego umysłu człowieka, chemiczne wytwory zagubionego człowieka, trując siebie i środowisko. Nie wie, jak ma zdrowo żyć i jak zachować zdrowie, bo nie słucha swojego instynktu, bo nie jest świadom siebie, bo umysł jego podłączony jest do zbiorowej nieświadomości. Na szczęście, ludzie zaczynają się budzić, jest to proces, możemy nawet brać przykład ze zwierząt, które ten instynkt jednak zachowały. PS. W szkole się o tym nie nauczysz.

[@arth8265]

Harpia36 Instynkt to nie samoświadomość. Instynkt to zbiór ewolucyjnych zachowań bezwarunkowych, a więc takich w których nasza świadomość nie bierze udziału. Kiedy twoja ręka znajdzie się zbyt blisko ognia odruchowo ją odsuwasz. To mechanizm podświadomy, coś z czym się rodzisz. Ze samoświadomością się natomiast nie rodzisz, dziecko dopiero ją nabywa w pewnym wieku. Zaczyna najpierw być świadome siebie, a potem wykształcają się umiejętności empatyczne wobec innych ludzi.

[@Harpia36]

Damon Albarn Dziecko jest świadome jak już jest w łonie matki, ale tak jak napisałam wcześniej...skąd masz o tym wiedzieć, skoro w książkach szkolnym o tym nie napisali? A co więcej napisali, że płód to taki jakby sroce spod ogona wypadł, nic nie znaczący, nieświadomy, więc można go wyskrobać bez mrugnięcia okiem. W swoim czasie dowiecie się czym jest instynkt i czym jest płód, dowiecie się kim naprawdę jesteście, to kwestia czasu.Miłego dnia.

[@arth8265]

Harpia36 A ty skąd posiadasz taką wiedzę? I jak definiujesz świadomość? Na podstawie praw mechaniki kwantowej, praw psychologii, mechanizmów biologicznych, czy może piszesz co Ci ślina na język przynosi? Świadomość można rozpatrywać na różnych płaszczyznach: od świadomości otoczenia (zwierzęta), świadomości istnienia samego siebie, przez świadomość istnienia swojego życia psychicznego (czy duchowego jak kto woli), aż po świadomość świadomą samej siebie (o naturze niedualnej). Nie można rozpatrywać różnych wymiarów świadomości jako jedno i to samo zjawisko i dowodzić na tej podstawie jakichś twierdzeń, to błąd metodologiczny. Pies widzi świat bez kolorów, człowiek rozróżnia widmo światła widzialnego. W obydwu przypadkach można stwierdzić posiadanie zdolności wizualnej interpretacji świata zewnętrznego, ale nie jest to postrzeganie na tych samych płaszczyznach. Twoje twierdzenia są błędne już na etapie założeń. Nie wspominając o tym, że nie przedstawiasz żadnych dowodów na ich poparcie, z wyjątkiem luźno powiązanych przykładów (które nie są, zgodnie z zasadami naukowymi, podstawą dowodzenia twierdzeń) świata zewnętrznego, w którym w jednej chwili działa na nas setki bodźców, a wyniki ich działań mogą i prawdopodobnie są, przez Ciebie błędnie interpretowane.

[@adamuspolonius1204]

Co do zwierząt to może i interpretacja logiczną względem tłumaczenia jest słuszna... Ale po za tym istnieje inna metoda porozumienia i zrozumienia "Ich świata" np. Ja bardziej Je czuję... rozumiem inaczej niż ktokolwiek by chciał to sobie w prosty sposób wytłumaczyć... nie jest to też takie skomplikowane ale jeśli czegoś się bardzo pragnie... poczuj to...Pozdrawiam

[@Rostel794]

Bardzo źle słychać Pana Doktora :(

[@ab-xi6pm]

Niedługo 100 tys. subskrypcji!

[@polarrtie]

Już 500 tyś :PPP

[@gymbor183]

Jaka to rasa pieska pokazana w tym lustrze ? Haski ?

[@emiemi6577]

ludzie uposledzeni tez nieodrüzniaja.znaczy to ze niejest czliwiekiem.to niema sensu.wszystko co zyje ma dusze.pues jest mädrzejszy iod niektürych ludzi,ktürzy myslå o wojnach morderstwach zabijaniu itd itd

[@janwojtusiak6145]

No według mnie to na pewno mają duszę wbrew herezjom kościelnym!

[@janwojtusiak6145]

Na szczęście nie mają świadomości pojęcia zła czy kłamstwa z czym my się tak bardzo pół życia męczymy lub nawet całe życie!

[@misiek4251]

szkoda że tak krótko...

[@xerejuneseve6333]

Raczej istnieją różne rodzaje samoświadomości nie jest to czarno białe.

[@39lilith]

Moje psy odbueraly moje mysli. Jak pomyslalam rano ze dzis np. Pohedziemy do lasu...to psy zanim powiedzialam juz staly przy drzwuach. Zatem nie reagowaly na dzwuek tylko swiadomie..a moze podswiadomie na myśli moje.

[@agaagusia4726]

Raczej na mowę ciała. Nieświadomie wyrażamy nasze myśli w ten sposób. Psy są mistrzami w takim odczytywaniu naszych intencji. Mowa to coś więcej niż słowa, dlatego uważam że zwierzęta często lepiej rozumieją człowieka niż człowiek zwierzęta, a nawet samego siebie.

[@magdawisla7781]

Bardzo dobre !

[@0o0Auron0o0]

Ja uwazam ze nawet mucha posiada swiadomosc.Kazda istota zywa ja posiada.Nawet wszechswiat ma swiadomosc bo jednak zyje.Tworza sie nowe galaktyki,gwiazdy umieraja by sie na nowo narodzic.

[@Harpia36]

Poza tym, wszyscy jesteśmy częścią jednej Świadomości i każdy tę świadomość posiada, różnimy się jedynie obudową czyli ciałem.

[@rudzik216]

Bardzo ciekawe. Jednak mysle ze nowe swiatlo w tej kwestii bylo by poruszenie tematu „pola morficznego”. Czy cos takiego istnieje? Ewentualnie co do tej pory o tym wiadomo. Uśmiechnalem sie na liczne zwroty per Pan podczas rozmowy. Moze dlatego ze nie bylem dawno w Polsce :) Fajny kanal Pozdrawiam serdecznie!

[@jassssss20]

zwierzęta typu kot,pies mają taką świadomość...chce mi sie żreć to polatam za nim to mi da jeść...o t,i cała świadomosć....

[@malgorzata4004]

zwierzeta upodabniaja sie do wlasciciela

[@ToTemat]

Nawet komar ma świadomość aby go nie zarąbać

[@monikasrodon7993]

jassssss20 zwierzątka pies kot skaczą merdaja w różnych sytuacjach a świadomość u zwierząt to dotyczy że posiadają pamięć zdolności odczuwania poznania doznań zmysłowych i zdolności odczuwania bólu stresu upału chłodu a pies co chwilę nie czuje głodu pragnienia nie chce ciągle jeść pić bo co chwilę nie włącza sie sygnał do mózgu bo by poszedł do mózgu sygnał najpierw trzeba czuć głód pies merda skacze gdy przyjdziesz do domu bo poznaje zapach barwę głosu ton głosu widzi słyszy ale to nie argument nie znaczy że merda bo niby kojarzy cię z jedzeniem bo to chore jak mówi ktoś że zawsze ze za każdym razem włącza sie sygnał psu że niby jest głodny a prawo naturalne nic nie ma z tym co kto mówi a to ma swój czas to że merda nie znaczy że cię kojarzy z jedzeniem bo poznaje to merda.

[@DjMakinetor]

Jezus Chrystus nie był mądrzejszy od Boga.

[@radzio40k]

Słyszałem o malujących słoniach :P

[@jerubaal3333]

Kultura jako biologiczny sposób przystosowania się?! Buhaha! Ciemnota oświaty! Czy to już aby nie promienie "Czarnego Słońca"? Kultura nie jest oparta o odruchy i impulsy, więc nie jest z istoty biologiczna! Panie dr Blekota, od mielenia jęzorem mądrości słowom nie przybywa!

[@buntmaszyn3358]

koty to są ludzie. Tylko takie trochę małe.

[@goszasz2520]

Rozumie ale robi odwrotnie jak chce tak

[@dupower1]

wszyscy jestesmy zwierzetami !!! prosze nie obrazac mojego syna 4noznego:)

[@werwerpl]

***** Pewnie policjant :D

[@Stachu454]

@@werwerpl JAKIE ZŁE XD

[@Asko-t4c]

Co z tego wynika???? że nic nie wynika.

[@relacjetv9282]

Pytanie: Ile aktualnie atomów potrzebne jest do zbudowania jednego tranzystora w mikroprocesorze ? - to może być ciekawe.

[@thechillipl]

RelacjeTV Racja, w µprocku są miliony albo nawet miliardy tranzystorów

[@ironpark4042]

ok.2.000.000.000.000.000.000.piryt

[@grzegorz8900]

Koko to gorylica, nie szympansica.

[@wojtek535]

Kiedyś do mnie przychodził kolega z bratem, który to (czego ja nie do końca byłem świadomy) bał się psów. Mój golden retriver, który to wyczuwał (pewnie na węch) omijał go łukami aż ten wyzbył się leków. Dodam tylko że pies nie przechodził żadnych szkoleń. Tak więc w moim mniemaniu miał on pewnego rodzaju świadomość.

[@yaku888]

Może lizanie się po jajach i picie wody z kibla jest oznaką inteligencji u psów. XD

[@MrStachu990]

Psy nie pija wody z kibla. Moj na pewno nie ...

[@monikasrodon7993]

Pumtalin Osmieszasz się każdy wie na czym polega intelekt inteligencja u psów bo mają zdolności umiejętności doświadczenia swoje odkrycia bo są tam gdzie je potrzebują każdy wie na jakich cechach pies ma inteligencje intelekt.

[@monikasrodon7993]

Pumtalin Pies uczy się naśladuje powtarza te rzeczy co uczysz i te rzeczy co od ludzi nie widział też potrafi zrobić ale to co zdoła zrobić wspolpracuje z policją i tam gdzie psa potrzebują.

[@malgorzata4004]

Historia nie üriewiduje. Co on gada ??? Historia to nie cos zyjacego, tylko slowo !!

[@KS-fk9dq]

oko miasta

[@skibitom]

Gdyby mój pies potrafił mówić ..... :)

[@MegaLol2xd]

+Tomasz Skaba i to jeszcze w jakimś ludzkim języku...

[@anatolydyatlov963]

Elokwencja na najwyższym poziomie.

[@emiemi6577]

moj pies rozümial wszystko.

[@HiperFalek]

Ludzie to hipokryci, jedne zwierzęta zabijają, a drugie uważają za jakiś przyjaciół. Ludzie to mordercy, zwierząt się nie je, a jeżeli się je to ja preferuje kotowinę i psowinę. A co do zwierząt to takie gdybanie czy zwierzęta myślą, mają świadomość i czy czują to jest dla kretynów, ponieważ my jako ludzkość tak bardzo rozwinięta nie mamy o tym bladego pojęcia i tylko sobie dopowiadamy na własną korzyść, po prostu na temat zwierząt i żywych organizmów człowiek to tępy huj.

[@kamilekkosiarz6273]

Phoenix Wright przecież schronisko to miejsce gdzie oddajemy to co żywe i niezjedzone, by inni się najedli... więc niepierdolcie mi że ludzie to hipokryci!

[@HiperFalek]

Yoh Asakura Zwierzęta ludzie jedli zazwyczaj aby przeżyć, piersi ludzie jedli rośliny, później rozwinęła się nauka/strategia polowań. Dziś w dobie gdzie jedzenia mamy nadto i go marnujemy, grzechem jest jedzenie zwierząt? Też z tego powodu że to przynosi to choroby i schorzenia, a picie mleka niszczy kość. Ja wiem w TV inaczej mówili i inaczej promowali. I nie mówię że wszystkie produkty wegańskie są zdrowe - są 3 białe śmierci - cukier, mąka i lekarz.

[@ardvark84]

Zwierzęta się je i hipokrytą jest ten, który istnieje dzięki przodkom polującym na inne zwierzęta by przeżyć a myśli, że ludzie nie powinni jeść zwierząt. Jedz co ci pasuje i daj jeść innym.

[@GorczakWiktor]

Jan Jankowic Gdyby pies nie był wychowywany na Twojego przyjaciela nie zastanawiałby się czy Cię zjeść tylko by to zrobił XD Takie są prawa natury. W naszej kulturze uznaliśmy psy i koty za zwierzęta, które mają nam dotrzymać towarzystwa, dlatego ich nie jemy bo są takie "fajowskie" i "milusie", w dodatku "uczłowieczamy" je włączając do naszej rodziny. Te psy kochają nas też prawdopodobnie, dlatego ich nie zabijemy, bo to by było nie fair. Tak samo kurczaka uważamy za pokarm. Wiesz, że nawet roślina jest jakimś życiem, tylko, że nie porusza się (jedynie rośnie)? Według Twojego rozumowania wyrwanie kwiatka to morderstwo.

[@kagiza4003]

+Wiktor Górczak Zabicie psa nie fair.

[@LalaBuziak]

Kwestia nierozstrzygnięta.

[@malgorzata4004]

Nie maja swiadomosci zwierzeta .- dzialaja na pilota - sa zdalnie sterowane. Zdaniem tego pana. Kto to w ogole jest ? Na wymioty mi sie zebralo go sluchajac.

[@26malinka]

magorzata tylko tyle potrafisz napisać? Ten człowiek to bardzo kulturalna, inteligentna osoba znająca się na tym o czym opowiada. Poza tym może masz problemy ze zrozumieniem jego odpowiedzi, ale jego slowa to poprostu interpretacja tematu z biologicznego punktu widzenia. Na filmie nie ma dyskusji, która wywiązała się po "wywiadzie" i na której to Pan Marek odpowiadał na przeróżne pytania widowni. Z wielkim szacunkiem odnosił się do osób o przeróżnym poglądzie na temat świadomości u zwierząt. Nie znasz człowieka, a obrażasz go.

[@malgorzata4004]

Nie znam rzeczywiscie tego pana. Wierz tobie , ze jest kulturalny i inteligentny, ale jego interpretacja zachowan zwierzat , uprzedmiatawia je , moim zdaniem. I nikogo nie obrazilam , tylko napisalam co czuje.

[@monika123870]

zwierzęta mają nerwy czuciowe takie jak ból stres wyczeńczenie podczas choroby i krzywdy fizycznej podczas głodu upału chłodu czują ból stres , jak czują wyczeńczenie też czują ból stres , mają uczucia to że mają to co wiesz to już wykluczasz uczucia , nie rób z nich maszyny , świadomość i podświadomość to sprawa mózgu każda istota je ma , odczuwają radość smutek strach , prosta forma miłości to przywiązanie przez zaufanie czują uczucia takie jak przywiązanie i ból fizyczny , bo jak czuje wyczeńczenie to czuje ból stres z ich strony kochać to lubić cię .

[@oldfighterfighter1024]

To raczej kwestia poziomu świadomości, wszystko co żyje jest świadome., nawet szacowany rozmówca w jakiejś części jest świadomy 😄

[@atosztefa]

nie prawda

[@oldfighterfighter1024]

@@atosztefa fajny komet.... A prawda 😁

[@JHeb_]

@@oldfighterfighter1024 Czy bakterię czy grzyba można uznać za coś co jest jakkolwiek i czegokolwiek świadome? To też w końcu życie. Nie uważam, że można wstawić znak równości między życiem a świadomością w każdym przypadku, ale jestem chętny do dyskusji.

[@oldfighterfighter1024]

@@JHeb_ dla mnie istnieją po prostu różne poziomy świadomości 🤓 Na innym są grzyby 👁️ Niektóre zwierzęta są na jeszcze innym 👁️ Niektórzy ludzie są na podobnym jak zwierzęta he, he🤪🤓 A jeśli mamy otwarty umysł i przyjmujemy opcje innych istot we wszechświecie, to mogą one być na tak odległym poziomie świadomości że my dla nich to takie bakterie 👽🤖👾 Jak myślisz mogą o nas tak pomyśleć?

[@JHeb_]

@@oldfighterfighter1024 To prawda, świadomość najczęściej dzieli się na etapy np. Samświadomość czy świadomość własnych odczuć czy nawet myśli. Ale czego świadoma może być bakteria? Całe zachowanie bakterii da się sprowadzić do prostych zjawisk biochemicznych, że świadomością jest trudniej. Bakteria jak i grzyb nie mają nawet mózgu przetwarzającego te informacje który utworzyłyby świadomosć. Wątpię, aby najniższe organizmy miały nawet najniższy poziom świadomość.

[@Legpiter]

Mikrofon