Δηλώσεις του υπουργού Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα σχετικά με τη συνθήκη του Λονδίνου: Φεβρουάριος 1959

Τον Δεκέμβριο του 1958 η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε απευθείας συνομιλίες με την τουρκική, μετά από υπόδειξη του ΝΑΤΟ. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1959 συναντήθηκαν στη Ζυρίχη οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας, Κ. Καραμανλής και Αντνάν Μεντερές συνοδευόμενοι από τους υπουργούς Εξωτερικών Ε. Αβέρωφ- Τοσίτσα και Ζουρλού. Μετά από συνομιλίες πε΄ριπου δέκα ημερών οι δύο αντιπροσωπείες κατέληξαν σε συμφωνία, ώστε η Κύπρος να ανακηρυχθεί ανεξάρτητο κράτος (11 Φεβρουαρίου 1959). Η συμφωνία αυτή επικυρώθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1959 στο Λονδίνο από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Βρετανίας, τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τον δόκτορα Κιουτσούκ , εκπρόσωπο της τουρκοκυπριακής πλευράς. Η συμφωνία προέβλεπε ανάμεσα στα άλλα: α. Βέτο της τουρκοκυπριακής πλευράς στο θέμα της Ένωσης και σε βασικά θέματα της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής. β. Συμμετοχή στην κυβέρνηση και τη διοίκηση του νέου κράτους σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από την αναλογία του ελληνικού πληθυσμού προς τον τουρκικό (30% των υπουργών και των διοικητικών υπαλλήλων, το 40% της εθνοφρουράς, ενώ ο πληθυσμός των Τουρκοκυπρίων ήταν το 18% του συνολικού πληθυσμού.γ. Διέθεταν ιδιαίτερη κοινοτική Βουλή, ενώ στην Βουλή των Αντιπροσώπων εξέλεγαν 15 από τους 50 βουλευτές.δ. Αναγνωρίστηκε στους Βρετανούς το δικαίωμα να διατηρήσουν με απόλυτη κυριαρχία, δύο πολεμικές βάσεις ε. Οι Έλληνες θα εξέλεγαν τον πρόεδρο και οι Τούρκοι τον αντιπρόεδρο του νέου κράτους. Μια μελέτη των βασικών όρων των συνθηκών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι Τούρκοι το 1955 ξεκίνησαν κυριολεκτικά από το μηδέν, το 1959 έφτασαν σε θεσμικό επίπεδο σχεδόν στο 30% και δυστυχώς το 1974 κατέληξαν στο 40% του πολύπαθου νησιού. Είναι βέβαιο ότι οι διεθνείς συγκυρίες- Ψυχρός πόλεμος, κρίση του Σουέζ κ.λπ.- οι βρετανικές μηχανορραφίες, ο εγωισμός Ελλήνων και Κυπρίων ηγετών και η προσπάθεια της Ελλάδας να κλείσει ένα ζήτημα που τις δημιουργούσε προβλήματα αποτέλεσαν το κατάλληλο έδαφος στο οποίο καλλιεργήθηκαν οι τουρκικές υπερφίαλες διεκδικήσεις.
Το νέος κράτος με την ονομασία Κυπριακή Δημοκρατία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο στις 16 Αυγούστου 1960 και έγινε αμέσως μέλος του Ο.Η.Ε. και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας.