Urwane kończyny, wybite zęby, zgruchotane kości - o OBRAŻENIACH żołnierzy na staropolskim polu bitwy

W dzisiejszym odcinku Encyklopedii Staropolskiej opowiem Wam o tym jakie obrażenia odnosili żołnierze podczas bitew rozgrywających się w dobie dawnej Rzeczpospolitej. Tłem dla naszej opowieści będzie Tykocin - miasto na Podlasiu, w którym zachował się tzw. alumnat, czyli założony w 1633 roku szpital-przytułek dla kalekich żołnierzy.
***
Mój kanał powstał po to, aby szerzyć wiedzę o Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej obywatelach. W swoich filmach opisuje wydarzenia historyczne, sylwetki zapomnianych Sarmatów, staropolskie tradycje, zwyczaje i kulturę.
Jeżeli cenicie sobie moją działalność, możecie wesprzeć mnie finansowo na trzy sposoby:
🏹 Za pośrednictwem portalu Patronite: patronite.pl/p...
🏹 Za pośrednictwem opcji "Wsparcie kanału" na KZbin
🏹 Przez dobrowolną wpłatę na konto 15 8351 0003 0017 1074 3000 0030 z dopiskiem "darowizna" (proszę o kontakt mailowy na adres [e-mail])
Niezależnie od wysokości wpłaty każdy Mecenas otrzymuje dostęp do dodatkowych treści. Od marca 2024 jest to przynajmniej jeden dodatkowy odcinek miesięcznie i dwa artykuły pisane wysyłane drogą mailową. Do tego jesteśmy w stałym kontakcie mailowym, Mecenasów z okolic Trójmiasta (lub wybierających się w moje strony) zapraszam na wycieczki po barokowej Kalwarii Wejherowskiej.
Dziękuję za pomoc!
Korzystałem z:
Tadeusz Srogosz "Choroby i śmierć żołnierzy armii koronnej i litewskiej w XVII wieku"
Sebastian Wicher "Alumnat wojskowy w Tykocinie. Historia, przebudowy i konserwacja"
Marian Suracki "Sieć szpitali łacińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku"
www.wilanow-pa...
pl.wikisource....
Cytaty za:
Diariuszem Aleksandra Dionizego Skorobohatego (1639-1699)
Pamiętnikiem Jerzego Ossolińskiego (1595-1621)
Diariuszem Stanisława Oświęcima (1643-1651)
Pamiętnikiem J.W. Poczobuta Odlanickiego (1640-1684)
Pamiętnikiem Łosia, towarzysza chorągwi pancernej (1646-1667)

[@pietruszka509]

Polski taki piękny że nawet spis komu co urwała armata brzmi jak poezja

[@tomaszfigiel4861]

Rany ciężko gojące na bieżącoe

[@bogdankeler980]

Byłem w Tykocinie, szpitalik i "dom starców" dla weteranów rycerstwa został założony chyba przez Stefana Batorego, jeśli dobrze pamiętam

[@halbog1]

I współcześnie żołnierze, którzy zostali ranni np misji pokojowych są traktowani po macoszemu. Od stuleci się to nie zmienia...

[@scenamuzyczna]

Super materiał 🔥 Rewelacyjna dykcja , super ujęcia z drona 🔥🔥🔥🔥 Takich wykładowców więcej , a historia będzie lubiana przez młodzież

[@adamdab965]

😊😊t😊😊😊😊😊😊

[@adamdab965]

😊😊😊

[@SilesianBear]

Świetny kanał, aż dziw że dopiero teraz na niego trafiłem 😮

[@robertjedrzejczak7627]

Czołem Waszmości!! Dobrze się słucha i jak zwykle rewelacyjna podróż do staropolskiej historii!

[@HannaARTzink]

Alumnat - pierwsze słyszę. Korzyści z Pana prezentacji są "nieoszacenione". Szacun. Dzięki.

[@mateuszs9745]

Kiedyś waść prawił o razach przez Panów Braci od wroga doznawanych zdać mi się że w grze komputerowej Mordheim (Warhammer) także każde miecza skrzyżowanie z wrogiem, raną dotkliwą a niegojącą i uciążliwą skończyć się mogło a i łacno w grabie wylądować można było. A śmierć jeno jakiem w życiu prawdziwym nieodwracalna była. Miło się Pana słucha mimo tak krwawych czasem tematów. A jeżeli chodzi o ,,Mordheim,, to polecam dla fanów perma-death i zbierania ran oraz fanów Warhammera. Przepraszam jeżeli moja próba pisania w klimacie staropolskim jest miernym pokazem beztalencia :)

[@matmus6]

Jak zwykle świetne przygotowanie merytoryczne, a do tego piękna sceneria w postaci Tykocina

[@PawelzLublina]

tyle krwi tyle cierpień za naszą Rzeczpospolitą a my nasze pokolenia oddali za darmo ten kraj :( w grobach się przewracają dawni bohaterowie :(

[@teresa3596]

O miloserny ojcze w jezusie i mateczce przyimiej te dusze do swego serca i nie pozwul wiecej przelewu krwi dzekujemy

[@Obraz_i_Slowo]

Łapka w górę Panie Bracie!

[@Jacques_de_Molay]

obok Tykocina na Starosielcach garnizonuje najbardziej znany w PL bojownik Bombasu - mógłby się też wypowiedzieć w tym temacie, pod warunkiem że nie jest w danej chwili pod wpływem "lepszej wiadomości". A kanał świetny, leci sub ☝

[@_p3t3r_34]

Świetny materiał, uwielbiam Pana filmy nie tylko ze względu na tematykę, ale również w jaki ciekawy i swobodny sposób się te filmy ogląda. A w ostatniej części materiału, te parę zdań o losach żołnierzy aż przywołało parę zwrotek "Pieśni o Żołnierzu Tułaczu". Pozdrawiam!

[@dzemdzem9506]

Ciekawy temat. Mimo, że co nieco wiem o historii rzeczypospolitej obojga narodów, to mimo wszystko parę nowinek wpadło. Dobra robota.

[@cetus4449]

Znakomity materiał. Pozdrawiam i dziękuję!

[@Kikador40k]

Tykocin jest bardzo ciekawym miejscem. Interesujący materiał :)

[@pawelwista-wio6465]

Przyjemnie się słucha, pozdrawiam

[@newslayer23]

Dziękuję za materiał.

[@quazarro3182]

Właśnie odkryłem Twój kanał i... zostaję na dłużej 😊 Leci subik!

[@karolm7361]

Piękne dzięki za odcinek!

[@fafarafa9606]

krótko kvrwa ... Mistrz !

[@KuchniaKwasiora]

Klasa odcinek :) Pozdrawiam !

[@DarekRybacki]

Dzięki, to kiedy odcinek o burgerach sarmackich z cynamonem? :) :)

[@krzysiekstaniak]

Dzień dobry Dariusz 👍😀

[@steelmacecontinuum8696]

Świetny materiał, dzięki za Twoją pracę ✌🏼🤜🏾🤛🏼

[@zelazny-44-45]

Zapraszam do mnie na profil

[@jcobb7762]

Dziękuję za świetny materiał

[@sidek123]

Ale to musiała być rzeź podczas takiej bitwy. Strach pomyśleć co to było podczas bitwy pod Grunwaldem albo we wczesnym średniowieczu 🤔. Pozdrawiam serdecznie 👍 świetny materiał 👍👍

[@DarekRybacki]

O Grunwaldzie opowiadał kiedyś Jędrek, działa na wyobraźnię ;)

[@daro7993]

Nie trzeba nawet siegac tak daleko. Za czasow Napoleona po oddaniu kilku salw, zolnierze kłuli sie bagnetami. Ehhh... Fajnie sie o tym slucha, ale nie chcialbym nagle przeniesc sie w srodek takiej jatki.

[@jakubthomas8947]

Wczesne sredniowiecze dosc dobrze pokazali w ostatnich serialach... Są jakies tam watki, że ktos tam wazny z kims tam waznym 1:1... Ale generalnie "biedny pierd*** piechur" stal w szeregu...trzymał tarcz i był wazny póki ją trzymał i byl wcstanie stać. Tak padał z przebitym gardlem próbując złapać oddech i broczac krwią ...jak mial szczescie to go nie zdeptali...probowal sie odczolgac z pola bitwy...ale tracil sily...zanim opadł calkiem twarza w bloto ostarnim widokiem byla albo szarża jego jazdy albo przeciwnika...a dla postronnych stawał sie rozbryzgiem mieszanki blota i krwi sod końskich kopyt...

[@cetus4449]

No to co powiesz o wieku XVIII, lub XIX gdy oderwani od pługa, od warsztatu ludzie pozbawieni już etosu wojownika, rozstrzeliwali się nawzajem stojąc nieruchomo o kilkadziesiąt od siebie kroków? To jest straszne, że nazywając ich żołnierzami, zwykłych tych ludzi zaczęto w pewnym momencie zmuszać do mordowania się nawzajem w imię abstrakcyjnych idei i brudnych interesów.

[@mlew71]

Ojciec mojej ciotki bral udzial w szarzy na niemcow w 39 . Atakowali niemieckie tabory bronione przez piechote . Tabory zdobyte wielu niemcow zabitych , posiekani szablami jak kapusta .

[@daro7993]

Milo ciekawego tematu posłuchać. Jakis czas temu czytalem artykul o opiece medycznej w wojsju rzymskim Trzeba przyznac ze byli dobrze zorganizowani i jak na ówczesną wiedze medyczna, dbali o swoich żołnierzy. Ciekawe jak to wyglądało za czasow I RP?

[@Acaquowara]

W Rzymie armia była jednym z filarów, powiększające się imperium nie mogło sobie pozwolić na takie zużywanie ludzi, ale Te piękne rzymskie ideały upadły wraz z Rzymem,

[@daro7993]

@@Acaquowara Mysle ze raczej posluzyly za dobry wzór w bardziej rozwinietych czasach. Teraz kazda szanujaca sie armia ma szpitale polowe. Ale wracajac do tematu. Ciekawe czy Polscy dowódcy, dbali o swoich zolnierzy organizujac jakąś formę pomocy medycznej w obozie? A moze wojsko bylo zdane samo na siebie?

[@Acaquowara]

@@daro7993 było zdane samo na siebie, ogólnie panowało takie przekonanie że jak żołnierz zrobił swoje to zołnierz moze odejsc a co sie z nim potem działo to nikogo nie obchodzilo

[@husaria1953]

Dzięki serdeczne , bardzo interesujące !

[@piotrlenarczyk5803]

Dziękuję za film.

[@raf.b]

dzięki

[@michalgawlak6004]

Cieszę, że KZbin mi to wyświetlił, wchodzę dać suba i łapkę, a tu sub już jest :)

[@KWCMNY]

Świetny odcinek 👌

[@marvju209]

Ale musiał mieć silny organizm ten Skorobohaty 😳 W dzisiejszych czasach jest to absolutnie nierealne

[@kotlet4ever]

Orzecznicy z ZUS są zupełnie innego zdania... ;)

[@marcinkapusta]

Darku uwielbiam Twoje filmy, może dasz radę nagrywać ich więcej. Historia bez cenzuryz też kiedyś w plenerze nagrywała ale aby tworzyć więcej zaczęli nagrywać w studio. Może to rozwazysz :)

[@DarekRybacki]

Częstotliwość nagrań wynika nie tyle z plenerów, a z tego, że przygotowuję się, nagrywam, montuję samodzielnie i z tego, że prowadzenie kanału traktuje hobbystycznie, a nie zawodowo - na co dzień mam dość angażującą pracę. W poprzednich latach narzucałem sobie częstotliwość nagrań x1 w tygodniu, pary starczało zazwyczaj na 3-4 miesiące, a potem znikałem w zaniedbanych sprawach zawodowych czy rodzinnych. Teraz narzuciłem sobie mniejsze tempo (x1 materiał na dwa tygodnie), za to chcę utrzymać równą częstotliwość w dłuższej perspektywie. Do tego tym razem tworzę materiały z dużym wyprzedzeniem i kilka na "raz". Obecnie myślę nad prostym formatem "gadającej głowy", w którym na luzie pogadałbym z Wami o RON i kulturze staropolskiej, co nie wymagałoby przygotowań, wyjazdów, nagrań, a byłoby fajnym uzupełnieniem. Liczę że coś takiego pojawi się "w repertuarze" jeszcze jesienią :-)

[@marcinkapusta]

Dobre wieści, trzymam kciuki :)

[@HOTAIR83]

Logistyka to PODSTAWA bez tego nawet nie ma co się wybierać na wojaczkę.

[@andree2000]

Komentarz wspierający dla zasięgów

[@dominikjozefszlek7911]

Świetny materiał.

[@ilcattivo13]

Z drugiej strony, pamiętam konwentowe pogawędki z Jackiem Komudą, Rafałem Dębskim czy innymi, w czasie których wspominano potyczki z Tatarami, gdy przy kilkuset uczestnikach najgroźniejszą raną potrafił być ucięty palec. Gdyby sytuacja była naprawdę tak zła, jak można sądzić po przesłaniu tego filmiku, to przy tej ilości wojen i niepokojów sąsiedzkich, jakich uświadczał w swoim życiu przeciętny siedemnastowieczny szlachcic, mało kto dożywałby pięćdziesiątki, a jeśli już, to na bank byłby kaleką ;) To, że poziom medycyny był, jaki był, i że poważniejsze rany częściej niż dzisiaj kończyły się powikłaniami, to jednak trzeba też pamiętać, że w tamtych czasach dożywali trzydziestki tylko ludzie o naprawdę silnych organizmach, a takim dużo łatwiej było wykurować się po odniesionych ranach. Najlepszy tego przykład padł właśnie w filmiku - cztery postrzały kulami muszkietowymi, a delikwent przeżył, choć przecież już przy pierwszym postrzale wstrząs powinien go zabić.

[@tadeuszmorgan4173]

Co do koni husarskich ..Trochę faktów naukowych . Dla rozświetlenia co niektórym . I przemodelowania ich stereotypowego myślenia które jest wynikiem utrwalenia w nich mitów narodowych . Stworzonych ku pokrzepieniu serc na przestrzeni dziejów..... Jeśli chodzi o konie użytkowane w Husarii . To nie chodziło tu o rasę a bardziej o dobranie koni w odpowiednim typie . Przykładowo staropolski ,wojskowy Żmudzin ( Žemaitukas ) to rasa koni wywodząca się od koni tundrowych , leśnych północnych. ,koni wikińskich i celtyckich . Podobnie jak np . Íslenski hesturinn Fjordhest , Hetlandsross , Wiatka , Koń Jakucki. Co się przekłada na ich ogromną wytrzymałość na zmienne ekstremalne warunki pogodowe oraz doskonałe wykorzystywanie nawet najgorszej paszy. W warunkach wojennych to kluczowe czynniki decydujące o przeżywalności. Natomiast konie nazwijmy je orientalne pochodzące od koni stepowych , turkmeńskich np. Yomut atı , Türkmen atı , Saklavi, Munighi ,..... To konie bardzo delikatne , wymagające paszy najwyższej jakości i bardzo dobrych warunków utrzymania .Podczas kampanii wojennych zaspokojenie potrzeb tak delikatnych koni było niemożliwe do spełnienia. Co przekładało się na ich masowa śmiertelność w krótkim czasie. Druga rzecz Towarzysz Husarski to zazwyczaj człowiek majętny . Posiadał zazwyczaj co najmniej kilka koni . Czym innym była parad np . pokazana na Rolce Sztokholmskiej a czym innym kampanie wojenne na głębokim południowym wschodzie pomostu Bałtycko- Czarnomorskiego. W Rzeczpospolitej hodowano oczywiści mnogość różnych ras i typów dokonywano zakupów zagranicznych , kryto rodzime rasy różnym materiałem genetycznym. Jednak należy pamiętać ,że Szlachta Polska na ogół doskonale orientowała się w ,,sztuce wojennej,, i w zależnie od zaistniałej potrzeby wiedziała jakiego typu konie ze sobą zabierać . Na koniec porównanie . Czy dziś na wojnę np , w Ukrainie żołnierz pojechał by najnowszym modelem Ferrari Daytona SP3 czy raczej HMMWV? Tak właśnie wygląda porównanie między Koniem Arabskim a litewski Koniem Żmudzkim ( Žemaitukas ). Jeśli ktoś chce zobaczyć jak Żmudziny wyglądają to może wejść adres (Žemaitukų arklių augintojų asociacija ) . Zakładkę galeria. Następnie w galerii otworzyć plik : Vyčių rinktinės žygis 2021 06 12, Kretinga. .Jest tam np. o hetmanie wielkim Janie Karolu Chodkiewiczu są też Konie Żmudzkie w dawnym typie. Pozdrawiam wszystkich.

[@elzbietarakusz2421]

Czołem Waszmosci! Przepiękne. A wina Wasc nie rozlewasz?

[@DarekRybacki]

Najpierw wlewam, potem rozlewam ;)

[@elzbietarakusz2421]

@@DarekRybacki każdemu po kwarcie, chojny Wasc. W wacpana ręce

[@gracetuliszewski9033]

thank you

[@michalkrefta4803]

Dziękuję bardzo

[@pawelsawicki1750]

Pamietac nalezy, iz to czasy, kiedy najmniejsze sklaeczenie moglo sie skonczyc infekcja, podobnie jak przeziebienie zapaleniem gruzlicy...

[@wojtaswojtek5103]

Szkoda , że taki krótki...👍

[@Roberciqs777]

Było ostro kiedyś, nie było miękkiej gry ;) ps zrobisz coś o Templariuszach w Polsce ? ;) pozdro ✌️

[@DarekRybacki]

Planuję, ale nie w najbliższym czasie :)

[@Roberciqs777]

@@DarekRybacki 👍

[@zofiabogdanowicz7034]

Pozdrawiam

[@zuber1906]

Klasa

[@PTomala83]

Słuchając tych opowieści, ile to oni wtedy ołowiu przyjęli i krwi przelali, to w głowie mi się Milowicz pojawia i pyta: "...a co on jest k...a robocop?"

[@Matt.Christopher]

Super

[@krotankrotan4620]

fajny odcinek :)

[@canalabouteverything]

Czołem Panie Bracie 🙋‍♂️

[@zelazny-44-45]

Czołem

[@gumofilc616]

Dzielność i twardość charakteru dawnych żołnierzy jest niebotyczna. Ta opowieść momentami wydaje się nieprawdopodobna. Jednak jest prawdziwa bo oparta na źródłach. 💪🥸

[@elzbietarakusz2421]

Gdybyś Wasc potrzebował medyka, to ja się na tym znam.

[@Imperatorr1]

Bede żył😁

[@elzbietarakusz2421]

@@Imperatorr1 bedziesz będziesz tylko jeszcze troszkę Ciebie pomeczymy 😁

[@michal890126]

W razie dostania się do tureckiej lub tatarskiej niewoli gdy się miało rodziny która mogła wykupić, przed żołnierzem rysowało się trafienie na targ niewolników w Stambule.....

[@michatarczon5057]

A Turcy wiele sobie życzyli za wykup 2-3 x ceny niewolnika na targu.

[@dziczyzna9325]

Wieki mijają, a rodzina Poczobutów nadal walczy o polskość.

[@moczymorda1855]

Fajne polecam

[@romualdulanowski8485]

Jakiż to Waść modny kontusz oblekł pozdro 🤣👍

[@DarekRybacki]

Niedługo nagrywam kilka odcinków we właściwym ciuchu ;)

[@kotlet4ever]

@@DarekRybacki A ja bym był ciekaw odpowiedzi, bo i mnie się ten kontusz spodobał. Tak zupełnie serio pytam.

[@SonofSkyrim01]

Od momentu zagrania w Kingdom Come Deliverance już zawsze będę kojarzył średniowieczne obrazy i tematykę z tą grą.

[@mauritiusachit9995]

Ech, jak dobrze byc zolniezem !!

[@elzbietakozlowska6687]

Jak można było żyć po takich bitwach - rzeżniach ...

[@DarekRybacki]

Życie naszych przodków na pewno nie rozpieszczało.

[@walterweiss7124]

mozna tez bylo zacząc calkiem nową kariere tak jak Ignacy z Lojoli albo Michal Cervantes

[@marcindziewa6229]

Mówiło się wtedy o kampanii Ukraińskiej czy to ta modna ostatnio nowomowa?Pytam z ciekawosci

[@maxr4855]

😇

[@gotfrydzbouillon4191]

No nie było to ładne widowisko. Jestem wstanie sobie je wyobrazić będąc w rekonstrukcji i po tym co się dzieje na bohurtach.

[@jagod535]

1:40 przez moment myślałem że to nothing else matters

[@pawelwojtyla200]

👌👍👏

[@andrzejpieczywakin201]

Kompostowanie zwłok ,na kanale - Szot Joker.

[@Krios1988]

Bez kitu, teraz tam jadło i napitki a kiedyś woje dochodzili zdrowia, lub kresu swojego żywota - w zależności jak Bozia dała. *Mając taką wiedzę, pijać tam, pierwszy toast do wychylenia, wypada wznieść za mężnych obrońców ojczyzny!*

[@Polon_210]

Sześćset nie szejset!

[@DarekRybacki]

Mea culpa!

[@pawebielecki2134]

Mimo to na nieświadomce się rozmnażali i dalej to robią, boże

[@krzysztofkaluza4501]

po 5 nocach na tekkno festivalu

[@KS2416]

Wówczas wiekszosc ran kończyła się zakażeniem i amputacja. Głównie po prochu strzelniczym Medycyna była kiepska.

[@UnderTheBanner]

No cóż, życie to nie Władca pierscieni ani GoT :D

[@Stannerman]

Akurat bitwa bękartów może mało logiczna ale realistycznie brutalna

[@UnderTheBanner]

@@Stannerman a moim zdaniem ostatnia bitwa GoT była superrealistyczna bo ogólnie zdanie jest takie że bylo do kitu Porównywali to do bitwy w Helmowym Jarze co tam wygłądało jakby byli oświetleci jupiterami na stadionie

[@canalabouteverything]

W Tykocinie Janusz Radziwiłł ducha wyzionął

[@DarekRybacki]

O tym będzie następny (lub jeszcze następny) odcinek - już nagrany :)

[@adhanos]

500 lat później a w szpitalach nadal bez zmian .

[@monikac.4829]

Bez przesady

[@adamtrukawka3408]

Dodajmy, w polskich szpitalach

[@adhanos]

@@wadysawstanek9500 pa jaki kurwonix dokładnie 452 lata sprawdź o jakim okresie gada prowadzący 1.08 do 1.15 a potem się bierz za liczenie .

[@mariamdrazan9789]

😂

[@pawetomkowicz7583]

Chłopie głupoty piszesz takie, że mi szkoda Ciebie

[@marcinkonieczny3737]

Wojny, choroby, pandemie i niedostatki zawsze dotykały wszystkich gatunków które nadmiernie się namnożyły. Jeśli chcielibyśmy mieć spokój z pandemiami wojnami, biedą i na nic nie chorować, to musielibyśmy jako ludzkość zdecydować na harmonię demograficzną. Ale tego z kolei nigdy nie zaakceptują wielcy tego świata. Bo główny problem jest w tym, że większość przywódców politycznych i religijnych ma głęboko w poważaniu dobro ludzi, jak i przyszłych pokoleń. A interesują ich jedynie ich własne partykularne interesy. A te nakazują, by mieć jak najwięcej podatników (niewolników), taniej siły roboczej, wyznawców, i mięsa armatniego, gdyż od tej ilości zależy ile znaczą wśród innych podobnych wielkich tego świata. A dla "bydła" (czyli dla nas) które (mentalnie) hodują, mają bajki o emeryturach, postępie, depopulacji, itp, brednie.

[@elzbietarakusz2421]

Marcin pozdrawiam dbaj o swoje zdrowie i życie

[@UnderTheBanner]

I stąd się wzięły religie bo nie jest możliwe żeby codzienność to była taka chujnia :D

[@marcinkonieczny3737]

@@elzbietarakusz2421 Dzięki. Za takie poglądy w 16 - 17 wieku na grzanie się w ogniskach zapraszano. Dziś w Polsce jedynie karierą się ryzykuje. Choć nadal w wielu krajach ZNACZNIE gorsze reperkusje czekają.

[@marcinkonieczny3737]

@@UnderTheBanner Ja może odniosę się do biblii - co z niej wynika - skąd się religie zabrały? Z biblii można wywnioskować, że Bóg zawsze chciał żywą relację ze swoim stworzeniem. A że szatan parodiuje wszelkie Boże dzieła. - wiec i sparodiował tę żywą relację - tworząc z niej religie - do wyboru, do koloru - byleby tylko dzięki nim ludzi otumaniać i zniewalać. I przede wszystkim dzięki religiom trzymać ludzi skutecznie jak najdalej od prawdziwej relacji z Bogiem.

[@UnderTheBanner]

@@marcinkonieczny3737 a drugi czynnik to bardzo długi czas osiagania przez człowieka dorosłości - praktycznie 1/3 życia. Stąd te wszystkie Bogi-Ojce i Matki. Oraz oczywiscie chęć zrzucenia odpowiedzialności za swoje czyny na kogoś innego. Stąd te niby głosy w głowie które cos tam nakazują. Podparłeś sie ksiazka napisaną przez człowieka.

[@mrasfodelgrecki8018]

Rozumiem że to tylko Polakom to doskwierało

[@stanislawkowalski2252]

Czołem!

[@robertdabrowski2468]

My polacy

[@dariuszkrupicki5959]

:)

[@lostinspace013]

Dzisiejsi żołnierze to dzieci dosłownie w porównaniu do żołnierzy z tamtych lat. Dziś jeden z drugim dostanie postrzał jakiś, czy kontuzję po wypadku, IED jakimś i potem PTSD, rehabilitacje, renty i robienie z siebie bohatera non stop od świtu do nocy do końca życia. W kiedyś żołnierze wojowali z niewielkimi przerwami często pół życia, szlachtując w swojej karierze wielu ludzi, twarzą w twarz, mieczami, toporami, sztyletami.... odnosząc kilka/kilkanaście razy rany, cięte, zmiażdżenia, tracili palce, zęby, całe kawałki ciała, pomiędzy bitwami śpiąc na ziemi i jedząc jakieś śmieci. Ludzie kiedyś byli 5 razy twardsi niż dziś.

[@Bartolomeo.93]

XDDD przysięgam Ci ze połowa tego rycerstwa zesralaby się w gacie będąc 15 min pod współczesna nawala artyleryjska... kiedyś bitwy toczyły się raptem parę godzin, dzisiaj wojna trwa 24h na dobę na ziemi powietrzu i wodzie... Kurła kiedyś to było 😄

[@cynik75]

Bredzisz lostinspace013

[@lostinspace013]

@@Bartolomeo.93 Kompletna bzdura. Dziś strzelasz w jakieś sylwetki na horyzoncie i to rzadko, bo najczęściej w ogóle nie widzisz przeciwnika. Kiedyś każdego kogo zabiłeś, musiałeś zabić twarzą w twarz wypruwając mu flaki, obcinając kończyny, robiąc dziury czy ogólnie masakrując twarz. Dodać wypada, że rycerzem się było całe życie, a wojny toczono dosłownie każdego roku.

[@Bartolomeo.93]

@@lostinspace013 ile masz lat?

[@lostinspace013]

@@Bartolomeo.93 44 a ty?

[@darkrzymir3268]

Kłuszyn, to 1610 rok, a nie 1620 rok.

[@bodziobodzio3577]

Bzdziny kolego

[@robertdabrowski2468]

Jesteśmy pierwszym krajem pieprzacym władze

[@kerdaw]

Wiele razy zastanawiałem się nad tym po jaką cholerę ludzie tak się kiedyś bili? Dlaczego było tyle wojen w średniowieczu? Dlaczego wojna była stanem normalnym i każdy był do niej przyzwyczajony. Czy Ci ludzie robili to po prostu z nudów? Z głupoty? Przecież wojna nie służy żadnej ze stron. Służy może królom i książętom...

[@rubineksimstorie]

Patriarchalny model sprawowania władzy. Głód ziemi do podziału między rody możnych - nie dla nizin społecznych, bo dla tych ten czy tamten pan, ten sam trud powinności nakładał. Złoża, zasoby, pieniądze. Prestiż władzy. Nic więcej.

[@DarekRybacki]

Wbrew niektórym współczesnym lewicującym ideologom w Polsce nie funkcjonował stricte patriarchalny model sprawowania władzy. W zasadzie już od czasów Ludwika Węgierskiego możemy mówić o czymś w rodzaju "proto-elekcji", w których o tym, kto zostanie królem decydowały stosunkowo szerokie kręgi wspólnoty politycznej. Wybór króla nie był tak prosty, jak to przedstawiają seriale. Przykładowo w "Rodzie smoka" w imię współczesnej ideologii dochodzi do większych nadużyć, np. sugestii, że średniowieczni możnowładcy nigdy nie wybraliby na króla kobiety, nawet jeśli byłoby to w ich interesie politycznym - co jest niezgodne z faktami.

[@AnaheimBN]

@@rubineksimstorie Czymże wg. Ciebie jest "patriarchalny model sprawowania władzy" i w jaki sposób on jest powodem wszczynania wojen? Bo brzmi to dość śmiesznie.

[@pawekorczak7302]

Aby odpowiedziec na to pytanie zapraszam do całej biblioteki teorii wojny oraz jej historii. W żadnym wypadku nie jest to tak proste jak mogłoby sie wydawać "po jaką cholerę ludzie tak się kiedyś bili". Nie pojmuj przeszlości przez pryzmat naszych czasów, klasowe bzdury tez możesz sobie odpuścić.

[@janowilsaw1848]

Jeddnym slowem...Przes....e.

[@dzqbyripley4631]

A teraz się ludzie dziwią, że Ruscy na Ukrainie kradną żarcie, lodówki, pralki, mikrofale itd. Muszą coś jeść i jakoś sobie żarcie przysposobić, pranie sobie zrobić, onuce wysuszyć..Teraz żołnierze mają jak w uchu, jak chcą (czy nie), walczą w relatywnie luksusowych warunkach. Chwała producentom AGD!!! Kupujmy więcej sprzetów elektro, w razie wojny, nasi lub wrodzy żołnierze będą mieli co zaje..ć.🙂

[@DarekRybacki]

To kwestia rozwoju technologii: w porównaniu do przeszłości dzisiaj wszyscy mamy nieporównywalnie lepsze warunki bytowe :) Natomiast warto pamiętać, że wojna w RON była bardziej przewidywalna i mocniej oparta na indywidualnych umiejętnościach - dzisiaj możesz być świetnie wyszkolonym żołnierzem, spędzać setki godzin na siłowniach, biegach przełajowych, od dziecka przygotowywać się do wojny, a i tak zabije Cię dron.

[@dzqbyripley4631]

​@@DarekRybacki Deux ex machina...Na szczęście dla nas, pradziadowie, dziadowie, rodzice, ciężko pracowali aby nam było lepiej. My, już niestety nie musimy być indywidualnie w czymś dobrzy. Indywidualistami możemy być - świetni, debeściaki, ale indywidualnie lepsi....? No nie🙂Jedyne co zapobiegnie wojnom, to coraz gorszy sort człowieczyzny - ten ma kolkę, tego buty gniotą, nie ma wifi, ten ma sraczkę po racji żywnościowej, tamten nie pójdzie do boju bez tęczowej flagi, inny bez godła na piersi, itp. A drony doje..ą i tych, i tych. Deux ex...🙂

[@erar-wf4rg]

Katolicy to najwni ludzie

[@robertgurdala2055]

Super pieprzenie o Chopine to samo ale super lepsze od seksu z koza super ale wiocha ale hura

[@brummiebiker76]

Bylem 17 lat w Anglii , wyslawiam sie jak jbny burak , moze dzieki tobie naucze sie poprawnej polszczyzny ? Gorzej jak staropolszczyzny i zamkna mnie w szpitalu xd hehee pozdro

[@romans883]

A DZISIAJ POLAK CZEKA ROK NA WIZYTE U SPECJALISTY W TYM SAMYM CZASIE LECZYMY UPAIŃCÓW I NAPRAWIAMY IM ZA DARMO NASZE CZOŁGI .... TAK SIE ROBI POLIN ! HONOR I OJCZYZNA !!!

[@Karol_Traper]

Super odcinek👍