Do czego służył selsyn?

[@hvnterblack]

Nic takiego nie widziałem wcześniej. Fajnie się dowiedzieć, pozdro!

[@wawrzyniecgedek1340]

A wał elektryczny to co

[@tadeuszrogosz2487]

Selsyny też wykorzystanie znalazły w lotnictwie, sztuczny horyzont i inne podobne instrumenty pokładowe , a dlatego że wiązało się to z oszczędnością energii elektrycznej,ciężarem, dokładnością działania wyposażenia i bezawaryjnością przez długi czas ❤ pozdrawiam serdecznie

[@elektrodatv]

Ciekawa sprawa, temat oszczędności energii / masy w lotnictwie jeszcze nie został tutaj poruszony.

[@Arecki75]

Pierwszy raz spotkalem sie z takim rozwiazaniem na poczatku lat '90 na warsztatach w technikum, w ktorym sie uczyłem. Nasz nauczyciel pokazal nam na warsztatach w teorii jak dziala takie połączenie a później w grupach robiliśmy takie połączenia na silnikach 3 fazowych. Do dzis to pamietam... nauczyciela też. Potrafil zaciekawic i przekazac wiedzę.

[@ricard9681]

Z selsynami miałem styczność w wojsku, w radarach (Wojska Radiotechniczne - 81-83 r.). Selsyn nadawczy i odbiorczy zapewniały synchronizację położenia anteny radaru i wskaźnika kineskopowego.

[@grzegorzchrust1718]

Na Zachemie w Bydgoszczy był wiatrowskaz na 230V. Oczywiście było ich więcej, większość na silnikach krokowych, co było dla mnie ciekawostką. W suwnicach również stosowano układy nadążne (nie wiem czy użyłem prawidłowej nazwy). I jeszcze w bułgarskiej wiertarce wybór biegu, ale to mogło byc inne rozwiazanie, bo uklad dzialal z opóźnieniemale, ale zawsze precyzyjnie. Pozdrawiam.

[@Rudy_Karawaning]

Selsyny jeśli dobrze pamiętam stosowane były w elektrowniach atomowych, na przykład w Czarnobylu. Był taki ogromny panel w sterowni imitujący płytę reaktora i setki selsynów obrazujące położenie prętów paliwowych bądź kontrolnych.

[@elektrodatv]

Dokładnie tak, te wskaźniki to właśnie selsyny przekazujące na odległość informacje o reaktorze.

[@kamilpieczykolan4988]

@@elektrodatv Czyli to potrzebuje zasilania zewnetrzneego ?

[@elektrodatv]

@@kamilpieczykolan4988 Tak, w tym przypadku potrzebne było jednofazowe źródło napięcia przemiennego podłączone do szczotek obu selsynów.

[@kamilpieczykolan4988]

@@elektrodatvDzieki bardzo !

[@saweks325]

Pierwszy raz o czyms takim słysze, ale świetnie siw to oglada

[@benny_plgraciarz2714]

fajowe! nie znałem ich wcześniej

[@jozefKrawiec-fn9se]

Spotkałem się z tym rozwiązaniem w latach osiemdziesiątych w wojsku. Operator malutkim selsynem obracał wielką antenę stacji radiolokacyjnej za pośrednictwem amplidyny. Pozdrawiam

[@elektrodatv]

Amplidyna nowe hasło do wyszukania w Wiki, to chyba czasy gdzie rzadziej importowało się nazwy z obcych języków i pojawiały się selsyny, magnesyny, induktosyny i podobne :)

[@technics6215]

Chyba nadal się stosuje takie rozwiązania, tylko trochę inaczej się to robi.

[@kosh777]

Heh, amplidyna, wzmacniacz elektromaszynowy, chyba już też takie rozwiązania wyginęły. Ciekawe, czy układy Leonarda gdzieś się jeszcze stosuje...

[@technics6215]

@@kosh777 Chyba nie, ale coś podobnego było w lokomotywach spalinowych. Silnik spalinowy napędza prądnicę, w której prąd wzbudzania reguluje moc dostarczaną do silników elektrycznych napedzających lokomotywę. Budowa sprzęgła i skrzyni biegów do takiej mocy była by bez sensu (masa, rozmiary, koszty).

[@Quazzami]

to o czym mówisz to amplistat@@technics6215

[@banytube]

Właśnie czyham na awarie w starszych maszynach włókienniczych. Silnik schrage zamieniam na falownik + silnik indukcyjny zwarty. Napędzane nim selsyny z przekładniami PIV zamieniam na motoreduktory + falowniki synchronizowane z napędu głównego. Oszczędnie i odpada ciągła walka ze szczotkami. Odpada też zjawisko odbicia odbiornika, spowodowane przeciążeniem, bądź asymetrią. Wtedy selsyn odbiorczy nie blokowany przez napęd, startuje jak silnik 3-fazowy.

[@ZPDU]

Świetny odcinek. Ilość zastosowań była ogromna. To genialne w prostocie rozwiązanie. Teraz już realizowane inaczej. Pozdrawiam serdecznie.

[@stanisawk1385]

Ogromna? Podaj pierwsze 10

[@k4be.]

@@stanisawk1385 1. Wskaźnik położenia sterów w statku wodnym lub powietrznym. 2. Wskaźnik położenia elementów sterowania w maszynach różnego rodzaju (na przykład prasy, obrabiarki). 3. Napęd elementów sterowania i regulacji w maszynach różnego rodzaju (na przykład kotły, układy przesyłowe gazów). 4. Kontrola położenia mechanizmów celowniczych dział. 5. Synchronizacja lampy radarowej z położeniem anteny radaru. 6. Wskaźnik nastawionego odczepu w transformatorze energetycznym. 7. Wskaźnik położenia śluz i zaworów w instalacjach hydrotechnicznych. 8. Synchronizacja mechanizmu nagrywającego dźwięk względem kamery filmowej. 9. Wskaźnik kąta ustawienia anteny nadawczej lub odbiorczej. 10. Wskaźnik kierunku wiatru w stacji pogodowej. Czy wystarczy?

[@AdamMaszynotwor]

Ciekawe - nie znałem tego rozwiązania

[@anizotropowy]

Codziennie się spotykam - pracuję w lotnictwie (400Hz właśnie tam występuje).

[@michamicha2060]

Za moich czasów już tylko enkodery. Świetna wspominając przydatna każdemu

[@michalpodroznik1979]

Pamietam z Encyklopedii Powszechnej PWN (wydanie z 1981r.) zdjecie selsyn: nadwczej i odbiorczej oraz krotki, syntetyczny opis dzialania tych elementów. Łezka sie w oku kręci.

[@elektrodatv]

Ciekawa sprawa, już kilka osób wspomniało ten fragment opisu z encyklopedii jako coś co zapamiętali, często zastanawiając się jak to działa.

[@kosh777]

Selsyny były stosowane we wskaźnikach położenia zaczepu transformatorów WN/SN (np. 110kV na 15kV). Kiedyś były na każdej stacji energetycznej gdzie był taki transformator. Obecnie zastąpione przez rozwiązania cyfrowe z kodem Graya. Była to prosta i niezawodne elektromechanika, która potrafiła działać bezawaryjnie przez dziesiątki lat. W przeciwieństwie do dzisiejszych rozwiązań, które się zakłócają, zawieszają, albo palą się w nich zasilacze impulsowe. Za to są 100 razy tańsze w produkcji, coś za coś. Były też układy różnicowe z trzema selsynami, gdzie selsyn różnicowy pokazywał różnicę kąta pomiędzy dwoma podłączonymi do niego selsynami zwykłymi.

[@elektrodatv]

Kolejne zastosowanie, dzięki! W komentarzach pojawiło się wiele znanych i mniej znanych zastosowań tych elementów.

[@matid8453]

jakiś czas temu połączyłem 2 silniki prądu stałego uzyskując podobny efekt nawet działało mimo że silniki wytwarzały bardzo małe napięcie

[@daniel13021]

W Nowym Saczu u znajomego sterowanie kotlownia byla zrealizowana na selsynach, dodatkowo na klatkach byly tablice informacyjne o tym jak pracuje kotlownia, zrealizowane wlasnie na Selsynach.

[@marcinz3343]

Tak. Miałem z nimi styczność na tłoczni wskazywały położenia kątowe suwaków starych pras korbowodowych.

[@tomaszzygmunt183]

Co prawda koledzy już wspomnieli o technice okrętowej, ale nieco niedokładnie... Selsyny długo były wykorzystywane w telegrafach między mostkiem a maszyną do przekazywania komend dla silnika głównego, drugim zastosowaniem, z którym się spotkałem, było wskazywanie kierunku wiatru w wiatrowskazie. Sama prędkość wiatru była wskazywana prądniczką tachometryczną pracującą jedynie na woltomierz jako obciążenie. Wracając do Selsynów w telegrafach, z telegrafu maszynowego był już za pomocą pneumatyki przekazywany żądany kierunek i prędkość obrotów silnika. Rozwiązanie dość trwałe i bezpieczne, miało jednak ograniczenia dokładności w tym zastosowaniu, na 16 letnim okręcie miewało swoje humory, a pozycje manewrowe z mostka nie do końca odpowiadały pozycjom manewrowym w maszynie i pojawiały się problemy z przechodzeniem przez obroty krytyczne silnika głównego. Ze wspomnianym przez jednego z kolegów zastosowaniu do przekazywania komend steru się nie spotkałem, miałem natomiast wielokrotnie okazję zobaczyć ster, którego położenie jako sygnał zwrotny było w ten sposób przekazywane i myślę, że to kolega miał na myśli. Żądanie zmiany położenia to już był sygnał na otwarcie jednego lub drugiego zaworu elektromagnetycznego i hydrauliczny system wykonujący tą zmianę. Parcie na ster jest tak ogromne, że żaden selsyn nie obróciłby sterem na statku napędzanym silnikiem... Niestety selsyny odeszły w zapomnienie i obecnie najczęściej pozycja steru jest przekazywana przez potencjometr, rzadziej enkoder.

[@Informatykwakcji]

🤘👍👍👍🎥💥 Mega fajny pomysł na film! Chylę czoła!

[@elektrodatv]

Dzięki! Kiedy nowy film u Ciebie na kanale? 😀

[@Informatykwakcji]

@@elektrodatv Coś ten kolejny film nie ma szczęścia, ale liczę, że na początku października powinien być... Będzie miło, jak znajdzie się chwila czasu, by wpaść...😀

[@Lechoslowianin]

Oczywiście, w szlifierkach do płaszczyzn sterowały nawrotami stołu. Widziałem je również w działach przeciwlotniczych

[@Robert_Kipiel]

Na statkach i okrętach były wykorzystywane w nawigacji mostek - maszynownia.

[@elektrodatv]

Dokładnie, często elementów wskaźnikowych mogło być kilka.

[@technics6215]

Nadal się używa selsynów w lotnictwie. W trudnych warunkach to jest znacznie pewniejsze rozwiązanie niż enkoder. Podejrzewam, że w nowych dużych statkach też je nadal stosują. I może w górnictwie, bo tam też pewność działania jest ważniejsza od kosztów. Selsyny można nadal kupić bez problemu. Podobnie jak kilkadziesiąt lat temu - współczesny śmiertelnik nic o nich nie wie.

[@Mariusz521]

Nie ma obecnie bardziej pewnych rozwiązań niż dobrze zabezpieczone sterowniki procesorowe i ich komponenty. Ale jest to rozwiązanie droższe bez porównania. Jeden przykład: w dobie komputerów jak byś chciał zrealizować namierzanie i śledzenie kilkudziesięciu celów wojskowych jednocześnie na selsynach? Oczywiście że byłoby to możliwe poprzez ogromne ustrojstwo, ale nie tak funkcjonalne i dokładne jak komputer. No i podstawowa wada: połączenia przewodowe... A przewód jest podatny na awarie (przerwa, przecięcie, temperatury etc.). Tym bardziej wiązki przewodów. W dobie komunikacji bezprzewodowej. Rozwiązania elektromechaniczne nie mają 5% funkcjonalności mikroelektroniki.

[@jozef1961ful]

Pamiętam, że układy selsynów wykorzystywano w wojskowych radarach, celem precyzyjnego nastawienia anteny nadawczej względem namierzanego celu.

[@chszarz1986]

Uczyłem się o tym w technikum. Lata 2002 -2005. Domyślam się, że już wtedy była to technologia przestarzała, ale w celach dydaktycznych warto mieć pojęcie jak działa takie urządzenie.

[@lukasgld]

No, a ja uczyłem się w technikum elektronicznym w latach 99-2004 i zero informacji o tym, albo nie było mnie na tej lekcji. Fajnie się eieiedzuec, że takie coś było. Ogólnie masa nie przydatnej wiedzy. Teraz poszedłbym na mechatronika lub coś koło tego.

[@mmkrk4071]

Stery na statkach były kontrolowany z użyciem napędów selsynowych.

[@tomekrv942]

Ja to widziałem w technikum elektrycznym. Skończyłem w roku 2000

[@rybianrybian7785]

Widziałem kiedyś na statku. To były lata 90 i byłem guwniakiem ale pamiętam bo Wojtek mi tłumaczył jak to działa. Pozdrawiam Stary Elektronik

[@tomm9387]

Ja trafiłem na ruskiej stacji radiolokacyjnej, selsyn przekazywał położenie anteny na na monitor.

[@krzysiekm1641]

Genialny

[@berniibernii2683]

Obrabiarki numeryczne lat 70-80 tych, wszystko na selsynach 😊

[@maciekrepka7521]

Żurawie żb 75/100 wskazanie kąta wysięgnika , w zeszłym roku wysyłalem 2 do przewiniecia , łatwo i tanio nie było

[@tombial4369]

Ja w latach 90- tych pisałem pracę dyplomową w technikum o selsynach

[@elektrodatv]

Czy udało się wtedy zrobić próby praktyczne z łączem selsynowym?

[@tombial4369]

Tak , mieliśmy taki zestaw na pracowni elektrycznej

[@Bartlomiej-ps3ms]

Jeśli na tarczy można by zainstalować cyfry lub litery to można by się tym już porozumiewać na odległość :)

[@elektrodatv]

Faktycznie dałoby się nadawać i odbierać kolejne znaki :)

[@scurekburek2092]

Ruskie wozy przeciwlotnicze Osa wykorzystywały na potęgę wskaźniki selsynowe do monitorowania położenia urządzeń, wyrzutni i dziesiątek innej aparatury, a elektronika była jeszcze lampowa. Może i staroć, ale to było projektowane na wojnę atomową, którą ZSRR planował nieść wolność i robotniczą równość na zgniłym zachodzie.

[@davidsanders9058]

Oj,przypomniały się lata szkolne i automatyka z lat 80-tych.Po upadku "systemu słusznie minionemu"wykonaliśmy ogromny skok w procesie budowy układów sterowniczych...ileż trzeba było nowych rzeczy się nauczyć.Pozdrawiam serdecznie.

[@elektrodatv]

Było wiele nowych rzeczy jednak jest duża szansa, że praktykowi łatwiej było je przyswoić na podstawie posiadanej już wiedzy.

[@davidsanders9058]

@@roberts5703 Nie bardzo wiem o co chodzi,o hybrydy?

[@davidsanders9058]

@@roberts5703 Chyba nie spotkałem się z tym,albo niezbyt świadomie.Zacząłem pracę na OBR w 89 ,czyli największy zamęt,gdy budowa nawet nieskomplikowanych układów wyglądała jak misja ratunkowa Apollo 13😀,czyli"macie to,to i to i trzeba zrobić coś takiego"😀.Później wiesz jak było,walka o przetrwanie i pracowałem w bardzo różnych zawodach.Pozdrawiam.

[@pikley8061]

"Mam pod sobą" suwnicę z lat 80'tych, selsyny tam zainstalowane są na bębnach lin. Obok stoją żurawie z lat 2000 na których już są enkodery.

[@StrzalaOstryPazur]

W czasach przedintetnetowych, gdy byłem tzw. gówniarzem czytałem o nich w encyklopedii PWN próbując sobie wyobrazić jak o wygląda na żywo 😊

[@elektrodatv]

Taki papierowy internet ofline, a i tak obrazek oraz trochę tekstu pobudzało wyobraźnię :)

[@StrzalaOstryPazur]

@@elektrodatv a jak :) To był pomysł na bezpomysłowe wieczory. Niektóre hasła przeczytane kilkanaście razy

[@marekdorobczynski1727]

Na statkach dawniej służył jako repetytor pozycji płetwy sterowej

[@motoleszno]

gdzie kupic taki selsyn?

[@elektrodatv]

Nowe są drogie, pozostają źródła części używanych z demontażu, portale aukcyjne krajowe i zagraniczne.

[@therednask]

Pierwszy raz widzę :) . Ciekawe , ciekawe

[@karolm94]

Pamiętam jak w technikum podłaczalismy selsyny. Zapomniane urządzenia.

[@krzysztofjojczuk1466]

czy lub jak zorganizować sterownie dwóch silników 230 v z płynną regulacją obrotów z jednego sterownika - tak by nie obciążać sterownika ...chodzi o podpięcie do silnika 230v z napięciową regulacją obrotów sterowanego przez sterownik tak by dodatkowo nie obciążać sterownika.... - sygnałem z pierwszego silnika jest napięcie od około 19 v do 230 v 50 Hz - czy selsyn do tego się nada i jak to zrobić - proszę o jakieś rzeczowe podpowiedzi..

[@elektrodatv]

Do płynnej regulacji obrotów silnika AC 230V może przydać się falownik.

[@pxb-retrofun]

Rotory do anten buły budowane w oparciu o selsyny.

[@brutek6]

Służyłem w marynarce wojennej i tam selsyny były wykorzystywane do sterowania okrętem. Coś na wzór przekładni elektrycznej

[@5Dale65]

Co się stanie jak przytrzymasz jednego paluchem i obrócisz drugiego? Podejrzewam że to byłaby pierwsza rzecz jaką bym zrobił gdybym dostał to w łapska ☺ Czy po zabraniu palucha przesunie się do odpowiedniej dla drugiego pozycji? Może zostanie w "nowej" pozycji na stałe? Czy może ten drugi nie da się obrócić? Spalą się uzwojenia? 😂

[@matanjagiz4248]

Tyle pytań. Min tez te weszły w głowę. A autor to olał...

[@elektrodatv]

Rzeczywiście prąd rośnie gdy przytrzyma się ośkę selsyna, po puszczeniu wraca w odpowiednie miejsce.

[@matanjagiz4248]

@@elektrodatv A jak przetrzymasz dłużej to ominie "krok" i bedzie przesuniety w fazie?

[@elektrodatv]

@@matanjagiz4248 może tak być, jednak te selsyny ciężko było "przekręcić" stawiały duży opór.

[@RadioMalopolska]

Ja tak mam antene kierunkowa sterowana zcdomu zmienia kierunek a pokazuje gdzie jest wykierowana

[@michalwojtass1769]

Przydało by się info dlaczego już się ich nie stosuje - podejrzewam że energochłonność choć ciekawe jak wielka

[@pikley8061]

Było to powiedziane pod koniec odcinka. Wyparła je elektronika czyli mniejsze elementy, np. w postaci enkoderów.

[@multilatek]

Antena obrotowa radiokompasu RK5 na samolotach MiG 15, 17 i IŁ- 28 dawała selsynem informację o swoim położeniu. Byłem radiotą w ITWL. Boże, kiedy to było?

[@elektrodatv]

400Hz i selsyny to często tematy związane z awioniką, były długo obecne w takich zastosowaniach.

[@piotrpieronek5526]

Sa, stosowane do dzisiaj przez niektórych amatorów krotkofalowcow do sterowania położeniem anten kierunkowych. Swego czasu bardzo dużo tego typu wskaźników pozyskiwalo się z demobilu wojskowego.

[@brys555]

Mam takie coś w przydasiach. Niestety na 400 Hz. Ruszyło wprawdzie na 50 Hz ale się nagrzewa w kilka sekund i można popsuć.

[@elektrodatv]

Źródło 400Hz można by zrobić z transformatora sieciowego którego uzwojenie wtórne podłączone jest do wzmacniacza akustycznego, na którego wejście podany jest sinus 400Hz a selsyn podłączony do uzwojenia pierwotnego?

[@brys555]

@@elektrodatv Można. Myślałem nad czymś podobnym, ale że nie mam na razie zastosowania to się na myśleniu skończyło.

[@tomaszt4045]

Czy mogą się rozjechać?

[@elektrodatv]

Mogą np. przy zbyt dużym obciążeniu mechanicznym.

[@RandyBoobandy]

przede wszystkim to służyły jako zaczepy do bumbulatora

[@elektrodatv]

To dość mało znane zastosowanie 😉

[@Norb3rt71]

a czy może selsyny nie były wykorzystane w któryś klockach Lego Technic? Dwa połączone bezpośrednio kablem "motorki" obracały się jednakowo...

[@elektrodatv]

Chyba nie, dla selsyna potrzebne byłoby zasilanie AC, wytworzone z DC dostarczanego przez baterię.

[@Norb3rt71]

@@elektrodatv nie wnikałem(nie otwierałem), ale w "lego nxt" wystarczyło połączć bezpośrednio dwa silniki kablem i kręcąc jednym obracać drugi o ten sam kąt i sporą siłą na drugim. Jak pilot kablowy bez baterii

[@elektrodatv]

Dzięki za opis, musieli zastosować inne rozwiązanie upraszczające wykorzystanie w lego nxt.

[@Norb3rt71]

@@elektrodatv że też mnie nie skusiło... otworzyć ;)

[@R4F4ELLO]

ciekawe czy były jakieś uchyby w przekazywanym położeniu.

[@elektrodatv]

Były, to właściwie rozwiązanie elektromechaniczne. w układzie połączeń wykorzystywane były często elementy RC poprawiające działanie układu.

[@k4be.]

Błąd pozycji zależał głównie od dokładności wykonania maszyn, i od oporów ruchu wału odbiornika.

[@elektrodatv]

@@k4be. no tak trudno tu mówić o kroku gdyż to rozwiązanie analogowe jednak czynniki, o których piszesz wpływały na precyzję działania.

[@pomocnyinaczej4221]

wystaczy przelacznik i mamy elekryczny silnik z opcja wlaczenia blokady dyferencjalu :D

[@elektrodatv]

No powiedzmy 😉chociaż małych 4x4 przeniesienie napędu na tył jest przewodem do silników elektrycznych.

[@glupaweczka]

W odtwarzaczu VHS takie coś widziałem

[@elektrodatv]

To było jakieś wiekowe urządzenie?

[@glupaweczka]

@@elektrodatv tak dość stare

[@Fabi....]

Ciekawostka, nie słyszałem nigdy o czymś takim. 🤔

[@elektrodatv]

Tak teraz to już ciekawostka o tym jak kiedyś radzono sobie bez elektroniki.

[@Fabi....]

@@elektrodatv Co nie znaczy, że jeszcze się z tym człowiek kiedyś nie zetknie...

[@davidsanders9058]

@@Fabi.... Niektóre układy,obecnie zastąpione przez sterowniki PLC,śniły mi się latami😀.Diagnostyka była tak trudna,że mózg parował i bardzo się cieszę,że prawie ich nie ma😀.Elektronika wyparła selsyny,ale to był bardzo sprawny i niekłopotliwy układ.

[@Fabi....]

@@davidsanders9058 Ja pamiętam z czołgu T-72/PT-91 jako nadajnik prędkości był komutator dający 3 fazy, w liczniku był silnik 3fazowy napędzający licznik. :)

[@davidsanders9058]

@@Fabi.... Czyli taki układ tachoprądnicy.Akurat militaria często wykorzystywały przestarzałe rozwiązania z trochę innych powodów.Ale tak ogólnikowo to polski przemysł w latach 80-tych stawał się w wielu dziedzinach skansenem technicznym nawet na tle innych komunistycznych krajów.

[@listonoszpat233]

Czyli selsyn to taki elektryczny wał ? :-)

[@elektrodatv]

Można tak powiedzieć :)

[@franciszekzielony]

Powinniście tak samo filmy robić jak odpowiadacie na stronie. W stylu: było już o tym na KZbin, znajdź sobie 😂😂😂

[@gracjanstanosky9698]

Dziwne, niby taki madrala a playlisty w kolejnosci nie potrafi ustawic. 😉

[@elektrodatv]

Dziwne playlisty zawsze tutaj miały takie ustawienia, a jakie mogą mieć?

[@gracjanstanosky9698]

@@elektrodatv Na przyklad takie, gdzie odcinki sa wyswietlane od najstarszego do najnowszego?

[@gracjanstanosky9698]

@@elektrodatv Nagrac Ci film, jak ustawic filmy w playliscie od najstarszego, czy w koncu sam ogarniesz?

[@bratekdylowski2250]

ze sobom... qrfa do szkoły wracaj

[@6666600066666]

Ciekawe. Za komuny to pewnie była supertajna cudowna technologia.