English word "QUEEN" and Polish word "ŻONA" 'wife' are related! (English subtitles)

► FACEBOOK / ciekawostkijezykoznawcze
► INSTAGRAM / ciekawostki.jezykoznawcze
scenariusz, prowadzenie, montaż, opracowanie graficzne - Kamil Pawlicki
źródła:
Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
Terence R. Carlton, Introduction to the phonological history of the Slavic languages, Columbus, Ohio 1991
Rick Derksen, Etymological Dictionary of Proto-Slavic Inherited Lexicon, Leiden-Boston 2009.
Robert S.P. Beekes, Comparative Indo-European Linguistics. An Introduction, 2nd edition, Amsterdam 2011.
Robert S.P. Beekes, Etymological Dictionary of Greek, Leiden-Boston 2009, s. 291-292.
Benjamin W. Fortson IV, Indo-European Language and Culture: An Introduction, Chichester, U.K. - Malden, MA 2004.
Robert Frost, Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej, t. 1, tł. Tomasz Fiedorek, 2018
Guus Kroonen, Etymological Dictionary of Proto-Germanic, Leiden-Boston 2013.
J.P. Mallory, D.Q. Adams, Encyclopedia of Indo-European Culture, 1997, s. 648.
The American Heritage Dictionary of the English Language - The American Heritage Dictionary Indo-European Roots Appendix (ahdictionary.c...)

Czy pamiętacie jeszcze Ciekawostki? ☺ Bo Ciekawostki nie zapomniały o Was i dzisiaj spieszą do Was z nowym odcinkiem - niespodzianką 👑 Dziś będzie o królowych, żonach i innych kobietach 👰 Ostatnimi czasy byłem mocno zajęty doktoratem, dlatego dawno mnie nie było. Dzięki za cierpliwość ☺Czy wracam do częstego publikowania? W tym momencie jeszcze nie - potrzebuję jeszcze kilku miesięcy na skończenie doktoratu. Ale zaraz potem - tak! A tymczasem przygotowałem odcinek specjalny. A prawdopodobnie niedługo będzie kolejny 🙂 FAQ: • „Małżonka” też jest pośrednio związana z „żoną”. Jest to zapożyczenie ze staroczeskiego „malžena” 'żona ślubna' (w opozycji znaczeniowej do 'konkubina'), to zaś było częściowo zapożyczeniem, częściowo kalką ze staro-wysoko-niemieckiego złożenia „mâlwîp” 'żona (ślubna)', w którym: - „mâl” oznaczało 'umowę, kontrakt (tu: ślubny)' (stąd też dzisiejsze niemieckie „Gemahl” 'małżonek') - „wîp” oznaczało 'kobieta, żona' (stąd dziś niemieckie „Weib” - negatywne określenie kobiety; pokrewne jest też np. angielskie "wife" 'żona') Cząstka pierwsza została zapożyczona jako „mal”, a cząstka druga została przetłumaczona jako „žena”. Czyli „małżonka” to taka 'żonka kontraktowa' 😉 • Angielskie „wife” ‘żona’ jest, jak napisałem wyżej, spokrewnione z niemieckim „Weib”. Oba pochodzą z pragermańskiego *wībą. Tyle że wcześniejsze pochodzenie tego pragermańskiego *wībą jest mocno niepewne. Próbuje się je łączyć z tocharskim "kip/kwīpe" 'żeńskie genitalia' i albańskim "cipë" 'srom, błona dziewicza' (to ostatnie - mimo podobnego brzmienia - raczej nie ma związku z pewnym polskim wulgarnym określeniem żeńskich genitaliów), i na tej podstawie niektórzy rekonstruują praindoeuropejskie *gʰu̯ibʰ- 'żeńskie genitalia' - ale są z tym problemy formalne. Jeśliby jednak tak było, to znaczy, że "wife" ma niezbyt pochlebne początki (trochę zresztą podobnie jak zapewne polska "kobieta"... pochodzenie tej ostatniej jest bardzo niepewne, ale wiele spośród propozycji etymologicznych wywodzi się od określeń niezbyt pochlebnych). • Angielskie „woman” 'kobieta' też jest związane z „wife” 'żona'. Bardziej to było widać w staroangielskim, gdy 'kobieta' brzmiała „wīfmann”, co było złożeniem „wīf” ‘kobieta’ i „mann” ‘osoba, człowiek’, a zatem oznaczało w całości coś w stylu ‘osoba żeńska’. • Imiona „Gwen” i „Gwyneth” nie pochodzą od rdzenia *gu̯en-, ponieważ mają pochodzenie nie germańskie, lecz celtyckie, konkretnie: walijskie. W językach celtyckich głoska *gu̯ przechodziła w „b”. A zatem słowa pochodzące z *gu̯en- powinny mieć „b”. I rzeczywiście, mają: np. po walijsku kobieta to ‘benyw’. Natomiast walijskie „gw” pochodzi z kolei od praceltyckiego *w, a to od praindoeuropejskiego *u̯ (te *w i *u̯ wymawiało się tak samo, tzn. tak jak dzisiejsze polskie „ł”, to tylko kwestia różnych konwencji zapisu). W walijskim istniał przymiotnik „gwyn” ‘biały’, w rodzaju żeńskim „gwen” ‘biała’. Pochodził on od praindoeuropejskiego rdzenia *u̯ei̯d- widzieć (o którym mówiłem w odcinku 9) - znaczenie przeszło zapewne od ‘widziany, jasny’ do ‘biały’. Imię Gwen bywało skrótem od różnych imion walijskich, np. Gwendolen (zapewne ‘białowłosa’) lub Gweneira (‘śnieżnobiała’). Pochodzenie imienia Gwyneth nie jest pewne, może pochodzić od „gwyn” ‘biały’, a może od nazywa hrabstwa Gwynedd w Walii (którego pierwsza część może z kolei pochodzić od praindoeuropejskiego *u̯ei̯dh- ‘las, miejsce dzikie’). Dla dociekliwych: • W językach słowiańskich zazwyczaj słowa ‘kobieta’ są jakoś ze sobą powiązane: - w czeskim, słowackim, chorwackim, serbskim i bułgarskim „žena” może znaczyć zarówno ‘kobieta’, jak i ‘żona’ - w słoweńskim „žena” to ‘żona’, a „ženska” (czyli słowo pochodne od „žena”) to 'kobieta' - w ukraińskim istnieje archaiczne słowo „žoná”, a także utworzone od niego (standardowe dziś) słowo „žínka” - oba mogą znaczyć zarówno 'kobieta', jak i 'żona' - w białoruskim istnieje archaiczne słowo „žaná”, a także utworzone od niego (standardowe dziś) słowo „žonka”, znaczące ‘żona, kobieta’ oraz (także utworzone od niego) słowo „žančyna”, znaczące ‘kobieta’ - w rosyjskim „žená” to ‘żona’, a „žénščina” (czyli słowo pochodne od „žená”) to ‘kobieta’ • W języku ukraińskim istniało trochę podobne zjawisko do przegłosu polskiego: „e” przechodziło w „o” przed spółgłoską twardą, ale pod warunkiem, że przed nim stało *č, *ž, *š. Stąd właśnie ukraińskie archaiczne „žoná” (podobne do polskiego). • Na filmie podaję tylko praindoeuropejski rdzeń *gu̯en- ‘kobieta’, nie podaję całego praindoeuropejskiego słowa. Mianownik liczby pojedynczej tego słowa rekonstruuje się *gu̯én-h2 lub *gu̯én-h2-s, gdzie "gu̯en-" to rdzeń, "-h2-" to przyrostek, a zero lub "-s" to końcówka. Dopełniacz to *gu̯n-éh2-s, gdzie "gu̯n-" to rdzeń, "-eh2-" to przyrostek, "-s" to końcówka. Już po tej różnicy mianownika i dopełniacza widać, że to słowo jest bardzo archaiczne, ponieważ występują w niej alternacje rdzenia (w mianowniku "gu̯en-", w dopełniaczu "gu̯n-") i przyrostka (w mianowniku "-h2-", w dopełniaczu "-eh2-"). • Pragermańskie *kwenǭ ‘kobieta’ (o którym mówię przez chwilę podając przykłady pochodzących od niego słów skandynawskich) pochodzi bezpośrednio z pie. *gu̯énh2(s). Natomiast pragermańskie *kwēniz ‘żona’ (o którym mówię najwięcej) jest bardziej skomplikowane, ponieważ pochodzi z formy opartej na tzw. stopniu wzdłużonym, *gu̯ēn- (z długim *ē). Formacje oparte na stopniu wzdłużonym nie były w praindoeuropejskim zbyt częste. W tym wypadku mamy ją poświadczoną tylko w językach germańskich, więc trudniej podać jej dokładne uzasadnienie. Propozycję wyjaśnienia podaje w swoim słowniku pragermańskim Guus Kroonen (s. 316-317). Biorąc pod uwagę na przesunięcie znaczenia od ‘kobieta’ do ‘żona’ pisze on, że mógł istnieć pragermański czasownik *kwenan- ‘żenić się, wychodzić za mąż’, od którego utworzono imiesłów oparty na stopniu wzdłużonym (tzw. gerundivum vṛddhi) *kwēni- ‘mająca wyjść za mąż’, co z czasem stało się rzeczownikiem *kwēniz ‘żona’. Jeśli tak było, byłby to podobny rozwój znaczeniowy do tego, jaki nastąpił w sanskryckim słowie „bhāryā́” ‘żona’, które pierwotnie znaczyło ‘mająca być zabrana’, od czasownika „bhárati” ‘nieść’. To wyjaśnienie jest możliwe, ale jednak mocno hipotetyczne (brakuje danych do jego potwierdzenia). • Prasłowiańskie *žena ‘kobieta; żona’ kontynuuje pie. *gu̯én-h2(s), ale przy tym została (zapewne na etapie prabałtosłowiańskim lub wcześniej) „przerobiona” na tzw. rzeczownik a-tematowy, czyli na nowszą formację, która w pewnym momencie (gdzieś w trakcie rozpadu języka praindoeuropejskiego) stała się bardzo produktywna, tzn. tworzono wiele nowych słów przy jej pomocy, a wiele dawnych słów (zwłaszcza takich, które postrzegano jako „żeńskie”) przerabiano na a-tematowe. To dlatego dziś po polsku większość słów rodzaju żeńskiego kończy się na „-a”. Zresztą to „przerabianie” widać nie tylko w językach bałto-słowiańskich, lecz także np. w językach celtyckich, gdzie mamy praceltyckie *ben (archaiczne) obok *bena (przerobione) ‘kobieta’. • Na filmie mówię, że wśród kontynuantów rdzenia *gu̯en- „wszędzie jest g”. Jest to - jak napisałem - uproszczenie i skrót myślowy, ponieważ: 1. Są słowa, które miały *g (nie *k), ale później ono przeszło w co innego, jak choćby prasłowiańska *žena. Ale także np. sanskryckie „jániḥ” ‘kobieta’, gdzie dawne *g uległo tzw. palatalizacji indo-irańskiej. W ogóle sanskryt jest ciekawym przykładem, ponieważ z jednego praindoeuropejskiego słowa zrobił dwa: od tematu „mocnego” (obecnego w mianowniku, bierniku i wołaczu), tzn. *gu̯en-, pochodzi właśnie „jániḥ” ‘kobieta’ (tutaj *g stało przed *e, więc uległo palatalizacji do „j”). A od tematu „słabego” (obecnego w pozostałych przypadkach), tzn. *gu̯n-, pochodzi „gnā́” ‘bogini’ (tutaj *g stało przed *n, więc nie uległo palatalizacji). 2. W tym momencie filmu nie powiedziałem jeszcze, że w praindoeuropejskim było, ściślej rzecz biorąc, nie „zwykłe” *g, lecz *gu̯, czyli g labializowane (wymawiane z jednoczesnym zaokrągleniem warg). W językach bałto-słowiańskich i indo-irańskich, które podałem jako przykłady, rzeczywiście tej labializacji nie widać, bo tam głoski labializowane po prostu straciły labializację. Natomiast widać ją we wspomnianych formach celtyckich: praceltyckie *ban i *bana ‘kobieta’. Tutaj *b kontynuuje właśnie głoskę labializowaną. I w zasadzie w grece też powinno być „b”, ale tutaj akurat zaszło najpewniej tzn. prawo Cowgilla: dawne *o przeszło w *u i spowodowało delabializację („odwargowienie”) *gu̯ do *g, stąd „gynḗ”. Choć istnieje też zachwana forma dialektalna „baná”. 3. Pominąłem tu języki tocharskie, które w ogóle straciły opozycję bezdźwięczne/dźwięczne. A w dodatku zaszła tam palatalizacja dawnego *k do „ś” (podobnego do polskiego „ś”), dlatego w tocharskim A mamy słowo „śäṃ” ‘kobieta, żona’, w tocharskim B - „śana”.

[@Applestripe]

Oczywiście że pamiętamy!

[@joannaa7721]

Pamiętamy🥰

[@dziarskihenk8798]

kurła wincyj!

[@ElBiałogard]

Pamiętam

[@marcinmaksymalny3046]

Dzięki za to co robisz🙏

[@kacperkonecki1373]

Wystraszyłem się, że autor porzucił z jakiegoś powodu nagrywanie na tym kanale, ale dzięki Bogu możemy oczekiwać powrotu tego jakże ciekawego kontentu

Bardzo dziękuję za miły komentarz i za cierpliwość w oczekiwaniu! :)

[@thejesterjester]

Można powiedzieć że jesteś kontenty. Ja zresztą też 🙂

[@odszczepciesie5128]

Tak, dzięki Latającemu Potworowi Makaronu jest ten kontent

[@Maciek_W]

@@odszczepciesie5128 Smacznego!

[@wojtylawinkorgawryluk]

myślę, że tak było z wieloma, zwłaszcza że odcinki miały w zwyczaju informację o finansowaniu (chyba), więc dłuższa mogła oznaczać fiasko eksperymentu... na szczęście ekspertem nie jestem i racji nie miałem!

[@zlosliwa_menda]

Kto by się spodziewał, że mem "all women are queens!" ma tak solidne lingwistyczne podstawy.

Zaprawdę, głęboka mądrość w memach drzemie 😀

[@ThomasMikstacki]

😅👍

[@janjohnny4945]

@ ciekawe jest to słowo biblijne "zaprawdę"

[@profesorinkwizytor4838]

@ Swoją drogą słyszałem, że przedrostek "wo-" w słowie "woman" sam w sobie oznacza "kobietę". Po co więc dodano to "-man"? PS Mój pan od matmy w gimnazjum mówił, że nie powinno się mówić, że "półprosta to jest taka prosta, która...", bo to trochę jakby powiedzieć, że "kobieta to jest taki mężczyzna, który..."....

[@_Rozgniatacz_mend]

@@janjohnny4945 i to drugie, niebiblijne "mem".

[@jakubgorzynski566]

TAK, DOCZEKAŁEM SIĘ. jest mi niesamowicie miło że mogę słuchać o ciekawostkach językowych, brakowało Pana

Bardzo dziękuję za cierpliwe czekanie i miłe słowa! :)

[@user-jj2on8jy1e]

@ ale się wstrzeliłeś? ale czy naprawdę warto wspominać tą pedosatanistyczną kazirodczą rodzinę? a wiesz, że w 2013 roku to właśnie Elżbieta2 i Benedykt16 zostali skazani po 25 lat bezwzględnego pozbawienia wolności za zbrodnie na indiańskich dzieciach z Kanady? nie chcę opowiadać wszystkiego ... zdradziłem tylko część zakończenia tej historii

[@lysy071990]

@ czy to wielki powrót :)?

[@max_me_is]

I love watching polish guy explain indo-european word connections. I'm a native russian speaker, living in Moscow, so it is interesting to see how related our languages are. ( With each video I understand more and more polish now, psssst, dont tell the Putin)

It's very nice to here that! Thanks a lot for the comment! (btw, I'm planning to put English subtitles soon, perhaps it will be a bit easier for you :) ). Meanwhile, in two weeks I'm beginning the second year of my Russian course :) Perhaps you know similar Russian channels and you could recommend me something?

[@max_me_is]

@ English subtitles are really appreciated! I like to watch "Микитко сын Алексеев", he has a lot of videos on the history of the russian language, some comparative linguistics too. He also speaks polish, some of his videos have polish subtitles

[@Jean-fh9we]

Микитко even speaks Polish, which I think is really cool

[@AnnaAlfaDiva]

I jest jeszcze "żenszczina" 😉 po rosyjsku, wybaczcie brak klawiatury w cyrylicy ❣️🤗

Thanks a lot, I'll look there! Meanwhile, I have just put English subtitles :)

[@Artur_M.]

Niezmiernie cieszę się, że ten kanał powrócił!

Bardzo się cieszę, że Pan się cieszy! :D Dziękuję za cierpliwość!

[@mioszjaroszewicz9146]

Rok minął od ostatniego filmu a my dalej czekamy na więcej!

[@AleksanderJanus.]

Śnię!? Czy Pan Kamil wrzucił wreszcie film!? 😂 Poproszę o udostępnianie filmów częściej! :) Zdrowia!!!

[@altaa7513]

Tyle czekania

[@AleksanderJanus.]

@@altaa7513 Tak…

Będę się starał! 😊 Dzięki i wzajem zdrowia!! 😊

[@Semiremida]

Ojej!!! Super, że Pan dalej tworzy. Bardzo brakuje mi nowych odcinków. Szczerze mówiąc rozpalił Pan we mnie ciekawość do językoznawstwa. Proszę nie przestawać!!

Dziękuję serdecznie! 😊 Odcinki będą! Baaardzo się cieszę, że udało mi się Pana zainteresować językoznawstwem!

[@jakubgwozdz5952]

O mój Boże, już myślałem że nowe odcinki nigdy nie wrócą, miałem wątpliwości czy nie zrezygnować z subskrypcji, ale uznałem że ten kanał jest na tyle ciekawy, że to by była wielka strata jakbym o nim zapomniał. No i sie doczekałem🥳

Bardzo się cieszę, że Pan pozostał! Dziękuję za wytrwałość! :)

[@patrykstarfish274]

Mam nadzieje że ten kanał nie umarł bo jest w nim wiele potencjału i bogatej wiedzy

[@joannaa7721]

O rany, jest Pan😍😍😍 A właśnie z mężem ostatnio rozmawialiśmy, że szkoda, że nie ma nic nowego na kanale, ale wiernie nie odsubskrybowałam i doczekaliśmy się😍 Dziękujemy i powodzenia w doktoracie!

Dziękuję serdecznie za życzenia i za wierne czekanie! 😊

[@garguleckamienny]

Kochanie, wstawaj, Ciekawostki Językoznawcze wrzucił nowy film

[@minjosof]

Rel

[@mohhie]

bardzo lubie te serie!

Bardzo się cieszę! :)

[@majakuliczkowska9987]

Ale super , że Pan wrzucil nowy film! Uwielbiam treści na tym kanale i baaaardzo chetnie oglądałabym częściej. Zawsze mnie zaskakuje, jak pozornie niepodobne do siebie słowa okazują się być spokrewnione. Pozdrawiam!

Dziękuję za komentarz, bardzo się cieszę! :) No właśnie czasem to jest tak, że to podobieństwo trochę widać (np. polskie "godny" - angielskie "good"), a innym razem nie widać go na pierwszy rzut oka, ale jak ma się świadomość pewnych ogólnych procesów w tych językach, to można takie pokrewieństwa znaleźć. Pozdrawiam również!

[@dulinDis]

Dziękuję za kolejny bardzo fascynujący filmik. :). Dla takich treści warto wchodzić do sieci.

Dziękuję za komentarz! Bardzo mi miło! 😊

[@DrBaba1094]

Thank you so much for this video! It's super interesting! I hope to see more soon :D (Good luck with the PhD!)

Thanks a lot! There will be more soon! 😊

[@ImperatorGrausam]

Love what you're doing Kamil. Not many channels on KZbin focus on etymology in particular, and it's a great topic. BTW, if you please, continue adding these subtitles to any future videos. I don't speak Polish and I think the content you post is appealing to all language lovers around the world.

[@maslobutter3151]

Więcej, częściej !!!

Dzięki! Będzie!

[@sensei1991]

Życzę zatem owocnej pracy nad doktoratem, oraz z niecierpliwością czekam na pełnoprawny powrót jednego z najwartościowszych kanałów po polsku na KZbin :)

Bardzo serdecznie dziękuję! 😊

[@eduardomolinov]

I love your videos, even if I barely understand them. The Indo-European connection unites us.

Thanks a lot! I'm planning to put English subtitles soon - I'll let you know.

I have just put English subtitles - if you want, have a look! :)

[@eduardomolinov]

@ Just seen! Loved it.

[@adrianpietrzak4209]

Tęskniłem za tym ♥️

[@ArtogTV]

Super👍🏾 właśnie tego brakuje na polskim YT

Bardzo dziękuję! 😊

[@npr7029]

Czekamy na więcej! Ten kanał to złoto!

[@motorolnik9945]

Czy mnie oczy mylą! Nie wierzę! :D Ludzie!, on wrócił! :DD

[@walterweiss7124]

the return of the King

[@makualdaka]

WIELKI POWROT NAJLEPSZEGO KANALU NA YT!!!!!!!!

[@tomaszwatkowski1616]

Pan jest niesamowity!!!!

[@damianp.584]

szok i radosc w jednym! wreszcie pan powrocil z totalnie interesujacym materialem. prosze tworzyc dalej! pana filmiki sa mistrzostwem. dziekuje za pana prace i mam nadzieje, ze czesciej bedzie pan publikowal filmiki. pozdrawiam!

Bardzo dziękuję za miłe słowa! Będę się starał! Pozdrawiam również!

[@rayan69pl]

Ostatnio robiłem porządki w subskrypcjach i zastanawiałem się co zrobić z tym kanałem bo straszna cisza w eterze. Na całe szczęście się doczekałem. Proszę o częstsze wrzucanie materiałów! 🙏

Dzięki za danie Ciekawostkom szansy! 😀 Będą częściej! (choć - tak jak pisałem w przypiętym komentarzu - na razie jeszcze nie tak super często, no ale na pewno częściej niż ostatnio!)

[@rayan69pl]

@ Trzymam kciuki bo na prawdę miło posłuchać tych ciekawostek :)) Całe szczęście kanał nie umarł !

[@letsgrajmy2157]

Bardzo się cieszę, że wrócił Pan do nagrywania, bardzo trudno ostatnio znaleźć wartościowy kanał na YT a Pana profil jest jednym z nich. Obiło mi się o uszy ostatnio, że angielskie "spruce" może pochodzić od zdania "z Prus". Może jakiś film o ciekawych teoriach językoznawczych, niekoniecznie prawdziwych? ;)

[@BartekSychterz]

O Jezu! Wrócił! Wrócił!

[@bloodstark16]

Dziękuję Pana za ciekawy materiał. Witam z Azerbejdżanu 🙋🏻‍♂️🇦🇿

[@zadennikt]

Wielki powrót 🤩❤️

[@FeezYx00]

Brakowało mi Pana! Zabieram się za oglądanie :)

[@martinfoxenterteyment]

Perfekt. Nie ma lepszego. Zazdroszczę wiedzy. Pozdrawiam Mistrzu.

[@lukasiewicz.painting]

Świetne jak za dawnych czasów!

Wielkie dzięki!

[@cronosvandust313]

Ojej! Jak bardzo się cieszę, że Pan wrócił! Życzę cierpliwości i powodzenia przy doktoracie, i nie mogę się doczekać kolejnych odcinków!

Dziękuję serdecznie! 😃

[@Przemox96]

Ja tylko tak przypomnę, że nadal czekamy na kolejny odcinek :D

[@bogdano.8131]

Dziękuję za świetne wytłumaczenie tych językowych pokrewieństw 👍

Dziękuję za komentarz i polecam się na przyszłość! 😊

[@mioszjaroszewicz9146]

Komentarz dla zasięgu, czekamy na więcej

Dzięki, będzie więcej!

[@jakiscossack8719]

Jeden z lepszych kanałów na yt. Szkoda, że już nic nie wrzucasz.

[@Macion-sm2ui]

Świetny kanał. Ten film wyświetlił mi się na głównej i postanowiłem obejrzeć. Od prawie godziny siedzę i oglądam resztę twoich filmów. Zawsze interesowały mnie tematy związane z etymologią i dawnym wyglądem języka - po części ze względu na ogólne zainteresowanie historią, a po części dzięki tacie, który zawodowo zajmuje się onomastyką i pisze artykuły oraz książki o pochodzeniu nazw miejscowości i zawsze znajdzie jakieś ciekawostki językowe. Będę wyczekiwać kolejnych filmów z niecierpliwością.

[@TheKubaHD]

Gigancie intelektualny czekałem z prąciem w dłoni na kolejny film, z naiwną wiarą i nadzieją, że będzie mimo przesłanek na to niewskazujących, a tu tymczasem spływa na mnie błogosławieństwo niejako w postaci tego cennego daru. Dzięki

[@krzysztofk7221]

Uwielbiam słuchać co z czego i dlaczego. Trzeba mieć łeb jak sklep by tak opowiadać 🙂 👍

Dzięki serdeczne! 😀

[@UnVers45]

W końcu długo wyczekiwany nowy odcinek!

[@Pies_wCzapce]

Powrót króla!

[@piotrrud6986]

Uwielbiam Pański kanał. Proszę działać dalej!

Bardzo mi miło! Dziękuję i będę działać dalej! 😉

[@TheKubaHD]

Błagam, załóż patronite i wroc do nagrywania Potrzebujemy Twojej twórczości maestro !!!!

[@ForestValleyGame]

Fajnie, że wróciłeś. Kanał umarł jak tylko go odkryłem :D

Fajnie, że zostałeś! 😊

[@gieroo]

Fajnie że wróciłeś

[@jutrzenka7503]

Bardzo czekam, aż pan wróci. To jest super kanal!

[@mikoajs6420]

Od razu dzień lepszy, DZIĘKI!!!!!

Bardzo się cieszę!! 😊

[@mank6230]

O jezu, nowy film! Myślałem że się tego nigdy nie doczekam😅 Taka mała prośba Bardzo lubie gdy pan w swoich filmach mówi o łacinie bo od 2 lat tworze swój własny język (którego nazwałem ~lekouerta~ czyt. Lekłerta) w którym bardzo inspiruje się różnymi językami - również łaciną Często jak pan mówi o rzeczownikach czy czasownikach, przymiotnikach itp. w łacinie to często pojawia się to w moim języku w troszke zmienionej (na standady tego języka) wersji albo też sposoby zmieniania się dźwięków w różnych stadiach rozwijania i rozdzielania się języków używam do np przypadków. Bardzo byłbym wdzięczny za więcej takich łacińskich czy starogreckich słówek ^^ Pozdrawiam z życzeniami zdrówka oraz pomysłów na natępne odcinki Taki tam 14 latek ze Śląska ♥️♥️

[@pawys6705]

Bardzo mnie zaciekawileś tworzeniem swojego języka i biorąc pod uwagę Twój młody wiek, bardzo zaskoczyłeś. Czy chciałbyś się podzielić skąd w ogóle taki pomysł? Może chcesz napisać jakąś fantasy książkę, gdzie będzie użyty ten język? :)

[@PauronStudios]

O królu złoty, chciałem dać lajka po obejrzeniu, a tu patrzę, że już przed obejrzeniem kliknąłem 😁

[@krzysztofdembowski4557]

Cudna sprawa, te ciekawostki! Oglądam i słucham z rozdziawioną gębą. Podziwiam. Gratuluję. Proszę o więcej!

[@ewelabc]

Kurcze, obejrzałam duszkiem wszystkie nagrania. Proszę o więcej, robi Pan świetny kontent! 🙌

[@PawelGuzkow]

Bardzo się cieszę, że pan wrócił, uwielbiam pana kanał.

Dziękuję, bardzo mi miło! 😊

[@szymon5078]

uwielbiam ten kanał, super że wróciłeś

Dzięki wielkie!

[@albonwm5795]

Fascynujące! Z nieciepliwoscią czekam na kolejne filmy

Dziękuję bardzo! 😊

[@piotrzotkowski4729]

Uwielbiam! Więcej!

[@carskipisarz]

Wrócił pan jak miło

[@szymonucki994]

Cieszę się, że ten kanał nie jest martwy. Liczę, że autorzy zdecydują się na częstsze publikowanie filmów

[@bartowilk6487]

Co za powrót! Więcej takiej tematyki i stylistyki. Więcej! WINCYY!

Dzięki! Bedzie winyj, bedzie!

[@xFurashux]

Teraz dopiero sobie uświadomiłem jak mi brakowało tych filmików.

[@exodus9144]

Doktorat doktoratem, ale mogłeś chociaż coś co 2 miesiace wrzucić, i tak sie cieszę z tego, że wrócileś. Szczerze? to myślałem, że nie żyjesz czy coś.

[@LBS39]

Boże, tak się cieszę że wróciłeś ❤️

Dzięki! Cieszę się, że się cieszysz! :D

[@marcinbaryka1490]

Super, że Ciekawostki wróciły!

Dzięki! 😊

[@jacekdobrowolski9115]

Taka niespodzianka ! Cieszę się z możliwości obejrzenia kolejnego filmu. Jak zawsze ciekawie, merytorycznie i zabawnie.

Bardzo dziękuję za miłe słowa!

[@Spacey_key]

Chryste ty żyjesz!

[@cogoniema]

Jak nazywa się żona Herkulesa? Frau Kules.

[@ponyriow333]

Już się bałem, że nigdy nie nadejdzie dzień premiery nowego odcinka na tym kanale

[@TheAnimaition]

Po prostu: super!!!!, dziękuję.

[@malkaviana22]

Dziękuję za video, naprawdę wspaniały kanał Pan prowadzi. Jestem Białorusinką i uczę się polskiego już 1,5 roku, naprawdę zakochałam się w ten język I lubię ciekawostki dotyczące pochodzenia słów.

[@renatakocełuch1234]

Dziękuję za kolejny wspaniały odcinek. Pozdrawiam serdecznie i czekam na następne 🙂

Dziękuję bardzo za miłe słowa i za wierne śledzenie "Ciekawostek"! 😊 Również serdecznie pozdrawiam!

[@Diaana888]

Jak zawsze super, dzięki za powrót

Dzięki! I dzięki za wierne subskrybowanie!

[@bart9123]

Świetny odcinek, cieszę się, że trafiłem na twój kanał. Super opowiadasz, dobrze się tego słucha i co najważniejsze - nie jest to nudne! Oby tak dalej. Pozdrawiam!

Bardzo się cieszę! 😊 Wielkie dzięki za komentarz i też pozdrawiam!

[@minjosof]

Dziękuję Panu za świetny filmik! Bardzo brakowało mi twoich filmów. 😊 Jest Pan częścią powodu dla którego zaczynałam się uczyć język polskiego jako czwartego języka i dlaczego bardzo interesuję się językoznawstwem. Mam nadzieję, że kiedyś będę ją studiować na uniwersytece! Pozdrawiam z Kanady

[@cogoniema]

Jesteś moim guru i wierzę, że wyjaśnisz także to słowo. :)

[@walterweiss7124]

bhagwan, bałwan ;)

[@antonibartnik8343]

Bardzo tęskniłem

[@gramityle9835]

No co za, szkoda, że jest na polskim YT tak mało programów o etymologii, a nawet tylko 1. Publikuję ten komentarz w Święto 3 króli roku 2024 z nadzieją, że ta seria jeszcze wróci.

[@glawix2886]

On wrócił!!! Kolejny wspaniały, interesujący film. Bardzo lubie tamie ciekawostki

Bardzo dziękuję!! 😊

[@Quxer0721]

Miłe zaskoczenie i całkiem ciekawy odcinek. Nie spodziewałem się takiego połączenie tych dwóch słów. Interesujące jest też to, że słowa zmieniają swoje znaczenia w różne sposoby, czasem uszczegóławiając znaczenia, a czasem przekształcając. Dla tego przykładu z żoną to mi pasuje, jakby kiedyś mężczyźni po prostu zwracali się o żonie, jako "moja kobieta". Z czasem mogło to przejść na małżonka i wrócić do żona w formie skróconej. Dodatkowo nie zastanawiałem się nad pochodzeniem słowa ginekologia. Wiedziałem, że chodzi o naukę ze względu na koncówkę logia, ale bez znajomości znaczenia słowa sam bym się nie domyślił. Mam nadzieję, że nowe odcinki będą się pojawiać na kanale. Przynajmniej częściej niż raz na rok 😉.

Dziękuję za komentarz! Tak, zwykle nazywa się to specjalizacją (zawężeniem) znaczenia i generalizacją (rozszerzeniem) znaczenia. Obiecuję, że będą częściej, mam nadzieję, że znacznie częściej 😉

[@LingwistycznyPunktWidzenia]

Słowo "wife" oznaczało w staroangielskim "kobietę".

Czuję się jakbym spotkała długo nie widzianego dobrego przyjaciela 🙂 Takie to dziwne, że są takie ciepłe uczucia do osoby która mnie na oczy nie widziała 😁 Też chciałam dodać swoją cegiełkę 🙂 ogromnie się cieszę z powrotu, był przeze mnie długo wyczekiwany. Dziękuję za pracę

Jej, to chyba najmilszy komentarz, jaki dostałem, dziękuję serdecznie! 😊 I dziękuję za wyczekiwanie! A może kiedyś udałoby nam się spotkać niewirtualnie i zobaczyć nawzajem? 😊 Pozdrawiam!

[@elzbietaborysawska4134]

Fajny kanał, warto zapoznać się z językiem, którym posługujemy się od narodzin. Super są te wszystkie etymologiczne wycieczki.

Bardzo się cieszę, dziękuję bardzo! 😊

[@karolinamagnowska6695]

Wspaniale, że aktywność na kanale wróciła! Z niecierpliwością czekam na kolejne odcinki!

Dziękuję! Będą! 😊

[@chestnutshade_lynx]

Hurra! W końcu nowy film! 🎉😊

[@Wladywlostok]

super odcinek, dziękujemy za powrót!

Dzięki wielkie! :)

[@ryksaabcd2510]

Bardzo się cieszę, że Pan powrócił na YT i czekam niecierpliwie na kolejne odcinki. Buziaczki. A może jest coś ciekawego w pochodzeniu słów buzia i buziaczki? Bo z żadnym innym słowem mi się nie kojarzą.

[@paweniewiarczuk3864]

Mega! Dzięki!

[@emes76]

Genialne. Czekałem na nowy odcinek i się doczekałem 😀

Bardzo dziękuję za cierpliwe czekanie i za miłe słowa! 😊

[@EfMIPL]

Dziękuję za odcinek i czekamy na więcej!

Dziękuję bardzo! Będzie więcej!

[@BialaChorwacja2012]

Super, że Pan wrócił z produkcją po przerwie. Jesteśmy ciekawi kolejnych odkrywczych dla mnie jako widza produkcji. Życzę dużo sił i motywacji przy produkcji i dzielenia się tą cenną wiedzą.

[@szkoajezykowawings1197]

No nareszcie wróciłeś człecze z dalekiej podróży! Już się nie mogłem doczekać.

Dziękuję za cierpliwość w czekaniu! 😊

[@aleksandertopolski895]

Mógłbyś częściej robić materiały, aż za dobrze się tego słucha

Dziękuję bardzo! Będę się starał! 😊

[@norbertwocial3466]

Dziękuję że Pan wrócił czekałem fest

Dziękuję, że Pan czekał! 😊

[@sator666666]

Świetny wykład.

Bardzo dziękuję! :)

[@czaroo0888]

Te filmy przypominają mi o moich Olimpiadach Lingwistyki Matematycznej z czasów liceum... Co bym wtedy dał za takie źródło wiedzy do przygotowań. Serdecznie pozdrawiam Autora i życzę owocnej pracy nad rozprawą doktorską!

[@aztekiumbot5189]

Bardzo ciekawe. Interesujące byłoby jeszcze pochodzenie słowa korona lub tron. W wielu językach brzmią podobnie.

Dziękuję! O słowie "korona" było już kiedyś w formie pisemnej: www.ciekawostkijezykoznawcze.pl/korona/ Co do "tronu" - te słowa brzmią podobnie, bo ostatecznie wszystkie te słowa wywodzą się z greki, od "thrónos". Choć dalsze pochodzenie tego "thrónos" jest niejasne. Robert Beekes w swoim "Etymological Dictionary of Greek" twierdzi, że wygląda to na słowo przedgreckie (tzn. zapożyczone od języka ludów nieindoeuropejskich, które zamieszkiwały tereny Grecji przed przybyciem Greków). Złośliwi mówią, że Robert Beekes o bardzo wielu słowach tak twierdzi :P Ale fakt, że ten przyrostek "-ono-" jest problematyczny i nie ma jasnej indoeuropejskiej etymologii.

[@aztekiumbot5189]

@ Ok. Bardzo mnie jeszcze interesuje pochodzenie słowa "Proszę, Prosić". Dlaczego np to samo słowo oznacza wiele czynności w naszym języku. Np. jak ja komuś coś daję, to mówię "proszę", jak ja chcę, żeby ktoś mi coś dał, też mówię (błagalnie) "proszę", jak kogoś nie dosłyszę to też mówię "proszę", też czasami mówimy "no proszę, jak pięknie to zrobiłeś". Przypuszczam, że to typowo słowiański wyraz mający związek z prosiakiem, świnią i żebraniem o jedzenie. Takie pierwsze skojarzenia....

[@TheAltair716]

Właśnie trafiłem na Pana kanał i obejrzałem wszystkie filmy, nie mogę się doczekać nowych! Mam nadzieję, że częstotliwość publikacji wzrośnie, bo kanał jest niesamowicie ciekawy i wartościowy.

Bardzo się cieszę! Będę się starał ją zwiększyć 😊Dziękuję za miłe słowa!

[@zbigniewwendorff4989]

Niezwykle ciekawe !!!! Dla mnie to zupełnie nowa dziedzina wiedzy - pasjonująca .