Euskal Literatura, kostunbrismotik modernotasunera

Nolakoa zen gerra aurreko literatura? Zeintzuk izan ziren euskarazko literatura modernizatu zuten lehen literatur lanak? Zer ezaugarri zituzten? Bereziki 50.-60. hamarkadetan ipiniko dugu begirada. Bideo honetan ez dira ageri euskarazko lan guztiak, euskal literaturaren modernizazio-prozesuan mugarritzat hartu izan diren batzuk soilik datoz. EIMA 2.0. proiekturako prestatutako bideoa.
***
Ahotsak Ikasgelan webgunean bideoarekin lotutako proposamen pedagogikoak:
ikasgelan.ahot...

[@alexlasa4230]

Oso interesgarria. 70tik aurrera gaur arterainoko literaturari buruzko bigarren parte bat egin zenezaketeen. Gaur egungo euskal literaturak prososamen oso interesgarriak ditu irakurzaleentzako. Besarkada handi bat eta eskerrik asko zuen lan gogorragatik!

[@elartistafrustrado.1814]

Euskaldunak Euskal / Erdal - Herriko Bideoak direnean zer gutxi izaten dira ikusten dutenak, egia da nik ere orain arte ez naukala ikusita eta Orixe eta bere Euskaldunak liburuari buruz irakurtzen nagoela hau aurkitu dutela eta idatzi oraindio gutxio da egiten dutena euskaldunak halako Bideotan (egia da baita ere, gauza batzuek nahi diotelako argitu Saizarbitoriari, idazten nagoela). Bideo hau ikusi dutenean jakin dut Saizarbitoria´ren lehenengo liburua idatzi zuena " Egunero hasten delako " izan zela eta liburuak edo eleberriak, bortxaketa, abortoa eta lesbianismoa direla jartzen duen gaiak irakurlearen aurrean lehelengo aldiz, bortxaketa nozki, gaizki egindako gauza bat denean ez da konpontzen liburuan, baina beste bihak ondo irtetzen dute, alde batetik abortoa egiten diote nahi eta Suitzan egin (oso urruti) eta beste aldetik emakume bihak ipintzen dira bizitzen etxe berdinean eta ondo hori ere, eleberrian asken bihak konpontzen dira eta irakurleari gazteak baziren ondo irudituko zaien beste bihak ondo jutea, horrela bukatzea gertaerak, eta nik esan daitekena da Errealitatean baino hobeto bukatzen dela fikzioan, eta ez dakit esan behar zuen zer gertatu zen orduan, bera jun zenean. Irakurri dut liburu onetaz, ez zuela ospe haundirik izan eta orain gaztelaniaz atera behar dutela edo atera dutela, eta nire galderak dira, zergatik? lehelengoa delako? ospe gehiegirik ez zuelako izan? euskeraz ez zutelako ondo ulertu? baina gogoan eguki, liburuan ez ipini behintzat, Bideoan esaten duzuna. X´era jun zinenean 14 edo 15 urte zenituela hori gertatu zenean, ez dut uste bi bider gertatuko zenik halakorik, niretzat oker ez banabil hori ???? urte inguruan gertatuko zen, orduan nahaztu egingo zinen eta 17 edo 18 urte izango zenuen jakinda noiz jaio zinen. Eleberriko historia eta gertatu zena, esan duten moduan Errealitatean askozere Gogorragoa izan zen, gertatu zen hori zuk hartu zenuen sormenari eta fikzioari hasiera eta bidea emateko eta hori ondo dago, baina gorago esaten duten moduan, uste dut hobe zela beste ezer ez esatea, ba fikzioa, fikzioa da bai, baina Errealitatea? ba horixe bera da Errealitatea !! Zerbait dakien baten batek, entzutzen badizu Bideoan litekena da ez ulertzea zer nahi duzun esan edo zer gertatu zen orduan, ba zihur asko ezda izango berak entzundakoa eta badaezpada horregatikan idatzi hau egitea, baina oso Gogorra izan zelako hura, esaten dutena neurtu egin behar dut, nik entzunda daukatelako eta neri esandako moduan gertatuko zelako gertatu zena, baina Ez dut nahi gehiegi sartu Zaurian eta bakarrik esango dut argitzeko : 1 - Ez dutela uste bortxaketa izan zenik. 2 - Ez zen izan eskopetakin. 3 - Ez dut uste abortatzea nahi zuenik. 4 - Emakumea da hil zena (buruaz beste egingo zuen, esaten duen bezala) 5 - Baina umea j . . . z . . eta horregatik kontuz zer esaten denakin. / Hau baino gehiago ezin dut esan eta zalantzan egon naiz esan edo ez esan. Hasieran esan duten moduan, zoritxarrez euskaldunak gutxi izaten dira hau moduko Bideoak ikusten dutenak, baina kasu hontan eta esan duenakin berak, eta esaten dutenagatik nik argitzeko, ia nahiago dut inork gehiagok ez badu ikusten.