Ewolucja zbroi HUSARSKIEJ, czyli wszystko o staropolskim SUPER-PANCERZU

Podoba Ci się ten materiał? Dołącz do mecenasów Encyklopedii Staropolskiej na Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
Zbroja husarska to jeden z najpiękniejszych i najbardziej funkcjonalnych pancerzy w naszej historii.
W powyższym odcinku Encyklopedii Staropolskiej, cyklu filmów o dziejach i kulturze Rzeczpospolitej Obojga Narodów, opowiadam jak na przestrzeni prawie 150 lat ewoluował ten wyjątkowy przykład staropolskiego płatnerskiego mistrzostwa.
Zobacz też:
🎬 KARABELA, czyli piękna i drogocenna. SZABLA-symbol dawnej Rzeczpospolitej ➡️ • Bitwa pod Salis - zapo...
🎬 Encyklopedya Staropolska: nadziak - mordercza broń Sarmatów ➡ • Encyklopedya Staropols...
🎬 Encyklopedya Staropolska: dla szpanu lub dla krwi. Jak wyglądały szlacheckie pojedynki? ➡ • Encyklopedya Staropols...

[@DarekRybacki]

Czołem! :-) Z okazji 10k subskrypcji przygotowuje pierwszy odcinek z serii "Indagacje i responsy", czyli Q&A po staropolsku! :-) Zebrałem trochę pytań z poprzednich komentarzy, ale jeśli chcecie wiedzieć coś jeszcze - piszcie tutaj. Do usłyszenia! PS: powiem co to za czapka :-)

[@micia5703]

Jeśli byś tworzył grę to jaką i czym byś się wzorował

[@empe3332]

Jesteś może w jakimś bractwie albo drużynie?

[@kurek_ppfk8428]

Zadam kilka pytań: -Skąd pojawiła się twoja pasja do historii, co miało największy wpływ na to że postanowiłeś się nią zająć? -Jak oceniasz kierunek polskiego youtube względem historii, czy takie kanały jak IrytującyHistoryk, Historia bez Cenzury, Historia w 5 minut czy Thrashing mad są swego rodzaju konkurencją dla Ciebie czy raczej źródłem motywacji? -Dlaczego właśnie okres Rzeczpospolitej Obojga Narodów? -Czy rozwój kanału wpłynie również na poszerzenie w zakresie tematów pojawiających się na kanale? Np:Historię innych krajów z okresu RP ON? -Czy zajmujesz się rekonstrukcją historyczną? Jeśli tak to na jakich wydarzeniach można cię spotkać?

[@mateuszchramiec2900]

Jakie są Pana ulubione publikacje z zakresu polskiego bronioznawstwa?

[@dzikidzik4321]

Super materiał A tutaj pytanie do I&R ;) W jaki sposób zacząłeś się interesować historią, tj. zacząłeś czytać, obejrzałeś jakiś film ? W skrócie co pchnęło Cię w tym kierunku. a i jeszcze jedno Skąd czerpiesz taką wiedzę ? Książki, opracowania? Czy może sam prowadzisz jakieś badania ? Pozdrawiam

[@jerzybaczyk2769]

Husaria to chyba jedyna w historii formacja polska będąca najlepszym rodzajem wojska na świecie, dlatego dla nas tak ciekawa. Dowodem przewagi husarii nad WSZYSTKIMI rodzajami wojsk i armiami były piorunujące zwycięstwa nad Szwedami czyli najlepszą armią Europy w Wojnie Trzydziestoletniej. Przyczyn sukcesów jak zawsze w takich przypadkach było oczywiście kilka, także doskonała zbroja ale wszystko zaczynało się od indywidualnego wyszkolenia husarza czym zazwyczaj zajmowali się od dzieciństwa kandydata dziadkowie, o ile przeżyli podczas gdy ojcowie wojowali. Szlachta była sprawna w fechtunku i jeździe konnej indywidualnie ale co pokazały Piławce, Ujście i dziesiątki innych miejsc była tylko tłumem, nie zdyscyplinowanym wojskiem. To co decydowało o przewadze husarii jako formacji to taktyka ataku wykorzystująca jedyne w swoim rodzaju kopie - wydrążone w środku a więc lżejsze a przez to dłuższe od włóczni ówczesnej piechoty. Notabene także przeważająca długość macedońskich sariss czyli włóczni oraz dyscyplina była już w starożytności przyczyną wielkich zwycięstw Filipa i Aleksandra nad greckimi polis i Persami. Taktyka ataku długimi kopiami natomiast była także szczytowym osiągnięciem w tym zakresie wojsk konnych. Polegała na utrzymywaniu początkowo luźnej formacji co doskonale chroniło przed stratami od strzał i ognia palnego ażeby tuż przed uderzeniem na przeciwnika zewrzeć się ściśle tak że kolano ściskało w kolano sąsiada. Oczywiście mając w ręku kopię oraz cugle konia było sztuką cyrkową każdego z uczestników utrzymać taką zwartość w momencie uderzenia. W takim ustawieniu przejeżdżano po brzuchach wszystkim rodzajom ówczesnych wojsk. Najwybitniejszy wódz Europy XVII wieku najlepszej armii tego czasu czyli Gustaw Adolf zabronił po prostu mierzenia się swoim jednostkom z husarzami w polu ponieważ było to samobójstwo. Broniono się tylko spoza fortyfikacji. Na marginesie, spieszeni husarzy dzięki poziomowi wyszkolenia też byli pierwszorzędnym wojskiem. Husaria stała się jazdą paradną gdy na przełomie XVII i XVIII wieku z powodu rozkładu organizacyjnego państwa i problemów ekonomicznych zaprzestano utrzymywania i ćwiczeń zespołowych dużych formacji husarzy na co zwracali uwagę współcześni fachowcy. Husaria zaczęła być w trakcie Wojny Północnej nazywana przez Szwedów Karola XII z satysfakcją "pancernymi zającami"...

[@krzysztofdembowski4557]

Dziękuję za przeciekawy odcinek o naszej historii.👏👏👏🇵🇱

[@kolarz9aa]

Wielki szacun za to co robisz, pasja i sposób w jaki opowiadasz przyciąga wielu . Bez historii to jak ryba bez wody , mogą wymrzeć gatunki .

[@mechanikACC]

Słucha się z największą przyjemnością.

[@Obraz_i_Slowo]

"Indagacje i responsy" :)))) Genialny jesteś!

[@damakameliowa5712]

Wstyd się przyznać ale mi waszmości filmików bardzo brakowało.Jak zwykle świetna robota.Pozdrawiam.

[@lostinspace013]

Bardzo dobry filmik. Robisz świetną robotę, nagrywaj częściej.

[@tpw1376]

Świetny film. Doskonała lekcja historii.

[@Toranaga-ne1vm]

Bardzo ciekawe,jak zwykle 👍🙂

[@MisiuStudio]

Podziwiam, jestem pod wrażeniem. Opis wyważony, bez zbędnego idealizowania :)

[@Rugia-ox7hx]

Cudowny kanal. Ogromne dzieki.

[@szymonm.3724]

Jak zwykle świetny film!

[@nnia851]

Kolejny arcyciekawy odcinek i to w rocznicę moich urodzin! Świetnie się to ogląda, poproszę częściej, może mógłbym pomóc :) pozdraw!

[@moturmen4488]

Pełen szacunek dla wiedzy

[@PawelekDoss]

Witam :) no wreszcie kolejny odcinek :) szkoda że już bez wycieczek .

[@DarekRybacki]

Cały czas chodzę - zrobiłem ostatnio cały Szlak Tatarski na Podlasiu, teraz kończę Szlak Kartuski na Kaszubach. Trochę migawek wrzucam na mój Instagram: instagram.com/darek_rybacki/

[@maciejbeskidnick3626]

Wreszcie!!!!!!!

[@lechbolec-waesacz8872]

Dziękuję za odcinek. Mógłbyś powiedzieć coś o sposobie formowania chorągwi husarskich ? w jaki sposób to robiono, kim byli rotmistrzowie, kim byli Towarzysze, kim byli pocztowi, skład społeczny husarii (czy zdarzał się mieszczanin albo chłop w jazdach tak poważnego znaku). Pozdrawiam.

[@kurek_ppfk8428]

Jak widać warto wciąż wyczekiwać twoich produkcji! Kanał brnie swoim rytmem i tempem do przodu ale spokojnie bo jak Wisła taka czy siaka w opinii powszechnej bywała nieznana, tak finalnie to z niej największy zysk swego czasu spłynął!

[@jakubthomas8947]

Oby sił i chęci jak wody nie zabrakło jak to się ostatnimi czasy wiosna/latem dzieje w Wiśle... ;) Jestem subskrybentem, a KZbin już mi 2 powiadomienia pominął...

[@georgijczarny2464]

Super!!!

[@mateuszchramiec2900]

Pyszny film! Świetna synteza, podana w przystępny i rzeczowy sposób. Gwoli ścisłości, Bocheński winien być Zbigniew ;)

[@DarekRybacki]

Aj, racja! Przepraszam!

[@krzysztofkukla3561]

Gratuluję udanego odcinka! Widać iż posiadasz zasobną wiedzę którą dzielisz się w przystępny i fachowy sposób za co chwała ci za to! PS. Co sądzisz na temat dzisiejszej kultury polskiej i co mogła by zaczerpnąć z wieków przeszłych?

[@mikoajporaj3596]

Super

[@grzes1887]

8:01 świetne porównania

[@mateuszz1300]

Warto dodać, że zbroja rozkłada się na całe ciało, a plecak obciąża głównie plecy.

[@Mudiniada]

3kg porównuje do około 20kg(plecak około 3-6kg zaś zbroja 20-30kg)

[@Krios1988]

*Plecak ucznia, w wadze zbroi późno-husarskiej - bezcenne!*

[@Ivar818]

Najbardziej podoba mi się zbroja typu starszego. No cudna jest !

[@DarekRybacki]

Mnie tak samo, generalnie jestem miłośnikiem takiej "wczesnej" husarii i wydaje mi się ona o wiele bardziej interesująca niż ta późniejsza, z drugiej połowy XVII w.

[@Ivar818]

@@DarekRybacki późniejsza Husaria miała mniejsze sukcesy od wcześniejszej, i tak jak we filmiku powiedziałeś Husaria chętniej i częściej sięgała po zbroje na pokaz.

[@borowikszatanski4950]

Fajny kanał, to jest właśnie forma prawdziwego patriotyzmu.

[@Mudiniada]

Ok ale więcej się powinien o tym dowiedzieć, niektóre informacje są błędne. Chcę dodać że zbroja husarska waży 20-30kg jednak w porównaniu z plecakiem zbroja rozkłada ciężar na całe ciało a nie na barki jak jest w przypadku plecaka(plecak 3-6kg). Filmik ciekawy więcej takich filmów na KZbin by się przydało ale mam nadzieję że informacje będą w 100% prawdziwe.

[@prawdaswiata1091]

Nawiązując do tego materiału , bo naprawdę jest super - za co Dziękuję Panu , mam pytanie takie niby niepozorne - ale , dlaczego : nie ma w reprezentacyjny w wojsku , oddziału husarii która tyle zrobiła na przestrzeni dziejów .. to mnie zastanawia , czy aby taka formacja była zalegalizowana , to trzeba petycje z setkami podpisów ? czemu lub dlaczego , cały czas ta formacja jest pomijana w dzisiejszych czasach ? A inne są i mają się świetnie , mimo że to tylko pokazówka nie będę wymieniał , ale co to dziś wstyd , a kiedyś Duma ! Zapominamy o wszystkim kawałek po kawałku , i w ten sposób zatracamy siebie samych .. bo co to młodych obchodzi dziś tylko tel laproki gry , koszmar .. a ja powiem tak : Szacunek i Pamięć - bo bez tych ludzi , dziś nie byłoby nas .. Dziękuję raz jeszcze 👍

[@andrzejacowastogowne5188]

Czekam na film który w końcu pokaże taktykę husaria bo do tej pory to widzimy bezładna masę jeżdźcow tak by tyle bitew nie wygrali Pozdrawiam

[@krzysiekstaniak]

Witaj Wašć😁długo kazałeš na siebie czekać👍pozdrawiam

[@MyMayday77]

Najlepsza zbroja to moja Wiara w Boga, Ziomka który stoi obok mnie i nie opuśći nigdy, reszta to tylko błyskotki💪🇵🇱😁. Chwała husarzom i pozdro dla chuliganów, braci się nie traci, Hej Śląsk!!! Pozdro dla wszystkich kumatych😎

[@immortalis2124]

Klasa panie pozdrawiam

[@szymongorka900]

Jak zawsze ciekawy odcinek! 👍🏻 Co to za melodia w intrze?

[@DarekRybacki]

kzbin.info/www/bejne/rKeUdHVogMqmeaM

[@adriansmiley660]

Legenda głosi że Pan Rybacki powróci na jutuba

[@paweszewczyk7048]

🥇

[@owcelot2877]

Gdzie można taką czapkę zdobyć? (:

[@kretinovalentino8054]

Sztos

[@radekbiedron6571]

ciekawa czapka'

[@jakubbalicki8488]

Ciekawi mnie jak było z tą odpornością zbroi husarskiej na broń palną. Krótka lufa (pistolet) i mała naważka (1-2 g prochu czarnego) i kilkunastometrowa odległość... to rozumiem, że mogło zadziałać. Czyli potyczki z formacjami kawaleryjskimi. Ale co z piechotą z muszkietami gdzie naważka była nawet i kilkanaście gram i długa lufa pozwalająca "rozbujać" pocisk?

[@tobiaszkomorski5980]

No jeśli trafił (a nie było to proste) to do tych 50-70 mógł przebić zbroję, ale zależy jak trafił pocisk. Natomiast w większości walono w konie.

[@mjr.zapora3968]

Darku, pytanie, jak nazywa się czapka którą masz na głowie? No chyba że ktoś wie i mnie oświeci, dziękuję pozdrawiam

[@paulusmarcus6608]

Początkowo byli to "usarze" , "h" dodano stosunkowo późno, a pamiątką po tej nazwie jest nazwisko Usarz.

[@GemPassionpl]

3:25 co to za zbroja ? cudnie to wygląda

[@DarekRybacki]

Tak jak w podpisie - to zbroja typu anima, proweniencja włoska, była używana przez "wczesną" husarię - przełom XVI i XVII wieku. Jeździłem w takiej w czasach rekonstrukcyjnych ;)

[@piotrolszowkawujekpiotrek5384]

Ja w kwestii formalnej: materiał bardzo interesujący ale cały czas przewija się pewne nieporozumienie - w źródłach z epoki pancerzem nazywano miękką elastyczną ochronę, czyli na przykład kolczugę. Żeby nie miała wielkiego znaczenia, gdyby przeciwstawiano pancerza zbroi husarskiej podkreślając że jedno z drugim to dwa przeciwieństwa. Zdarzył się i taki zapis w którym zwolennik zbroi husarskiej mówi, że "pancerz to taka ochrona, przez którą rycerza nahajką można ubić". To tak tytułem uzupełnienia.

[@piotrolszowkawujekpiotrek5384]

Część zbroi, którą nazywasz pancerzem, epoce nosiła nazwę kirysu, na który składały się napierśnik i naplecznik. Co do samych Raców, to warto dodać, że kopie zapożyczyli od tureckiej ciężkiej jazdy A co do samej tarczy, to trwają o nią spory, czy wzięli ją Węgrzy od Turków czy Turcy od Węgrów. Charakterystycznym tureckim elementem było dekorowanie tarczy całym skrzydłem ptaka drapieżnego albo przynajmniej jego namalowanym wyobrażeniem. Zdaję się że Węgrzy woleli malować to skrzydło.

[@piotrolszowkawujekpiotrek5384]

Warto byłoby jeszcze podkreślić, że w czasach funkcjonowania było w Rzeczypospolitej regulaminu wojskowego określającego przepisowe uzbrojenie, po prostu w listach zapowiednich rotmistrz miał określone wymagania co do wyposażenia towarzystwa stającego pod znak, a każdy towarzysz uzbrajal siebie i pocztowych wedle chęci, możliwości i doświadczenia. Stąd rozmaite typy zbroi czy broni a każda sztuka inna. Elementów dekoracyjnych nie określano w ogóle, zostawiając je gustowi panów husarzy.

[@piotrolszowkawujekpiotrek5384]

Jeszcze takie jedno istotnie nieporozumienie które pokutuje powszechnie... Rozróżnienie na jazdę lekką i ciężką. Sprawa wydaje się prosta, jazda ciężka ma zbroje płytowe, blachy itd. jazda lekka ma co najwyżej kolczugi. Tak by się wydawało. Na tej husarię kwalifikuje się często jako jazdę ciężką... Którą nigdy nie była, bo jeśli porównać wagę wyposażenia husarza i rodzaj koni, to daleko im było do rajtarów... Co więcej - taki podział nie sprawdza również w innych okresach historii, bo jeśli porównamy uczestników bitwy pod Legnicą, to często mówi się o starciu ciężkich rycerzy z lekkimi Tatarami. Tyle tylko, że rycerze wówczas atakowali kopiami i używali kolczug i i pancerzy zbrojnikowych różnego rodzaju... A Tatarzy... Tak samo: też walczyli kopią, tyle że o innej konstrukcji, też używali pancerzy zbrojnikowych... A co do wagi i rozmiaru koni to różnice między XIII- wiecznymi koniami kopijniczymi a tatarskimi były znacznie mniejsze niż w późniejszych epokach. Podział na jazdę lekką i ciężką sprawi kłopoty także i wtedy, gdy uświadomimy sobie, że przed wprowadzeniem regulaminów wojskowych w obrębie tej samej służyli towarzysze zbrojach płytowych i pancerzach... Dlatego lepiej takie podziały oprzeć o funkcje na polu walki. Do jazdy ciężkiej zaliczano jazdę której zadaniem było przełamanie formacji wroga na polu bitwy. Jazdą lekką były formacje używane do zwiadu, atakowania i wojny szarpanej.

[@piotrolszowkawujekpiotrek5384]

Ostatnia uwaga: zgubiłeś się na wyglądzie zewnętrznym zbroi husarskiej, pomijając jej konstrukcje i wytrzymałość, przydałoby się też porównanie używaną przez kawalerię w typie zachodnim. A tutaj właśnie widać odmienność zbroi husarskiej.

[@marcinmruklik3433]

Mam pytanie..... Czy zbroja husarska nie przupominala z przodu czasem zbroi legionistow rzymskich?

[@Sowa74]

Ciekawy materiał, skąd Pan to wszystko wie? Studia historyczne? Pozdrawiam

[@DarekRybacki]

Wszystko to wiem... z książek ;)

[@ukaszgarstka3123]

Bardzo dobry materiał. Ale co do kapalinów husarskich to przedstawiłeś to tak jakby do lat 40 XVII one dominowały zamiast szyszaków husarskich. Rozumiem że w czasach bitwy pod kircholmem czy kłuszynem niektórzy husarze mieli jeszcze kapaliny ale szyszaki już w tych czasach dominowały.

[@midas5814]

może coś o numizmatyce? :)

[@midas5814]

oczywiście polskiej :D

[@DarekRybacki]

Zobaczymy, zobaczymy ;-)

[@user-xu3pd1jd4z]

skąd masz taką czapke?

[@phaedromus1150]

Ile filmów o tym nie ma, ile artykułów nie powstało o pancerzach jak i samej husarii, porzygać się można. Jakby inne wieki (prócz tych gdzie husaria istniała) nie miały miejsca. Ile można wałkować to samo i nie wychodzić za lub przed te ramy czasowe

[@DarekRybacki]

Cały cykl nazywa się "Encyklopedia Staropolska" i dotyczy Rzeczpospolitej Obojga Narodów ;)

[@phaedromus1150]

@@DarekRybacki Rzeczpospolita to jest również wiek XVIII, wiele osób pomija owe stulecie, bo przecież Polska upadła i tam nic nie ma, próżno na youtubach szukać czegoś o formacjach lub generałach polskich. Dlatego oburzyłem się, że znowu o tej husarii, że znowu nie wychodzisz nigdzie niż do tego XVII wieku (mówię o formacjach i/lub bitwach).

[@DarekRybacki]

Widać, że nie oglądałeś moich filmów - w przypadku tematów kulturowych czy bronioznawczych nigdy nie zatrzymuję się na XVII wieku. Zobacz materiał o podrywie, karabeli czy karacenie ;-) Pozdrawiam!

[@marcinmarcin7831]

@@phaedromus1150 wiek XVIII przypomina dzisiejszą pisowską, chyba ze ku przestrodze iż historia sie powtarza

[@sebastianmikolajczyk7147]

Na jedno pytanie pozostaje bez odpowiedzi . Czy Husaria miała swoje piękne skrzydła czy ich nie miała ? Wciąż podnoszone są wątpliwości w tej sprawie zwolennicy mówią ze były przeciwnicy mówia ze ich nie było a gdzie prawda ??

[@filiplenart9537]

Polecam Książkę Radosława Sikory ,, Husaria Duma Polskiego oręża " tam jest wyjaśnione 😉

[@papapinek5669]

Kocham ten odcinek. Ale co z rolką sztokholmską? Tam husarze są w kolczugach.

[@DarekRybacki]

Cześć, dzięki! W kolczugach, napierśnikach i z obojczykami na szyi, na zbliżeniach widać zresztą, że owe elementy płytowe mają symbolicznie przedstawione folgi :-)

[@papapinek5669]

Poza tym na obrazie Snayersa "Bitwa pod Kircholmem" rówież widać kolczugi, wskazywałoby to na to że równocześnie z tymi co wymieniłeś używano kolczug. Ewentualnie mogły to być pohusarzone chorągwie (jeszcze wtedy tak nie nazywane) pancerne.

[@papapinek5669]

Te uwagi wyrazam naturalnie z sympatia i wielkim uznaniem za ilość przekazywanej wiedzy. Jeden z moich ulubionych kanałów

[@separator88]

@@papapinek5669 pewnie to jest powód. przy polskim systemie szkolenia ta sama sooba mogła słuzc i jako husarz i jako pancerny. obie formacje sa ścisle związane ze szlachtą

[@DarekRybacki]

Zgadzam się z kolegami - kolczug używano bardzo chętnie, potwierdzają to źródła graficzne, ale i... poezja ;-) Tutaj fragment z Macieja Stryjkowskiego (1547-1593): "Żelazny mu kapalin otoczywał głowę, A pancerzem okryły brzuch kolca drutowe" ;-)

[@mariuszmatusz2447]

az zbroja łuskowa taka jaką miał Sobieski?

[@oficer011]

Zaraz zaraz. Niestety pojawia se mały zgrzyt. Ponieważ w książce Radosława Sikory "Husaria Duma Polskiego Oręża pojawia się niestety wzmianka o tak zwanej zbroi klasycznej przypisywanej sekretarzowi Wazy. Iż jest to zbroja z drugiej połowy XVIII. Szkoda tylko że sikora nie rozwiną swojej myśli ani nie rozpoczął badan nad samą chronologią uzbrojenia.

[@miynasty7611]

Za dużo w tak krótkim czasie, przez to dużo błędów, np czym różnili się usarze z Serbii od węgierskich. Wtedy byś wiedział że jednak używali zbroi.

[@typon1313aton]

szkoda, że nie wziąłeś w rozprawkę szablę husarską, jej ewolucję, funkcjonalność w boju - możliwości szybkich uderzeń w różnych płaszczyznach. Słyszałem, że jej forma szczególnie "wygięcie" było najbardziej optymalne ... ale nie wiem czy to prawda

[@DarekRybacki]

Szable husarskie różniły się między sobą, nawet w obrębie jednej typologii, więc ciężko mówić o jednej, optymalnej krzywiźnie ;)

[@wegerhalabast692]

Szkoda że nie zostało powiedziane jakie ceny były tych zbroi i koni w przeliczeniu na wsie.

[@graczgraczyk25]

anima ma akcent na pierwszej sylabie

[@kononbt]

Czy mi się zdaje, czy to kalwaria wejherowska?

[@DarekRybacki]

To jeszcze strzelaj która kapliczka ;-)

[@kononbt]

@@DarekRybacki strzelam, że kapliczka Wniebowstąpienia, ale głowy nie dam :)

[@DarekRybacki]

@@kononbt, dokładnie tak ;-)

[@wiosennywiosenny8611]

Jako część historii o której należy mówić... Tak ku przypomnieniu... i pewnej refleksji... Tylko prawda nas w końcu wyzwoli... Historia ukraińsko-polskich relacji w skrócie: 1648 - Ukraińcy mordują tysiące polskiej szlachty - powstanie Chmielnickiego 1768 - Ukraińcy mordują 100 tys. Polskich mieszczan i szlachtę - koliszczyzna 1817 - Ukraińcy mordują 2 tys. Polaków w Małopolsce Wschodniej 1918 - Ukraińcy strzelają do tysięcy polskich dzieci we Lwowie - Orlęta Lwowskie 1920 - Ukraińcy nie potrafią obronić Kijowa oddanego im przez polskie wojsko 1931 - Ukraińcy mordują wojewodę Hołówkę 1934 - Ukraińcy mordują ministra Pirackiego 1939 - Ukraińcy mordują setki polskich żołnierzy broniących Polski 1943 - Ukraińcy dokonują ludobójstwa - około 250 tys. Polaków - Rzeź Wołyńska UPA - nie da się dokonać dokładnej estymacji ofiar. Strona ukraińska zakazuje... 1944 - Ukraińcy mordują tysiące Polaków na Kresach Płd. Wsch. - czystka etniczna 1945 - Ukraińcy mordują tysiące Polaków na Podkarpaciu - czystka etniczna 1991 - Ukraińcy otrzymują pierwsze niepodległe państwo w historii - od ZSRR 2015 = 2015 2022 - już kilka milionów Ukraińców zamieszkało w Polsce… lub więcej Nigdy nie było żadnej przychylnej Polakom myśli na ukrainie. Od doktryny doncowa, ich “dekalogu” , później u.p.a itd… w założeniu było mor....dowanie Polski i Polskości. A poniżej odrobina ukraińskiej poezji - t.szewczenko - ich wieszcz narodowy - fragment poematu “Hajdamacy”… Skasują? Dajcie noża, siłę dajcie, Męki Lachom, Męki!!! Kary Lachom kary! Jak szalony, wiesza, pali, Sieka trupie ciało: Dajcie Lacha, dajcie 7yda! Mało mi ich, mało! Dajcie Lacha, krwi dawajcie! Mięsa z krwią i pianą! Były jeszcze rz..ezie np : Batoh , Humań - gdzie zam.ordowali bes.tialsko ok 20 tyś Polaków i 7ydów - Ich zbr...odnię na Polakach i 7ydach zdają się nie mieć końca...Jeszcze jako EsesGaliz.... "Halyczyna" SS Galizien - Huta Pieniacka, Chodaczkowo WIelkie, Prehoryłe, Smoligów, wieś Borów... a 26 dni temu zaatakowali nas znowu - Prz…odów...

[@danielmatwijow1940]

Nic w tym odcinku o zbrojach karacenowych :/ Niedobrze

[@DarekRybacki]

Przyjacielu, o zbrojach karacenowych nagrałem CAŁY osobny odcinek :-) Kliknij zanim skomentujesz :-) Pozdrawiam!

[@wiktor9684]

Już 400 lat temu potrafili stworzyć wygodny i dobrze wykonany pancerz, a jeszcze 25 lat temu WP latało w szelkach dusicielkach i plecakach kostkach :_:

[@empe3332]

Ale porownujesz zbroje jednostkowe produkty na zamówienie dla bogaczy z parcianym osprzętem dla odpowiednika chlopstwa zagnanego do wojska

[@DarekRybacki]

Zgadzam się z eMPe, właściwszym porównaniem byłoby wyposażenie np. piechoty rodzimego autoramentu tamtych czasów ;-)

[@tobiaszkomorski5980]

@@DarekRybacki mało tego. To porównanie żołnierza, którego życie było cenne i on sam opłacał swoją wojaczke(patrz husarz) vs szwej zagnany do woja z przymusu, którego czas życia na polu bitwy był ceniony nie więcej niż splunięcie oraz czas życia nie dłuższy niż 3dni. O czym więc mowa. Pozdro

[@reykberbet6453]

@@empe3332 ja bym to nazwal inaczej, oporzadzenie polskiego wojska zarowno 2 rzeczypospolitej jak i prl i 3 rzeczypospolitej bylo wozorowane na pruskiej armi z konca 19 wieku, te plecaki - kostki i oporzadzenie za wyjatkiem broni palnej. zreszta nawet w latach 80 to bylo prawie identyczne oporzadzenie armi prl, czech czy nrd

[@user-ey8bx7dp4e]

8:06 nie💀

[@dariusz_k._ladziak]

Zbroja typu młodszego - wojsko pogrzebowe?

[@zibi1125]

Datowanie zbroi z mosiądzami na połowę wiek XVII jest całkowicie błędne ,pojawiają się one dopiero z początkiem XVIII w

[@stahbaumer7688]

Wczesna husaria nie uzywala tzw.tarczy albańskiej?

[@TygrysSyberyjski-jq5ly]

Co do bojowych koni husarskich . Jedynym dokumentem zachowanym na świecie . Który wyraźnie i konkretnie stwierdza nazwę rasy konia używanego jako bojowy kopijniczy koń husarski który był użytkowany w bitwach . Jest dokument z wypowiedzią Hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła . Stwierdził on , iż Husarze użytkują w walce jako bojowego konia kopijniczego . Pochodzącego z Wielkiego Księstwa Litewskiego konia Żmudzina - Žemaitukas. Prywatnie Radziwiłł wolał konie cięższe i wyższe. Ale wielu Husarzy miało odmienne zdanie i użytkowało Żmudziny. Jest to jedyny potwierdzony na piśmie z epoki fakt podania konkretnej rasy husarskiego konia bojowego .Fakt ten odnotował dr Radosław Sikora w książce, ,,Husaria. Duma polskiego oręża na stronach 258-259. kzbin.info/www/bejne/iZmWeXVqhL-Xbbc @ .Pozdrawiam.

[@ukaszgarstka3123]

pod kircholem czy kłuszynem większość husarzy miała już szyszaki a nie kapliny . Panie Autorze

[@DarekRybacki]

Ciężko powiedzieć na czym się opierasz :) Z całą pewnością nie używali klasycznych szyszaków husarskich, które dzisiaj z tą formacją powszechnie kojarzymy. Na źródłach z epoki dominują papenheimery (Rolka sztokholmska) i właśnie "kapaliny" (w zasadzie to też są szyszaki, tyle że z otokiem kapalinowym, np. karta tytułowa "Pobudki zacnym synom"). W Livrustkammaren też dominują te dwa rodzaje hełmów, zapewne przejęte podczas wojny 1626-29, być może wcześniej. Pozdrawiam.

[@ukaszgarstka3123]

@@DarekRybacki nie doprecyzowałem. pod kircholmem czy kłuszynem bardziej popularnym typem szyszaka był już nie szyszak typu kapalin lecz właśnie szyszak typu papenheimar. w filmie przedstawiłeś to zbyt czarno biale jakby do lat 40 używali tylko kapalinów . zapewne pob byczyną tak jesczcze było ale moda jak wiadomo zmienia się płynnie. Po za tym super:) Rewelacje wynikają z bezpośredniej rozmowy z Radkiem Sikorą

[@stahbaumer7688]

Czyżby nie było odcinka poświęconego Polakom na Kremlu 1612???

[@marcych111]

dorzucę trzy grosze.. oto kilka zbroi husarskich z 1-szej połowy XVII w.. facebook.com/sergeyaugustt/posts/2427337190671377 facebook.com/sergeyaugustt/posts/1980505072021260 facebook.com/sergeyaugustt/posts/2127794770625622

[@Patryk128pl]

Jakby nie patrzeć to "anima" wciąż są zwane rakiem. xd

[@tankatachanka3516]

Hahaha XDD

[@paweandonisgawralidisdobrz2522]

Podział zbroi husarskich na starsze i młodsze jest bardzo uproszczony, nie oddaje prawdziwej różnorodności zbroi husarskich i całkowicie pomija większość konfiguracji i stylów.

[@DarekRybacki]

Otrzymuje wiele takich komentarzy: naukowe i kompletne omówienie typologii zbroi husarskiej to temat na porządną książkę, a nie 10-minutowy film popularyzatorski ;-)

[@szymonmarkowski9773]

Zbroja tzw. typu starszego jest datowana na lata 20-te XVIII wieku, a nie jak wcześniej sądzono na lata 40-te XVII wieku. Proponuję sięgnąć do jakiejkolwiek książki dr. Sikory o husarii, a tak niestety powstają i utwierdzają się kolejne stereotypy...typologia Bocheńskiego pochodzi sprzed II wojny światowej!

[@tadeuszmorgan4173]

Ale byk który dużo ryczy , dużo cieląt robi...

[@krisealsk9673]

Uprzejmie proszę o częstsze odcinki. I te hustę proszę zdjąć... to było modne wśród nastolatek 10 lat temu. Pozdrawiam i to nie jest hejt

[@pan4298]

Kurwa Darek jesteś w pyte