Heideggerowska czasowość pierwotna jako źródło etyczności - dr Radosław Strzelecki

Abstrakt:
Wykład ma na celu ekspozycję etycznego znaczenia koncepcji czasowości pierwotnej w myśli Martina Heideggera. Wbrew tradycji metafizycznej, operującej wykładnią czasu w perspektywie uprzedniego, niesproblematyzowanego rozumienia bycia, Heidegger stawia tezę, wedle której to bycie rozumiemy na gruncie czasu. Czasowość odsłania się tu w charakterze podstawowego egzystencjalnego określenia bycia człowieka, a czas znany metafizyce - czas jako narzędzie - stanowi jedynie pochodną owej pierwotnej czasowości. Tak rozumiana czasowość źródłowa umożliwia człowiekowi doświadczenie własnej skończoności i rozumienie jego bycia jako bycia ku możliwościom. W ten sposób sama wolność człowieka odnajduje swoją podstawę w czasowości, co należy ukazać zwłaszcza poprzez doświadczenie domagania się działania ze strony kairosowej chwili (w okamgnieniu). Wolność ta kulminuje w podejmowaniu własnych możliwości bycia i „w sprostaniu temu, że nie wybraliśmy innych i że wybrać ich nie możemy”. Wykład dopełni zatem analiza związku skończoności ludzkiej z egzystencjalną winą.
Bibliografia:
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 1994;
Heidegger M., Die Grundbegriffe der Metaphysik. Welt - Endlichkeit - Einsamkeit, Frankfurt am Main 1983;
Heidegger M., Grundbegriffe der Aristotelischen Philosophie, Frankfurt am Main 2002;
Heidegger M., Podstawowe problemy fenomenologii, tłum. B. Baran, Warszawa 2009;
Heidegger M., Pojęcie czasu, tłum. J. Mizera, „Principia” 1998, t. XX.
---
Wykład wygłoszony 31 maja 2019 r. w ramach cyklu "Wykłady Otwarte" w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Projekt sfinansowany z dotacji projakościowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego