Igor o Słowianach... #51. Tarcze wiklinowe - wyrabiamy i testujemy.

Przybliżamy i sprawdzamy hipotezę używania przez Słowian tarcz plecionkowych.
FILMY DO KTÓRYCH ODSYŁAM W TEJ POGADANCE:
Igor o Słowianach… #39. Miecz dla Słowianina
• Igor o Słowianach… #39...
Igor o Słowianach... #40. Rugia - bitwy morskie, korsarze i taktyka.
• Igor o Słowianach... #...
Profil kaletnika Imperial Leather Owl
www.facebook.c...
Wydawnictwo Triglav
www.triglav.com.pl
Strona osobista
igorgorewicz.pl/
Czołówkę serii wykonał Dariusz Szermanowicz, Grupa 13.
Użyto zdjęć:
Marka Kalisińskiego
Arkadiusza Rutkowskiego
Bartka Janiczka (Rekografia)
Jana Monkiewicza
#słowianie #tarcze #igorgórewicz #uzbrojenie #broń #piastowie #wojowie #wczesneśredniowiecze #bitwysłowian #drużyna #wojownicy #testy #wikingowie #łuk #włócznia

[@szawel90]

Kurcze, dlaczego tak wartościowe, merytoryczne materiały nie mogą się przebić.

[@tomaszbarczak7129]

W/g mnie tarcza zdała test, na krótko strzała nie przeleciała tylko utkwiła w niej na ok.30cm, wojownik by przeżył i mógł skutecznie kontratakować. Dodatkowo nie jesteśmy rzemieślnikami z ówczesnej epoki i nie mamy dostatecznej wiedzy jak poprawnie wykonać taką tarczę :)

[@zbyszekt3911]

Myślę, że tarcza byłaby o wiele skuteczniejsza jak by ją po konstrukcji wiklinowej obłożyć warkoczem, wykonanym ze słomy i na to dopiero naciągnąć skórę

[@1989zauber]

Ciekawa koncepcja i genialny eksperyment. Szacun za podjęcie tematu bez żadnych pewnych dowodów. Ciekawi mnie zastosowanie innego materiału na plecionkę typu zwykle gałęzie sprężystego gatunku drewna, innej skóry, dzik, tur, los, bydlo(skóry bydlęce krów pasących się cały rok na świeżym powietrzu były używane do produkcji siodeł jeszcze w międzywojniu) co do tarcz afrykańskich słyszałem że skóra świeża była obłożona krowim gnojem i po 1roku wyciągana i ubijana kamieniami.. Slawa słońcu perunowi I narodowi lackiemu czołem bracia i siostry ✊

[@michawisniowski3013]

Ptaszek był za oknem :) Tak ogonem nie machamy z byle okazji ;)

[@Igor_Triglav]

Haha, no oczywiście :)

[@04LxA25]

Kocisko trochę skradło szoł ;) ale treści przekazywane przez Igora same się broniły, nawet przy tak uroczym rozpraszaczu.

[@adamkowalski9559]

W Polsce jest też miasto Szczytno w woj. warmńsko-mazurskim. Niezwykle ciekawie położone wśród jezior, pagórków i lasów z bardzo bogatą przeszłością archeologiczną. Oficjalnie nazwa pochodzi od centrum wytwarzania tarcz na całą okolicę. A jeśli te tarcze miały kilka warstw skóry? 2-4. W tym jedna z dzika. Najlepiej zewnętrzna. Zwiększało to znacznie wytrzymałość bez większej zmiany wagi a zmoczenie warstwy zewnętrznej powodowało, że uzyskiwała ona właściwości sprężynujące, do tego mokra skóra jest śliska, co mogło powodować rykoszety czasem jeśli strzała nie szła idealnie prostopadle do tarczy. Sucha skóra warstw wewnętrznych wtedy wzmacniałaby tarczę konstrukcyjnie, poprzez ściskanie i walory obronne suchego i mokrego pokrycia sumowałyby się.

[@arturos25]

Ale to już raczej w czasach krzyżackich.

[@arturos25]

Kot był we wczesnym Średniowieczu zwierzęciem luksusowym. Zwykli ludzie trzymali po domach łasice.

[@Igor_Triglav]

:)

[@Wu-uf4dy]

Igor zawsze naj! Pozdro z Opola. W666

[@Igor_Triglav]

Bardzo dziękuję! Pozdrowienia!!!!

[@jozefwisniewski3913]

to co robicie jest dobrem narodowym

[@Igor_Triglav]

Dziękuję :)

[@arturos25]

Narodowym to mało powiedziane. Światowym! Przecież oni zajmują się wszystkimi Słowianami, a Słowianie zajmują jednak kawał świata... Zresztą, mówimy w tych filmach o całym europejskim wczesnym Średniowieczu, a w tym konkretnie o typach tarcz, używanych też później i także poza Europą.

[@patapatatai8366]

Hmm, to tylko rekonstrukcja. Myślę sobie, że rzemieślnicy głupi nie byli i taka tarcza była odpowiednio wzmacniana, jednoczesnie bez zbytniego dodawania wagi. Swoją drogą trochę przekichane jeżeli ostrze włóczni uwięzło głęboko w tarczy. Można było w odwecie zarobić w łeb toporem jak nic. :)

[@Losalpaqueros]

Igorze, jest już II kwartał ;) Jak zawsze super ciekawie :)

[@Igor_Triglav]

Tak, spóźniłem się o 7 dni. Rzecz w tym, że przygotowywałem to oczywiście wcześniej, ale inne bieżące "ciekawostki" rozepchały kolejkę i tak się wydarzyło.

[@politicalsigma199]

Bardzo ciekawy test. Jestem ciekaw wyników takowego, gdyby tarcza przykładowo była przykładowo podwójnie obciągnięta skórą, ewentualnie między tymi warstwami plecionki i skóry znalazłoby się nieco ubitej trawy (wypełnienie wewnętrzne trawami było chyba dosyć popularne we wczesnym średniowieczu i nie tylko, czy u słowian - nie wiem). Temat jak najbardziej godny uwagi.

[@Igor_Triglav]

Będzie wersja beta :)

[@boguslawgorgon8162]

Koleś ściemnia ,głosi bzdury wymyślone .Fakty są inne,.Lechia istniała jako imperium słowiańskie.

[@aktywniewterenie7851]

Cześć! Panowie. Przecie nigdzie nie napisano że nie robiono ich wzorem kałkanów. To raz. A dwa, wiadomo że "łymianie" łomotali się z Germańcami używającymi wiklinowych tarcz, gdzie na warstwie wikliny, była warstwa włosia, runo lub zbite siano. Pozdrawiam.

[@marcin4612]

przespałem 6 miechów twojego kanału ale jestem nadal i ogladam to co przegapiłem

[@Igor_Triglav]

Miło mi znowu gościć.

[@piotrkulpa8034]

I w tym momencie dochodzimy do rozwazan jak tymi tarczami operowano, jak walczono. Jak widac na filmach penetracja jest ale nie jest na tyle gleboka zeby nie moc uniknac uszkodzenia ciala, a biorac pod uwage ze wbita wlocznia jest ciezka do wyciagniecia, przeciwnik musial sie tez naglowic jak zaatakowac zeby nie stacic oreza. Topory ktore rowniez byly powszechne rowniez byly amortyzowane, wiec mozna powiedziec ze ten niedrogi osprzet, wlasciwie wykorzystywany, wykonywal swoja robote.

[@Igor_Triglav]

Tak jest.

[@Adam-pg7be]

Jeśli wiklina była by grubiej pleciona, może warstwowo, a użyta krowia skóra skrojona na trójkąty, które zachodziły by na siebie, testy mogły by okazać się bardzo ciekawe. Sugeruję też konsultację z kaletnikiem czy szewcem odnośnie nasączania skóry woskiem. Pozdrawiam serdecznie i dzięki za Twoje filmy.

[@marekgugu2676]

P. Igor wymiata 🤘🏻Jest Pięknie 👍🏻 👍🏻 👍🏻 👍🏻

[@Igor_Triglav]

Dziękuję :)

[@romankrasowski2964]

eksperyment odzwierciedlał działanie terczy zawieszonej i chroniącej np. plecy podczas ucieczki. ale w starciu tarcza miała tylko jeden punkt podporu skupiony w dłoni bądź na przedramieniu. oczywiście z płaszczyzny tarczy siła uderzenia przechodziła na punkty mocowania chwytaka i poprzez niego dopiero na dłoń, która jest końcem łańcucha biokinematycznego układu ręka - ciało. całość jest bardziej elastyczna niż w zaprezentowanym eksperymencie i mogłaby lepiej chronić właśnie przed strzałami, tym lepiej im grot dalej od środka. takie przemyślenia nasunęły mi podczas oglądania ale tak bym spróbował. laik, amator. pozdrawiam i oglądam.

[@kamilolszowka3551]

W bułgarskiej trylogii filmowej o Chanie Asparuchu jest wprost genialnie nakręcona scena, jak właśnie z pomocą plecionych tarcz wiklinowych południowosłowiańskie plemię Siewierców skutecznie odpiera najazd Bizantyńczyków. Rzeczona bułgarska trylogia filmowa o Chanie Asparuchu składa się z trzech części: I. Chan Asparuch I - Fanagoria - Хан Аспарух - 1981 II. Chan Asparuch II - Przesilenie - Хан Аспарух - 1981 III. Chan Asparuch III - Ziemia na zawsze - Хан Аспарух - 1981 I właśnie w trzeciej części zatytułowanej „Ziemia na zawsze’’ ma miejsce ta nakręcona z niebywałym kunsztem widowiskowa scena batalistyczna, w której to odziani jedynie w płócienne koszule i uzbrojeni jedynie w plecione tarcze wiklinowe i drewniane włócznie Siewiercy skutecznie odpierają najazd opancerzonych od stóp do głów i uzbrojonych w żelazne miecze bizantyjskich rycerzy. Scena ta jest tak widowiskowa, że na długo zapada w pamięć wszystkim oglądającym rzeczony film… Ten kto jeszcze nie widział bułgarskiej trylogii filmowej o Chanie Asparuchu niech bezzwłocznie naprawi ten błąd… Obowiązkowa pozycja dla wszystkich Słowianofilów!

[@michaelmyers478]

Te filmy są gdzieś dostępne po polsku, np z napisami?

[@kamilolszowka3551]

@@michaelmyers478 Można łatwo poszukać na google wpisując tytuł filmu i NAPISY PL.

[@rawa5457]

Najlepsze tarcze afrykańskie wyrabiano ze skóry hipopotama bo jest gruba i wyjątkowo odporna. Gdybym żył w IX wieku i chciał zrobić sobie tarczę to szukał bym na "obciągnięcie" porządnego odyńca. Skóra z dziczego karku jest jak pancerz czołgu T34. Dodatkowo dziki lubią czochrać się o okorowane pnie sosen "impregnując" sobie boki żywicą. Błoto, sierść, żywica tworzą na skórze dodatkowe opancerzenie. Taki skubaniec chodzi jak w kamizelce kuloodpornej. Z czego by oryginał nie był to najprawdopodobniej był z materiałów dostępnych od reki na miejscu, tym bardziej że nie były szczególnie trwałe w czasie.

[@kryniov111]

Okiem laika. Z racji ze skora jest doszywana a nie klejona az prosi sie zeby pod nia upchnąć jakis wypelniacz czy to slome, skrawki tkanin czy kory. Tak mi sie nasunelo ze mogla byc 3 wewnetrzna warstwa. Patrzac na waszą tarczę mysle ze taki wklad bylby w miarę łatwy do wymiany czy uzupelnienia nawet w warunkach polowych. A trawa znajdzie sie wszedzie wiec nawet nie potrzeba osobnego transportu materialu. Np mokre zbite owcze runo nie tak latwo przebić. Moze wlasnie polewanie woda dotyczylo tego dodatkowego skladnika. Pozdrawiam

[@Igor_Triglav]

Trafny pomysł. W swojej "O broni Słowian" przytaczam przykłady tarcz, który właśnie w ten sposób były materacowane, choć mowa o tarczach drewnianych. W każdym razie rozwiązanie stosowane w epoce.

[@thomasp.4649]

Plecione tarcze (bambus,rattan) są w Chinach,Azji używane do dzisiejszego dnia w RÓŻNYCH STYLACH Gong Fu/Kung Fu .⚔

[@denistur7669]

Простое правило, вижу Игоря - ставлю лайк

[@Igor_Triglav]

:) Dziękuję

[@mariuszpoleszczuk8177]

Bardzo ciekawa hipoteza! Za przemawia waga tarczy, przeciw skuteczność na przebicie włócznią i strzałą oraz niska odporność na warunki atmosferyczne

[@Igor_Triglav]

Tutaj skóra była stosunkowo cienka, będzie wersja beta, z zupełnie inną skórą i inaczej pleciony kosz. Tarcze drewniane zaś bez porównania łatwiej rozłupać toporem i mieczem (bo tych się prawie nie da). Każde rozwiązanie ma mocne i słabe strony.

[@mariuszpoleszczuk8177]

@@Igor_Triglav w takim razie czekam z niecierpliwością na wersję beta

[@maciekp3646]

Z tym polewaniem woda mogło oto chodzić że wiklina puchła zaciskając splot.

[@Igor_Triglav]

Tak, i do tego sucha skóra ściąga i wygina tarczę. Ale jednocześnie staje się miękka i jak widać, znacznie łatwiejsza do przebicia.

[@tomskibowski8464]

Bardzo ciekawe. Chcemy więcej. Myślę, że 2 warstwy skóry z jakimś separatorem (na przykład z plecionki z cienkiej wikliny - to nie dodało by wiele wagi) bez problemu zatrzymały by strzałę. Można by wtedy mieć zmoczoną warstwę zewnętrzną a suchą wewnętrzną i połączyć właściwości obu. Tak czy owak chcemy więcej! Doczytałem, że ktoś już proponował (tylko z separatorem z trawy - myślę, że cienka wiklina lepsza). Także, panie Igorze, do roboty!

[@Igor_Triglav]

Tyle, że analogia do warstwy z trawy jest, chociaż przy tarczy drewnianej, a do proponowanej nie. Jak już pisałem gdzieś pośród komentarzy, do testów nadają się hipotezy zbudowane na przesłankach źródłowych, inaczej li a rozwiązań jest ogromna i popełniamy błąd anachronizmu.

[@tomskibowski8464]

@@Igor_Triglav W sumie racja. Tylko że, jak się taką tarczę namoczy, to trawa nie nasiąknie i nie będzie ciężka? A może skóra wewnętrzna mogła by być z dzika, ale ze szczeciną? Też spełni rolę separatora, nie nabierze wody, a do tego będzie tłumić siłę uderzenia. Tylko, po Twojej uwadze, nie wiem, czy znów nie była by to zbyt daleko posunięta pseudo-rekonstrukcja 🤔🤔🤔 W każdym razie czekam na testy tarczy w wersji 2.

[@chwalec]

Przydała by się trzecia warstwa pomiędzy skórą a wikliną. Taka warstwa tłumiąca. Zwinięty w słoneczko sznur ze słomy przyszyty do wikliny? Wtedy taka tarcza co do zasady działania była by jak obecny pancerzy kompozytowy w czołgach. No i imacz po cięciwie kopuły tarczy.

[@aleksandermularski1192]

Jakby użyć grubszej skóry, np. świńskiej lub wołowej i zrobić z niej dwie warstwy, tarczę upleść zdecydowanie gęściej, to pewnie strzały, a może i słabsze uderzenia dzidą by wytrzymała.

[@phunkracy]

Przydałby się jeszcze test rzutu oszczepem :)

[@Igor_Triglav]

W sumie, to nie mam pojęcia, czemu nie chwyciłem oszczepu. A mam. A rzucam. Zaćmiło widocznie :)

[@dionizyfajerka6615]

Jeśliby wykonać dwie warstwy plecenia, pod kątem prostym względem siebie, dać potrójną warstwę plecenia w obrębie dłoni trzymającej (średnica 35...40 cm, na to podwójna warstwa skóry, każda warstwa po 4 mm, w obrębie dłoni trzymającej 3...4 warstwy skóry po 4 mm każda, plus i 1...2 warstwy stali o grubości 3...4 mm. I zwiększyć wypukłość tarczy. Masa pewnie z 6 kg, ale wartości obronne przeogromne. Ciekawe jaki byłby efekt :)

[@Igor_Triglav]

Ale właśnie ciężar dyskwalifikuje takie rozwiązanie dla spodziewanego sposobu używania.

[@gotfrydzbouillon4191]

O nowy kontent. Super sprawa ;) Przy okazji może naoliwienie lub wysmarowanie toporka, miecza grotów włóczni lub strzał woskiem pomogłoby w przebiciu.

[@Igor_Triglav]

Jest to możliwe.

[@kamilszadkowski8864]

A widze że ktoś tu też ogląda Todd'a z Todd's Workshop. Są w ogóle na to jakiekolwiek źródła?

[@Igor_Triglav]

@@kamilszadkowski8864 Jeśli to do mnie, to owszem, widziałem kilka odcinków, ale ja mówię otwarcie co skąd. W książce cytuję coś od niego, z przywołaniem źródła. Tutaj jednak zupełnie nie ten trop. Jeśli zaś chodzi o te smarowanie, to we wczesnym średniowieczu wiemy o nasączanie strzał jadem. Ale nie o smarowaniu. Odnośnie późnego średniowiecza nie wypowiem się kategorycznie.

[@kamilszadkowski8864]

@@Igor_Triglav W zasadzie to było do @Gotfryd z Bouillon ale dziękuję za odpowiedź.

[@gotfrydzbouillon4191]

@@kamilszadkowski8864 Tak o konserwacji broni jest w De re Militaris o ile dobrze pamiętam.

[@ostoja2004]

Tarcza z wikliny po namoczeni stawała się plastyczna i odporna na uderzenia , amortyzują je . Tak się zachowuje wiklina , suchą połamiesz mokrą nie da rady , dlatego ludzie zajmujący się wyplataniem koszy wiklinowych dzień wcześniej wrzucali bele suchej wikliny do basenów wypełnionych wodą . Pozdrawiam Ps. Uchwyty tak jak cała reszta wyplata się z wikliny , plastyczne działają jak amortyzator .

[@robertpanecki2094]

Koło grodu Wawelnica dziś Wąwolnica jest wieś Kowala było tam kilkanaście kowali

[@MrKawa99965]

Igorze, w jaki sposób była garbowana skóra? Gdzieś wyczytałem / zasłyszałem, że średniowieczna skóra była garbowana m. in. przez gotowanie w wosku. Dzięki temu była bardziej podobna do współczesnej blachy, niż garbowanej skóry jaką znamy.

[@Igor_Triglav]

Nie wiem, jak ta była garbowana, a nawet jeśli wiedziałem, to zapomniałem, bo przeleżała grubo ponad dekadę :)

[@tomjakob3234]

Fajne testy ale wyniki były by zuupełnie inne gdyby tarcza nie stała sztywno oparta na mocnym stelarzu tylko była w ręku choćby średnio sprawnego wojownika. Obstawiam że ani topór ani włucznia by jej nie przebiły. A po zastosowaniu skóry wołowej to już wogóle...

[@michalusglikus1371]

Witam Panie Igorze. Zwracam się do ogromnych złóż wiedzy jaką Pan posiada. Szukam książek, artykułów w temacie Słowian zamieszkujących Dolny Śląsk, Opolszczyznę, Górny Śląsk oraz Małopolskę. Czy może Pan coś rzeczowego polecić? Ewentualnie współsłuchacze jeżeli coś mają to chętnie przyjmę sugestie. Pozdrawiam.

[@michab5221]

Bardzo ciekawy film. Czekam na wersję beta że skórą bydlęca. A może dzik?

[@hadros7990]

film jak zawsze bardzo ciekawy, czy będzie jakiś materiał o ciekawych imprezach wczesnośredniowiecznych i skansenach wartych odwiedzenia w polsce i europie?

[@Igor_Triglav]

Dziękuję. Kilka takich już jest, m.in. subiektywna podróż po Połabiu. Tam dość dokładnie omawiam muzea słowiańskie w Niemczech. Jest też spacer i osobno rozmowa o Wolinie.

[@kamilszadkowski8864]

Testy tarczy były naprawde ciekawe. Mam do nich jedną małą uwagę. Czy tarcza faktycznie w przypadku testów broni do walki wręcz była ustawiona pod właściwym kątem? Wiem że nie powinienem się sugerować za bardzo późniejszymi źródłami ale to co mówią nam w zasadzie wszyskie traktaty szermiercze to że tarczy (czy to targe, rotella a nawet do pewnego stopnia puklerz) nie trzymamy prostopadle do przeciwnika tylko pod kątem około 45 stopni. Pchnięcia w takim przypadku byłyby przyjmowane jeszcze dalej od ciała a dłoń trzymajaca tą tarcze byłaby w zasadzie bezpieczna.

[@Igor_Triglav]

Przepraszam, odpowiednim kątem w walce? Ikonografia? Proszę zobaczyć zdjęcia albo na zwolnionym tempie w filmikach z walk. Człowiek i jego sprzęt przyjmuje przedziwne pozycje i wszelkie możliwe kąty. No i proszę nie mylić traktatów z realną walką w polu. Choćby ustawienie jakiejkolwiek formacji. No i w końcu słowiańscy czy skandynawscy wojownicy a traktaty? To na prawdę inna rzeczywistość.

[@kamilszadkowski8864]

@@Igor_Triglav No, nie. To oczywiste, że w faktycznej walce ciosy będą padać ze wszelkich możliwych kierunków. Podobnie będzie z różnymi pozycjami tarczy w walce. Może trochę niejasno się wyraziłem. Pozwól, że opiszę to inaczej. Co miałem na myśli to to, że w trakcie testu tarcza była tylko w jednej pozycji, co nie oddaje w pełni warunków walki ani nie testowało w pełni jej walorów ochronnych. Nie jest to zarzut wobec metodologii przeprowadzanego testu, a jedynie drobna uwaga do przemyślenia przed wyciąganiem jakichś daleko idących wniosków. A co do ikonografii... Moim zdaniem nie brakuje przedstawień z całego okresu średniwiecza w których walczący trzymają tarcze zwrócone krawędzią/rantem w stronę przeciwnika. Ciekawie koresponduje to z zawartością wspomnianych przezemnie trakatów szermierczych. Dlatego właśnie powarzyłem się na dokonanie tak daleko idącej analogii. Choć zdaję sobie z tego sprawę że z metodologicznego punktu widzenia jest to nie do obrony. Nie wykluczam też możliwości że jest to tylko przypadkowe podobieństwo wynikające z dajmy a to, prymitywnych metod rysowania i takie przedstawienie postaci z tarczą było po prostu łatwiejsze do narysowania. *"Proszę zobaczyć zdjęcia albo na zwolnionym tempie w filmikach z walk."* --- Filmiki z walk? A przepraszam mamy nagrania z XI wieku? Bo chyba nie próbujesz mi wmówić, że dzisiejsze "walki" rekonstruktorów są w stanie oddać nawet w połowie istoty pola bitwy lub walki indywidualnej czy to w pojedynku czy harcu? *"No i proszę nie mylić traktatów z realną walką w polu. Choćby ustawienie jakiejkolwiek formacji."* --- Rozumiem, że zakładamy, że walki toczone były jedynie w ścisłej formacji? A gdzie miejsce na harc i walkę w luźnym szyku? O ile się nie mylę to większość akcji zaczepnych we wczesnym średniowieczu była przeprowadzana w stosukowo niewielkiej skali a duże bitwy to raczej wyjątki. Z resztą to samo można by powiedzieć nie tylko o wczesnym średniowieczu. No, ale fakt, korzystanie z podręczników do nauki szermierki, jako źródeł dla historii wczesnego średniowiecza to rzecz jasna potężne naciągnięcie z mojej strony.

[@jozefbarski7435]

Ciekawe czy nazwa ,,szczyt,, nie była zeslawizowanym łacinskim scutum.

[@machal9024]

Tak formalnie pytanie. Chyba wszystkie struktury plecione (czy kolczuga czy taka wilkinowa tarcza) są bardzo mizerne jeżeli chodzi o penetrację bronią kłutą?

[@ekard3646]

Takie pytanko, czy ci nasi praprzodkowie słowiańscy już za czasów Lestka robili takie zmyślne ciuchy jakie nosisz? To bardzo kunsztowne produkty jednak, ciekawym

[@tajemnicegorzowa]

Czy w logo Triglaw 2002 jest konik z Santoka?

[@Igor_Triglav]

Wolina

[@SlavikSpaz]

Pytanie , czy oprawianie tarcz płutnem było tak ?, bo my pokrywamy tzw. „ canvas „ i farba olejna , dzięki za uwagę.

[@-Grom-]

Jaka była waga tej tarczy? Wspominałeś że opisywane ważyły około trzech i pół kilograma. Może wasza była zbyt delikatna?

[@taszjaworovic970]

Gdzie jest to grodzisko i co to za grupa rekonstrukcyjna?

[@alllgrotaratara]

Drewniane umbo rozwiązuje problem dłoni.

[@kamilszadkowski8864]

Brak umba można też kompensować sposobem użycia tarczy.

[@hannakonador9478]

Tarcza=szczyt : czy z tego nazwa Scytowie???

[@kryniov111]

Słowianie nazywaki ich Скѵѳы/Skiþy, stąd współczene w rosji Скифы/Skify Forma Σκύθαι/Skýthai tego ludu przyjęta byla w grecji przez zasłyszenie. Najstarsza perska forma brzmiała Škūča; być może od slowa Skūtra „na przedzie”

[@mariuszwieczorek8242]

Wystarczyło by obić tarczę blachą.

[@floriangembicki2789]

A sens i koszt? Po pierwsze cienka blacha nie różniła by się właściwościami z wysuszoną skórą. A jeśli dasz grubą blachę to pamiętaj że trzymasz cały ciężar za imak na środku tarczy : długo byś utrzymał ciężką tarczę? Zanim ręka by Ci sama opadła że zmęczenia? No i im cięższa tarcza tym trudniej nią operować. Po drugie dostępność : nie każdy kowal wtedy byłw stanie wykuć bna tyle duże kawałki blachy aby obić całą tarczę A to znacząco zmniejsza podaż. No i trzecie wynikające z drugiego. Cena takiego wyrobu była by ogromna.

[@mariuszwieczorek8242]

@@floriangembicki2789 święta prawda. Potwierdzam.

[@krzysztof24wachowiak82]

A gdyby uplesc powróż że skor i nałożyć na tarcze