Jak "obejść" błąd poznawczy, który przeszkadza w podejmowaniu dobrych decyzji

Istnieje pewien błąd poznawczy, który w wielu sytuacjach wyraźnie przeszkadza nam w podejmowaniu racjonalnych decyzji i niepotrzebnie naraża na dodatkowe straty czy sprawia, że dobre okazje przechodzą nam koło nosa.
Jednak całkiem niedawno (w 2012) naukowcy odkryli prosty sposób w jaki można go szybko "obejść".
Zapraszam do prezentacji :)

[@RozwojowiecYT]

👍Subskrybuj!👍 bit.ly/SubskrybujRozwojowca 🎥Wszystkie odcinki!🎥 bit.ly/WszystkieOdcinkiRozwojowca 🎦Najpopularniejsza prezentacja!🎦 bit.ly/Najpopularniejsza 🎯Motywacja i osiąganie celów!🎯 bit.ly/MotywacjaCele

[@xaero212]

Wow dzięki wielkie, szalenie ciekawa sprawa. Faktycznie, nasz światopogląd kształtuje język. Spróbujcie, znając angielski, iść polską ulicą i myśleć po angielsku. Zupełnie inna sprawa. Co do sceniariuszy - wybrałem taką samą odpowiedź (A) w 1. i 3. Natomiast jesli chodzi o rzut monetą - i tak wiedząc, że tak jak Damianie powiedziałeś, układ jest idealny wziąłbym 150zł i wyszedł, będąc tego w pełni świadomy.

[@arekbittner8067]

dziękuje za tą niezmiernie cenną wiedze, którą nam przekazujesz

[@lubieznypurcel8561]

*Ja wybrałem w obu A, ponieważ ryzyko jest dwa razy wyższe, że nie uda się uratować nikogo, a w teście z monetą reszke, ponieważ szanse są wyrównane, a nagroda za wygraną wyższa niż kara za przegraną*

[@RAFI205]

Wreszcie świetna prezentacja z jakąś przydatną informacją, dzięki ;)

[@runeone85]

Witam. Dopiero od niedawna trafiłem na twoje materiały i uważam ze wykonujesz kawał dobrej roboty w końcu ktoś to opisuje w jasny i klarowny sposób. Powiedz mi czy w przyszłości planujesz zrobić jakaś prezentacje na temat hipnozy?

[@Pitbullek2001]

B-Odmowa-B jak widać nie dałem się nabrać na to :) po prostu wole żeby więcej ludzi zostało uratowanych bo to to samo ale jednak wole uratować więcej ludzi

[@AlmadiV2]

Nie mogę się doczekać odcinka o Efekcie Motyla :) I pewnie nie tylko ja :D

[@kubastachu9860]

Scenariusze 1 i 3. Wybrałem A następnie B. Dlaczego? Nie dlatego, że fakty zostały przedstawione przez pryzmat liczb, a z zupełnie innych powodów. Tym samym jeśli badający w wyciąganych wnioskach kierują się taką logiką jak autor filmu, całe badanie można wyrzucić do kosza. Jeśli kogoś interesują powody: w pierwszym scenariuszu opcja A dlatego że nie ufamy rządowi = jeśli ma kogoś ratować, realnie większe prawdopodobieństwo jest że uratuje zadeklarowane 200 z 600 osób, niż że postara się (cdn)

[@WsciekleMleko]

Ja w pierwszej wybrałem A a w 3 B. Tylko nie z powodu takiego jaki ty podałeś. To było trochę inne myślenie. W 1 pomyślałem, hmm ci ludzi nie mają wpływu na to czy przeżyją czy nie. W 3 natomiast pomyślałem, oni pracują dla siebie, więc będą bardziej zmotywowani aby procować, a ponadto pracują dla siebie i to zależy od nich czy zdąża czy nie. Czyli podszedłem do sprawy wczuwając się w tą sytuację niż obliczając, przeliczają i zastanawiając pod kątem prawdopodobieństwa.

[@richyrich5672]

To oznacza tylko tyle, że ludzie nie potrafią czytać ze zrozumieniem. A gdyby dać odpowiedzi, w których można ze 100% pewnością powiedzieć, że jedna opcja jest lepsza od drugiej to wszyscy, którzy potrafią czytać wybrali by takie same odpowiedzi bez względu na jakiś błąd poznawczy. To liczby dezorientują, a nie słowa zawarte w pytaniach. Ja na przykład w pytaniu 3 wybrałem opcję B żeby się nie powtarzać. A w pytaniu 2 było dla mnie jasne, że trzeba to przeliczyć i pewnie opłaca się grać.

[@mateuszdziezok8631]

We wszystkich próbach starałem się myśleć logicznie i wyszło że zawsze wybierałem to co mniejszość ludzi :D a w 1 i 3 wybrałem to samo wiec jestem z siebie dumny .

[@Sad-Lemon]

Po lekturze "O mysleniu szybkim i wolnym" prof. Kahnemana scenariusze i odpowiedzi na nie są tak oczywiste, że nie wiem, czy oglądać dalej :)

[@Waniol]

1# i 3# - *EV tych dwóch sytuacji po prostym obliczeniu wychodzi A = B 2# - Wiadomo, że lepiej grać. Może się zdarzyć odchylenie statystyczne w którym przegramy te 150 zł w ciągu 15 rzutów, ale jest na to małe prawdopodobieństwo. *EV całego zakładu jest bardzo opłacalna. :) *EV (Expected value) - Wartość oczekiwana

[@macoofka]

Wybrałam w kolejnych scenariuszach: B - gram 15 razy - B. Właśnie przypadku nr 1 i nr 3 "przełożyłam" sobie sens informacji pod kątem ilości uratowanych osób. Ale jakoś nie czuję się wyjątkowa... :)

[@agga9101]

Wykonałam 2-gi scenariusz praktycznie: 12 rzutów orzeł i 3 rzuty reszka. Rezultat końcowy 75 zł. Przy założeniu ze gramy żeby wygrać pytanie winno brzmieć - ilu z nas wyrzuci na 15 rzutów co najmniej 7 reszek? Czyli stosunek 7/8. Jeśli dopuścimy rezultat końcowy 150 zł jako zadowalający to stosunek będzie 6/9. Nie wychodzi mi 50%/50% :)))

[@zosiakseniak9117]

ja w przykłądzie 1 wybrałam 1 opcję a w 3 też 1 opcję, więc błąd poznawczy na mnie nie zadziałał

[@frozenroseberry]

Zosia Kseniak Ja w pierwszym B i w trzecim B :3 piona

[@artygracja2097]

ja tak samo

[@tyberiuszbery7359]

Własnie zadziałał ty oślico

[@kirmarks02]

B gram B. I zauważyłem że to to samo. Ja znam tylko w jedną stronę trochę angielski( trochę słowiańskich z wiadomego powód) i uczę się migowego. To raczej nie pomogła by ?(poczułem coś dziwnego w głowie chyba źle to ująłem.) ps. Mój brat wziął odwrotne opcje czyli A, odmówił, A.

[@Mentalcoach100]

Jeżeli chodzi o zadanie 2 to nie uwzględnia ono prawa czarnej serii znanej z gry w ruletkę. Praktycznie istnieje więc szansa przegrania 15 razy po kolei. Ale wystarczy przegrać 10 razy a wygrać tylko 5 aby proponowany interes się nie opłacił. W kasynie funkcjonuje to tak: stawiam 10 na czerwone, jeżeli przegram stawiam 20 na czerwone jeżeli znowu przegram to stawiam 40 (ciąg geometryczny o ilorazie 2) w końcu więc wygram. Postawiłem 10+20+40+80 = 150 ieżeli wtedy wygram to uzyskam od kasyna 160 czyli wygrałem 10. Uciechy co niemiara. Ale co gdy zanim wygram skończą mi się pieniądze? Jeżeli chodzi o rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji myśląc w innych językach jest jak najbardziej słuszne. Każdy język ma trochę inne struktury myślowe. Ponieważ potrafię myśleś w trzech językach czasami nasuwają się ( co prawda rzadko) aż trzy różne rozwiązania problemu!

[@zwierze]

Tylko, że myśląc logicznie, w przypadku zadania z monetami - 50% szansy na wyrzucenie orła lub reszki dotyczy tylko każdego pojedynczego rzutu, a nie 15 rzutów razem. Oznacza to jedynie, że za każdym razem jest taka sama szansa na wyrzucenie orła jak i reszki, i nie oznacza to wcale że skoro teraz mamy orła, to za moment będzie reszka. Polecam eksperyment. Mi wypadło 9 orłów i 6 reszek. Wyszedłbym na czysto, a stracił czas. Jako, że zysk był w granicach +/- 5 zł to nie jest to warte świeczki.

[@kubastachu9860]

(cd:) aby uratować 600 - tym bardziej że zadeklarował małe prawdopodobieństwo statystyczne - tym samym ma zawsze możliwość łatwego wycofania się. W drugim przypadku mieszkańcy budują schron - więc albo kilku wyjeżdża i reszta żyje, albo wszyscy się spinają i motywują i wszyscy żyją, albo gdy nie zdążą - wszyscy wyjeżdżają. Dlatego realnie wszyscy są w stanie przeżyć przy wyborze B, wszyscy obarczeni są takim samym ryzykiem i wszyscy ryzykują. That's it.

[@Rakasta]

za każdym razem wybrałam B, mimo że jestem osobą raczej stroniącą od ryzyka. wybieranie A było dla mnie bezsensowne. w sytuacji drugiej łatwo było oszacować, że to korzystny układ. w pozostałych historiach dostrzegłam podobieństwo, więc wybór różnych rozwiązań był nielogiczny. abstrahując od ich absurdalności, że w takich sytuacjach nie da się precyzyjnie oszacować skutków działań - wybierając A, ciekawe kto miałby decydować o tym kto żyje dalej a kto umiera. ludzie by się wtedy sami wytłukli ;)

[@kubastachu9860]

Jeśli dostaniesz 150,- i zagrasz 10 razy, te 10 razy przegrasz, to kończysz z 0,- Jeśli dostaniesz 150,- i 10 razy wygrasz to kończysz z 300. Jeśli dostaniesz 150 i 5 razy przegrasz+5 razy wygrasz to masz 175,- Wniosek? jeśli 150zł uratowało twoje życie - nie graj.

[@TheZiomxPL]

Drugi ale to i tak bez znaczenie. Mam nadzieje że film fajny bo własnie oglądam :)

[@lechulsk4845]

Jeżeli istnieje jakolwiek szansa na uratowanie kogokolwiek to twoim obowiązkiem jest ją wykorzystać... To tak w kwestii etyki

[@BeatkaBetiBeatriX]

Ja wybrałam 1 A, 3 A wybrane z smutkiem, choć wolała bym bardziej my udały się plany na 100% uratowanych. Chyba skupiłam się na liczbach, nie na określeniu i temu 1, 3 dla mnie były to identyczne, sytuacje od samego początku). 2 B bo i tak kasy nie ma, wiec możną ryzykować (pewnie temu) :D

[@MadBunnyRabbit]

Chcesz mi powiedzieć, że granie jest dobrą odpowiedzią? Ktoś tu chyba nie wie jak działa prawdopodobieństwo. Z matematycznego punktu widzenia równie dobrze możesz przegrać wszystko w 10ciu grach. Jedyne czego się dowiedziałem, to że jestem pragmatyczny. Nie grać, uratować, zabić. Nie ufam prawdopodobieństwu.

[@mateuszsiedlecki8265]

mógłbyś zrobić jakiś filmik z wyjaśnieniem efektu ''PLACEBO''

[@88seta88]

3 razy B, dziękuję :)

[@WsciekleMleko]

W drugim zadaniu wolałem wziąć całe 150 zł. Po mimo tego, że szansa to 50% to przez te 15 rzutów może być 10, 5, 15 razy wynik na moją nie korzyść. Wolałbym nie ryzykować ;p

[@michnick8]

Z jakiego źródła bierzesz tę wiedzę? Internet czy jakaś książka?

[@donmryga7551]

przecież masz źródła na filmie, na przykład 6:06

[@klucha360PL]

Ciekawe czy myślenie nie-werbalne działa tak samo jak myślenie w obcym języku w tym aspekcie - na wszystkie scenariusze odpowiedziałem inaczej niż większość...

[@filipp3702]

W 1#scenariuszu wybrałem A. W drugim wybrałem że odmawiam. A w trzecim wybrałem A.

[@Rakasta]

jeśli za każdym razem wybierałeś to, co mniejszość ludzi, to znaczy, że w 1 i 3 nie mogłeś wybrać tego samego ;)

[@krzysztofrak5731]

Prawdopodobieństwo zapewne uwzględniało ich zapał do pracy :)

[@bubel40]

Jak dla mnie po między przykładem 1 a 3 chodzi o czytanie ze zrozumieniem :P

[@pancek82]

Dlaczego na planszy scenariusza #3 są: świnia i krowa?

[@motz1312]

bo to był huragan we wsi :)))

[@johnnykotlet770]

w trzecim scenariuszu wybieram opcje C, wyjechać na czas huraganu i po problemie

[@Crovaify]

Moja teoria, że większość społeczeństwa ma problem z logiką nareszcie ma naukowe potwierdzenie... Zastanawia mnie tylko jaka jest tego przyczyna.

[@marcincyfil1215]

+Crovaify najprostsza: Mózg oszczędza. To jest najlepsza strategia dla przetrwania gatunku. Nie myślisz cały czas że musisz mrugnąć wziąć oddech, jak głęboki ma to być oddech jak stawiasz stopę kiedy idziesz, jak wysoko unosisz kolano kiedy biegniesz, działasz na autopilocie (oczywiście możesz się na tym skupić na daną chwilę ale to pozbawi cie możliwości skupienia się na innej rzeczy). Mozg również oszczędza na przetwarzaniu informacji. Puki się na czymś nie skupisz nie analizujesz wszystkiego i działasz na zasadzie skryptów. Jest to tez źródłem wszelkich stereotypów czy błędów poznawczych- bardzo popularnym błędem jest zakładanie, że większość ma problem. nie jesteś wyjątkiem każdy człowiek o ile nie ma uszkodzonego mózgu podlega tym zasadom. Proste jak drut.

[@bartoszjaworski1381]

Ja mam bardzo podobny test: Dostałeś milion złotych, możesz: Zachować je lub: Zawalczyć w rzut monetą i mieć 50% szans na wygranie 100 mln. złotych. Co wybrał/a byś?

[@RisaSNPO]

Rzut monetą....

[@nope._.7747]

i jednak zmieniając to z choroby, popełnił błąd a sytuacjia i tek wydaje się taka sama:D

[@nope._.7747]

to jest zaokrąglona 1/3 i 2/3 :D więc dokładniej to 33,(3) i 66,(6)

[@Hasaccz]

wybrałem: B 15 razy A to źle?

[@mojenoweja4698]

B, gram, B jeżeli jest dość duża szansa to zawsze ryzykuje ;D najwyżej wszyscy zginiemy xD

[@Bartek0833]

Wybrałem wszędzie A to źle czy dobrze bo nie wyłapałem tego w filmie.

[@InTegralMuzic]

To samo mi sie rzucilo na mysl, dlatego w 2 scenariuszu bralbym kase i uciekal :D

[@maciekwagner1]

ok, a jaka opcja jest "logiczna" w przykładzie 1 i 3? w końcu obydwie opcje są równoważne.

[@iirekm]

+Maciek Wagner Właśnie chodzi o to że "logicznie" w przykładzie 1 i 3 łącznie 4 opcje znaczące to samo: prawdopodobieństwo przeżycia losowej osoby wynosi 1/3, prawdopodobieństwo śmierci wynosi 2/3, a mimo to ludzie wybierają różne opcje w zależności od sposobu przedstawienia problemu, co jest nieracjonalne.

[@maciekwagner1]

Rozumiem że jedna i druga opcja są równoważne, ale nie ma nic nie racjonalnego w wyborze dwóch różnych opcji, jeżeli znaczą to samo. Nieracjonalne by było gdyby bym była inna opcja bardziej opłacalna, albo odpowiedź dowolne z powyższych.

[@iirekm]

+Maciek Wagner Przecież jak prawdopodobieństwo w każdej z 4 sytuacji jest 1/3 to poprawna odpowiedź jest właśnie "dowolne z powyższych", więc gdyby ludzie myśleli racjonalnie część osób powinna wybrać to, część tamto i wynik powinien być 50% a nie 78%

[@maciekwagner1]

Tak, ale nie było opcji dowolne z powyższych. I przy wyborze z dwóch takich samych, równoważnych opcji, nie ma znaczenia czy wybierzesz dwa razy tę samą, czy zmienisz wybór.

[@iirekm]

+Maciek Wagner Jak nie ma opcji "dowolne z powyższych" to skoro muszą coś wybrać to ludzie gdyby myśleli logicznie to by wybierali właśnie którąkolwiek opcję i przy odpowiednio dużej liczbie przebadanych ludzi powinno wyjść coś około 50% tak jak przy rzucie monetą odpowiednio wiele razy.

[@BlackSzedows]

A-Odmowa-A

[@krzysztofzurawski5803]

czyli wkoncu ktora odpowiedz w I i III przykladzie byla bardziej racjonalna ? A czy B ?

Sęk w tym, że żadna. Są dokładnie równoważne, wybór jest pozorny. W każdym przypadku wartość oczekiwana jest identyczna.

[@LSLuki]

Ja dokładnie tak samo.

[@kptrobi]

Chyba raczej chodziło o to żeby nie brać tych pobocznych czynników pod uwagę :P To tak na logicznie to ja bym po prostu ewakuował całą wioskę xD

[@luka981207]

Widziałem to kiedyś w jakiś filmie/programie naukowym i przez to znałem odpowiedzi :(

[@SweetGirl1543]

33% i 66% = 99% a gdzie 1% ?

[@richyrich5672]

Ale wiadomo teraz i tak nikt pewnie mi nie uwierzy bo to komentarz po filmie.

[@Mapciooo]

Moje odpowiedzi: #1 B #2 gram! #3 B Co wygrałem?

[@Opanowicz]

1 i 3 to samo ,2 gram! czy to znaczy że myślę logicznie? :P

[@katrinakarka7276]

Właśnie też się nad tym zastanawiam. Ja wybrałam w 1 i 3 przypadku B a w 2 przypadku odmowę. Pozdrawiam

[@kolardia7950]

Ja wybrałam w pierwszym B ponieważ uznałam że jest to niehumanitarne aby skazywać kogoś na śmierć dlatego nie bawiła bym się w boga tylko ratowała kogo się da. A w 3 wybrałam A, no bo na obrazku była pokazana krowa i świnia, skojarzyłam to z bydłem.

[@lubieznypurcel8561]

Dobre xD

[@joannawrobel5991]

Jak wszędzie dałam inna odpowiedz niż te większości to co? Znaczy ze podejmuje logiczne i dobre decyzje i nie muszę się niczym martwić? :p

[@MrPhoenix2099]

Ze mną było identycznie.

[@daweed2925]

czyli ja mowie w obcym języku bo nie miałem tego błędu a mowie w ojczystym

[@nikodemidzikowski7202]

B Odmawiam A

[@Baszihter]

A ja pomyślałem tak: raz się żyje, zaszalejmy. ^^ I zagrałem o kasę, i w obu pozostałych scenariuszach B.

[@bealyck]

B,B.A. Ale jestem wyrachowana ;D

[@InTegralMuzic]

a tak poza tym wybralem wszedzie B

[@TheDymajo]

Słabe

[@MCErykO]

Akurat ja dałem 3 razy A

[@tomaszbrodnicki]

JA TEZ

[@de69ial]

B gram B

[@sawomirmajak7310]

ja lubie grac va banque wiec 2xb i wszedlem w rzuty monetą

[@bateria34223]

pierwszy

[@Tajemnicza1235]

nabrałam się :/

[@hirooszi6254]

Ja wybrałam #1 A #2 odmawiam #3 A.

[@donmryga7551]

a zgodziłbym sie a

[@LordCager]

B odmowa B ;)

[@RisaSNPO]

B odmawiam B

[@kamsolt00]

Ja tak samo :)

[@GK-iw3hi]

widac ze matematyczni impotenci

[@majagames8805]

ja wziełam B bo można spiąć dupę i zbudowac to szybciej

[@makinsonnn4662]

Covid-19 be like

[@fiksiu6645]

Ci badani ludzie byli niedorozwinięci ja zaznaczyłem A tak A

[@mazioo3170]

no nie za bardzo