Jak starożytni Persowie rządzili światem. Część #1

Рет қаралды 152,828

Күн бұрын

Przez ponad 200 lat starożytna Persja pod rządami dynastii Achemenidów, była najpotężniejszym państwem świata starożytnego. Zaskakująca stabilność wewnętrzna (pomimo buntów) oraz potęga militarna sprawiły, że stała się kluczowym graczem w światowych wydarzeniach. Jednak na starożytną Persję patrzymy głównie ze zniekształconej perspektywy Greków. Dlaczego?

Пікірлер: 293

@MateuszAraszkiewicz 6 ай бұрын

Herodot żył 800 lat. A tak naprawdę to nie. Chodzi oczywiście o rok 426 p.n.e. Przysięgam, że kiedyś wstawię film bez literówki.

@mustfin9781 6 ай бұрын

Nie ma problemu błędy się zdarzają ,dobrze że jest film ,do kawusi zawsze fajnie coś mądrego posłuchać❤

@Bartek-ei7qx 6 ай бұрын

Jak Cyrus urodzil sie w 590 r. P.N.E ,to jego matka Mandane jak mogła sie urodzić w 584 r p.n.e?

@inferno9386 6 ай бұрын

to nie jest literówka, to antyczny zabieg mający za zadanie sprawdzić jak czujni są widzowie :D

@Robsonktos 6 ай бұрын

Nie bez kozery nazywają go ojcem historii. Niby żywot zamyka się w ndziesięciu przed naszą erą, a żył 800 lat, zakrzywiał czaso przestrzeń ten historiograf. Sprytny ten typ! :p

@MM-zg4wu 6 ай бұрын

Oczywiście że żył. Na bank kosmici :⁠-⁠)

@_Patrichi_ 6 ай бұрын

Przed świętami wielkanocnymi ten młody,perspektywiczny i brodaty youtuber postanowił zostać Persem

@danutakruppik-exler1973 6 ай бұрын

A jaki zwiazek ma jedno z drugim??? Czy mial zmartwychwstac??? Swiecic jajka??

@demonitooo5084 6 ай бұрын

@@danutakruppik-exler1973 idź się pomodlić o rozum jeszcze ze dwa razy 💀

@mateuszgigon3724 6 ай бұрын

Perskim Księciem

@witograf634 6 ай бұрын

Wszyscy mamy być obywatelami świata-->> czyli nikim??? Inaczej jesteśmy w programie narodów..? Tak chcieliby globaliści >> czyli judaistyczny system , który ukrzy😊żował Jezusa i rządzić chce światem i dziś

@marekmarek4160 6 ай бұрын

też to zauważyłem

@smallben7243 6 ай бұрын

Zdałem egzamin z historii starożytnej na pytaniu o Achemenidów, zatem z przyjemnością przywołam sobie te traumatyczne wspomnienia

@Kar0lina-d5u 6 ай бұрын

Studiowałeś historię? :p

@Tyresio12 6 ай бұрын

Czego dokładnie dotyczyło pytanie?

@smallben7243 6 ай бұрын

@@Kar0lina-d5u Cały czas 💀

@smallben7243 6 ай бұрын

@@Tyresio12 U mnie egzamin ustny wyglądał tak że losuje się trzy pytania: z Rzymu, Grecji i Wschodu, po czym ma się pół godziny na zbiorczą wypowiedź. Jako że pula pytań z kategorii wchodu była całkiem bogata to pytania były zarówno ogólne jak i szczegółowe. Ja wylosowałem coś w rodzaju “Rozwój państwa Achemenidów” i już wiedziałem, że zdałem :)

@juliuszsowacki9825 6 ай бұрын

@@smallben7243ja miałem z starożytnej pytanie o monarchie hellenistyczne i podbój świata śródziemnomorskiego przez Rzym

@MonikaGeca 6 ай бұрын

Mam takie przyzwyczajenie, że kładę się do snu ze słuchawką w uchu i odtworzonym Twoim filmem. Nie dlatego, że jestem jakaś psychofanką, tylko tematyka starożytności i Twoj głos relaksują mnie lepiej niż relanium. Już wiem stanowczo zbyt dobrze jak zbudowano piramidy. Znam na pamięć biografię Aecjusza Flawiusza. Wczoraj wieczorem pomyślałam, jak jeszcze raz będę musiała odtworzyć film o kosmicznej żarówce to wyjdę z siebie. Na szczęście! Dziś posłucham nowego filmu ❤

@QuakezyPL 6 ай бұрын

Ja mam to samo tylko usypiam po 10 minutach. Żadnego jeszcze nie dosluchalem do końca 😅

@WujekJaR95 6 ай бұрын

Obserwuj swoje zdrowie psychiczne (to nie jest hejt xD)

@petersim6725 6 ай бұрын

Kiedy ASMR?

@andrzejraven6437 6 ай бұрын

Też mam takie przyzwyczajenie. Ale najczęściej słucham 'kanału podcast mroczne wieki' . Polecam.

@RycerzPrzeklety 6 ай бұрын

Nie rób tak jie kładź się do łużka z słuchawkami bo poprostu niszczysz sobie słuch. W słuchawkach nie dociera powietrze do środka uszu i one będąc w takich warunkach poprostu doprowadzają do niedosłuchu

@vanpaper7800 6 ай бұрын

Grecki najemnik, pisarz i jeden z pierwszych (jak nie pierwszy historyk) Ksenofont w "Wyprawie Cyrusa" pisał, że jedyną przewagą Greków nad persami była ich bitność i dyscyplina a tak to wszystko inne było lepsze. Mimo iż samego Ksenofonta nie obchodziła architektura i sztuka, to jest tam zawartych dużo opisów architektury Perskiej i to jak wpływała na Greków.

@pawmazurek 6 ай бұрын

Jak ktoś opowiada o starożytności to zawsze o Rzymie i o Grekach a mało kto bierze się za historie ludów nie europejskich/zachodnich. Cieszę się że ktoś porusza te tematy i ukazuje że wcale nie są gorsi jak nam to pokazuje hollywood.

@tomaszkolano8943 5 ай бұрын

Dynastia Han, Persowie, a także królestwa hinduskie. Jest sporo tego. Ale dla nas Europejczyków to Rzym i Grecja są najważniejsze. Cała reszta jest dla pasjonatów.

@obalammityateistowinietylk5878 4 ай бұрын

W literaturze masz opisy innych krajów, Chin, Korei, Japonii, USA, Starobabilonii, Asyrii, czy Hurytów. Natomiast domorosłych youtuberzy o tym nie nagrywają, bo nie mają wiedzy w tym temacie. A jak już to przedstawiają uproszczoną treść książki. Podejrzewam, że ten youtuber korzystał z książki o Persji z Rebisu, która przechyla szalę w drugą stronę i z narracji helleńskiej czyli antyperskiej mamy persofilskie podejście.

@obalammityateistowinietylk5878 4 ай бұрын

@@tomaszkolano8943Czy ja wiem? Kraje Bliskiego Wschodu starożytnego też są dość istotne przy formułowaniu się postawy europejskiej.

@MarcinB1994 6 ай бұрын

W mojej ocenie najbardziej fascynujące imperium świata starożytnego, z imponującą ciągłością i z imponującym dorobkiem kulturowym. PS. i pamiętajcie, współcześni Irańczycy to Persowie właśnie, nie Arabowie.

@argongas3536 6 ай бұрын

Termin Arabowie czy arabowie jest mało "ostry". Technicznie rzecz ujmując Arabowie żyją tylko na Półwyspie Arabskim, i np. Egipcjanie, Irakijczycy czy Tunezyjczycy nie są Arabami. Z drugiej strony w obiegowej opinii to chyba jest synonim muzułmanina, (można jeszcze tak nazwać osobę, której językiem rodzimym jest arabski, Irańczycy mówią po Irańsku). Jednak w powszechnym użyciu jest to termin bardzo mało ostry, trochę jak termin "chińczyk", który określa każdego przedstawiciela kultury dalekiego wschodu z wyjątkiem Hindusów.

@toreq1127 5 ай бұрын

@@argongas3536jak to Tunezyjczycy itd. nie są Arabami skad ty wziales ze oni zyja tylko na polwyspie arabskim xd, ale trafne z tymi "chińczykami" po farsi i arabski mają ze sobą tyle wspólnego co japoński i chiński (czyli nic oprócz sposobu zapisywania)

@vilonse Ай бұрын

Może nie współcześni bo tak się stało że iran został zalany falą niekoniecznie swoich ludzi

@dorotak1728 Ай бұрын

@@argongas3536no dobrze, tylko trzeba wziac tutaj pod uwage podboj polnocnej Afryki przez Arabow wlasnie. W tych krajach zyja Arabowie ale tez inne nacje jak chocby Berberzy, wiec moze te kraje nie sa tylko arabskie ale sa dominujaco arabskie.

@argongas3536 Ай бұрын

@@toreq1127 Naucz się czytać ze ze zrozumieniem.

@DarjawuszZaratusztrianin1971 5 ай бұрын

Na początek wielkie dzięki za rzeczowo przygotowany materiał, na temat tragicznie zaniedbany i nauczany w urągający prawdzie sposób. Sam staram się na kanale zaratusztriańskim walczyć ze stereotypami na temat Państwa Achemenidów. Z ciekawością czekam na kolejny odcinek. Ale żeby nie tylko słodzić parę uwag. Świetne zaakcentowanie osiągnięć w organizacji komunikacji w Imperium, ale zgrzytnęło gdy powtórzył Pan stereotyp dotyczący drogi Sardes - Suza. To nie była najdłuższa droga. Równie ważna i i dłuższa droga do tego inżynieryjnie trudniejsza prowadziła z Ekbatany do Taxili w Prowincji Hinduś, stolicy perskich Indii, Poza tym droga królewska z Suzy biegła dalej do Pasargadae, Persepolis i dalej aż do wylotu Zatoki Perskiej. Równie długie drogi prowadziły od ujścia Eufratu, przez Babilon do Markandy, z odgałęzieniem aż do Jez. Aralskiego. Droga Królewska miała także odgałęzienie prowadzące przez Syrię i Palestynę do Mamfis w Egipcie. Zdaję sobie sprawę, że to bardzo mało znane fakty, między innymi dlatego, że to są odkrycia z ostatnich 20 czy 10 lat. Przykładowo: El camino real Aqueménida entre Ecbatana y Drangiana, Joaquín Velázquez Muñoz, ( www.researchgate.net/publication/324825164_El_camino_real_Aquemenida_entre_Ecbatana_y_Drangiana ) Mnie osobiście najbardziej zszokowało, że droga z Sardes do Taxili Achemenidzkiej stolicy prowincji Hinduś (Indii) miała ponad 5000 km. To więcej niż droga z Gibraltaru do Moskwy!!! . Drugi zgrzyt, to tytułowanie królów Medyjskich i królów Parsy i Anszanu „chanami”, i teza, że Medowie w czasach Cyrusa II byli koczownikami, Owszem przybyli nw rejon gór Zagros o ile coś konkretnego da się o tym powiedzieć jako koczownicy, ale to było w IX w. p.n.e. (jeśli nie wcześniej). Ale w W inskrypcjach asyryjskich używa się niezwykłego określenia „ bēl-āli ” na określenie przywódców medyjskich; terminu tego czasami używa się także w odniesieniu do innych władców państw w górach Zagros, ale poza tym nie jest on znany w źródłach asyryjskich. W dosłownym tłumaczeniu termin ten oznacza „głowę miasta”, ale bywa różnie tłumaczony jako „wodz”, „przywódca miasta” lub „władca miasta”. To świadczy że byli już wtedy ludem całkowicie osiadłym, chociaż podobnie jak Persowie przywiązywali w dalszym ciągu dużą wagę do powiązań plemiennych. Zresztą utrzymało się to do czasów dynastii Partów i Sasanidów, co nie oznacza, że byli koczownikami. Ponadto używanie w stosunku do Medów i Persów określenia etymologicznie dużo późniejszego jest niewłaściwe. użycie tego tytuł przeciętnemu czytelnikowi kojarzy się z dzikusami i ekscesami mongołów, a chyba nie o to chodzi. „chan” pochodzi z języków tureckich, nie powinno mieć zastosowania w stosunku nawet do wodzów plemiennych koczowniczych ariów. „Khan [a] ( / k ɑː n / od khāqān „władca”) to historyczny tytuł mongolski i turecki władców z plemion koczowniczych na stepie środkowo-wschodniej Eurazji . Po raz pierwszy pojawia się wśród Rouranów , a następnie Göktürków jako odmiana słowa khagan (władca). Medowie władcę określali słowem xšayaθiya król czyt. Kszajatja, pochodzącym podobnie ja staroperskie xshyaθiya z języków zachodnio-irańskich, albo wspomnianym „ bēl-āli ” Sorry, że tych uwag wyszło więcej niż pochwał, ale naprawdę doceniam Pana pracę i pozytywnie kibicuję.

@dorotak1728 Ай бұрын

Dziekuje bardzo za dodatkowe informacje. Czegos nowego sie znow nauczylam 👏

@KitkacyJones 6 ай бұрын

No fajnie, ale chociaż wyjaśniłbyś, jak oni sami siebie nazywali. Za Wikipedią: „(…) Achemenidzi zaś określali się w swoich inskrypcjach jako Arija (Ariowie) oraz Arija czithra (pochodzenia aryjskiego). Za czasów późniejszych królów sasanidzkich skrótowym w stosunku do Eranszahr terminem Eran zaczęto określać całość ich państwa, a nie zgodnie z jego pierwotnym znaczeniem Ariów, czyli ówczesne ludy irańskie. Podsumowując: „Eran bierze początek od staroperskiego arija- i awestyjskiego airja «aryjski». Obydwa ostatnie terminy są poświadczone jako najstarsze historyczne określenia ludów irańskich”[1]. Starożytni Grecy używali w stosunku do Iranu nazwy Persis, która wywodzi się od staroperskiego Parsa - nazwy Persów, jednego z ludów irańskich. Ze względu na to, że ówcześni Persowie pod przywództwem Achemenidów zdominowali wszystkie inne ludy irańskie, ich nazwa była używana przez Greków jako zbiorcze określenie na wszystkich Irańczyków; przez całą swoją historię Irańczycy używali określenia Persja i Persowie jedynie w tym właśnie wąskim znaczeniu regionalnym, w stosunku do swojego kraju jako całości używając wskazanych powyżej form Airjana, Arjan-, Eran, Iran. Tymczasem grecka nazwa Persis przeszła do innych języków europejskich” No kurde to powinno się znaleźć w tym materiale obowiązkowo! :D

@lukaszslowikowski1001 5 ай бұрын

Ja z kolei odwołam się do podręcznika akademickiego "Historia Starożytna Powszechna" A. Ziółkowskiego (która jest w zasadzie obowiązkowa na historii). Co do terminu Eranshar to właśnie Sasanidzi zaczęli go stosować. Warto dodać, że państwo Achemenidów nie posiadało nazwy. Wszelkie określenie ich władzy byłoby dla "Panów Świata" ograniczeniem ich władzy. Arsakidzi natomiast byli po prostu posiadaczami tych ziem, które zdobyli prawem podboju. Dopiero Sasanidzi zaczęli określać się jako władcy konkretnego bytu politycznego - imperium Ariów. Szapur po swoich triumfach ogłosił się władcą świata, ale też przyjął tytuł króla Ariów i nie-Ariów (szahanszah Eran un Aneran). Pojęcie Ariów istniało przed Sasanidami. Dariusz I oraz Kserkses (jako pierwsi poświadczeni wyznawcy Ahuramazdy) używali tego terminu jako przynależności do szerszej wspólnoty kulturowo-etnicznej, z których jedną z cech było wyznawanie mazdaizmu. Jedna z elamickich tabliczek z czasów Dariusza określa Ahuramazdę jako "boga Ariów". Wspólnotą polityczną byli natomiast Persowie. I to właśnie Sasanidzi nadali dopiero pojęciu Ariów znaczenia politycznego co było też częściowo związane z zatarciem się pamięci o Imperium Achemenidów przez co właśnie terminy "Persowie i "Persja" nabrały znaczenia geograficznego.

@_skian_4900 5 ай бұрын

Z jakich źródeł bierzesz informacje? Sądzę, że z książek Alberta Olmsteada lub Lloyda Llewelyna-Jones'a, ale na pewno też z innych miejsc. Szukam ciekawych książek o Achemenidach więc może masz coś do polecenia ❤

@kcgoral 6 ай бұрын

No w końcu, ile można było czekać na kolejny odcinek! :P

@Fothiarna 6 ай бұрын

Nie ma w językach Entów, Elfów i Ludzi przekleństw, które wyraziłyby mój stosunek do wpływu "300" na powszechne wyobrażenie starożytnego Iranu.

@J4raz 6 ай бұрын

Kiedy darkforces?

@PiecykM 6 ай бұрын

zaraz zaraz, jak to dwuodcinkowy? Wincyj takich materiałów Panie Arasz!

@michamaciejewski3833 6 ай бұрын

Kurka co to za pikseloza czasem przy grafikach np 21:08 bolą oczy co do reszty sztos jak zawsze :)

@wrozbitamuka 5 ай бұрын

O, jest mój pixelowy król. Taki pixelArata Xerxes. P.S. Czy będzie gaducha o księciu Arslanie, z epopei Bohaterska legenda Arslana/ Amir Arsalan-e Namdar?

@lnkvtz 6 ай бұрын

W zeszłym roku odwiedziłem Pasargady, Persepolis i Naghsz-e Rostam, czyli grobowce królów dynastii Achemenidów - są to absolutnie niesamowite miejsca, a obcowanie z nimi to prawdziwie przenoszące w czasie doświadczenie

@dalszkielator3181 6 ай бұрын

Bardzo Cieszę się że powstał tak niszowy materiał o Persji. Dodam od siebie Ciekawostkę: Imperium Achemenidów było największym państwem na świecie pod względem populacji i proporcji. W ich państwie mieszkało około 40% światowej populacji.

@jakubpiekut1997 6 ай бұрын

Obecnie na tych samych terenach mieszka może 8% populacji świata

@MM-zg4wu 6 ай бұрын

O zaraz jak zawsze się spruje jakiś Anglik albo ruski :⁠-⁠)

@burkosalw 6 ай бұрын

Swiata zachodniego jak zawsze zapominamy o Chinach

@burkosalw 6 ай бұрын

Ogolnie jak zawsze skupiamy sie na terenach dookola europy niby prub9c odkladac historie pomijamy wielkie cywilizacje afryki, azdji dalekowschodniej czy ameryki poludniowej

@wojtulacehoe5089 5 ай бұрын

Ta jasne, a niby jak wtedy podliczyli całą populację, szczególnie w nieodkrytych miejscach jak ameryki ?

@szymonstepniewski4946 6 ай бұрын

OPie, tyle czekania, ale warto było

@tamaraarmata3807 2 ай бұрын

Dziękuję bardzo za ten cenny przekaz 😮🎉😮❤❤😮🎉😮

@anoykoaoi 4 ай бұрын

W jeden dzień obejrzałam wszystkie twoje filmy przy pracy. Jesteś moim życiowym odkryciem 💕

@Sesu2137 5 ай бұрын

Dawno nie oglądałem czegoś z takim zainteresowaniem. Czekam na więcej

@paulkellerman2603 4 ай бұрын

Świetny materiał. Czekam na drugą część.

@Spand243 6 ай бұрын

jak na cześć nr2 przyjdzie czekac poł roku to będę zły -.-

@szymi___4994 6 ай бұрын

Dzisiaj zacząłem czytać tę książkę o której wspomniałeś xd 3:57

@bartekbandur4175 6 ай бұрын

Mam propozycję na odcinek. Mógłby zrobić odcinek o Kleopatrze Selenie córce Kleopatry i Marka Antoniusza, która została później królową Mauretanii.

@dominicus_yt 6 ай бұрын

Dzięki Arasz, twój głos i materiały są swietne i bardzo przyjemnie się je ogląda.

@marekmarek4160 6 ай бұрын

zgadza się

@vesemirbozy1593 2 ай бұрын

Hahah gej

@niebieskikocur2490 5 ай бұрын

Twoje filmy historyczne są wspaniałe. Jak można cię wspierać żebyś robił więcej filmów?

@lukaszslowikowski1001 5 ай бұрын

Mam nadzieję, że w kolejnej części będzie kwestia zaratustrianizmu i ideologii władzy królewskiej, na którą ta religia miała wpływ (król królów jako symbol dobra, prawdy i sprawiedliwości).

@damaaing7552 6 ай бұрын

Araaaaaaasz, chopieee, gdzie Ty byłeś jak Cie nie było?

@gyobu7892 6 ай бұрын

Polecam książkę " Persowie Epoka Wielkich Królów" myślę, że wyczerpująco wyjaśnia historię tego kraju

@mariuszladyca6556 6 ай бұрын

Posłuchaj jak wyjaśniłeś pochodzenie nazwy "Satrapa". Poważnie? Łacina?

@KupaSiku 6 ай бұрын

Jak zawsze sztos materiał. Czekam na następną część.

@boncboncki89 6 ай бұрын

Znalazł jeden prosty sposób jak pozbawić wnuka tronu. Sprawdź jak

@krade0603 6 ай бұрын

Pierwszy raz trafiłem na ten kanał, jest👍👏👏👏, czekam na część nr 2😁

@kamilolenkiewicz6161 4 ай бұрын

"Na czele których stali Hanowie". Najsłynniejszy Han, to Han Solo... Suche jak lubię...

@KochamGrzech 3 ай бұрын

Chciałbym zobaczyć na własne oczy starożytną persje ^_^.....a jeszcze epiej Sumerów

@adrianbartoszek6635 6 ай бұрын

Ostatnio dużo słucham o Aleksandrze Macedońskim na kanale mroczne wieki, ten odcinek na pewno wleci jak złoto jako uzupełnienie wiedzy

@misterwilczur53 6 ай бұрын

Herodot jak postacie z biblii 800 lat życia 😂 Ale materiał piękny warto było czekać 💚

@godalmighty5970 5 ай бұрын

Poprawność polityczna. Głupie jest głupie. Nie, trochę mniej mądre.

@dimir44 6 ай бұрын

Mogę pochwalić się, że wujek mojego dziadka habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim w zakresie hetytologii i asyrologii na podstawie pracy Kronika króla hetyckiego Tuthaljasa (IV). Prowadził badania w zakresie sumerologii, asyrologii i hetytologii. Wybrał i przetłumaczył teksty babilońskie do antologii Rylcem i trzciną: myśli starożytnego Wschodu. Prof. Rudolf Ranoszek.

@adic.4065 6 күн бұрын

5 +min. Subiektywna ocena moralna, nieadekwatna do kultury starożytnych cywilizacji.

@MrKiljeaden89 2 ай бұрын

Sargon z Akkadu dużo wcześniej od Persów zbudował imperium, także twój thumbnail to ewidentny clickbait.

@veczar9281 2 ай бұрын

Świetnie się to ogląda ale gdy jest tyle różnych postaci z różnych rodów, które mają jakieś wspólne rodzinne powiązania, fajnie by było zobaczyć jakieś pseudo drzewo genealogiczne

@ReVon_pL 6 ай бұрын

Czy to ma tak wyglądać? 7:21

@michal_mmz 6 ай бұрын

Świetny kanał:) fajne mapki i te ludki 8-bitowe:) no i mega merytorycznie:)

@pawestasik8448 6 ай бұрын

zapomniałeś o świątyni Jerozolimskiej i stosunku Cyrrusa do Żydów

@notojuzniewiem 6 ай бұрын

Nie Ektabana, a EKBATANA... Jest dziura we wstępie, coś przedziwnego dzieje się też od 7:16. Może warto zamiast niektórych pikselartów pokazać na, statycznych niestety mapach (mimo że są animowane, ten ich ruch nic nie wnosi do filmu :( , szkoda ), jak wygląda to, o czym Pan, bardzo zresztą ciekawie, opowiada? Ja na przykład egoistycznie chętnie dowiedziałbym się skąd dokładnie przywędrowali Medowie i Persowie :), ale w ogóle taka animowana mapa to kapitalne narzędzie do nauki wszak. Przepraszam, że się czepiam, ale skoro jest fajnie, czemu nie może być jeszcze fajniej? Dziękuję, i pozdrawiam!

@splonskurwysynu190 6 ай бұрын

Komentujemy arasha, bo nam chłop przepadnie w odmętach internetu. Ledwo znalazłem jego content. To taki alert też dla Ciebie Arashu, szkoda Twojej ciężkiej i rzetelnej pracy, żeby algorytm YT ci to S3.14erdolil.

@gubbsonn7312 6 ай бұрын

Ciekawi mnie to tłumaczenie z tabliczki, bo skoro używali kalendarza, to raczej nie liczyli lat do narodzin Chrystusa. Na jakiej podstawie liczyli minione miesiące?

@SzalonyKucharz 6 күн бұрын

Na podstawie obserwacji astronomicznych. Miesiąc to staropolska nazwa księżyca, takiego jedynego satelity Ziemi, który regularnie co 28 dni ma pełnię. Pierwsze kalendarze były lunarne, a więc oparte na obserwacji faz księżyca; a potem lunosolarne, a więc biorące pod uwagę także zjawiska równonocy czy przesileń i uwględniające poprawkę na arytmię ruchów Księżyca i Słońca (lata przestępne). Natomiast konwencja datowania w kalendarzach administracyjnych używała nie postaci Chrystusa, co aktualnego władcy, np. w dziesiątym dniu miesiąca Nissan szesnastego roku panowania Dariusza XVIII. Stąd też są w niektórych miejscach nieścisłości co do dokładnych dat, bowiem ustalenie który to 'po chrześcijańsku' był właściwie rok wymaga porównania i synchronizacji kilku źródeł i wydarzeń, np. wzmianki o wojnie pomiędzy państwem X a Y, która w kronikach z państwa X datowana będzie na dzień, miesiąc i rok panowania władcy X, a w kronikach z państwa Y - dzień, miesiąc i rok panowania władcy Y. Oczywiście przez 'kroniki' r9zumieć należy wszelkie zachowane oficjalne zapiski o potwierdzonej autentyczności.

@machal9024 6 ай бұрын

Opowiadania Persów trwały długo i to inwazje arabskie zniszczyły perską narrację. Perski pisarz, który ostatkiem sił uratował część opowiadań, zmarł w biedzie.

@pazyfae5309 6 ай бұрын

Co do roli kobiet to szkoda, że nie powiedziałeś o ich dosyc dobrej pozycji w Sparcie

@Recpak-gm2un 6 ай бұрын

dobrej jak na Greków

@pazyfae5309 5 ай бұрын

@@Recpak-gm2un dobre jak na ogólne standardy

@jakubolszewski8284 6 ай бұрын

Herdotowi z pomnikami nie chodziło o samych Persów, a nie ludy które były w ich państwie? Persowie za Achemenidów raczej Nei przedstawiali Mazdy w postaci pomników afaik.

@eland4611 6 ай бұрын

Dobra czemu do diaska nie dostałem powiadomienia? toż dzwoneczek jest kliknięty więc powinienem dostać

@tomekw 3 ай бұрын

Może zrobisz materiał o sytuacji kobiet w Sparcie? Fascynujący temat.

@pabloelzozo 6 ай бұрын

Dziękuję za film i twórczość bardzo ciekawe Wesołych świąt

@SavisQ 6 ай бұрын

Interesujące, dziękuję

@TallisKeeton 2 ай бұрын

na miniaturce pisze "pierwsze supermocarstwo". ale czy na pewno da sie tak uznać? czy raczej pierwszym nie była Asyria?

@asokatano9410 6 ай бұрын

Super temat, super odcinek. Jak zwykle. Świetnie się to ogląda

@kacperwilk8806 6 ай бұрын

Nareszcie o jakimś cywilizowanym ludzie a nie jakichś Grekach na kiju

@sebastianp7338 6 ай бұрын

To samo pomyślałem. Rzeczywista starożytna Grecja a nasze ogólne wyobrażenie o niej to jak propagandowe filmy radzieckie opisujące ZSRR jako raj na ziemi

@rafamazur3888 6 ай бұрын

7:20 ojoj Paaaaanie kto to Panu tak spierdolił haha xd sztos materiał btw

@pacior162 5 ай бұрын

Cześć Araś, będzie coś kiedyś o starożytnym Rzymie?

@bluegeniusw1186 4 ай бұрын

Mało kto wie ale sam film "300" opiera się na komiksie Franka Millera z 1998.

@s1esh012 5 ай бұрын

A juz nie zegnasz sie w atmosferze skandalu? /pamiętamy [ ' ]

@tur2-021 6 ай бұрын

Trochę pozytywnie są Persowie przedstawieni w Biblii

@lukcza6668 5 ай бұрын

ja dalej czekam na cz.2 nie baw się prosze w scifun'a

@paskuctfo 5 ай бұрын

To ten konkurs z brodami w TV Gry nadal trwa...?

@ELRRR 6 ай бұрын

Wrzuciłbyś do opisu bibliografie?

@OSH0891 5 ай бұрын

Oj świetnie się to oglądało. Poza tym drobnym „kuć monety” (powinno być „bić monety”) to naprawdę materiał przedni.

@GrandAdmThrawn 6 ай бұрын

Od 300 lepszy jest 300 Spartan z 1962.

@Sławomir-o7d 6 ай бұрын

Kuć monety? Chyba bić...

@andrzejfiuk1170 6 ай бұрын

Kuć a bić, prawie jedno licho 🙂

@kacperandrzejogonowski7061 6 ай бұрын

Świetny materiał! Szacun😎💪🏻

@adanos4 6 ай бұрын

Czy przypadkiem chińczycy nie byli pierwsi ?

@machal9024 6 ай бұрын

I ciekawostka. Aleksander Macedoński liczył, że grób Cyrusa Wielkiego będzie bogatszy i okazalszy niż grobowce faraonów. Zawiódł się, bo grób był skromny. Religia staroperska niezbyt uwzględniała przenoszenie majątku w zaświaty czy korelację.

@avelione 6 ай бұрын

Nigdy specjelnie nie lubiłam historii ale w takiej formie akurat może być ;d

@dariuszzarzycki8626 6 ай бұрын

Kto nie zna historii ten urodził się wczoraj a takiemu można wmówić wszystko😂 Polub Historię! Pozdro.😊

@jerro9996 6 ай бұрын

Kwestia formy przedstawienia. Szukaj takich materiałów, które dobrze Ci się wchłania, a nuż polubisz historię

@calvincoolidge5943 5 ай бұрын

Ahhh jak ja lubię materiały historyczne oparte na źródłach. Mało tego było na polskim yt, ale na szczęście Ty i Szef dają nadzieję na poprawę sytuacji

@webmobpost5619 5 ай бұрын

Araszjawia 😀.Świetne ujęcie materiału, masz pan talent do edukacji, czekam na część II, czekam na materiał o Zoroastrianiźmie, o teoriach jakoby pierwsza księga "Jasna" była napisana w języku prapolskim, o produkcji sera na Ku-jawach (przypadek: "na Achi-jawach") w czasach neolitu, o rodzie Gryfitów rządzacych na Podkarpaciu i Pomorzu, o wpływie irańskiego języka na Polski i Połabski, o Sarmatach pomagających odeprzeć Rzymian na linii Dunaju, itp.

@damiancold-ash7092 6 ай бұрын

Jak rozkładam amatorska etymologia nazwisko twórcy widzę, że powstało częściowo pod wpływem zapisu Węgrów (ew. Turków już w lennych Krolestwie Wschodnich Wegier i/lub Moldawii) a częściowo na Litwie (jako Wielkie Księstwo) Jak mniemam ormianskiego pochodzenia w głównym rdzeniu, najbardziej pasuje iż od takiej najwyższej góry na tym kontynencie ;)

@argongas3536 6 ай бұрын

Podobnież pod władzą Kserksesa znajdowała się prawie połowa całej ludzkiej populacji, (prawie 50 milionów ze 110 jacy żyli na Ziemi). Dla porównania Jerzy V król Wielkiej Brytanii w jej szczytowym rozwoju zbliżył się zaledwie do 20% populacji ziemskiej. Czyli co drugi człowiek na Ziemi był swego czasu poddanym Kserksesa, i tylko co piąty Jerzego V.

@kamil7313 6 ай бұрын

Może coś o rzymskich wyprawach w gładkich Afryki? Bardzo mnie ciekawią odrycia świata przed Kolumbem ❤

@Tuovoq 6 ай бұрын

Dziękuję za odcinek, ale nie mogę wytrzymać kiedy słyszę Ektabana i Parsagady... Proszę popraw, te miasta to Ekbatana i Pasargady

@adamkaczmarek4751 6 ай бұрын

Dodam że w Persji normalnym było że kobiety często służyły w wojsku na wysokich stanowiskach oficerskich

@pawejacniak3307 6 ай бұрын

Chętnie posłuchałabym również o życiu i pod bojach Aleksandra Wielkiego i jego ojca Filipa 💪

@wojciechgrzybek4122 6 ай бұрын

Świetny materiał, dzięki, ale nie wiem czy za pierwsze supermocarstwo nie uznałbym właśnie Imperium Asuryjskiego za czasów Sargona

@Matthew_080 6 ай бұрын

Super materiał, bardzo fajnie się słuchało historię o Persach i ich imperium. W 23:24 jest chyba drobny błąd, bo powiedziałeś Dariusz III Wielki, a raczej powinno być Dariusz I.

@mikoajromanowii9988 6 ай бұрын

Człowiek zaczął czytać Herodota a tu nagle przychodzi taki Arasz i spoileruje wszystko. Dzięki wielkie, idę czytać Tukidydesa, przynajmniej on potrafi liczyć.

@gregorpaciorek5194 5 ай бұрын

Lacedemon państwem terrorystycznym xD Polecam monografię profesora Kuleszy na temat państwa w Lakonii.

@not2pun 6 ай бұрын

Dobre to że tych tabliczek tak dużo się odnalazło, a są to głównie dane administracyjne, czy bardziej nawet handlowe.

@benvrzeka6425 6 ай бұрын

Czym jest Cylinder Cyrusa, Inskrypcja z Behistun, jak nie źródłem w formie narracyjnym?

@aryati6817 6 ай бұрын

Chciałbym zobaczyć film o Kartaginę, bo jest to, no nie oszukujmy się, jest to ciekawy temat

@polskirolnik2118 6 ай бұрын

A czy państwo Sargona Wielkiego nie było przypadkiem pierwsze?

@peanti2243 6 ай бұрын

Było imperium które obejmowało tereny raczej o wiele mniejsze ponieważ głównie mezopotamii a Persowie aż od gór Hindukusz do Anatolii

@Bart55555 3 ай бұрын

Kiedy kolejna część?

@mateuszcielas3362 6 ай бұрын

ktos mi wyjasni roznice miedzy Persami, Asyryjczykami, Babilonem/Babilonią i Sumerem? Myla mi sie te pojecia jak cholera i nie wiem co kiedy bylo

@Jago_The_Parrot 5 ай бұрын

Ja na prawdę bardzo dziękuję ci Arasz za materiały, które dla nas tworzysz. Długość filmów jest idealna, ilość wiedzy jaki nam przekazujesz ogromny a co za tym idzie domyślam się ile czasu i starań musisz włożyć w tworzenie całego "odcinka". Poza tym masz świetny głos narracyjny, wręcz radiowy ;) Ja z tego miejsca chciałbym tylko podziękować. Uwielbiam cię słuchać, włączam cię na słuchawkach i pracuję, robię to co mam do zrobienia ale w dobrym towarzystwie ciebie ❤

@Gniew_PGRu 6 ай бұрын

Pochwalony. Ja wiem, że ten kanał jest od historii ale czy jeszcze wrócisz kiedyś do jakichś epickich opowieści z galaktyki EVE?

@kellysydney3060 6 ай бұрын

W sumie fajna seria się szykuje, a mógłbyś może zrushować tak jakby od razu do Grecji hellenistyczej i do jej końca bo mam kolokwium za tydzień w piątek z tego xd