Jak USA i ZSRR wyobrażały sobie wojnę atomową w kolejnych dekadach Zimnej Wojny? Analiza tematu

#Historia #Powojnie
Cześć!
W tej odsłonie serii Powojnie zmierzyłem się z niezwykle rozległym tematem obejmującym całą Zimną Wojnę. W jaki sposób Stany Zjednoczone oraz Związek Radziecki wyobrażały sobie wojnę atomową w poszczególnych dekadach po 1945 roku? Nie był to pod tym względem czas jednorodny. Na przestrzeni lat taktyka względem przeciwnika diametralnie się zmieniała. W pewnym momencie Amerykanie zakładali nawet uniknięcie ataków na cele cywilne. Natomiast Rosjanie przez długi czas zakładali wojnę opartą o broń konwencjonalną. Wykorzystanie broni nuklearnej było brane pod uwagę tylko w ostateczności.
Większość materiałów wykorzystanych w filmie pochodzi z domeny publicznej.
Bardzo dziękuję za wsparcie mojego kanału poprzez Patronite.
patronite.pl/p...
A teraz zapraszam na najnowszy odcinek!

[@piotrkowalski5479]

Wiadomo, że w piątek nie wraca się z pracy po to żeby zacząć weekend, tylko po to żeby odpalić kolejny odcinek Powojnie 😁

[@radosawnietybyc7689]

Hehe dobre

[@danielkozinski8131]

Tak ale jak się wróci z imprezy w piatek... To sobie można przyjemnie posłuchać.

[@idzimichalczak]

Fakt!

[@MrSzevczenko88]

Święta prawda.

[@kriskris488]

​@@radosawnietybyc768980t 80t 80t 80c na na ile ile darmo darmo w sumie nic nic 880t i w sumie 80c 80c 80c 8888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888

[@Melon221]

Bardzo lubię okres po II wojnie światowej, bo nie za dużo się o nim mówi, dzięki Tobie i kanałowi Ciekawe historie moje zainteresowanie do historii powróciło i bardzo się z tego powodu cieszę, pozdrawiam, rób to dalej :)

[@marloon0117]

Polecam też oblicza XX wieku i Irytującego Historyka ;)

[@determinator5320]

Zgadzam sie z Panem melonem

[@zerojeden5558]

Raczej dużo się mówi, okres zimnej wojny jest dość popularny i jest dużo materiałów na ten temat.

[@Melon221]

@@marloon0117 Tak, znam i oba również lubię.

[@MrMarekmish]

@@zerojeden5558 @pioterha O BOGOWIE!!! KTOŚ MĄDRZE ZAUWAŻYŁ: "CHCESZ POKOJU SZYKUJ SIĘ NA WOJNĘ". KAŻDE ROZSĄDNE PAŃSTWO WYSYŁA ŚWIATU SYGNAŁ, ŻE JEST SILNE, ZWARTE I GOTOWE, BY ODSTRASZYĆ POTENCJALNYCH AGRESORÓW. ROZSĄDNE, LECZ MY NADAL JESTEŚMY W GRONIE NIESZKODLIWYCH IDIOTÓW. BO, CÓŻ INNEGO MOŻNA POWIEDZIEĆ O PAŃSTWIE, KTÓRE POKŁADA NADZIEJĘ W WODZIE ŚWIĘCONEJ I RÓŻAŃCU. MY SWOJĄ POSTAWĄ WRĘCZ ZACHĘCAMY WROGÓW, BY POKAZALI NAM PIĘŚĆ. CZYŻBYŚMI JUŻ ZAPOMNIELI, ŻE NIEMCY MAJĄ PIĘŚĆ Z ŻELAZA, A ROSJA ZE STALI? WIDOCZNIE TAK, SKORO NADAL, JAK TE BEZROZUMNE DZIECIĘ BAWIMY SIĘ ZAPAŁKAMI W STOGU SIANA. NASZA GŁUPOTA PRZYCIĄGA WZROK CAŁEGO ŚWIATA, CO PRZYNIESIE DLA NAS OPŁAKANE SKUTKI. CZY SŁOWO: "HONOR" MÓWI COŚ PANU? OTÓŻ UTRATA HONORU BYWA ZNACZNIE BOLEŚNIEJSZA NIŻ ŚMIERĆ. CO Z TEGO, ŻE ANI JEDNA BOMBA NIE SPADNIE NA NASZĄ ZIEMIĘ, SKORO SPADA NA NAS GRAD OBELG ZA POPEŁNIONE WINY. DOSZŁO DO TEGO, ŻE WSTYD SIĘ PRZYZNAĆ, ŻE JEST SIĘ POLAKIEM. WINNYCH TAK UKARZĘ, ŻE BĘDĄ WZYWAĆ NA POMOC WSZYSTKICH BOGÓW, LECZ NA PRÓŻNO, BO WSZYSCY BOGOWIE SŁUŻĄ MI. NA KONIEC PRZYPOMNĘ: "CHCESZ POKOJU SZYKUJ SIĘ NA WOJNĘ !". MARZENA MANISTA

[@lukaszmarcin]

Atak na zachód już był planowany w końcówce lat 60. Ojciec był w wojsku w Szczecinie w latach 68-70 i opowiada, że non stop ćwiczyli atak na zachód północną stroną. My mieliśmy iść tamtędy, Ruscy środkiem, a dołem Węgry, Czechosłowacja itp.

[@kuba9897]

To że był "planowany" nie znaczy że miał nastąpić. Takie ćwiczenia odbywały się po obu stronach żelaznej kurtyny. Myślisz, że USA i ówczesne NATO nie ćwiczyli podobnych manewrów i nie miało planów ataku na Układ Warszawski? Odpowiem: oczywiście że miało.

[@SurG30n]

@@kuba9897 kto nie ćwiczy nawet pozornie ten ginie.

[@MrDirtySkate]

@@kuba9897 Podejrzewam że są nawet jakieś plany na wypadek ataku obcych :D

[@Pancerniak2093]

@@MrDirtySkate No nie wiem czy są, bo jak tworzyć plany, gdy nie wie się jaką siłą i uzbrojeniem posługuje się przeciwnik :p

[@lukaszmarcin]

@@kuba9897 Cały ten film jest o "planach" które były i nie znaczy, że miały nastąpić. A nawet nie nastąpiły bo póki co nie było III wś. Więc Twój komentarz niewiele wnosi. Ja tylko zaznaczyłem, że takie plany były już w latach 60tych, bo z filmu można błędnie wywnioskować, że wcześniej były tylko plany atomowe, a konwencjonalny atak, dopiero był planowany w latach 80tych, co nie jest prawdą.

[@igrekiksowski8097]

Pozdrawiam serdecznie widzów i oczywiście ekipę Powojnie 👍🏻💪🏻

[@laingram8337]

Pozdro

[@mgobio1471]

Jak zwykle, świetna robota. Dziękuję! Jedna uwaga na przyszłość: poprawnie odmienia się "półtora miliona", nie "półtorej miliona", gdyż milion jest rodzaju męskiego. Pozdrawiam :)

[@robby313371]

W takim materiale aż prosiło się o wspomnienie o ćwiczeniach Able Archer i reakcji Andropowa oraz sytuacji z Pietrowem. W sumie jednak można nakręcić kolejny odcinek: świat na krawędzi wojny atomowej, bo było jeszcze kilka takich sytuacji ;)

[@Moneymaker1929]

Obejrzałem każdy dosłownie każdy odcinek i czekam za kolejnymi.

[@MaciejGabryelski]

Pan redaktor też z Podlasia. ;)

[@seva809]

Mocny odcinek. Szacunek dla autora już za sam fakt podjęcia sie tego tematu i zawarcia go w kilkunastu minutach.

[@TheswituTV]

Zawsze robię sobie kawę do seansu aby się jak najlepiej skupić. Kawał wiedzy w prostej formie. Dzięki i napewno wrócę jak do każdego innego odcinka. Pozdrawiam

[@jakubk2045]

Kurde jak ja uwielbiam piątki , tydzień pracy zakończony i Powojnie nadaje na KZbin .

[@cezarygochnio5828]

Sztossik....Temacik .....pozdrawiam

[@krzysiekstaniak]

jak zwykle👍👍👍

[@arturaugustyn1774]

Jak zwykle świetny materiał. Oglądam cię od początku istnienia kanału 🙂 świetna robota 👍

[@kamilnizinski9117]

To jest genialna formuła filmów z genialną muzyką która się nigdy nie znudzi do oglądania

[@2mvX]

Bardzo dobrze poukładany film. Dzieki ;)

[@fernand474]

Muszę się dopytać 6:15 min, tutaj na pewno doszło do pomyłki w obliczeniach bądź przejęzyczenie ale za to chyba istotne. 3000 głowic miała zabić 500 000 ludzi czyli jedna głowica miała średnio zlikwidować 166 osób?

[@fifikas6560]

Podejrzewam że bardziej prawdopodobne byłoby, pół miliarda.

[@jokur6173]

To zależy są też bomby taktyczne o bardzo małej mocy do niszczenia celów wojskowych, baz itd.

[@hugolapaz4085]

​@@jokur6173 co to jest,,bomba taktyczna,,??

[@bacca76]

Świetna robota! Wielkie dzięki.

[@tomasznowrot8281]

6:30 jeśli wystrzelili by ponad 3000 głowic na Chiny i Rosję to mam wrażenie że zginęło by faktycznie pół ale miliarda a nie miliona ludzi a przynajmniej tak mi się zdaje że to nie ta jednostka

[@krzysztofmichno2655]

nie wiedziałem ze lubię historie super :)

[@jarobt5241]

Lubię twój sposób opowiadania . Robisz naprawdę bardzo dobra robotę

[@LombaX163]

Jako ciekawostkę mogę powiedzieć, że SS-20 to była poprzednia nazwa zespołu Dezerter. :) Oczywiście musieli ją zmienić pod naciskiem cenzury z powodu wydarzeń wspomnianych w tym odcinku.

[@kuba9897]

Każdy stary punkowiec to wie :)

[@LombaX163]

No tak ale ja jestem rocznik 93 więc chyba aż taki stary nie jestem

[@ziolko1990]

@@LombaX163 ale Ci, dziadek chcial obciachu narobić 🤣

[@karolzdunowski6475]

Warto wspomnieć tu o Stanisławie Jewgrafowicz Pietrowie, on prawdopodobnie zapobiegł wojnie w 1983 r

[@tomekmackiewicz710]

Kolejny extra odcineczek oby tak dalej, świetne sąte Twoje materiały.

[@spizgunbl2245]

Domino!! oglądamy!!!

[@kimdesire6747]

Super odcinek

[@wojciechotowski5750]

Nie podzielam zachwytów... 0:42 - mówiłbym jednak o ładunkach jądrowych (nie tylko atomowe, ale i wodorowe) 1:28 - półtorej miliona?! Chyba jednak półtora... 6:25 => 6:33- 3 tysiące głowic nuklearnych generowałoby 500 tysięcy ofiar? Czyli jeden ładunek - jakby nie liczyć - zabijałby tylko 167 ludzi? Literówki wszystkim się zdarzają - 11:52 => 11:55

[@Shadowwwwwww78]

Oglądam sobie stare odcinki powojnie o tu patrzę i nowy

[@chepper8405]

Kolejny super odcinek. Wincyj!

[@600Pozdro]

Wartościowy materiał, dzięki!

[@carlkinglewis]

Świetny Odcinek Pozdrawiam Serdecznie.

[@mateuszpotocki3261]

Super z resztą jak zwykle pozdrawiam .

[@mariuszk23wsb35]

jak zwykle ...świetna robota

[@jankes15]

jak zawsze świetny materiał🙂

[@Michu8905]

Jestem na 99% pewny, że widziałem cię w piątek wieczorem w jednym z trójmiejskich pubów. Nie podszedłem, bo: -byłeś tam ze znajomymi -nie miałem 100% pewności, że to ty. Jeśli czułeś się niekomfortowo będąc przeze mnie jawnie obserwowanym to przepraszam xD. Świetny materiał i pozdrawiam serdecznie :))

[@Rowerem-Po-UK]

Kolejny swietny odcinek !! Pozdrawiam .

[@Polishwonderer]

Ta muzyka w tle jest genialna!

[@abstrakcyjnyukasz9423]

Dzięki za kolejny materiał.

[@GRAVETH]

11:54 literówka "zamiat" - czujny. A odcinek porządny pozdro

[@olsen0marecki]

11:54 zjedzona spółgłoska:) kolejny świetny odcinek.

[@donmat3848]

Dzięki za nowy materiał 🤘

[@marcinrutkowski2560]

Jak zawsze świetna robota

[@tomaszzucinski509]

Super temat, pozdrawiam 👍

[@MegaWikta]

dziękuję

[@krzysztofjanwiniarski7304]

ciekawy bardzo ciekawy !!! Powojnie

[@AgentKRL]

Bardzo fajny odcinek i materiał jak zawsze

[@jcobb7762]

Dziękuję za film 👍

[@faraltos]

Trudno się pewnie pracuje jak chce się w każdy piątek film

[@pliedtka]

Tak kilka miesięcy temu siedzimy i znajomy opowiada jak to na początku lat '80 przyszło mu opracowywać jakieś mapy dla sztabu pułku. Mówi 'k...a ale to nie jest Polska, tylko tereny wokół Hamburga'.

[@conradokkk]

Prawdopodobnie mówił o tym pl.m.wikipedia.org/wiki/W_siedem_dni_do_rzeki_Ren Początek lat 80 zgadzałby się - plan jest z 79 roku

[@bartekhornik5685]

Fajny Odcinek Filmu😃😃✌👍 Pozdrawiam.!!!,

[@jarpenzigrin8338]

Kozak jak zwykle!!!

[@gorgar6059]

Mógłbyś zrobić merytoryczny film o tym dlaczego właściwie upadł Związek Radziecki? Jest dużo propagandy, pustych sloganów w tym temacie a mało konkretów. I jak to się dzieje że USA mimo produkcji dolarów w tempie geometrycznym nie upada?

[@conradokkk]

W temacie polecam wykład kzbin.info/www/bejne/joCraJ19prGnm9E I film kzbin.info/www/bejne/eKmkmXZ-e6eYkKM

[@marcintanski8549]

@@conradokkk obydwa materiały petarda

[@AVE_LUCIFERUS_666]

JAK CENA ZA BARYLKE ROPY SPADLA DO POZIOMU 15$ TO RUSKIE ZWYCZAJNIE ZBANKRUTOWALY:)

[@MrMarekmish]

@@marcintanski8549 @pioterha O BOGOWIE!!! KTOŚ MĄDRZE ZAUWAŻYŁ: "CHCESZ POKOJU SZYKUJ SIĘ NA WOJNĘ". KAŻDE ROZSĄDNE PAŃSTWO WYSYŁA ŚWIATU SYGNAŁ, ŻE JEST SILNE, ZWARTE I GOTOWE, BY ODSTRASZYĆ POTENCJALNYCH AGRESORÓW. ROZSĄDNE, LECZ MY NADAL JESTEŚMY W GRONIE NIESZKODLIWYCH IDIOTÓW. BO, CÓŻ INNEGO MOŻNA POWIEDZIEĆ O PAŃSTWIE, KTÓRE POKŁADA NADZIEJĘ W WODZIE ŚWIĘCONEJ I RÓŻAŃCU. MY SWOJĄ POSTAWĄ WRĘCZ ZACHĘCAMY WROGÓW, BY POKAZALI NAM PIĘŚĆ. CZYŻBYŚMI JUŻ ZAPOMNIELI, ŻE NIEMCY MAJĄ PIĘŚĆ Z ŻELAZA, A ROSJA ZE STALI? WIDOCZNIE TAK, SKORO NADAL, JAK TE BEZROZUMNE DZIECIĘ BAWIMY SIĘ ZAPAŁKAMI W STOGU SIANA. NASZA GŁUPOTA PRZYCIĄGA WZROK CAŁEGO ŚWIATA, CO PRZYNIESIE DLA NAS OPŁAKANE SKUTKI. CZY SŁOWO: "HONOR" MÓWI COŚ PANU? OTÓŻ UTRATA HONORU BYWA ZNACZNIE BOLEŚNIEJSZA NIŻ ŚMIERĆ. CO Z TEGO, ŻE ANI JEDNA BOMBA NIE SPADNIE NA NASZĄ ZIEMIĘ, SKORO SPADA NA NAS GRAD OBELG ZA POPEŁNIONE WINY. DOSZŁO DO TEGO, ŻE WSTYD SIĘ PRZYZNAĆ, ŻE JEST SIĘ POLAKIEM. WINNYCH TAK UKARZĘ, ŻE BĘDĄ WZYWAĆ NA POMOC WSZYSTKICH BOGÓW, LECZ NA PRÓŻNO, BO WSZYSCY BOGOWIE SŁUŻĄ MI. NA KONIEC PRZYPOMNĘ: "CHCESZ POKOJU SZYKUJ SIĘ NA WOJNĘ !". MARZENA MANISTA

[@marcintanski8549]

@@MrMarekmish większej czcionki nie było?

[@elmar4898]

Powojnie...genialny kanal :)

[@abinuno8976]

Jak zwykle petarda👏👍

[@tomaszjaworski4427]

jak dla mnie Bomba

[@abinuno8976]

@@tomaszjaworski4427 Atomowa☢👍

[@adamk8826]

Bardzo lubię ten kanał.

[@riverofgold750]

Dobry odcinek. Pozdrawiam.

[@slawek78]

Witam i zaraz oglądam☺️👍

[@AlefZero]

O tym temacie i okresie bardzo dobrze opowiada Suworow w książce Matka Diabła. Polecam.

[@radosawandrzejewski2091]

Na Suworowa radziłbym uważać.

[@AlefZero]

A to czemu?

[@MacTwistPL]

Autorze! Na Boga! Nigdy nie przestawaj robić tego co robisz! Dzięki tobie nie zasypiam za kółkiem 😂😂😂 pozdrawiam mój ulubiony Kanał!

[@Ansset0]

01:30 ten milion, nie ta milion ergo półtora miliona, nie półtorej. 02:57 pod bronią można mieć żołnierzy, a nie sprzęt 03:40 prognozy z 1950 przewidywały istnienie arsenału, o którym wiedziano od 1949?! 05:56 co z tego, że ZSRR miałoby 500 okrętów podwodnych, skoro wówczas nie były jeszcze one zdolne do przenoszenia ładunków jądrowych? Nie należały do triady nuklearnej. 06:30 3000 głowic jądrowych i w ciągu paru godzin śmierć pół miliona ludzi? Liczba rakiet - nośników ładunków jądrowych, w 1960 w USA, nie pozwalała na przeniesienie więcej, niż 120-150 ładunków. Ani słowa o kryzysie kubańskim, który doprowadził świat na samą krawędź wojny nuklearnej. WSTYD. Fatalny odcinek.

[@adambogusawski9269]

: ) pozdrawiam serdecznie

[@ak927]

Uwielbiam ten kanał

[@tomekchojnowski1186]

Warto tu wspomnieć, że amerykański plan ataku zakładał także atak na Polskę, na samą Warszawę i okolice miało spaść 5 głowic (centrum, Okęcie, Bemowo, chyba Pruszków bo było tam jakieś dowództwo i lotnisko w Janowie k. Mińsk Mazowieckiego). Informacje z Internetu, więc trzeba podejść z dystansem. Oprócz tego jeszcze kilka innych miejsc.

[@szymoncio_spoko]

Z jakiegoś powodu nie opublikowało mojego komentarza :/ lista celów NATO jest ogólnodostępna - została opublikowana w 2015r i pochodzi z planów z bodajże 1959r.

[@maciekm5754]

👍🏼

[@tizek2]

dobry odcinek

[@szymon.sobotkowski]

To teraz czas na odcinek o wypadkach w atomistyce po każdej ze stron.

[@matrixtsw]

To nie taki kanał. Tu piorytetowo jest pokazywana Historia

[@szymoncio_spoko]

Pierdyliard filmów i książek jest już o tym

[@AVE_LUCIFERUS_666]

OCZEKUJESZ ABY HUMANISTA WYPOWIADAL SIE NA TEMATY INZYNIERYJNO-MEDYCZNE? LOL

[@darth_sidious3527]

8:55 Czy prezydent Carter podejmował te decyzje, będąc jeszcze prezydentem-elektem?

[@erhaminus]

Kolejność w przypadku nowego odcinka na tym kanale: 1. Uśmiech (jak to młode pokolenie mówi - "banan na twarzy") 2. Kliknięcie na "lubię to" w ciemno 3. Odsłuchanie z ciekawością i przyjemnością, mimo iż o wielu rzeczach się wie. Pozdrawiam widzów i autora.

[@tomaszmarud6736]

3:50 proszę nie dawać takich przebitek. Ten samolot bombowy SB2 ni jak ma się do zimnowojennej atmosfery. Co najmniej o 10 lat :)

[@Ansset0]

20 lat. I do atomu w szerszym kontekście.

[@mordechajzuckerman9088]

Ludzie są najlepsi w zabijaniu siebie nawzajem....

[@serek25]

Dziękuję. Bardzo ciekawy odcinek.

[@sylwester2844]

Dla zasięgu by się niosło!

[@maciejluczkiewicz]

Niestety, muszę się nieco doczepić SAC to nie Strategiczne Dowództwo Lotnictwa, tylko Dowództwo Lotnictwa Strategicznego. Nic nie wspomniano o powstaniu broni wodorowej, która zupełnie zmieniła strategię i koncepcje użycia broni jądrowej. Nie wspomniano o powstaniu rakiet ICBM i SLBM na paliwo stałe, czego ZSRR nie był w stanie zrobić jeszcze przez wiele lat i również dlaczego to bardzo zmieniało strategię. W ogóle nie ma słowa o okrętach podwodnych i w przypadku USA przeniesienie na ich pokłady znaczącej części głowic termojądrowych i jak to wpływało na plany wojny jądrowej. Nie wspomniano o kryzysach, które zmieniły koncepcje strategiczne - takie jak II kryzys berliński, kryzys kubański i kryzys Able Archer 83. Nic nie wspomniano o rozmieszczeniu w Europie amerykańskiej broni średniego i pośredniego zasięgu i dlaczego było to tak bardzo niebezpieczne, że dość szybko broń tą wyeliminowano obustronnymi porozumieniami. Nic ponadto nie wspomniano o doktrynie MAD i dlaczego ona utrzymywała pokój na świecie. Nie wspomniano też o zbudowaniu systemów min jądrowych na granicach RFN i skonstruowaniu broni ER (tzw. bomby neutronowej) jako sposobowi na powstrzymanie pancernych i zmechanizowanych dywizji Układu Warszawskiego na terytorium RFN. Brak informacji o rozwoju satelitów ostrzegawczych, radarów wczesnego ostrzegania i systemów łączności i dowodzenia. Brak informacji o powstaniu systemów nawigacji satelitarnych, co podniosło precyzję uderzenia rakietami balistycznymi do stopnia wcześniej niewyobrażalnego, a to z kolei miało znaczący wpływ na moc głowic, ilość głowic w rakiecie i wybór celów, a więc i skutki uderzenia dla zaatakowanego kraju. Koncepcje użycia lotnictwa strategicznego też zmieniały się wraz z rozwojem środków obrony i sposobów przedarcia się nad cel samolotu z bombą bądź na odległość wystarczającą do odpalenia przezeń rakiety. Kanał bardzo lubię i cenię, ale ten odcinek był bardzo ogólny i nieprecyzyjny. Temat wojny jądrowej jest na tyle rozległy, że chyba lepiej zrobić go odcinkami po kilka lat, albo od jednej zmiany koncepcji strategicznej do drugiej w powiązaniu ze zmianami technologicznymi i politycznymi. Mimo wszystko łapka w górę, bo kanał i twórca na to zasługują.

[@michabiaczynski9990]

Gdyby to wszystko uwzględnić, film trwałby wiele godzin i nikt by go nie oglądał.

[@maciejluczkiewicz]

@@michabiaczynski9990 Ale to są niezwykle istotne aspekty jeśli brać pod analizę strategię nuklearną obu przeciwstawnych bloków. Cytując autora "W jaki sposób Stany Zjednoczone oraz Związek Radziecki wyobrażały sobie wojnę atomową w poszczególnych dekadach po 1945 roku? Nie był to pod tym względem czas jednorodny. Na przestrzeni lat taktyka względem przeciwnika diametralnie się zmieniała. W pewnym momencie Amerykanie zakładali nawet uniknięcie ataków na cele cywilne". No właśnie, zmieniała się strategia i taktyka, bo zmieniało się uzbrojenie, typy broni jądrowej, środki przenoszenia i ich zwalczania, ilość głowic i ich moce. Wybuchały kryzysy i kryzysy wygasały, ale to tez zmieniało strategię. Zmieniali się politycy i ich podejście. Zmieniały się plany operacyjne. Wszystkie warianty SIOP, począwszy od SIOP-62 (o czym znów nie wspomniano) zakładały trzy grupy celów - Alpha, Bravo i Charlie i minimum pięć wariantów ataku jądrowego na ZSRR, co dawało szereg kombinacji. Późniejsze plany operacyjne w związku ze zmieniającą się doktryną użycia broni jądrowej zawierały jeszcze inne możliwości jej stosowania niż tylko pełne uderzenie wyprzedzające lub odwetowe. To są bardzo ważne kwestie w tym temacie i dlatego tak jak napisałem - w tak krótkim filmie nie da się tego szczegółowo zawrzeć. Lepiej zrobić kilka odcinków o kolejnych zmianach strategii obu supermocarstw i z czego to wynikało.

[@szymoncio_spoko]

@@maciejluczkiewicz Obawiam się, że nie jest to jednak kanał dla znawców tematyki, tylko mający zagaić temat. Tak na prawdę wokół tych wszystkich tematów mógłby powstać oddzielny kanał, obawiam się tylko o słabą oglądalność. Co do ataków na miasta to tylko w początkowej fazie ZW zakładano ataki na cywilów w ramach wojny psychologicznej (złamania morale jak w Japonii). Potem natomiast skupiono się na atakach na cele przemysłowo- wojskowe, a ludność dostawała „rykoszetem” - czy to ze względu na to, że cele znajdowały się w obrębie miast, czy z powodu opadu radioaktywnego (który tez nie musiał zaistnieć w większej skali w przypadku wybuchu powietrznego). Im bardziej precyzyjne stawały się środki przenoszenia głowic, tym mniej cywili miało ginąć bezpośrednio przez wybuch. I tak jak Pan pisze bomba wodorowa zmieniła zasady gry, bo przez moc (wiec zarazem zasięg) eksplozji niwelowała błąd wynikający z nieprecyzyjnego trafienia (pare kilometrów błędu nie robiło różnicy, cel był niszczony). Czy posiada Pan jakieś ciekawe i bardziej szczegółowe źródła informacji na tematy wokół broni jądrowej i jej użycia? Nie mówię tu o najpopularniejszych książkach na rynku, bo one niestety traktują temat naokoło

[@maciejluczkiewicz]

@@szymoncio_spoko Pierwsza cześć tekstu Temat ciężko ująć w jednym opracowaniu, bo jest rozległy. W Polsce było dostępne (i nadal do odszukania w internecie) opracowanie Marcina Rojszczaka "Broń jądrowa - boży gniew". Bardzo dobra jest też książka Jerzego Kubowskiego "Broń jądrowa". Obie pozycje opisują dobrze fizykę broni jądrowej i samych wybuchów jądrowych, ale by to rozumieć warto mieć pewne podstawy fizyki. No i źródła anglojęzyczne w internecie, szczególnie jeśli się szuka informacji o zachodniej broni jądrowej, jej środkach przenoszenia i planowanej strategii użycia. Broń bloku wschodniego czy chińska do dziś jest mniej znana, podobnie jak plany operacyjne. Jeśli chodzi o istnienie broni jądrowej na świecie i planowane zastosowanie, to należy wyróżnić kilka etapów. Pierwszy trwał od 1945 do 1949 roku, czyli do momentu, gdy ZSRR przeprowadził swoją pierwszą eksplozję jądrową. Było to sporym zaskoczeniem dla USA, gdyż sądzono że tak wyniszczony wojną kraj będzie w stanie stworzyć własną broń jądrową dopiero pod koniec lat 50-tych. Nie doceniono jednak siły radzieckiego wywiadu i infiltracji Projektu Manhattan przez radzieckich agentów. Zresztą - w poprzednim odcinku o McCarthym autor wspomniał o tym i o egzekucji Rosenbergów. Pierwsza radziecka bomba była wręcz kopią amerykańskiego "Fat-Mana". Brakowało jednak nosiciela, który mógłby dostarczyć bombę na terytorium USA. ZSRR co prawda stworzył samolot Tu-4, będący kopią amerykańskiego B-29, ale w tym momencie był to już samolot przestarzały i mógł w najlepszym wypadku nadawać się do bombardowania celów w Europie, o ile w ogóle przedarłby się przez obronę przeciwlotniczą. Amerykańskie B-29 dotarły nad Hiroszimę i Nagasaki w obliczu niemal całkowitej dominacji w powietrzu. Teraz tak by nie było. Mimo to, w USA wdrożono (głównie dzięki uporowi Edwarda Tellera) program budowy tzw. superbomby, czyli broni termojądrowej. O ile możliwość wyzwolenia ogromnych energii z reakcji syntezy jąder lekkich wcześniej była czysto teoretyczna, bo nie było jak stworzyć warunków do takiej reakcji, to dysponując rozszczepialną bombą jądrową można było się pokusić o zapoczątkowanie reakcji syntezy. Program był jeszcze bardziej złożony niż Projekt Manhattan i pochłonął ogromne sumy pieniędzy. Próbowano podejść do tematu na kilka sposobów. Nawet pierwsze komputery takie jak MANIAC czy ENIAC były niezbędne dla powodzenia programu budowy bomby wodorowej. Co ciekawe, w ZSRR prowadzono podobny program niemal równolegle, choć z pewnym opóźnieniem. Z początku udało się znacząco zwiększyć wydajność reakcji rozszczepienia, poprzez wstrzyknięcie przed eksplozją do wnętrza rdzenia kilku gram gazowego trytu, generującego dodatkowy impuls neutronowy. Przełomową konstrukcję zaprojektował wraz z Tellerem matematyk polskiego pochodzenia Stanisław Ulam, tworząc bombę dwustopniową, gdzie umiejętnie pokierowana energia z eksplozji pierwszego stopnia (bomby rozszczepialnej z wzmacniaczem trytowym) kompresowała drugi stopień, zawierający właściwe paliwo fuzyjne, którym z początku był ciekły deuter, wyzwalając w nim reakcję syntezy helu. Pierwszej eksplozji termojądrowej bomby dwustopniowej dokonano 1 listopada 1952 roku na Pacyfiku a moc próby "Ivy Mike" osiągnęła 10,4 megatony, czyli 700x więcej niż bomba z Hiroszimy. Rosjanie swoją bombę dwustopniową zdetonowali rok później i była to już nie dość że bomba zrzucona z samolotu, to w dodatku zawierająca suche paliwo czyli deuterek litu. Zresztą próby z deuterkiem litu wskazały że to właściwy kierunek rozwoju, choć nie obeszło się tu bez niespodzianek i wypadków, gdy np. w czasie próby "Castle Bravo" znacznie przekroczono planowaną moc wybuchu i skażono zamieszkałe wyspy na Pacyfiku. Powstanie broni termojądrowej było przełomem, bo pozwalało raz że stworzyć broń o naprawdę ogromnej, znacznie większej niż zwykła broń jądrowa mocy (która w teorii może być nieograniczona, ogranicza ją tylko rozmiar takiej bomby i możliwość jej przeniesienia), to w dodatku pozwoliło na znaczną miniaturyzację głowic i nagłe zwiększenie ich ilości - ta samą ilość materiału rozszczepialnego podzielono na większą ilość bomb. Ale i tak USA miały tu miażdżącą przewagę w latach 50-tych, bo ZSRR nadal nie miał porządnego bombowca międzykontynentalnego. Miał co prawda Tu-16 o średnim zasięgu i M4 o większym, ale tych samolotów było mało, a Tu-95 był dopiero powoli wprowadzany do służby. Pozwalało to na wojnę jądrową w Europie, ale nie zaatakowanie USA. Przełomem był rok 1957, gdy wprowadzono i zademonstrowano światu rakietę R7 - pierwszy pocisk ICBM. Problemem były ogromne rozmiary tej rakiety, bardzo długi czas przygotowania do startu (około pełnej doby) i niemożność ukrycia jej w żadnych silosach. Rakieta za to okazała się całkiem udana do programu kosmicznego, gdzie ZSRR z początku znacznie wyprzedził USA. Jednak sukcesy w kosmosie spowodowały panikę w USA i przeświadczenie o wielkim przodowaniu ZSRR, więc gwałtownie zwiększono nakłady na zbrojenia, w tym jądrowe. USA posiadały flotę bombowców B-36, B-47 i B-52 o której ZSRR mógł tylko pomarzyć, a w dodatku posiadały bazy w Europie, Arktyce i na Pacyfiku, pozwalające na bardzo sprawne operowanie tą flotą na ciągłych patrolach. W latach 1960-68 prowadzono operację "Chrome Dome" gdzie bombowce uzbrojone w bomby i pociski z głowicami termojądrowymi non-stop krążyły wokół granic ZSRR. ZSRR nigdy nie mógł prowadzić takich patroli przy granicach USA. Jednak odpowiedzią ZSRR był bardzo silny rozwój wojsk OPK - sieci radarów, dywizjonów rakiet przeciwlotniczych i myśliwców przechwytujących. W efekcie w ciągu iluś lat stworzono system obrony powietrznej, który również nie miał odpowiednika na świecie. Do dziś Rosja jest liderem jeśli chodzi o systemy rakiet przeciwlotniczych. O ile w ZSRR z początku utrzymywano... 4 rakiety R-7 w gotowości bojowej (w Plesiecku) to już myślano nad rakietami mniejszymi (dzięki miniaturyzacji głowic), które dałoby radę umieścić w podziemnych silosach. Rakiet tych też było jednak z początku niezbyt wiele. USA aby wypełnić "lukę rakietową" rozpoczęły budowę rakiet Atlas i Titan, które umieszczono w schronach, a następnie w podziemnych silosach. W dodatku USA rozpoczęły intensywne prace nad stworzeniem niewielkiej rakiety na paliwo stałe, która nie wymaga tankowania, jest niemal bezobsługowa i niemal natychmiast gotowa do odpalenia. Pod koniec lat 50-tych stworzono taki pocisk bazujący w podziemnych silosach - rakietę Minuteman. Dodatkowo stworzono okręt SSBN, czyli napędzany siłownią jądrową podwodny nosiciel rakiet balistycznych Polaris (również na paliwo stałe). Polaris nie miał takiego zasięgu jak Minuteman czy Titan, ale za to okręt był w nieznanym położeniu i bardzo trudny do zniszczenia, przez co stał się doskonałą bronią odwetową. USA ponadto miały rakiety średniego zasięgu w Wielkiej Brytanii, we Włoszech i w Turcji, wycelowane w europejską część ZSRR.

[@maciejluczkiewicz]

@@szymoncio_spoko Druga część tekstu ZSRR zagrał ostrzej na początku lat 60-tych. W 1961 roku doszło do złamania postanowień z Poczdamu i podzielenia Berlina, a także do bardzo poważnego kryzysu przy Checkpoint Charlie w Berlinie Zachodnim. Naprzeciwko siebie wyjechały amerykańskie i radzieckie czołgi, wybuch III wojny światowej wisiał dosłownie na włosku. Na szczęście konflikt udało się rozwiązać dyplomatycznie. W tym czasie oba kraje też prowadziły duże ilości prób jądrowych podnosząc atmosferę napięcia, a Chruszczow pochwalił się że mają bombę o mocy 100 megaton, no ale wspaniałomyślnie do próby zmniejszą moc o połowę. Bombę zdetonowano na Nowej Ziemi kilka dni po kryzysie berlińskim. Napięcie ciągle rosło. Rok później ZSRR potajemnie rozpoczął budowę wyrzutni rakiet średniego i pośredniego zasięgu na Kubie i ich przerzut na tą wyspę. Gdy samoloty rozpoznawcze USA to wykryły rozpoczął się najgroźniejszy kryzys tamtych czasów, czyli kryzys kubański. Postawiono po obu stronach w gotowości wojsko i siły strategiczne. USA były gotowe uderzyć za pomocą broni jądrowej na Kubę, gdyby wyrzutnie miały być ukończone. Zastosowano blokadę morską wyspy. Co więcej, Kennedy zapowiedział, ze jakakolwiek rakieta jądrowa wystrzelona przeciwko jakiemukolwiek państwu półkuli zachodniej zostanie potraktowana jako atak ZSRR na USA i USA wykona pełne uderzenie odwetowe na ZSRR. Chruszczow odpuścił i konflikt zażegnano, wycofując rakiety z Kuby. USA wspaniałomyślnie wycofały stare rakiety z Turcji (które i tak miały być wycofane). Rozwój rakiet ICBM i flot podwodnych nosicieli rakiet balistycznych po obu stronach Zimnej Wojny (oraz rozbudowy arsenałów państw takich jak Wielka Brytania, Francja i Chiny) doprowadziły w latach 60-tych i 70-tych do powstania równowagi strategicznej. Po obu stronach nagromadzono tak wielkie zasoby broni jądrowej, że każda strona dysponowała możliwością wykonania kilkukrotnego "overkill" czyli całkowitego zniszczenia wroga kilka razy z rzędu. Powstały pierwsze rakiety wielogłowicowe (MIRV - Multiple independently targetable reentry vehicle - powalające razić jedną rakietą kilka celów jednocześnie, przy użyciu niezależnie naprowadzanych, mniejszych i celnijszych głowic). Powstała tzw. doktryna MAD (Mutual Assured Destruction, czyli gwarantowane obustronne zniszczenie), co zapobiegało wybuchowi wojny. Obie strony zbudowały sieci satelitów i radarów wczesnego ostrzegania, specjalne centra koordynujące i centra dowodzenia (jak np. NORAD). Po odpaleniu rakiet przez przeciwnika, po kilku minutach były one widoczne dla zaatakowanego, co pozwoliło mu na odpalenie własnych rakiet, zanim tamte dotrą do celu. Wojna traciła więc sens, bo obie strony zawsze wychodziły z niej całkowicie zniszczone. W latach 60-tych wprowadzono plan SIOP-62, gdzie podzielono cele w ZSRR i państwach przyległych na kategorie Alpha (silosy rakietowe, bazy bombowców i okrętów podwodnych, miejsca produkcji broni jądrowej i jej magazyny), Bravo (cele wojskowe, ale wojsk konwencjonalnych) i Charlie (cele przemysłowe i węzły kolejowe, centra populacyjne). Plan przewidywał pięć wariantów ataku, od ataku tylko na cele Alpha (czyli uderzenie rozbrajające, pozbawiające ZSRR broni jądrowej ale oszczędzające wojska konwencjonalne i miasta), cele Alpha i Bravo (całkowite zniszczenie sił wojskowych ZSRR) aż do pełnego ataku na cele Alpha, Bravo i Charlie (czyli pełne uderzenie na wszystkie cele, łącznie z wielkimi miastami). Plan wiele razy modyfikowano, wprowadzając nowe cele, zmieniając koncepcje itp. Dopuszczono też elastyczne reagowanie na niektóre sytuacje np. uderzenie jedną głowicą jądrową w wybrany cel, bez totalnej masakry, którą był choćby najłagodniejszy wariant ataku na cele Alpha. Plan zmieniał swoje nazwy na przestrzeni lat. ZSRR z pewnością miał podobne plany, ale nie są one raczej szeroko znane. Do głównego starcia wojsk lądowych miało dojść w Europie Zachodniej, gdzie ZSRR przygotowywał inwazję na kilku kierunkach operacyjnych, ogólnie podzielonych na północny, wzdłuż wybrzeży Bałtyku (gdzie udział miało brać LWP i Północna Grupa Wojsk AR), zachodni (gdzie atakować miały głównie jednostki NRD i Zachodniej Grupy Wojsk AR na kierunkach na Zagłębie Ruhry i na korytarz Fuldański) i południowy (wojska Czechosłowacji, Węgier, Rumunii i oczywiście Południowa Grupa Wojsk AR). Drogę w obronie miały wyrąbać uderzenia jądrowe i spodziewano się oczywiście, że NATO nie mogąc powstrzymać tej inwazji uderzy taktyczną bronią jądrową w nacierające dywizje, ale też państwa zaplecza takie jak Polska, gdzie miał się formować i być transportowany drugi rzut wojsk AR. W Polsce każdy węzeł kolejowy, każdy most na Wiśle czy Odrze, każde większe miasto, lotnisko, elektrownia czy fabryka dostały swój jądrowy "przydział". W wyniku tych działań wojennych z Polski (i nie tylko) zostałaby atomowa pustynia. Atak wojsk zmechanizowanych wymagałby użycia broni jądrowej przeciwko nim, na terenie zaatakowanych Niemiec Zachodnich, co pewnie zniszczyłoby nacierające pojazdy, ale też zniszczyłoby całkowicie same Niemcy. Wymyślono więc tzw. pas Trettnera, czyli pas min jądrowych na granicy z NRD. Oczywiście to też skaziłoby mocno terytorium RFN i spowodowało wielkie straty, ale być może powstrzymałoby atak. Skonstruowano też broń o wzmożonej radiacji (tzw. ER - enhanced radiation) w Polsce znanej jako tzw. broń neutronowa. Broń o małej sile eksplozji jądrowej, gdzie zasięg fali uderzeniowej nie przekraczał 1-2 km (więc mocno ograniczała zniszczenia infrastruktury w RFN), ale za to o bardzo silnym impulsie neutronów, o większym zasięgu, który bez problemów przenikał przez czołgowe pancerze i w bardzo szybkim czasie zabijał ich załogi. W przypadku bliższej odległości - właściwie natychmiastowo. Oczywiście propaganda radziecka rozpisywała się o niehumanitarnej, morderczej broni. Jakby użycie "klasycznej" broni jądrowej o dużej wile wybuchu i promieniu zniszczeń do wyrąbania sobie korytarza w obronie NATO było humanitarne. ZSRR w tym czasie wprowadził też do Europy nowoczesne rakiety pośredniego zasięgu RSD-10 (SS-20 - wspomniane zresztą w filmie). Rakiety na wyrzutniach mobilnych, trudniejsze do wykrycia i zniszczenia. Posiadały albo po 3 głowice o mocy 150 kt, albo 1 głowicę o mocy 1 Mt. Właściwie każde miasto w Europie Zachodniej znalazło się na liście celów dla tych rakiet. W przypadku ich odpalenia, Europa Zachodnia by dosłownie wyparowała po kilku minutach. Prezydent Reagan wprowadził wyścig zbrojeń w nową fazę. Wrócono do porzuconego bombowca B-1, który w nowej odmianie B1-B mógł wedrzeć się na niskim pułapie w głąb obrony powietrznej ZSRR. Wprowadzono rakiety cruise - Tomahawk i ALCM, które mogły przenikać radziecką obronę niemal niewykryte na minimalnej wysokości. Wprowadzono wreszcie do baz w RFN rakiety Pershing II. Rakiety niezwykle celne, z głowicą o nastawnej sile wybuchu. Pozwalały trafić w cel z dokładnością do kilkunastu metrów. W dodatku czas ich lotu do Moskwy wynosił kilka minut, co nie dawało ZSRR szans na reakcję. Rakiety te, wraz z rozlokowanymi po drugiej stronie RDS-10 stały się podstawą kolejnego bardzo poważnego kryzysu. Przywódcy ZSRR wiedząc że mają tylko kilka minut na decyzję o ataku odwetowym, mogli wydać taki rozkaz pomyłkowo, np. w wyniku błędnego odczytu z radaru. Nie było nawet czasu na potwierdzenie czy atak jest prawdziwy czy nie. Świat znów znalazł się na krawędzi wojny jądrowej. Gdy w 1983 roku NATO rozpoczął ćwiczenia Able Archer 83, to wywiad ZSRR był przekonany, że to jest wstęp do wojny, szczególnie, że w ramach ćwiczeń podnoszono coraz bardziej (w sposób symulowany) gotowość bojową, aż do DEFCON-1. ZSRR nagle postawił swoje siły w stan pełnej gotowości. A wszystko tylko z powody napiętej sytuacji i podejrzanych ćwiczeń sztabowych u przeciwnika. Liczne protesty i istnienie tej niebezpiecznej sytuacji doprowadziły w końcu do podpisania traktatu INF i zniszczeniu całej broni średniego i pośredniego zasięgu (choć dziś ona znów wraca). USA wprowadziły też system NAVSTAR-GPS i niezwykły jak na tamte czasy system rakietowy Trident D5. Rakieta odpalana z niezwykle cichych okrętów podwodnych, o ogromnym zasięgu, przenosząca 8 głowic termojądrowych o niezwykłej celności. System okazał się tak udany, że USA na tych rakietach umieściły ponad 50% wszystkich swoich strategicznych głowic jądrowych. Taka celność pozwalała na użycie tych rakiet jako broni nie tylko odwetowej (w miasta radzieckie, po ataku ZSRR na USA), ale też jako broni pierwszego uderzenia (USA uderzają pierwsze na ZSRR, jednym uderzeniem eliminując cele Alpha i pozbawiając go broni jądrowej). Oczywiście ZSRR też posiadał własne okręty podwodne i rakietami międzykontynentalnymi, choć nie aż o takich parametrach. Reagan chciał wprowadzić wiec również system SDI, zwany wojnami gwiezdnymi - system obrony przed pełnoskalowym atakiem z użyciem rakiet balistycznych. Było to blefem, bo zbudowanie takiego systemu przekraczało możliwości USA, ale ZSRR ze swoją podupadającą gospodarką dawał wciągać się w ten wyścig zbrojeń, który wykończył ten kraj w dużym stopniu. Doprowadziło to w końcu do rozpadu ZSRR i układów rozbrojeniowych START i START-2, pozwalających na znaczącą redukcję arsenałów nuklearnych. Napisałem wszystko naprawdę pobieżnie, temat jest zbyt rozległy jak na krótki tekst.

[@robertmarc135]

Mieliśmy dużo szczęścia, że nie doszło do konfliktu nuklearnego...

[@janszyc2364]

Czasy były jakie były, ale trzeba przyznać, że wtedy Polskie wojsko było dobrze przygotowane do ewentualnych działań. Patrząc na to co dzieje się teraz na świecie odnoszę dziwne wrażenie, że na pomoc w razie ataku obcego państwa moglibyśmy liczyć bardziej ze strony państw należących do Układu Warszawskiego niż NATO. Wystarczy spojrzeć na to co wydarzyło się na Ukrainie 30 lat po podpisaniu porozumień dotyczących arsenału atomowego. Pozdrawiam Pana, robi Pan świetną robotę!

[@avecezar7696]

BZDURA. JAKIE WOJSKO Z WYROBNIKA? CHYBA,ŻEBY WSW TAK JAK NKWD Z DRUGIEJ STRONY STAŁO. TAKICH GŁUPCÓW TO NAWET W PZPR NIE BYŁO. JESZCZE PEWNIE MYŚLISZ, ZE DZISIEJSZA SOVIECKA ARMIA MA WOJSKO? DOBREGO WOJSKA MA MNIEJ NIŻ POLSKA.JAKIEŚ 50,000. RESZTA TO WYSTRASZONE DZIECIAKI Z PATOLOGICZNYCH RODZIN, KTÓRE SIĘ NIE WYKUPIŁY. BIEDA, ALKOHOLIZM, NARKOMANIA. ZA DUŻO TE CIUBARSKIE TROLLE MIESZAJĄ W TAKICH BERETACH JAK TWÓJ, W TEJ SIECI.

[@janszyc2364]

@@avecezar7696 Przykro mi, ale nie ustosunkuje się do tej wypowiedzi bo najzwyczajniej w świecie Pana nie rozumiem. Nie wiem czy pisownia z CAPSLOCKIEM wynika z agresji czy po prostu z chorobą z jaką zmaga się Pan od dziecka. Pozdrawiam i życzę dużo zdrowia.

[@andrzejlecki8284]

Lipny odcinek, żeby ani słowa nie powiedzieć o Kuklińskim... Skoro sami Polacy nie pamiętają o swoich bohaterach, to inni również nie będą

[@maciejgoabek3199]

11:52 Kolejna perełka. "czołgi i karabiny zamiat atomu" Nie tylko ciekawym słowem jest "zamiat", ale też wszystko napisane małą literą. Gratuluję przygotowania filmu.

[@Luftek46]

mam taką propozycję. To morze w ramah bratniej pomocy bedziesz redagowal mó teksty?

[@adrithgor7551]

Mała litera to mógł być wybór stylistyczny, a poza tym nie wiem co niby zmienia literówka w ciekawym materiale historycznym.

[@jarekkowalski5869]

Autor filmu nie wspomniał o planach atomic na Polskę, po ucieczce Kuklińskiego i przekazaniu planów oraz położeń wyrzutni rakiet z atomem na naszym terenie. Mieliśmy być pasem spalonej, skażonej ziemi, który by zatrzymał pochód ruskich na Europę.

[@5OV13Tpl]

Co jest z YT, że mi od subskrybował ten świetny kanał? To już nie pierwszy przypadek, iż coś takiego się dzieje...

[@poprostuPanek]

Jak przeczytałem tytuł odcinka, to przypomniał mi się film "Dr. Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę"

[@HondaDCT]

1:35 nie półtorej, tylko PÓŁTORA

[@dawidos8563]

🤯😱☠🤡

[@zubenelgubenupi]

Jeżeli miliona, to półtora, bo ten milion. Półtorej może być setki (bo ta setka), albo godziny, bo ta godzina.

[@Rafalstratford]

👍👍

[@adrianjankowski4211]

Nie moge cie wspierac Bo nie mam kasy ale czacun za kawal dobrej roboty😍😍

[@muzeumkaasznikowa7156]

Wystrzelą, czy nie wystrzelą...? Oto jest pytanie 🤔

[@lachkowalski6497]

Wystrzelić wystrzelą to pewnik ,pytanie brzmi kiedy !!!!

[@muzeumkaasznikowa7156]

@@lachkowalski6497 no właśnie nie byłbym tego taki pewien. Scenariusze na wypadek III WŚ były różne.

[@karolzmaczynski9681]

Dobrze, że na wyobrażaniu się skończyło 🙂

[@Knopson]

6:25 trzy tysiące głowic i pół miliona ofiar? Czasem nie pół miliarda?

[@maciejluczkiewicz]

Oczywiście że pół miliarda o ile nie więcej. Pół miliona by zginęło po eksplozji jednej głowicy o sile kilkuset kiloton w centrum dużego miasta. W Hiroszimie w wyniku eksplozji malutkiej bombki o sile 13-15 kt zginęło 70 tysięcy ludzi.

[@jerzyjablonski163]

I znowu odmiana liczebników , nie wiem jaki to region Polski , ale półtorej miliona to już przegięcie

[@zubenelgubenupi]

"Półtora miliona", bo ten milion - rodzaj męski. Półtorej godziny, minuty, sekundy, bo ta godzina, minuta itd - rodzaj żeński.

[@michaeljezewski2260]

6;35 chyba pol miliarda?

[@adamziadi558]

👍

[@piotrm9932]

Polecam książkę ,, tango z niedzwiedziem'' nt rokowań rozbrojeniowych.

[@tomekjas]

👍👏😃

[@gosiek92]

Jedziemy z koksem

[@lukaszpala6141]

Pierwsza liga. Ciekawie i profesjonalne.

[@adelgiliazow8761]

Może coś o płk Kuklińskim?

[@damianfox1531]

Chciałbym coś napisać , ale jestem zbyt głupi jeśli chodzi o historię , więc zasięgi

[@sebastianszczepaniak808]

Pół miliona przy 3000 głowic. Przepraszam bardzo za śmiałość. Ale, czy nie chodziło o pół miliarda?

[@Ghidorah1]

Ciekawe

[@Radek291187]

Kiedy książka ???

[@aledyb5092]

Co by nie mówić broń atomowa dała nam wiele lat światowego pokoju

[@aledyb5092]

@Feerevin nie myl małe proxy wojenki z wojnami pomiędzy imperiami na miarę wojen światowych

[@AVE_LUCIFERUS_666]

@Feerevin GDYBY NIE GLOWICE, TO JUZ BY SIE INDIE Z PAKISTANCAMI WYBILY DO CNA. TYLKO GLOWICE JE POWSTRZYMUJA, KONCZAC NA DROBNYCH, CYKLICZNYCH KONFLIKTACH O KASZMIR.