ฎีกา InTrend EP.57 - เจ้าหนี้จำนองไม่ได้บังคับคดีใน 10 ปี จะขอกันส่วนเงินขายทรัพย์ในอีกคดีได้หรือไม่

The Host : กองสารนิเทศและประชาสัมพันธ์ สำนักงานศาลยุติธรรม
Guest Host : สรวิศ ลิมปรังษี
ที่ปรึกษา : อัครพันธ์ สัปปพันธ์, อรวรานันท์ ธนาพันธ์วรากุล
Show Creator : นันทวัลย์ นุชนนทรี, ศณิฏา จารุภุมมิก
Episode Producer & Editor : ศณิฏา จารุภุมมิก, ปนัสยา ชื่นอุระ
Sound Designer & Engineer : กฤตภาส ทองแจ้ง, กิติชัย โล่สุวรรณ
Coordinator & Admin : สุภาวัชร์ ดลมินทร์, โสรัตน์ ไวศยดำรง
Art Director : สุภาวัชร์ ดลมินทร์, ปันจารีณ์ สุวรรณโภชน์ ทศพร ศิลาบำเพ็ญ
Webmaster : ผุสชา เรืองกูล, วชิระ โรจน์สุธีวัฒน์
การจำนองเป็นหลักประกันสำคัญที่ลูกหนี้ใช้เพื่อให้ความมั่นใจแก่เจ้าหนี้ว่าหากมีปัญหาเกิดขึ้นเจ้าหนี้จะสามารถบังคับกับทรัพย์ที่เป็นหลักประกันได้ทำให้เจ้าหนี้ยินยอมให้กู้ยืมเงินแก่ลูกหนี้นั้น แต่ในกระบวนการบังคับเอากับทรัพย์จำนองก็อาจมีประเด็นปัญหาเกิดขึ้นได้ ในตอนนี้จะเป็นกรณีที่เจ้าหนี้จำนองไม่ได้บังคับคดีตามคำพิพากษาภายใน 10 ปี จะมาขอกันส่วนเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดทรัพย์จำนองเมื่อพ้นเวลาดังกล่าวได้หรือไม่
นายจันทร์ได้กู้ยืมเงินจากธนาคารแห่งหนึ่งเป็นเงิน 10 ล้านบาท โดยจดทะเบียนจำนองโรงงานของนายจันทร์เป็นประกันการชำระหนี้ให้แก่ธนาคาร ต่อมานายจันทร์ผิดนัดชำระหนี้จนถูกธนาคารฟ้องเป็นคดีต่อศาล แต่ได้มีการทำสัญญาประนีประนอมยอมความและศาลพิพากษาตามยอมให้นายจันทร์ชำระหนี้ตามกำหนดในสัญญาเมื่อปี 25444 แต่นายจันทร์ผิดนัดชำระหนี้ตามสัญญาประนีประนอมยอมความอีก
ต่อมาธนาคารเจ้าหนี้ได้ขายสินทรัพย์ซึ่งรวมถึงสิทธิเรียกร้องที่มีต่อนายจันทร์ให้บริษัทบริหารสินทรัพย์แห่งหนึ่ง บริษัทบริหารสินทรัพย์นั้นได้ยื่นคำร้องขอเข้าสวมสิทธิแทนธนาคารเจ้าหนี้และศาลได้มีคำสั่งอนุญาตแล้ว
นอกจากหนี้ดังกล่าวแล้ว นายจันทร์ยังมีหนี้ค่าเช่าคลังสินค้ากับบริษัทอังคารการพาณิชย์ จำกัด อีก 2 ล้านบาท บริษัทดังกล่าวได้ฟ้องนายจันทร์เป็นคดีต่อศาลจนคดีถึงที่สุดศาลพิพากษาให้นายจันทร์ชำระหนี้แก่บริษัทอังคารการพาณิชย์ จำกัด
บริษัทฯ ได้สืบหาทรัพย์สินของนายจันทร์จนพบโรงงานข้างต้น จึงได้นำเจ้าพนักงานบังคับคดีไปยึดและดำเนินการขายทอดตลาดโรงงานไปโดยปลอดจำนองเมื่อปี 2555
บริษัทบริหารสินทรัพย์ฯ ทราบว่ามีการขายทอดตลาดโรงงานที่จดทะเบียนจำนองเป็นประกันหนี้ที่บริษัทซื้อมาและขอสวมสิทธิในคดีไปแล้ว จึงได้ไปยื่นคำร้องขอกันส่วนเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดให้นำเงินไปชำระหนี้จำนองที่ค้างก่อนจ่ายให้เจ้าหนี้อื่น
ในกรณีนี้บริษัทบริหารสินทรัพย์ที่ซื้อหนี้ของนายจันทร์มาจากธนาคารย่อมได้รับโอนสิทธิเรียกร้องต่าง ๆ ที่ธนาคารมีต่อนายจันทร์รวมถึงหลักประกันที่นายจันทร์ให้ไว้เพื่อเป็นประกันหนี้ดังกล่าว รวมถึงการจำนองโรงงานในกรณีนี้ด้วย
ปัญหาสำคัญในกรณีนี้เกิดจากการที่หนี้ที่บริษัทบริหารสินทรัพย์ซื้อมาได้มีการฟ้องร้องและมีการพิพากษาตามยอมแล้วทำให้เป็นหนี้ตามคำพิพากษาลักษณะหนึ่ง การบังคับคดีตามคำพิพากษากฎหมายกำหนดไว้ว่าต้องดำเนินการบังคับคดีภายใน 10 ปี แต่ขณะที่บริษัทมาขอกันส่วนเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดโรงงานที่ถูกยึดในอีกคดีหนึ่งนั้นพ้นระยะเวลา 10 ปีดังกล่าวแล้ว จึงมีปัญหาว่าบริษัทบริหารสินทรัพย์ในฐานะเจ้าหนี้จำนองจะยังคงมีสิทธิดังกล่าวอยู่อีกหรือไม่
ข้อสังเกตประการหนึ่งคือในคดีนี้แม้จะมีการขายทอดตลาดไปแล้วแต่ยังไม่ได้มีการจ่ายเงินที่ได้จากการขายให้แก่เจ้าหนี้ไปจนเสร็จสิ้นทำให้ยังอยู่ในวิสัยที่จะขอกันส่วนได้อยู่
ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งในเรื่องการบังคับคดีนั้น การดำเนินการบังคับคดีต่าง ๆ จะไม่ส่งผลกระทบต่อบรรดาถึงทรัพยสิทธิ บุริมสิทธิ สิทธิยึดหน่วง หรือสิทธิอื่น ซึ่งบุคคลภายนอกมีอยู่เหนือทรัพย์สินที่ถูกบังคับคดีนั้นซึ่งรวมถึงสิทธิของเจ้าหนี้จำนองด้วย
ดังนั้น แม้ในกรณีนี้โรงงานที่ได้จดทะเบียนจำนองเป็นประกันจะถูกบังคับคดีขายทอดตลาดในอีกคดีหนึ่งก็ไม่ส่งกระทบต่อสิทธิของเจ้าหนี้จำนองในอันที่จะได้รับชำระหนี้จากเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดแม้ว่าเจ้าหนี้จำนองนั้นจะมายื่นขอกันส่วนเงินเกิน 10 ปีนับแต่วันที่มีคำพิพากษาในคดีเจ้าหนี้จำนองนั้นเป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาก็ตาม เพราะจำนองยังไม่ได้ระงับไปทันทีที่พ้นระยะเวลาดังกล่าว แต่จะระงับไปต่อเมื่อหนี้ที่เป็นประกันนั้นระงับสิ้นไปหรือด้วยเหตุอื่นที่กฎหมายกำหนด เมื่อไม่ปรากฏเหตุที่จะทำให้จำนองระงับสิ้นไปตามที่กำหนดแล้วจึงถือว่าจำนองนั้นยังคงอยู่ บริษัทบริหารสินทรัพย์ในฐานะผู้รับโอนหนี้จำนองจึงมีสิทธิมาขอกันส่วนเงินได้
ผลของการมาขอกันส่วนเมื่อพันระยะเวลาดังกล่าวที่สำคัญคงมีเพียงสิทธิที่จะได้รับชำระดอกเบี้ยที่ค้างจะมีเฉพาะดอกเบี้ยที่ค้างไม่เกิน 5 ปีเท่านั้น
หนี้จำนองตามคำพิพากษาแม้จะไม่ได้บังคับจำนองจนเกินกว่า 10 ปีนับแต่วันที่มีคำพิพากษาแต่เจ้าหนี้จำนองนั้นอาจขอกันส่วนเงินที่ได้จากการขายทอดตลาดทรัพย์จำนองได้ แต่จะได้รับชำระดอกเบี้ยเฉพาะที่ค้างไม่เกิน 5 ปีเท่านั้น
(คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 224/2563)

[@napatchinsatian7032]

ขอบคุณครับที่ให้ความรู้

[@napatchinsatian7032]

เรียนท่าน มีการปลอมการลายมือชื่อเพื่อเป็นจำเลย1,2เพื่อจดจำนองจากเดิมเป็นผู้ค้ำ3ประกันจำนองธนาคารไม่ฟ้องศาลบังคับจำนอง ไม่มีบังคับขอสนง.บังคับผิดพรบ.บังคับจำนอง

[@chaufahkerdsiri8287]

กดไลค์ให้แล้วนะคะ ท่านสรวิศ

[@user-bl1gk8ms6o]

พี่สาวแอบเอาที่ดินไปจำนองแต่เอกสารถือครองรวมกัน3คนแต่2คนไม่รู้เรื่องด้วยยังงี้อีก2คนต้องทำไงงคะ

[@user-ex5hg8vk6h]

ดอกเบี้ยจำนองคิดได้กี่ปี

[@kanitanawongha9105]

หนูจดทะเบียนจำนองกับบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งตอนนี้ค้างชำระอยู่แล้วเค้าบอกจะให้ทนายส่งเอกสารมาหาแต่บ้านไม่มีคนอยู่หนูไม่รุ้จะปรึกษาใครเพราะมีอยู่ผืนเดียวเป็นมรดกแล้วที่ดินก้ยังไม่แบ่งเลยค่ะยังติดกันอยุ่หนู้รุ้ว่าหนุจะทำอย่างไรดีค่ะหนูรบกวนกวนท่านให้คำแนะนำหนูด้วยค่ะไม่รุ้จะทำอย่างไรดีขอยคุณค่ะ🙏