Рет қаралды 59,356
#BirBax #xalqtəbabəti #bitkiler
Azərbaycanda bu bitki demək olar ki bütün kənd yerlərində bitir. Şiş xəstəliklərindən tutmuş, qastritə qədər onlarla problemi aradan qaldıran bir bitkidən - pərpətöyündən danışacağıq bu gün. Dünya miqyasında “super qida” kateqoriyasına aid edilən bitki insan orqanizminə olduqca faydalıdır. Bəs bu faydalar nələrdir? Onu necə istifadə edə bilərik? Videomuzda bunu biləcəksiniz.
Pərpətöyünün 43 qramında orqanizmin gündəlik vitamin ehtiyacının 1/5-i var. Mülayim iqlimlərdə geniş yayılmış bitki Asiya mənşəlidir. Çin təbabətində tez-tez adı çəkilən pərpətöyünün faydalarını saymaqla bitməz. Sarı və qırmızı olmaqla 2 növə ayrılan bitki Omeqa-3 yağ turşuları ilə zəngindir. A, E, C, B vitaminlərindən əlavə, maqnezium, kalsium, kalium və dəmir qaynağıdır.
Pərpətöyün necə becərilir?
Becərilməsi asandır. Yaşıl vaxtında yığılmasa, bitki çiçəkləyir. Çiçəkləri toplamaq bitkinin özünü yığmaqdan daha çətindir. Çiçəklərə dəyilməsə, toxumlar quruyur və torpağa səpilirlər. Növbəti mövsümdə bu toxumların cücərməsi üçün məhsuldar torpaq, yetərli gün işığı lazımdır.
Antioksidantlar sayəsində pərpətöyün hüceyrə miqyasındakı zədələnmələrin qarşısını alır. Təzə-təzə yeyilən bitki orqanizmə A, B1, B2, B6, C, E vitaminləri, kalsium, kalium, dəmir, maqnezium, natrium, manqan kimi minerallar ötürür. Omeqa-3 yağ turşuları isə bitkinin orqanizmə hədiyyəsidir. Pərpərəndə xolesterol, doymuş yağ və şəkər yoxdur. Faydalı maddələrlə zəngin pərpərəni uşaqlara yedirtmək vacibdir. Bitki onların fiziki və zehni inkişafını dəstəkləyir.
Pərpətöyünün faydaları nələrdir?
-Arıqlamaq istəyənlərin ürəklə istifadə edə biləcəyi bitkilərdəndir;
-Ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsində, uşaqların böyüməsində və inkişafında, mədə problemlərində, bəzi xərçəng növlərinin müalicəsində, dərinin qorunmasında, immunitetin möhkəmlənməsində pərpətöyün müsbət yöndən çıxış edir;
-Təzə-təzə yeyilən yarpaqları öskürəyi kəsir;
-Qanı təmizləyir;
-Sidikqovucudur;
-Sinir sistemi problemlərinin həllinə kömək edir;
-Böyrəkləri təmizləyir;
-Şəkər xəstələrinin rasionlarına ürəklə daxil etmək olar. Şəkərsiz və vitaminli qidadır. Xüsusilə, pərpətöyün salatı şəkər xəstələrinin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırır;
İndi sizə Pərpətöyün pəhrizi haqda məlumat verəcəm
Kalorisi az olan bitkinin qida dəyəri yüksəkdir. Pəhriz proqramlarına daxil edilməsinin səbəbi budur. Ödəmləri yox edən, metabolizmanı sürətləndirən pərpətöyün salatını aclıq hiss etdiyiniz anda yeyə bilərsiniz. Artıq yağların yanmasını sürətləndirən pərpətöyün detoks effekti də yaradır. Faydasını tam mənasilə görmək üçün bitkinin yarpaqlarını çiy, yaxud suda bişmiş, yağsız şəkildə yeyə bilərsiniz. Qəbizliyi yox edən pərpətöyün salatı tərkibindəki protein sayəsində uşaqlarda sümük inkişafını dəstəkləyir. Dietoloqlar arıqlamaq istəyənlərə pərpətöyün əzməsi yeməyi məsləhət görürlər.
Pərpətöyünün zərərləri nələrdir?
Bitkinin insan orqanizminə mənfi təsiri yoxdur. Ən asan istifadə şəkli bitkidən salat hazırlamaq, suda qaynadaraq sarımsaq-qatıqla yeməkdir. Pərpətöyün qaz yaratmır, üstəlik, mədə problemlərinin həllini sürətləndirər. Diqqət etməli olanlar hamilələrdir. Çünki bu dönəmdə mövcud tiroid xəstəliklərinin irəliləməyinə səbəb ola bilər.
Bitkini yığdıqdan həmən sonra yemək məsləhətdir ki, tərkibindəki C vitamini itməsin. Saplaqları iri və yumşaqdırsa, turşu da hazırlaya bilərsiniz. Uzun müddət saxlamaq niyyətindəsinizsə, azacıq pörtdədin, sonra soyuq suya salın ki, tez soyusun. Suyu çəkilən kimi, sellofan torbalara yığıb soyuducunun buzluğuna qoya bilərsiniz. Buzluqdakı pərpərənlər 9 ay müddətində yeyilməlidir. Yalnız bundan sonra o, faydalılığını itirməyə başlayacaq. Ən yaxşısı, mövsümündə təzə-təzə yeməkdir. Bu zaman orqanizm mineral və vitaminləri daha bol miqdarda ala bilir. Pərpətöyündən şorba, qovurma, kətə, dovğa da hazırlanır.