«Қутадғу билиг»(«Саодатга йўлловчи билим») достони тарихи | Javohir

  Рет қаралды 18,117

UZBEK TV

UZBEK TV

Күн бұрын

"Жавоҳир" кўрсатуви
"Ўзбекистон тарихи" телеканали
Юсуф Хос Ҳожиб (асл исми Юсуф) (тахм. 1020/21, Болосоғун - ?) - туркигўй шоир, мутафаккир, давлат арбоби. «Қутадғу билиг» достони муаллифи. Унинг ҳаёти ва фаолияти ҳақида маълумотлар берувчи ягона манба ҳам «Қутадғу билиг» китобидир. Ушбу китобга кўра, у замонасининг барча асосий илмларини атрофлича ўрганган, араб ва форс тилларини мукаммал билган. Маҳмуд Кошғарий каби туркий тилнинг мавқеини ошириш, унинг маданий-адабий ҳаётдан ўзига муносиб ўрин эгаллаши учун курашган.
Юсуф Хос Ҳожибнинг «Қутадғу билиг» («Саодатга йўлловчи билим», 1069-70) асари исломий туркий адабиётни бошлабгина бермай, уни янги тараққиёт босқичига ҳам кўтарди. У нафақат туркий халқлар адабиёти анъаналари, балки қардош халқлар, жумладан, форсий адабиёт тажрибаларини ҳам ижодий ўзлаштирган ҳолда яратилган. «Шоҳнома» каби мутақориб вазнида ёзилган ва «Туркий Шоҳнома» номи билан шуҳрат қозонган (73 боб, 6520 байт ва тўртликлардан иборат).
«Қутадғу билиг» - 11-аср сўз санъатининг нодир намунаси бўлиб, унда ўз даврининг илғор ижтимоий-сиёсий, маънавий-ахлоқий масалалари бадиий талқин қилинган, туркий халқлар тарихи, маданияти, илм-фани, урф-одат ва анъаналари, турмуш тарзи, қадриятлари хусусида батафсил маълумот берилган.
Юсуф Хос Ҳожиб уни Болосоғунда бошлаб, Қашқарда ёзиб тугатган ва қорахоний ҳукмдор Тавғоч Буғрохонга такдим этган. Буғрохон муаллифни тақдирлаб, унга «Хос Ҳожиб» («Эшик оғаси») унвонини берган. Шундан кейин шоир «Юсуф Хос Ҳожиб» номи билан машҳур бўлган. Лекин достоннинг охиридаги шикоят оҳангларига қараганда, шоир умрининг охири бу давлатнинг таназзули даврига тўғри келган, шунга мувофиқ ҳаёти ҳам оғир кечган. Шоирнинг Қашқардаги мақбараси зиёратгоҳга айланган.

Пікірлер: 15
@gamer_safar
@gamer_safar Жыл бұрын
Juda ham zur ekan men sinfdoshlarim bilan bu videoni oxirigacha kordik katta raxmat,✊✊✊✊✊🥰
@sahiramakbarova7727
@sahiramakbarova7727 2 жыл бұрын
Бу маърузачи домдлага Ташаккур Уйғурчə тил ва ёзувида ёзилганини ейттилар👍✌👊👌
@shoiraabdurasulova7968
@shoiraabdurasulova7968 Жыл бұрын
Ma'ruzachi ustozimizga katta rahmat asar haqida Juda ajoyib barcha uchun foydali ma'lumotlarni aytib o'tganlar
@marxamatalmatova420
@marxamatalmatova420 Жыл бұрын
Rahmat
@ergashergashev5330
@ergashergashev5330 Жыл бұрын
Ustozlar ga ta'zimdamiz.
@БатиржонАлайчиев
@БатиржонАлайчиев 3 жыл бұрын
Юсуф Баласагуни кулезма китоблари туркияда музейда сакланган
@latofatturdiqulova4222
@latofatturdiqulova4222 Жыл бұрын
Rahmat ustoz. Boringizga shukur
@lutz_ran745
@lutz_ran745 Жыл бұрын
Rahmet, Türkiyeden selamlar! Çok güzel program. Devamını bekleriz. TRTde temaşa edilmeli.
@maxliyoxabibullaeva6949
@maxliyoxabibullaeva6949 Жыл бұрын
O'zbekcheyi anlarmisiniz
@lutz_ran745
@lutz_ran745 Жыл бұрын
@@maxliyoxabibullaeva6949 Türkçeye çok iyi vakıf olduktan sonra, müşterek kelimelerimizi bildikten sonra ve Özbekçeye has olan bazı sesleri/ ovazları bildikten sonra geriye qnlamamak için pek bir şey kalmıyor. 90% anlaşılıyor benim için.
@maxliyoxabibullaeva6949
@maxliyoxabibullaeva6949 Жыл бұрын
@@lutz_ran745 Super.Benda turkche qo'nishamam, ama chuk iyi anlayorum
@lutz_ran745
@lutz_ran745 Жыл бұрын
@@maxliyoxabibullaeva6949 Özbekistanda mı yaşayorsunuz
@maxliyoxabibullaeva6949
@maxliyoxabibullaeva6949 Жыл бұрын
@@lutz_ran745 evit ben O'zbekistanliyim 😊
@amirbeknurillayev6805
@amirbeknurillayev6805 Жыл бұрын
Ishlarizga omad✊🏻✊🏻✊🏻
@Zulfiya-w7v
@Zulfiya-w7v Ай бұрын
Рахмат
«Mavzu» | Юсуф Хос Ҳожиб ижодий мероси [23.07.2023]
57:58
O'zMTRK O'zbekiston milliy teleradiokompaniyasi
Рет қаралды 270
Watermelon magic box! #shorts by Leisi Crazy
00:20
Leisi Crazy
Рет қаралды 23 МЛН
when you have plan B 😂
00:11
Andrey Grechka
Рет қаралды 67 МЛН
The selfish The Joker was taught a lesson by Officer Rabbit. #funny #supersiblings
00:12
DAXSHAT!!! Avaz Oxun sahnada yeg'lab yubordi
10:46
Avaz Oxun
Рет қаралды 360 М.
XONANDA AFRUZA TO’YIDAN VIDEO VA KELIN SALOM MAROSIMI #shokuz
1:26:24
Avaz Oxun - Yangisidan bor
14:29
Avaz Oxun
Рет қаралды 574 М.
«Javohir» | Юсуф Хос Ҳожиб Қутадғу билиг [12.01.2022]
32:00
O'zMTRK O'zbekiston milliy teleradiokompaniyasi
Рет қаралды 1,8 М.
Nosiriddin Rabg'uziyning Qisasi Rabg'uziy asari xususida | Marg'uba Abdullayeva
13:41
O'zbek tili va adabiyoti universiteti
Рет қаралды 12 М.
Watermelon magic box! #shorts by Leisi Crazy
00:20
Leisi Crazy
Рет қаралды 23 МЛН