KUZEY MARMARA OTOYOLU PROJESİNDEKİ KARAYOLU TÜNELLERİNİN MÜHENDİSLİK ÖZELLİKLERİ [SAMET KOÇAK]

İstanbul ’un iki kıtasını birbirine bağlaması neticesiyle Marmara Bölgesi ulaşım sisteminde önemli bir role sahiptir. Ülkemizde, Asya ve Avrupa kıtaları arasında yer alan ulaşım sistemleri ülke ekonomisi adına önem arz etmektedir. Her geçen gün artan nüfus ve araç sayısına bakılırsa trafik yükünü rahatlatan Kuzey Marmara Otoyolu Projesi ülke adına çok önemli bir yatırım projesidir. Ulaşımı rahatlatacak yüksek standartlı, kaliteli, kesintisiz ve güvenli bir ulaşım ağı ile beraber gidiş ve geliş 4 ‘er şeritli tünelleri ile dünyanın en geniş tünelleri olma özelliğine sahiptir. Kuzey Marmara Otoyolu ‘nun temel mühendislik yapıları tünel, viyadük, menfez, üst geçit ve alt geçitlerdir. Projenin Avrupa kesiminde toplam 14 viyadük, 37 köprü, 3 tünel, 19 üst geçit, 43 alt geçit ve Asya kesiminde ise toplamda 16 viyadük, 106 köprü, 5 tünel, 54 üst geçit, 53 alt geçit ve 481 tane menfez inşa edilmektedir. Tekirdağ ve Sakarya arasında Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile İstanbul Havalimanı bağlantı yollarında birleşen otoyol güzergahı, mevcut ulaşım ağları ile özellikle İstanbul Boğazı geçişlerindeki trafik yükünü ciddi derecede azaltmaktadır. Ayrıca yakıt tüketimi, araç bakımı ve onarımı gibi mali giderleri, trafiğin sebep olduğu gürültü ve çevre kirliliği sorunlarını en aza indirmektedir. Kuzey Marmara Otoyolu 435 km uzunluğa sahip olup Avrupa yakasında 3 ve Anadolu yakasında 5 tane olmak üzere toplam 8 adet tünele sahiptir. Kuzey Marmara Otoyolu, tam anlamıyla tamamlandığında Marmara Bölgesini Ege ve İç Anadolu Bölgesi ‘ne otoyolla bağlayıp İstanbul ‘dan Bursa ‘ya ulaşımın 1,5 saate, İstanbul ‘dan Eskişehir’e ulaşımın 2,5 saate, İstanbul ‘dan İzmir ve Ankara ‘ya ulaşımın 3,5 saate düşürülmesi planlanmaktadır. Tez içeriğinde Kuzey Marmara Otoyolu tünellerinin altyapı özellikleri, tünel aydınlatma ve kontrol sistemleri, güvenlik gereksinimi, tünellerin tasarım faktörü, tünel işletim sistemi, tünellerin fiziki özellikleri ve yapımında kullanılan araç ve gereçler, acil durum müdahale prosedürleri ve risklerin analizi gibi mühendislik konuları incelenmiştir.