NİHAT SAMİ BANARLI. TÜRKÇENİN SIRLARI.

Türkçe, Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren sadeleştirme adı altında dilde tasfiyecilik faaliyetlerine maruz kaldı. Banarlı, kitabında bu sadeleştirme gayretlerinin yanlışlığını, iyi maksatlarla yapılmadığını, metotsuzluğunu anlatır.
Amacı dışında, yanlış usullerle yürütülen bu çalışmaların Türklerin ilerlemesini engellemek için yapıldığını belirtir. Dilimize verdiği zararları anlatarak sadeleştirme işinin nasıl yapılması gerektiğinin yollarını gösterir.
Tasviyecilik faaliyetlerinin arkasındaki dış tesisler de, kitapta üzerinde çokça durulan bir konu olup, bu tehlikeye özellikle dikkat çekiliyor.
Bu şekilde yürütülen sadeleştirme faaliyetleri Banarlı'ya göre Türkçenin başına gelen büyük bir felakettir. Bu felaket Türkçe'nin dünya dilleri arasındaki yerini ve karakterini bilmemek gibi büyük bir hatadan kaynaklanır. Çünkü Türkçe herhangi küçük ve başkalarına mahkum bir millet dili değil, bir imparatorluk dilidir.
İmparatorluk dilleri, milletler, hakim oldukları topraklardan vergi alır, mahsul alır gibi kelime de alırlar. Aldıkları bu kelimeleri kendi dillerinin gramerine, estetiğine ve fonetiğine göre millileştirerek kendi kelimeleri yaparlar.

[@kazim6901]

Kazım Yılmaz: 4 İmparatorluk dili olduğu gerceği önemli yeni bir bilgiydi benim için. Teşekkürler Metin.

[@metinuygun713]

Teşekkürler kazım bey

[@mustafaaka5676]

Hayırlı olsun. Yeni şeyler öğrendim. Faydalı bilgiler veriyorsunuz. Devamını beklerim.

[@metinuygun713]

Teşekkürler kardeş

[@jewsArabs1nationSemiticCousins]

Divan lugat Türk'te geçen sözcükleri de Türkçeye eş anlamlı sözcük olarak eklemeliyiz. çünkü Kaşgarlı Mahmut sözlüğüne sadece Türkçe kökenli sözcükleri eklediğini kullanımda olan fakat Türkçe olmayan ödünç sözcükleri eklemeldiğini belirtmişti. Arapça, Fransızca, Farsça, Latince gibi yabancı sözcüklerin Türkçeye eşanlamlı olarak katılmasında bir sıkıntı görülmüyorsa, öz Türkçe sözcüklerin ister şimdi yaşayan ister ölü sözcükler olsun Türkçeye eş anlamlı sözcükler olarak geri katılması da zenginlik olarak görülmelidir. Divan Lugat Türk'ten esen = sağ, salim· esenlemek =selamlamak adnagu= yabancı, başkası agu=agı, zehir acun=dünya akılmak=şaşırtmak al=hile alavan=:timsah anuk:= hazır· anuklamak=: hazır bulunmak· anukluk=: hazırlık, hazırlanma· anumak:= hazırlanmak anumı= cüzam hastalığı, anunmak= hazırlanmak· anutgan =daima hazırlıklı, hazırlayan anutmak =hazırlamak· arınçu= günah (bkz> érinçü) aşaç= tencere ( bkz> aşıç, eşiç) aytış= hatır sorma·( bkz> aytıg) başmak = pabuç· bayumak= zenginlemek, zenginleşmek. bayutmak =zenginletnıek· baz=yabancı, garip. beçküm= evin sofası· beder burhan = heykel·( bkz> bedez burhan, burhan, furhan) belgü= alâmet, nişan, im, belge belik = kandil fitill benek= tane, habbe bertü= hırka, pardesü· bezek= nakış bıçguç= makas, sındı bistik =fitil biti = gökten inen kitaplardan her biri. bitig= yazı, bitigü = divit (kalem) bitik =kitap; mektup, yazılı şey, bitiklik= yazı yazılmak için hazırlänan şey (defter) bitişmek ikrar etmek, bitrik = fıstık· ( bkz> buturgak) budun= ulus burt= kabus bügde= hançer ( bkz> bükte) bügdelemek = hançerlemek,( bkz> bükdelemek) büke= ejderha, büyük yılan büken= karpuz, hint kavunu bün=çorba bütüge= patlıcan çadan =çiyan, kuyruğu örü, akrep· çaflı= şahin· çagmur= şalgam· (bkz> çamgur) çikik= nokta· çikin= ibrişim. çumuşluk =aptesane, ayakyolu em=ilaç emçi= ilaç yapan kişi etük= pabuç, edik,( bkz> 1-etik 2- büküm) etük =; kadın ayakkabısı etükçi= pabuççu, geşür= havuç( bkz> gezer, gizri, sarıg, turma) khafsı = hokka· (kh=kalın h) Khumaru= miras (kh=kalın h) Khumarulanmak= mirasa konmak (kh=kalın h) ıdu =zaruret, zahmet ımga= malmüdürü, tahsildar, hazinedar. ig=hastalık igçil= hasta igemek= inat etmek, iglelmek= hastalanmak, iglemek= hasta olmak· igletmek hastalandırmak· iglig= hastalıklı kaçut= kısa mızrak kamug=bütün, hep, kamu, hepsi karagu =kör· kargak= lânet ( bkz> kargış) karganmak= kendine lânet etmek kargaşmak= birbirine lânet etmek, kargatmak= lânetletmek karşı= hakan sarayı, köşk, katıglık =felâket katnatmak= tekrar ettirmek keçe= karpuz ve hıyara benzer şeylerin taşındığı sele ve sepet· kiş =samur kongur=kestane rengi kosuk=fındık koşuk=şiir, kaside köç=saat, an , müddet gök=mavi kudurçuk =bebek, kukla kücik =perçem kükü = hala·( bkz> küküy) oka= kefillik, kefâlet. oka almak= kefil olnnak· orunç= rüşvet, gevik· ( bkz> urunç) orunçak= emanet· otaçı=hekim otra=elbise ökünç =pişmanlık· ökünmek= pişman olmak öng=renk öpke=ciğer ötkünç = hikâye, (ötükünç) pürçek= insanın kâkülü, perçemi, atın perçemi. sart= tacir, tecimen, sem= ilâç·(bkz> em sem, samlamak) sökel=hasta söklünçü= kebap taplag =rıza, muvafakat·(bkz> tablag) taplamak =kabul etmek, razı olmak· taplaşmak =bir işe razı olmak, uzlaşmak bkz> tepleşmek taplatmak =razı etmek tapug= hizmet, tapugçı =hizmetçi· tartıgçı =davetçi· tepzemek= haset etmek, çekememek,( bkz> tepsemek) tepzeşmek =hasetleşmek teyitilmek =akıllanmak, zekileşmek· teytik= akıllı, zeki·( bkz> tetik) tıldag= bahane,(bkz> tegdeg) tikü =parça, lokma tolum= silah tolumlanmak= silahlanmak tolumlug =silahlı tublu =mezar· turma=turp turmuz =bir çeşit hıyar· (bkz> tarmaz) tutrug= vasiyet·( bkz> tutsug) tuturkan =pirinç, döğü· tuy=halk tuyin=pinti, sıkıntılı tüblüg= asaletli tüklüg= kör· tümrük =dümrük, def tümse= minber tünek= hapishane, zından tüñglük =pencere, ocak, baca gibi evdekl delikler ukruk =kement unamak =razı olmak, kabul etmek, (onamak) unaşmak= uyuşmak, kabullenmek· ( bkz>onaşmak) unatmak =razı etmek, (onatmak) ükek =, sandık· ükek =şehrin etrafında savaş için hazırlanmış olan burç· ükeklemek= burç yapmak; sandık yapmak üm=şalvar, (pantolon) üşkürmek= hatırlamak· üşkürtmek= hatırlatmak yagan= fil· yagı=düşman yagıkmak =düşmanlaşmak yagılamak =düşmanlık etmek yag ügüri= susam· yala =töhmet, itham, birl hakkında kötü sanıda bulunma. yalaçı= insanı her şeyde çarçabuk suçlu gibi gören, itham eden yalalmak= tõhmetlenmek, itham edilmek yalvaç= elçi, peygamber,resul yalgu=ahmak yalışmak= töhmetlemek, itham etmek yandru= tekrar yaşın=şimşek yazuk= günah, suç· yazuklug= günahkar yazuksuz= günahsız yek=şeytan yel=cin yelpetmek=yelpazeletmek yelpirmek=rüzgar esmek yél= yel, rüzgâr, esinti yırlamak= şarkı, gazel söylemek, ırlamak yoltga =alay( bkz> yaltga, yultga) yoltga kılmak= alay etmek, maskaraya almak yolturmak= para verdirèrek köleyi azat ettirmek; yoldurmak yolug= fidye, feda, kurban· yorçı= usta kılavuz yula=kandil yükünç= namaz, ibadet; baş eğme yükündeçi =ibadet eden, baş eğen( bkz> yüküngüçi) yükünmek= secde etmek, ibadet etmek, namaz kılmak

[@metinuygun713]

İlginiz için teşekkür ederim

[@mustafabuyuksar6757]

Emeğine sağlık

[@metinuygun713]

Sağolun

[@mustafabuyuksar3935]

Metin bey başarılar dilerim

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim ilginiz için

[@alayina...9093]

Bizim dönemimizde lise kitaplarının yazarıydı...teşekkür ler Metin bey

[@metinuygun713]

Sağolun Bekir bey

[@halilibrahimtuncez6337]

Güzel,bilgilendirici bir video olmuş eline sağlık

[@metinuygun713]

Teşekkürler hocam

[@iremyoldas337]

Verdiğiniz değerli bilgiler için teşekkürler!

[@metinuygun713]

Ben teşekkür ederim

[@hilmicavdar1475]

👏👏👏

[@metinuygun713]

Teşekkürler Hilmi bey teşekkür ederim ilginiz için

[@atilladoyuran3605]

Teşekkürler metin bey

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim Atilla bey

[@betulsozenn]

Bu faydalı video için teşekkür ederiz, videolarınızın devamını heyecanla bekliyoruz.

[@huriyencir9812]

Emeğine sağlık

[@alialtunyaldiz6395]

Çok faydalı bir video.Bu tür videoların devamını dilerim.Türkçenin başına gelenleri öğrendim.Eline diline sağlık.

[@metinuygun713]

Sağol Ali bey

[@ibrahimhan6222]

Teşekkür ediyorum, tebrik ediyorum.

[@metinuygun713]

Sağolun

[@sametoruc7530]

👍

[@metinuygun713]

İlginiz için Teşekkürler Samet bey

[@mustafaaltunel8966]

Emeğine sağlık Abi👏

[@metinuygun713]

Teşekkürler kardeş

[@pozitifenerjin]

Emeğine sağlık hocam

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim kardeş

[@galatasaray5999]

Eline sağlık abi

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim

[@atillaulker]

🖐🖐

[@huriyencir9812]

Emeğine sağlık

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim Bekir bey

[@muhammetbalci1097]

Dile verilen zarar gelişmenin önüne nasıl geçiyor diye merak edene Oktay Sinanoğlunu öneririm

[@metinuygun713]

Teşekkürler Muhammed bey

[@mehmetbuyuksar7918]

Devamını bekliyoruz inşallah

[@metinuygun713]

Teşekkürler kardeş

[@huriyencir9812]

Emeğine sağlık

[@metinuygun713]

Teşekkürler Huriye hanım

[@aslanaslan7494]

👏👏👏

[@metinuygun713]

Teşekkür ederim ilginiz için