Nie tylko POSPOLITE RUSZENIE - o organizacji WOJSKA w dawnej Rz-plitej

Рет қаралды 27,186

Darek Rybacki - Encyklopedya Staropolska

10 ай бұрын

Wojsko dawnej Rzeczpospolitej wielu osobom kojarzy się przede wszystkim z pospolitym ruszeniem - postrzeganym jako niezorganizowane, słabej jakości i zdemoralizowane. W rzeczywistości pospolite ruszenie będące zresztą tradycyjną, znaną już w średniowieczu, formą mobilizacji wojska, w XVII wieku nie było ani jedynym, ani kluczowym składnikiem sił zbrojnych.
***
Mój kanał powstał po to, aby szerzyć wiedzę o Rzeczpospolitej Obojga Narodów i jej obywatelach. W swoich filmach opisuje wydarzenia historyczne, sylwetki zapomnianych Sarmatów, staropolskie tradycje, zwyczaje i kulturę.
Jeżeli cenicie sobie moją działalność, możecie wesprzeć mnie finansowo na trzy sposoby:
🏹 Za pośrednictwem portalu Patronite: patronite.pl/profil/268724/da...
🏹 Za pośrednictwem opcji "Wsparcie kanału" na KZbin
🏹 Przez dobrowolną wpłatę na konto 15 8351 0003 0017 1074 3000 0030 z dopiskiem "darowizna" (proszę o kontakt mailowy na adres darek@encyklopedya.pl)
Niezależnie od wysokości wpłaty każdy Mecenas otrzymuje dostęp do dodatkowych treści. Od marca 2024 jest to przynajmniej jeden dodatkowy odcinek miesięcznie i dwa artykuły pisane wysyłane drogą mailową. Do tego jesteśmy w stałym kontakcie mailowym, Mecenasów z okolic Trójmiasta (lub wybierających się w moje strony) zapraszam na wycieczki po barokowej Kalwarii Wejherowskiej.
Dziękuję za pomoc!
***
Utwór Journey in the New World (autor: Twin Musicom) jest dostępny na licencji Licencja Creative Commons - uznanie autorstwa 4.0. creativecommons.org/licenses/...
Źródło: www.twinmusicom.org/song/258/j...
Wykonawca: www.twinmusicom.org

Пікірлер: 107

@adamczajkowski2665 10 ай бұрын

W Polsce to się utarło przekonanie, że jak coś tu pykło to czystym przypadkiem - wyłącznie na skutek korzystnej koniunktury międzynarodowej i szeregu pomyślnych zbiegów okoliczności, że świat postanowił dać nam spokój i zwyczajnie darować na tacy tych kilka wieków względnej świetności. Dobrze, że istnieje Twój kanał - odczarowujesz anachroniczne i wykolejone uprzedzeniami przekonania o dobie staropolskiej - nie napędzasz ani bałwochwalczego kultu minionej potęgi, ani nie ulegasz typowemu dla polskich inteligentów pokusie doszukiwania się w każdym przejawie polskiej kultury i państwowości znamion patologii. Fajny rzetelny przekaz. Twórz ile wlezie, byq.

@michakoakowski5768 10 ай бұрын

Lepiej bym tego nie ujął. Polacy o tamtych czasach mysla tylko zle bo utarlo sie wiele zmanipulowanych przekonań. Dokładnie, dla Polakow świetność Polski = patologia

@panpogo 3 ай бұрын

@@michakoakowski5768 Tamte czasy to jedna wielka patologia wynikająca z mocno przerośniętego ego szlachty który nie miał żadnej podstawy.

@7410bart 2 ай бұрын

Popieram, bo dobrze to ująłeś. My Polacy mamy zwyczaj popadania w skrajności i albo glortfikujemy, albo pogardzamy RP.

@Zatyk 10 ай бұрын

Czołem, szkoda, że tak merytoryczny kanał ma poniżej 100k subskrybentów.

@WOJCIECHKOLAKOWSKI 10 ай бұрын

Prawda jest taka że dodać kilka szkodników w postaci kotów i suby by poleciały

@tepie_zboczencow_lgbt1199 10 ай бұрын

Ludzie zwłaszcza młodzi są prymitywni i szukają samych idiotyzmów na yt.

@stahbaumer7688 10 ай бұрын

Trzeba promować i polecać

@patryk7296 9 ай бұрын

Co za różnica czy 10 czy 100 k. Ważne że kanał fajny i kto ma oglądać będzie to robić i bez sub:)

@krzysiekstaniak 10 ай бұрын

Witam panowie Bracia 😊 pozdrawiam serdecznie twórcę 😀

@FilipMarzec_ 10 ай бұрын

Kolejny świetny odcinek! Jeden z lepszych kanałów historycznych na YT.

@sarutobi9912 10 ай бұрын

Dzięki za twoją prace

@daniellus 10 ай бұрын

Czołem Waszmości. Dzieki za kolejną ciekawą historyę!

@karoleste5711 10 ай бұрын

Dziękuję za kolejny ciekawy film. Co do wojski prywatnych: były one konieczne dlatego, że króla nie było stać na utrzymanie właściwej ilości żołnierzy, bo ci sami magnaci (i samej szlachty) wywalczyli sobie liczne zwolnienia z podatków. W ostateczności posiadanie prywatnych wojsk kończyło się, tak, jak mówisz: w czasie kampanii główny dowódca zamiast dowodzić najpierw musiał dogodzić każdemu z magnatów, który przyprowadził swoje wojsko - udawało się to wybitnym osobistościom, cieszącym się powszechnym uważaniem, ale negatywnie wpływało na wydajność dowodzenia.

@maciejflis2902 10 ай бұрын

Super materiał Darku! Uporządkował moją wiedzę o strukturze armii RON. W związku z tym, że przyglądam się od pewnego czasu procesowi reformowania wojska miejskiego Gdańska w XVII w., pragnę zapytać - czy masz do polecenia literaturę o reformach wojska w Rz-plitej? Chciałbym porównać obie struktury, zadać pytanie czy: występowały podobieństwa lub wzorce? Procesy były całkiem od siebie wyizolowane? Byłbym bardzo wdzięczny za sugestie.

@Apokalipsik 10 ай бұрын

Bardzo dziękuję za kolejny film. Pozdrawiam serdecznie.

@cetus4449 10 ай бұрын

Widok Chodkiewicza dyscyplinującego Kazanowskiego musiał być iście epicki. Szkoda, że Żółkiewskiemu pod Cecorą brakło takiego temperamentu. Dwaj hetmani, wielcy wodzowie, a tak różne charaktery. Nigdy się nad tym nie zastanawiałem, a w lekturach na to nie trafiłem, ale teraz ciekawi mnie w jakich pozostawali ze sobą relacjach. Wiadomo coś o tym?

@Michu7790 10 ай бұрын

Jeśli chodzi o hetmana Żółkiewskiego to skomplikowana sprawa. Swego czasu cieszył się dużym autorytetem. On to był przecież autorem Wiktorii pod Kłuszynem w 1610 r. Nie mniej pod koniec życia był już skłócony z magnatami i jego autorytet podupadł. Ale to materiał na cały film. ;)

@MrJargo3 10 ай бұрын

Ciekawie opowiedziane jak zwykle zresztą, pozdrawiam

@7410bart 2 ай бұрын

ŁAPKA w górę. Podoba mi się Twoje spojrzenie na polską historię - bardziej wyważone i obiektywne. MAMY ogromną historię z wieloma pozytywnymi dokonaniami, ale są i również wady. Dla mnie pewne jest to, że powinniśmy o swoją historię i kulturę dbać, pamiętać o niej i twórczo ją dzisiaj wykorzystywać. DZIĘKI za kolejny film - mam pewien niedosyt i jednocześnie wrażenie, że wiele osób chętnie oglądaliby materiały około 20-to minutowe. PZDR

@bartomiejrozyk 10 ай бұрын

Fantastyczny materiał!

@Reebok-tw6ih 10 ай бұрын

Witaj Darku czekalem na material 💪🤜🤛

@piotrokonski2063 10 ай бұрын

Dobry materiał👍

@rzymek1313 10 ай бұрын

Kapitalny odcinek

@raulkramarski2082 10 ай бұрын

Super materiał

@ukaszradziszewski8830 10 ай бұрын

Komentarz dla zasięgu, dzięki!

@januszsekowski4520 10 ай бұрын

Jak zawsze wspaniale ❤

@piotrsoroczynski26 10 ай бұрын

Doskonały wykład ! Jak zawsze :)

@damakameliowa5712 10 ай бұрын

Czekam na jakiś dłuższy odcinek.Ten był wspaniały.Pozdrawiam i dziękuję.

@leihan94 10 ай бұрын

Zaiste, wielce zacny odcinek👏👏👏

@user-gq5hu5iq2h 10 ай бұрын

Jak zawsze, kawał dobrej roboty Darku!

@JohnnyRebVlog 10 ай бұрын

Bardzo ciekawy materiał. Dzięki 👍 btw: Jakbyś kiedyś mial ochotę zrobić materiał na temat Królewskiej Roty Husarskiej - to byłoby o czym gadać. Znalazłem sporo informacji na temat kogoś z mojej rodziny, który tam służył. Mieszanina bohaterstwa, zadziorności, twardej polityki z szablą w dłoni, hetmańskie alianse i konfederacje, pro publico bono wymieszana z prywatą... Super ciekawy temat. Nawet na więcej niz jedwn odcinek.

@user-gu7rr9zs4m 10 ай бұрын

Krótko, zwięźle i na temat. Bardzo dobry odcinek, brakowało mi nieco wzmianki o artylerii i podwójnym systemie zaciągu wojsk narodowego i cudzoziemskiego autoramentu. Niemniej świetna robota Darku :)

@edwardwarkus5198 10 ай бұрын

Gdzieś przeczytałem takie zdanie: "Pospolite ruszenie, wojsko pierwsze do spyży i ucieczki". Ale nie pamiętam co to był za artykuł

@filiplenart9537 10 ай бұрын

Świetny Materiał 💪 warto też wspomnieć ( o czym pisze Radosław Sikora w książce pt. Nie Tylko Husaria ) że Choć Pospolite Ruszenie miało Wielkie Problemy z Dyscypliną to jednak w czasie Potopu kilkukrotnie pokonali regularne Wojsko Szwedzkie 😉

@sumazdar 10 ай бұрын

dziękuję

@patrykkalita7166 10 ай бұрын

Szkoda, że nie wspomniałeś o wiecznych problem budżetowych kraju przez które masy żołnierzy przez lata potrafiły nie dostawać żołdu...

@kruanne 10 ай бұрын

A czy mógłbyś zrobić oddcinek o tym jak tworzyły się rody magnackie?

@roja9720 10 ай бұрын

Pozdrawiam

@papapinek5669 10 ай бұрын

Przydałoby się jeszcze wspomnienie o wojsku komputowym, ew dodać coś o stopniach wojskowych.

@panropuch1741 10 ай бұрын

Pozdrawiam.

@aleksanderallien6169 10 ай бұрын

Problem tego systemu był inny I leżał w finansach to że kwota kawrty w 1563 wynosiła okolo 80-100tys zl a w 1620 to cały czas było w okolicy 100tys ale inflacja zarobkowa zwiekszyla sie 3 krotnie, dlatego tyle pomysłów z wojskami dodatkowymi. Problem polegał na zbieraniu podatków z królewszyzn, brakiem modernizacji królewszczyzn, oddawaniem w posług kopalni I zwiekszaniem rozdawnictwa dóbr(soli itp) dla szlachty co mocno osłabiało skarb państwa który stał sie nie wydolny.

@aleksanderallien6169 10 ай бұрын

@@sumazdar niestety sam szukam dokładnych informacji, trzeba szukać na szweckich stronach, forach pasjonatów czasem trafi sie na wikipedji. Te dane które podałem sa z wikipedji.

@panpogo 3 ай бұрын

@@sumazdarW 1657 roku dochody budżetowe I Rzeczpospolitej to około 6 milionów złotych, a Szwecji 23 miliony, Brandenburgii 12 milionów, Francji 360 milionów, a Anglii 240.

@sumazdar 3 ай бұрын

Dziękuję

@sumazdar 3 ай бұрын

@@panpogo Michał dziękuję za odpowiedź

@panpogo 3 ай бұрын

@@sumazdar Do tego należy dodać, że w połowie XVI wieku PKB I Rzeczpospolitej to 55% tego co na zachodzie i od końca XVI wieku nasze PKB spada względem PKB na Zachodzie. Wydajność rolnictwa także spada od 6 ziaren z 1 w połowie XVI wieku do 3 ziaren z 1 w połowie XVIII wieku. Udział w handlu bałtyckim także ciągle spada od 15% w połowie XV wieku do 10% w połowie XVI i 1% w połowie XVII wieku. I Rzeczpospolita to peryferium Europy zachodniej dostarczająca głównie surowce takie jak zboże, drewno itd.

@michaszymanski3066 10 ай бұрын

Darku, polecisz jakieś książki czy opracowania dot. Wojska Rzeczpospolitej z czasów Najaśniejszego Pana Zygmunta III :)?

@slawek277 10 ай бұрын

Witam

@kamilkamil2219 3 ай бұрын

Sąsiedni powiat, kiedyś w podstawówce byłem tam

@maciejpienkowski4170 10 ай бұрын

A we dworze w Borzęcinie Tokaje czekają...😁

@mateusz.widelski 10 ай бұрын

Podbijam algorytm 🎉

@stahbaumer7688 10 ай бұрын

Mało się mówi o początkach husarii z okresu buławy Mieleckiego. Wtedy w służbie Rzeczpospolitej debiutowali kozacy siczowi i NAJEMNICY NIEMIECCY lancknechci odpowiedzialni za rzeź Sokoła w ZAPOMNIANEJ kampanii połockiej.

@canalabouteverything 10 ай бұрын

A WOT-u nie było?

@marlenakranc1279 10 ай бұрын

Wojska Rzeczpospolitej były specyficzne, ale potrafiły obronić nasz kraj. Potop najlepiej to pokazał, zwłaszcza hetman Jerzy Sebastian Lubomirski się pokazał z dobrej strony. Wielka szkoda że Rzeczpospolita nie wykorzystała szansy i nie odzyskała całej Ukrainy po kapitulacji cudnowskiej. Obok Bohdana Chmielnickiego ciekawym hetmanem był też Iwan Wyhowski!

@DarekRybacki 10 ай бұрын

Na pewno poświęcę cały odcinek dot. Wyhowskiego i unii hadziackiej :)

@marlenakranc1279 10 ай бұрын

@@DarekRybacki Super!

@wernerwernerowy8761 10 ай бұрын

Jezu potom wprost pokazał że Polska organizacja wojskowa była do dupy. Przypomnij sobie jak pięknie Polska armia sprawdziła się w Wielkopolsce i na Litwie. Sam fakt że banda rozbójników ( kozaków) potrafiła pokonać armię stałą coś o tym mówi . To że mieliśmy wybitnych dowódców nic nie zmienia.

@marlenakranc1279 10 ай бұрын

@@wernerwernerowy8761 Potop był wynikiem bezmyślnej decyzji króla Jana Kazimierza. Jeśli chodzi o kapitulację pod Ujściem, to szlachta postanowiła się poddać mimo decyzji dowództwa. Na Litwie mieliśmy najazd rosyjski , zresztą Janusz Radziwiłł poddał się ostatni. Bohdan Chmielnicki uzyskał pomoc Tatarów, w zmian za jasyr z Ukrainy. Zadaj sobie pytanie , jak mimo takich zniszczeń zdołaliśmy wyprzeć najeźdźców z granic!

@ukaszgarstka7940 10 ай бұрын

Wojsko nie może walczyć wiecznie bez wypłaty żołdu. a w tym okresie zalegano dłużej jak 5 lat , wiec w końcu odmówiło posłuszeństwa i wszystkich start nie odzyskaliśmy.

@canalabouteverything 10 ай бұрын

A wolentarze Panie Bracie?

@karolprzegonski8592 10 ай бұрын

Wyimaginowane pochodzenie słowa szubrawiec - Sub Rava sedentes

@marcinossowski3212 10 ай бұрын

A to zapożyczenie z czeskiego. Po naszemu „Brudny”

@KomentarzZwiastuje 10 ай бұрын

Żaden kraj nieqygrał by wojny na trzy fronty jedyne co mogliśmy zrobić to poszukiwać śilnych sojuszy

@nieznam6893 10 ай бұрын

Armia pospolitego ruszenia była tak dobra że dostała w dupę od Szwedów gdzie ludność Szwecji liczyła 2,5 miliona a ludność RP to prawie 10 milionów a o zagonach tatarskich które brały w jasyr jak sobie chciały nie wspomnę. Armia RON kończy się na dobrych reformach Władysława IV Wazy potem to już jest równia pochyłą w dół. Rzeczpospolite zgubiła ta cholerna szlachta, brak mieszczaństwa i niewolnictwo chłopów.

@kingawzorek6205 10 ай бұрын

Panie, rób pan dłuższe odcinki. Dwa, zrób pan gawędę o przyczynach upadku w xvii wieku. Niby każdy wie ale warto rozłożyć na czynniki pierwsze. I więcej gawęd na ciekawe tematy z krwi i kości.

@DarekRybacki 10 ай бұрын

Będą :)

@mieczysawpastafarianski8901 10 ай бұрын

Dwa słowa: wolni Ciule

@elzbietarakusz2421 10 ай бұрын

To tak jak dzisiejszy WOT

@darkusmarkus9711 10 ай бұрын

No nie wyposażenie musieli sami sobie sprawiać a Niemcy robili ferment wśród mieszczaństwa coś na kształt obecnej secesji Warszawy, Wrocławia czy Trójmiasta.

@elzbietarakusz2421 10 ай бұрын

@@darkusmarkus9711 Wielkie mi obecnie wyposażenie, które jest ogólnie dostępne i na rynku możesz kupić za 500 zł.

@Galvars 10 ай бұрын

@@elzbietarakusz2421 Kilka zer zgubiłeś przy tym 500.

@elzbietarakusz2421 10 ай бұрын

@@Galvars Nie bardzo nie zawyzaj ceny. Znam takiego jednego z WOT bajarza który opowiada że już jest 12 lat w tym a za 3 lata to pójdzie na emeryturę WOT i dostanie tyle że będzie miał na spłatę kredytu hipotecznego. Ludziska lubią bajki

@Galvars 10 ай бұрын

@@elzbietarakusz2421 Zawyżać? No to weźmy twój budżet (500zł) i spójrzmy na ogólnie dostępny rynek... zacznijmy od podstawy, czyli uzbrojenia. Podstawą wyposażenia takiego OT piechociarza jest karabin, poproszę cię o model, sklep i miejsce gdzie nabędę takowy za 500zł. Dla ułatwienia, bez amunicji, sam karabin.

@dan-oh5tg 10 ай бұрын

Rzeczypospolita nie była państwem.To był zlepek prywatnych posiadłości zbudowanych na niewolniczej pracy 70 proc społeczeństwa.

@wolnysarmata3922 10 ай бұрын

Jednakowoż w tamtych czasach w Rzeczypospolitej było aż 30% ludzi wolnych .... pokaż ile było wtedy w Anglii , Francji , Hiszpanii czy Rosji

@dan-oh5tg 10 ай бұрын

Tymi wolnymi było samo ścierwo w postaci zasranego kleru i gównianej szlachty@@wolnysarmata3922

@kundeleczek1 10 ай бұрын

Wszystko fatalne. Człowieku, ogarnij się.

@trevdestroyer8209 10 ай бұрын

@kundeleczek1 10 ай бұрын

@@trevdestroyer8209 zawsze zaczyna się od tego że coś było źle. Nie potrafili, nie umieli, źle, byli pijani, brudni i do bani. Przez to ten kanał w moich oczach jest mało wiarygodny

@damakameliowa5712 10 ай бұрын

@@kundeleczek1 biedny człowiek jesteś...

@ukaszgarstka7940 10 ай бұрын

Autor , bardzo realnie pokazał jak to faktycznie wyglądało w rzeczypospolitej.