ODRA1305 prezentacja działającej jednostki, zaczytanie systemu i uruchomienie gry!!

Film prezentuje funkcjonującą jednostkę centralną komputera ODRA 1305 No ser 384, która po 10 latach od wyłączenia na stacji PKP Lublin Tatary znowu działa!! Jednostka, w ramach "Operacji Thanasis", została przywieziona z Muzeum AGH i została przywrócona do działania. Dziękie współpracy z The National Museum of Computing, udało się nam odzyskać oprogramowanie, przetestować maszyny i w pełni je uruchomić. Niebawem kolejne materiały ukazujące sposób funkcjonowania tych komputerów, jak i opiszemy procesy serwisowe.

[@marekkusal7854]

Dzięki. Mogłem sobie Przypomnieć moją pracę a od 1971 r. do 1992 r. na systemach Odra 1304, 1305 i 1325. Bardzo żałuję, że nie zachowałem swojej dokumentacji technicznej od I jednostek centralnych 1305 i 1325. Miałem je bardzo dobrze opisane łącznie z przebiegami czasowymi. A zdarzało się już prośby na różnych kanałach do osób które kiedyś zajmowały się tym sprzętem w celach pomocy przy uruchamianiu tego typu sprzętu. Pozdrawiam serdecznie.

[@Chris-fp5hg]

1304, 1325, R-32, PSPD-90, MK45, SM4, Mera 400 i inne... Były skrzynki, do których przykręcano tabliczki z napisem 'Made in Poland', czytane za granicą. Dziękuję za dowody pamięci o polskich inżynierach.

[@MarkoPele]

PKP Lublin przyczynił się do utrwalenia pamięci o tym legendarnym komputerze. Wygląda na stan bardzo dobry.

[@muzeumhistoriikomputerow]

to prawda - zachowano także oprogramowanie na dyskach komputerów emulujących czytniki taśm, kart, dysków i taśm magnetycznych - wielkie brawa dla tych ludzi !! :)

[@PiotrK2022]

A szkoda, trochę by się na niej pewnie zarobiło jakby się ją na złom rozebrało...

[@gelo1238]

@@PiotrK2022 e?

[@selectnull4459]

Tak - pamiętam wpis o PKP (nie pamiętam tylko którym) gdzie przez dziesiątki linii szeregowych dalekiego zasięgu monitorowali trasę pociągów :) - development zawsze mija się z produkcją :)

[@ZPDU]

Łapka w górę zdecydowanie. Odra 1305 to coś na czym pracowałem jako elektronik w osrodku obliczeniowym. Ale miło było mi powspominać. Gratuluję.

[@violasilvestris]

O rany, świetne są takie zabytkowe systemy. Serwisowałem przedsiębiorstwo, w którym wszystko śmigało na DDRowskich Robotronach 1715. Uruchomili to w 1987, ja przyszedłem w 2001 roku. Absolutne zero backupów czegokolwiek, po prostu wszystko działało tak niezawodnie, że nikt o tym nie pomyślał. Dane księgowe z kikunastu sklepów i hurtowni były przywożone na FD raz w miesiącu i agregowane automatycznie na najbardziej wypasionej jednostce :). Klon CP/M na klonie Z80 przetrwał bez zarzutu do 2009 roku. Dlatego właśnie Odra pracowała tak długo, bo z zasady jak coś działa dobrze, to się tego nie rusza.

[@jozinzbazin3818]

Mam takiego robotrona

[@wojtekwojtek2030]

Z pewnością nic się nie psuło ...

[@wojtekwojtek2030]

Z resztą PC z lat 90 też mogą działać do dziś.

[@myoutuber77]

Poniewaz chodzi o PKP, sadze, ze trzymali maszyne az ludzie ja obslugujacy przeszli na emeryture.

[@adrianbernat1459]

Bardzo ciekawy materiał. Przydałby się oddzielny mikrofon dla pana w okularach, bo niestety bardzo słabo go słychać.

[@motifclassic]

Akurat miałem praktyki na Tatarach, kiedy ten komputer zaczął sterować pracą np. górki rozrządowej. A dokładniej wyhamowywaniem sprzęgów staczanych z górki itd.

[@sb4994]

Bardzo fajny monitor z tej drukarki

[@muzeumhistoriikomputerow]

Nazywany był najczęściej terminalem technicznym lub właśnie monitorem :)

[@paulpipek9108]

To byly czasy! Rano w pracy uruchamialem moj PDP11 i na monitorze pokazywala sie tylko migajaca kropka. I te wstepne comandy typu 'ksf#2ff/23"

[@827628]

Piękna maszyna, w mojej byłej szkole średniej a skończyłem Technikum Elektroniczne była Odra z Urzędu Skarbowego zdemontowana w latach 90. Nie pamiętam typu ale była ogromna z potężną drukarką i czytnikami taśm magnetycznych. Myślę że dalej tam jest.

[@dariuszj.521]

Witam serdecznie i pragnę przekazać ogromne podziękowanie za przedstawiony materiał. Jakiś czas temu miałem okazję obejrzeć na KZbin kilka materiałów, na których tylko uruchamiano kilka egzemplarzy komputera Odra podczas podejmowanych prób odbudowy i przywracania do stanu używalności. Było słychać szum, zapalały się kontrolki. Poza tym nie przekazywano żadnych konkretniejszych informacji technicznych. Tutaj nareszcie mogłem zobaczyć, jak to wspaniałe urządzenie się uruchamia i działa, jak przebiega proces ładowania systemu operacyjnego, jak w ogóle można się z nim komunikować, i w końcu, jak są przedstawiane wyniki danych operacji oraz obliczeń. Nareszcie poznałem kilka informacji na temat panelu kontrolnego - kontrolek i przycisków. Trochę podobnie, jak w komputerach Altair, z których jeden pojawił się nawet w filmie „Gry Wojenne” (pamiętam, jak ogromne wrażenie zrobił na mnie ten film, byłem wtedy jeszcze dzieckiem; a w czasach szkoły średniej szczytem marzeń był ZX Spectrum). Może dlatego aż tak sentymentalnie podchodzę do sprzętu z tamtych czasów (w których sam przecież miałem okazję żyć). Swego czasu przeczytałem też 9 części artykułu w ramach jednego z blogów „Dobre Programy”, przedstawiającego historię opracowania i wdrażania do produkcji poszczególnych modeli komputera Odra (producent: firma Elwro). Materiał ogromnie interesujący, autorstwa „macminik”. Ze swej strony polecam przeczytać, kawał niezwykle interesującej historii polskiej myśli informatycznej (przy okazji także ogromne podziękowania dla Autora). Naprawdę, pomimo tamtych czasów, ogromnych graniczeń nie mieliśmy się czego wstydzić, nawet w porównaniu do konstrukcji zachodnich polska Odra okazywała się niejednokrotnie nowocześniejsza, bardziej wydajna itp. Podziwiam osoby, które potrafiły taki sprzęt opracować, wyprodukować, napisać system i oprogramowanie, programy do testowania poprawności pracy itp. Trochę zazdroszczę (oczywiście w pozytywnym znaczeniu) wszystkim, którzy mogli z tego komputera korzystać, prowadzić obliczenia. Tak, sądzę, iż taki sprzęt po prostu miał duszę. Sądzę, że wspomniane w filmie mikroprogramy można porównać do instrukcji asemblera. Uprzejmie proszę o potwierdzenie lub wyprowadzenie mnie z błędu. Jeszcze raz wielkie DZIĘKUJĘ. Pozdrawiam. Darek J.

[@muzeumhistoriikomputerow]

To bardzo miłe słowa dla nas. Artykuł z dobrych programów znamy, a film o ODRZE z Jaworzyny Śląskiej, nie wiedzieć dlaczego, po ukazaniu się naszego materiału został "zdjęty" - a szkoda. Niestety tam, jednostki procesorowe nie są zweryfikowane, a w chwili obecnej, są nawet troszkę zdekompletowane. W chwili obecnej ODRY w naszym muzeum są jedynymi działającymi w Polsce. pozdrawiamy serdecznie !! A po większą porcję wiedzy zapraszamy tutaj kzbin.info/www/bejne/npjGemp-gN5_gqs

[@dariuszj.521]

@@muzeumhistoriikomputerow Bardzo dziękuję za odpowiedź. Polecany przez Szanownych Państwa materiał miałem okazję już obejrzeć. Bardzo interesujący. Serdecznie pozdrawiam. Darek J.

[@0raj0]

Spróbujecie może na tym uruchomić system George 3 czy za słaba konfiguracja maszyny? Bo widzę że tu macie najprostszy z systemów na Odrę - Executive - jeżeli dobrze widzę. Pracowałem sporo na Odrze 1305 pod Georgem 3, to był ogromny kawał mojej edukacji komputerowej :). Używałem m.in. takich terminali jak ta DZM, ale i już ekranowych też. George 3 to był znakomity system operacyjny swoją drogą - pełny wielodostęp, rozbudowany system uprawnień, wirtualny system plików (system operacyjny mógł sobie dowolnie przenosić pliki w obrębie dysku, między dyskami, a nawet zrzucać je na taśmy dla optymalizacji dostępu, w sposób przezroczysty dla użytkownika), wirtualne urządzenia *CR, *LP itd. dostępne dla programu, które mogły być przypisywane do dowolnych plików, wbudowany w system plików mechanizm kontroli wersji... Wiele rozwiązań, które nawet grubo później były nieobecne w popularnych systemach... Dzięki za interesujący filmik i przypomnienie tej maszyny.

[@muzeumhistoriikomputerow]

Bardzo dziękujemy za miłe słowa. W kwestii uruchomienia maszyn, idziemy zgodnie z zasadami i założeniami konstruktora - w końcu to on z kolegami to stworzyli. Tak jesteśmy na etapie najprostszego executora. Dopracowujemy obecnie DZM ki i inne urządzenia, oraz komunikację pomiędzy nimi. Za chwilę - po odbudowie przewodów-będziemy zestawiać drugi system ODRA 1305 z większą ilością peryferiów. Będziemy wdzięczni także dokumentacje, fotografie, oraz części tych urządzeń - jeśli istnieje taka potrzeba to je odkupimy.

[@zdzislaw125]

Nic nie zaczyna się nagle. Dzięki za przypomnienie

[@ForgottenMachines]

0:09 I see the Mera 7951 !!! I love this video, and what your museum is preserving and demonstrating...please keep it up!!!

[@movax20h]

To przesuniecie czasu o 28 lat, swietny trik.

[@bartekr5372]

Najciekawsze muzeum w Katowicach. Polecam!

[@seba123321]

Wow. Rewelacja. Jestem ciekaw jakie jest zużycie energii tego monstrum.

[@cooltygrysek]

Spore. Zależy jak rozbudowana była odra. Na hucie Katowice na hali komputerów były dwie niezależne linie odry kilkadziesiąt kW /h do tego hale chłodziły dwa sporej wielkości klimatyzatory. Do tego w biurowcu na piętrze technologicznym monitory, dyski cylindryczne oraz szafy taśmowej pamięci magnetycznej oj było tego sporo. Razem nazbierało by się ze 140 no może 160kW/h rozdzielnia tam była pokaźna SIC !

[@wojtekwojtek2030]

@@cooltygrysek A moc obliczeniowa pewnie mniejsza niż w Amidze...

[@artura3553]

Brawa za uruchomienie tej maszyny, super film!

[@berakfilip]

No i

[@cooltygrysek]

Ja bym się nie cieszył gdyż odra owiana jest złą sławą bo zabiła doszczętnie dla zysków Polską myśl techniczną wyprzedzającą o dekady amerykański IBM a mowa tu o komputerach Jacka Karpińskiego i jego wynalazkowi stosowanemu do dziś a mianowicie stronnicowanie pamięci zastosowanego w 16bitowym minikomputerze K-202 zawierającego 8Mb pamięci operacyjnej którą można było łatwo zwiększyć do 64MB. Posiadał on monitor i klawiaturę podobnie jak współczesne komputery. Mało tego Karpiński stworzył także swój system operacyjny " Karpiński " Gdyby nie to cholerne ELWRO i jego durny zarząd dziś mieli byśmy lepszy system operacyjny niż zasrany windows. Mam nadzieję że szefostwo ELWRO gnije porządnie w grobach !! A ci którzy żyją są poza nawiasem historii !

[@Chris-fp5hg]

@@cooltygrysek Gdyby ŁATWO można było zwiększyć pamięć do 64MB, to te 64MB byłyby sprzedawane już w momencie produkcji pierwszej partii komputerów, a tak nie stało się. Łatwo to wyraz z reklam, a nie z życia. Zachęcam do wyspecjalizowania się w historii informatyki.

[@andrzej21111]

O komputerku Mera 400 jest super kanał. Bardzo polecam. Ciekawe czy ktoś zrobi to o komputerze Odra ?

[@muzeumhistoriikomputerow]

Znamy Filipa. O komputerze ODRA może Pan na razie poczytać na naszej stronie w zakładce "Operacja Thanasis", oraz ogólnie jako komputer ODRA , jest też sporo zdjęć. Niestety z uwagi na brak możliwości kadrowych i fakt iż ODRY są naszymi oczkami w głowie ale nie są jedyne w naszej ekspozycji na taki materiał jak mera 400 jesteśmy bez szans - choć robimy taką samą robotę. www.muzeumkomputerow.edu.pl/pracownie-muzealne/operacja_thanasis

[@arrongoldberg697]

Ta ODRA dodatkowo tworzy doby rytm na miare techno

[@MrBarnejstinson]

Polirytm 3 nad 2.

[@klaudiuszgawlik4295]

świetne! Muszę to obejrzeć na żywo, ale sam filmik robi wrażenie. Ogromne brawa!

[@marek5629]

W aparacie fotograficznym na film (Samsung) datownik kończy się na roku 2019. Dzięki Wam dowiedziałem się, że muszę cofnąc się w czasie o 28 lat (czyli na dzień pisania tego komentarza do roku 1996). Dzięki wielkie :) PS.We wrześniu 1996r. uruchomione zostają w Polsce cyfrowe sieci telefonii komórkowej Plus GSM i Era GSM (obecny T-Mobile) a od czerwca 1992r. działa już analogowa sieć NMT Centertel.

[@sawomirmazur8138]

"(...) W Zakładzie Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego inżynier Karpiński stworzył najnowocześniejszy w tamtych latach komputer Kar-65 na polskich tranzystorach i diodach. Było to urządzenie wykonujące 100 tys. operacji na sekundę, trzy razy więcej niż ogromnych rozmiarów komputer produkowany w zakładach „Elwro” o nazwie „Odra”. Koszt produkcji „Odry” wynosił 200 mln ówczesnych złotych a produkcja komputera Kar-65 kosztowała jedynie 6 mln zł. Wkrótce Karpiński udoskonalił swój wynalazek. Był to rewelacyjny w skali światowej komputer o symbolu K-202. Wyprzedzał nawet osiągnięcia amerykańskie w dziedzinie informatyki. Zakupieniem licencji na produkcję komputera zainteresowane były największe firmy światowe. Prototyp tego na owe czasy minikomputera nabyła brytyjska firma M.B. Metals, która miała prowadzić sprzedaż polskiego wynalazku na terenie całego świata. Warto zatem w tym miejscu postawić pytanie: jeżeli przed rewelacyjną konstrukcją Karpińskiego otwierała się tak świetlana przyszłość, to dlaczego władze PRL wstrzymały jego produkcję, wycofały się z umów międzynarodowych, odsunęły Karpińskiego od pracy twórczej i skazały go na zapomnienie? Złożyło się na to kilka przyczyn. Jedną z nich była zawiść pracowników wrocławskiej „Elwry”, którzy mieli specjalne względy ówczesnej władzy. Ogromna liczba pracowników lojalnych i bezkrytycznych wobec rządzących nie mogła stracić pracy. Karpiński nazwał ich „darmozjadami”. Twórca komputera K-202 był człowiekiem niezależnym, bezpartyjnym, nie tolerował marnotrawstwa, nieróbstwa, nie starał się przypodobać władzom. Była jeszcze jedna, bodaj najważniejsza przyczyna utrącenia polskiego wynalazku. Otóż niedopuszczalne wówczas było stwarzanie konkurencji wobec „przodującej” nauki sowieckiej. A taką konkurencję stworzył właśnie Karpiński. W owym czasie sowiecki konstruktor Ławrow wykonał komputer RIAD, był to projekt imitujący przestarzały komputer IBM 360. W Moskwie zapadła decyzja o zastosowaniu go we wszystkich państwach Układu Warszawskiego, automatycznie zatem wszelka konkurencyjna działalność została zabroniona. Zwyciężył przestarzały drogi system. Karpiński zanotował: „Ławrow nie mógł się nadziwić, że to, co u niego zajmuje ścianę, u mnie mieści się w walizce” (...) Cytat za "KWARTALNIK Urzędu Patentowego RP". SPECIAL EDITION WYDANIE SPECJALNE.

[@Bor.der.Collie]

Źródła?

[@sawomirmazur8138]

@@Bor.der.Collie O jakie źródła ci chodzi? Jesteś jak zdechła ryba, która płynie z prądem. Płyń pod prąd, a dojdziesz do źródła.

[@sawomirmazur8138]

​@@Bor.der.Collie Płyń pod prąd,, to znajdziesz źródło. Nie bądź zdechłą rybą, która płynie tylko z prądem.

[@sawomirmazur8138]

@Bor.der.Collie Pytasz się o źródło??? Płyń pod prąd,, to znajdziesz źródło. Nie bądź zdechłą rybą, która płynie tylko z prądem.

[@Bor.der.Collie]

@@sawomirmazur8138 Chciałam przesłać to mojemu synowi, a to jak wy mówicie na Quellentexe? Papers?

[@mariuszbrynkiewicz7038]

Naprawdę dobra robota!

[@slivkam796]

Przypomniała mi się nauka w policealce na Karłowicza w Bydgoszczy. I moje "SCRATCH YAPE" zamiast "SCRATCH TAPE"

[@baltazargabka_]

16:46 - "BEST OF LUCK" Ktoś miał poczucie humoru :)

[@emteiks]

świetny materiał! dzięki! może udałoby się coś na temat K-202 ?

[@muzeumhistoriikomputerow]

a dlaczego k - 202? - ten komputer był produkowany pod nazwą MERA 400 i materiały na ten temat znajdują się w sieci :) dziękujemy za miłe słowo :)

[@pivot6094]

Chcialbym powiedziec cos o komputerach Odra 13xx z punktu widzenia "inzynierii odwrotnej" .Kiedy podkoniec lat 80-tych i na poczatku lat 90-tych rozne instytucje zaczely takie komputery masowo zlomowac - ja przystapilem do dzialania. W kazdej Odrze 13xx stosowano zlacza krawedziowe typu LDB- 1 , LDB-2 . ,-z bardzo grubo pozlacanymi stykami - w ilosci kilkuset szt zlaczy LDB na Jednostke Centralna!Po wydlubaniu stykow z takiego zlacza, pociecia obcinaczkami na kawaleczki ok. 4mm i wsypaniu do kwasu azotowego ktory roztwarzal rdzen mosiezny -- na dnie pozostawaly tylko same kawaleczki zlotej grubej powloki. Ogolem z kompletnego systemu Odra 13xx / z peryferiami/ uzyskac mozna - ok. 700 g zlota - korekta nie poprawiac - naprawde siedemset gram zlota !!! Gratuluje zdobycia tych wspanialych maszyn!

[@McArti0]

A jest gdzieś emulator Odry? Nikt nie chciał na dyplomie zrobić czegoś takiego?

[@adamcichowicz1474]

Dlaczego "zaczytanie systemu" a nie "wczytanie systemu" lub "załadowanie systemu operacyjnego"?

[@Chris-fp5hg]

Żargon. Analogia do 'zaciągnąć' sieć rybacką, albo do 'zacząć', albo do 'zapełnić', bo wprowadzane dane zapełniają pamięć operacyjną.

[@krzysztofkurzawa9593]

A co ile smarowało się monitor?

[@MrThousandkg]

Kapitalne

[@radbilcz]

Takie komputery były u mnie w szkole średniej w pracowniach obliczeniowych w ZSE w Sosnowcu. Na poczatku lat 90 zostały zdemontowane i zastąpione PC i Mackintoshami. W pracowniach były też polskie Elwro ale na nich nie pracowałem .

[@hermanbruner2913]

Szkoda, bo polskie szkolnictwo w ten sposób cofnęło się o 20 lat! PCty nigdy nie zastąpią tych genialnych maszyn! Można by je stosować spokojnie do dzisiaj np na wieżach kontroli lotów i w szpitalach!

[@radbilcz]

@@hermanbruner2913 stare komputery w szpitalach i wieżach kontroli lotów ? Nie wiesz co piszesz. Jakie to genialne komputery zwykle, sentyment tylko taki że to działa, bo użytku nie ma z nich wielkiego. Jeśli twierdzisz że nasza elektronika cofnęla sie o 20 lat to także nie wiesz o czym piszesz. W Polsce obecnie tworzone są rozwiązania na najwyższym poziomie łacznie z projektowaniem procesorów.

[@hermanbruner2913]

@@radbilcz Ależ ja mówię konkretnie o Odrze. Wszystko to kwestia softwarowa. Na ZX Spectrum z 1982 r. można dzisiaj spokojnie zagrać nawet w Dooma! Zobacz też sprzęt audiofilski Unitry z lat 70. Bije na głowę współczesny!

[@radbilcz]

@@hermanbruner2913 sprzęt audiofilski Diory w latach 70 ?? Diora kiedykolwiek produkowała sprzęt audiofilski ? Nigdy nie produkowała sprzętu audiofilskiego ! Do zachodnich konstrukcji nie było niestety porównania. ZX Spectrum to procesor z80 gdzie pamięć operacyjna to 64 kB a pierwszy Doom na pececie pracował na 1 MB pamięci operacyjnej nie wspominając o pamięci dyskowej więc nazwa gry może nazywać się doom upodabniac się do dooma ale to nie będzie Doom z peceta bo nawet pisząc w asemblerze pewnych rzeczy nie przeskoczysz. A gdzie jeszcze grafika ??

[@hermanbruner2913]

@@radbilcz Wszystko to kwestia podzespołów. Spectrum miał świetny Basic na którym spokojnie można by postawić system zarządzający pracą całego lotniska. To w połączeniu z 256 KB Odry spokojnie pozwoliłoby opracować naprawdę konkurencyjny system kontroli lotów. Jestem o tym głęboko przekonany. W PRLu działało w Polsce kilku programistów którzy podjęliby się tego zadania i zadziwili cały świat! Ale Związek Sowiecki nie pozwalał, bo musiał rozwijać z całym Układem Warszawskim system HUD dla Miga 29. Firma Avalon próbowała coś w tym kierunku robić na Atari 65XE na pocz. lat 90 ale para już dawno poszła w gwizdek i straciliśmy całe pokolenie. Mogliśmy być drugą Japonią, gdybyśmy rozwijali Odrę i zrobili z niej podstawowy komputer dla mas w 2 połowie lat 80. Wiele podzespołów Odry do dzisiaj znajdowałoby się w wielu samochodach polskich właścicieli, gdyby powstała linia produkująca niezależne systemy nawigacyjne pracujące na niezawodnych drukarkach Odry! Wiem co mówię, bo czytałem Młodego Technika w szkole podstawowej i pamiętam artykuły na ten temat.

[@Bor.der.Collie]

Ja rozumiem, że sie komuś nie chce udostępnić AUTOMATYCZNYCH podtytułów do filmów fabularnych. Chociaż to żadna fatyga. Ale dlaczego nie dacie ich wolnych przy takich naukowo - historycznych filmach? Ktoś, kto się w Polsce nie urodził, nie zrozumie z tego NIC! Znowu to polskie "żeby man się chciało chcieć"?

[@kontyner6786]

Oderka Boża

[@MarcinSzatan9235]

Magia

[@hamberq]

Bardzo prosze o zwrocenie wiekszej uwagi na udzwiekowienie filmu. Intro jest strasznie glosne a pozniej ledwo co slychac :(.

[@muzeumhistoriikomputerow]

Szanowny Panie, rejestrowane to wszystko było bez mikroportów - poziom dźwięku niestety był już mocno "podciągnięty"

[@skynetcybersystem3tech]

👍👍

[@madyogi6164]

👋👍 ...Ale weź teraz ustaw tapetę!

[@przemekbundy]

5:45 kanal tryb osemkowy? nie szesnastkowy. dwojkowy?!

[@moskic153]

w 2002 roku widziałęm za dziecka coś podobnego na stacji w żaganiu czy to była odra nie wiem ale na pewno to był komputer jakiś

[@ITGuyinaction]

👍 👍 👍 👍 👍 👍 👍 🍀

[@mrrafalb1776]

Pełny „honour”. 🇬🇧😁

[@mixon1988]

Dobra robota. Przydałyby się angielskie napisy

[@damiandragowski]

Wole to oglądać niż kolejnego do milionera w samochodzie za 1mln€.

[@ironbutcher2421]

Nie, żebym krytykował, bezsprzecznie szanuję ale jak się ten kod maszynowy (jeśli mylę pojęcia - proszę mnie skorygować, swoją drogą - zapewne mylnie ale patrząc na wydruk jakoś dziwnie kojarzył mi się z Assemblerem) ma do gry - czy prócz tego, co widać na filmie operacje wykonywane przez Odrę miały jakieś "wizyjne wyjście" tzn. czy efekty tych wszystkich operacji można było jakoś "zobaczyć" czy tego po prostu - z jakichkolwiek powodów - po prostu nie pokazano na filmie?

[@muzeumhistoriikomputerow]

To co jest widoczne na wydruku to nie jest Assembler, tylko normalna komunikacja systemu operacyjnego, a później samej gry z użytkownikiem. Reasumując, kartka papieru zastępuje ekran - o czym jest mowa w materiale. Owszem można było w późniejszych czasach podłączać monitory ekranowe, ale służy do tego dodatkowa "szafa", a efekt jest identyczny jak na tej kartce z monitora technicznego, czyli drukarki z klawiaturą. Oczywiście ODRA, jak i każdy komputer wykonuje operacje których nie widać gołym okiem, choć w przypadku tego komputera, jest to bardziej widoczne, niż na klasycznym np komputerze PC - a to wszystko dzięki pulpitowi operatora i mrugającym na nim lampkom.

[@akkudakkupl]

Piękny dalekopis :-) Maszyna jest w stanie współpracować z terminalami?

[@muzeumhistoriikomputerow]

to nie jest dalekopis tylko terminal konwersacyjny i nie ma możliwości wysyłania informacji poprzez linię telefoniczną. Maszyna jest w stanie pracować z terminalami ekranowymi.

[@akkudakkupl]

@@muzeumhistoriikomputerow A to przepraszam, ale rozumiem, że urządzenie pracuje z jakimś rodzajem portu szeregowego (pętla 20mA?)

[@muzeumhistoriikomputerow]

@@akkudakkupl jest to standard ICL

[@robertwoznitchka8970]

Pytanie - czy do kompletu jest "dziurkarka" do specjalnych kart i czy są karty. Programy na komputery Odra dziurkowało się na specjalnych kartach i z nich komputer uruchamiał program taka karta: pl.wikipedia.org/wiki/Karta_dziurkowana

[@muzeumhistoriikomputerow]

odpowiedź: Tak jest w zestawie perforator kart, ale to w naszym drugim systemie ODRA 1305 z roku 1975. W przypadku każdej ODRY, podstawowym nośnikiem danych, w fazie produkcji, testu, i uruchomienia, były tasiemki perforowane. Zapraszamy do zapoznania się z elementami w naszej sali obliczeniowej www.muzeumkomputerow.edu.pl/ekspozycje/Operacja_Thanasis.html

[@piotrbbbb1264]

15:22 trzeba było nagrać w 3d. Taki plan ,,monitora" dobrze by wyglądał w 3d. Szkoda że nie podajecie pojemności pamięci operacyjnej w przeliczeniu na kilobajty. Ponieważ słowo to nie jest słowo 8 bitowe ani 16 bitowe (24 chyba), to intuicyjnie policzyć tego nie bardzo się da. Trzeba sięgać do źródeł.

[@Chris-fp5hg]

Sięganie do źródeł to nauka.

[@miloszgas]

a można by zobaczyć jak wyglądała praca na takim komputerze choćby na PKP? co robił na nim operator?

[@comettoPL]

Widziałem film dokumentalny o tym jakiś czas temu - ale tak na szybko nie mogę go teraz znaleźć...

[@marcus2381]

🥇🏆👍

[@atomicfeelings]

Wszystko fajnie, ale popracujcie nad dźwiękiem, bo nie wiadomo jak wyregulować głośniki. Intro na pełnej mocy, kamerującego trochę ciszej słychać, a kamerowanego prawie wcale.

[@tadeuszsadura9525]

Za dużo i za głośno słuchałeś muzy

[@tomasztomasz3237]

wow

[@konradbajeczny3493]

Fascynujący film. Legendarne wręcz systemy a czasami ich prostota w obecnych czasach jest wręcz genialna. Pooglądajcie sobie w ogóle archiwalny materiał o początkach takiej elektroniki u nas na rodzimym Polskim rynku :) kzbin.info/www/bejne/jHSQlZePisajrqc

[@mareklimanowski687]

Mój ojciec je naprawiał w KGHM 😎

[@hermanbruner2913]

Czy na Odrze mógłbym napisać pracę magisterską? Potrzebuję jakiegoś taniego urządzenia z dyskiem i możliwością druku.

[@eR-MIK]

MS DOS (9:27), SKRADZIONY przez Billa G? Niedawno napisałem system plików (NE UKRADŁEM), który pracuje na pamięci FLASH. W przeciwieństwie to BADZIEWIA FAT32 i podobnych, nie "zajeżdża" początkowych sektorów. BAM, "krąży" po całym flash! Co ważne? Nie ma Validacji! W razie problemu tracony jest ostatni plik a nie cały system plików! Mozna? Można i pisałem, to ok 15 dni roboczych!

[@miszkurka2000]

Napisz nam o tym coś więcej.

[@eR-MIK]

@@miszkurka2000 System stworzyłem na potrzeby firmy GenesisMogo (Genesis nie dżenesis). Co mogę napisać więcej o tym Systemie? BAM i informacje o nazwach plików zapisywane są na kolejnym wolnym sektorze po ostatnio zapisywanym pliku. Przy starcie systemu, dane o miejscu, w którym zapisano te informacje są brane z EESRAM (47L04). Jakby to się nie udało (błedne CRC) to przeszukiwany jest cały dysk w FLASH (16MB) w poszukiwaniu informacji o BAM. Wiarygodne sa informacje z poprawnym CRC32, a "wygrywa" ten z najwyższym id zapisu, który jest zwiększany o jeden po każdym zapisie.Wraz z ostatnimi zmianami, soft w C pisałem ok 20 dni roboczych co daje ok 160 godzin. Ta się przekłada n kwotę około 64k zł.

[@MichaelT_123]

System który Pan opisał był dawniej stosowany w Unix'ach. Jest on dobry/szybki do archiwizacji danych gdy czas dostępu do 'ostatnich' ('skrajnych') plików jest istotny. Problem pojawia się gdy trzeba zapewnić 'globalny' dostęp do 'całych' danych. Czas dostępu do 'pierwszego' pliku będzie proporcjonalny do ich ilości w systemie. ... i z mojej praktyki mogę zapewnić ... że nie był to problem tylko teoretyczny. Pozdrawiam.

[@wojtekwojtek2030]

@@eR-MIK Noo w sumie masz rację, może zajeżdżać przy zapisywaniu do tablicy alokacji.

[@eR-MIK]

@@wojtekwojtek2030 Tak ale producenci PenDrive i kart SD naprawili błąd złodzieja (Bila. G) i sektory logiczne a fizyczne to dwie różne sporawy. Przykre, że trzeba naprawiać błędy ZŁODZIEJA!

[@xoreeee]

Warto używać mikrofonu ....

[@Maciej.01]

Kilosłów? Ile to ma kilobajtow pamieci?

[@muzeumhistoriikomputerow]

maksymalna długość słowa jest 24 bitowa - więc? :) ;)

[@wojtekwojtek2030]

@@muzeumhistoriikomputerow Wiec razy 3

[@arkadiuszweiss]

Sądząc po napisach te komputery chyba nie były Polskie (nie zaprojektowane przez Polskich naukowców) a kupione ? . Zasilacz był na włoskich kondensatorach Ducati, transformator był Polski na specjalne zamówienie, wentylator też był Polski. Wykonanie zasilacza niemal jak do bazy wojskowej. Pobór mocy był niski, sama jednostka obliczeniowa pobierała kilkadziesiąt watów mocy (chyba 4 lub 5 napięć potrzebował, w tym ujemnych) jednak zasilacz był liniowy i pobierał drugie tyle dla samego siebie, absolutnie chłodzony przy 300% zapasie termicznym. Wentylator można było zdławić by tak nie hałasował, zasilacz radził sobie kilka minut bez chłodzenia w ogóle jednak radiatory były za małe na taką ciągłą pracę, minimalny ledwie słyszalny nadmuch był wymagany, nie było kontroli temperatury radiatorów. Dodaje teraz że zasilacz jaki ja miałem pod opieką do czyszczenia był mniejszy niż te jakie widzę obecnie na zdjęciach Odry, widać było kilka wersji, mój miał znacznie mniejsze kondensatory i jak i moc transformatora była mniejsza. U mnie był transformator o mocy około 180 lub 250 W, rdzeń także zwijany CP. Wentylator ten sam co w jednostce obliczeniowej. Data produkcji zasilacza to 1974 rok. Były dwa kondensatory po 4700uF każdy, 35 i 50 V.

[@wojtekwojtek2030]

To klon jakiegoś IBM

[@arkadiuszweiss]

@@wojtekwojtek2030 Dzięki !

[@wojtekwojtek2030]

@@arkadiuszweiss Takie wielkie szafy a moc obliczeniowa pewnie dużo mniejsza niż w Amidze

[@miszkurka2000]

"Odra 1204" (1968 r.) /CAŁY FILM/ na kanale Wytwórni Filmów Oświatowych kzbin.info/www/bejne/l3XZpaCgjLalsK8

[@bosskey.enrike]

Tak by to wyglądało jakby wszystkie logi systemowe zapisywało by się na papierze :)

[@miszkurka2000]

Kleju by ekologom zabrakło żeby się przyklejać do ścian na znak protestu.

[@aztekiumbot5189]

Widząc jakie wtedy Polacy mieli gry, łatwo zrozumieć, dlaczego rozmnażali się dwa razy bardziej niż teraz! :-)

[@muzeumhistoriikomputerow]

tylko gry wtedy na całym świecie tak wyglądały :)

[@miszkurka2000]

@@muzeumhistoriikomputerow Ile w tej grze jest przemocy! Oczy niszczą od tych małych literek, promieniowanie, a hałas jaki! Co z tych ludzi wyrośnie.

[@eR-MIK]

Rok przestępny (7:11) nie jest co 4 lata! jakby tak było to rok 2000 byłby rokiem przestępnym a nie był! Podobnie inne lata podzielne przez 100 i 400.

[@marcinbulandra3119]

Właśnie w tym sęk, że rok 2000 był rokiem przestępnym. Rok jest przestępny, jeśli jest podzielny przez 4, chyba, że jest podzielny przez 100 - wtedy nie jest przestępny. Ale jeśli jest podzielny przez 400, to znowu jest przestępny. 2000 jest podzielne przez 400, więc rok 2000 był przestępny, w odróżnieniu od np. roku 1900 czy 2100.

[@eR-MIK]

@@marcinbulandra3119 Fakt, 2000 był przestępny ale nie zmienia to faktu, że rok przestępny nie jest co 4 lata bo są wyjątki.

[@marcinbulandra3119]

Proszę też spojrzeć z drugiej strony: to, że są wyjątki, nie zmienia faktu, że program był o Odrze, a nie o metodach wyznaczania lat przestępnych. :-)

[@eR-MIK]

@@marcinbulandra3119 Czyli jak będę pisał o CA80 to mogę napisać, że ODRA była komputerem 8-bit i będzie ok, bo przecież pisze nie o ODRZE ale o CA80.

[@weczisTV]

fajny material ale audio... :( Intro rozwalilo mi glosniki, a pana w okularach nic nie slychac

[@peternorivotset7365]

ledwo ją wyłączyli i smoleńsk kurwa 😂 działa? nie ruszać!

[@eR-MIK]

Test RAM, najgorszy jaki znam, to krata lub RND. Jedyny sensowny to MARCHING.

[@listonoszpat233]

Rozumie wyliczenie ile węgla potrzeba w węglarce kolejowej aby osiągnąć pierwszą prędkość kosmiczną ale liczenie parametrów lądowania lądownika kosmicznego na komputerze kolejowym to profanacja ! :-)

[@sumienietwoje8689]

Bitcoiny kopie?

[@ZbyszekJot]

Tyle pracy, a nie udało się nagrać normalnie dźwięku 😟

[@antyKNP]

to ma być gra? a doom by poszedł? podobn to ma moc obliczeniowią jak pentium 1GHz

[@gagarin777]

chyba 1MHz anie GHz i to w porywach bo według tego co jest na wiki zależało jeszcze jaka operacja była wykonywana (Przy mnożeniu było już tylko jakieś 100kHz).

[@marcelstankowski9475]

Czekam azż ktoś odpali na tym Dooma

[@lordlogan3308]

Czemu uruchomienie testu nr 5 gdzie zapisywane sa wszystkie dane komorek pamieci i odczytywanie ich ma powodowac ze beda one zresetowane? Nie, chyba, beda wszystkie nadal zapisane. 86 rok a taka bieda ze nawet monitora nie ma ja prdl. co za kraj

[@boryskrupa5102]

paliwo trzeba spalić daleko od Księżyca aby nas nie ciągnęło grawitacyjnie i wtedy spadać na lajcika na resztkach!

[@Front242c]

To ja wolę juz pograć w ponga 😄😄😄

[@MichalLubliniec]

Pasjonujace ❤

[@brudgerfrudger2174]

Marcin jest slabo naglosniony i coś mamrocze pod nosem

[@Kefirro87]

09:46 najbardziej gejowe informatyczne 5 sekund hahahahaha

[@muzeumhistoriikomputerow]

w domyśle " .... się grą" :)

[@maciejkulik]

O Ja pierdole....

[@ChmurkiNaNiebie]

Mikrofon sobie kupcie :)

[@muzeumhistoriikomputerow]

Zawsze przyjmiemy prezenty :) - nie mamy na to chwilowo funduszy - pozdrawiamy serdecznie

[@ChmurkiNaNiebie]

@@muzeumhistoriikomputerow Pozdrawiam :)

[@rk-em3lx]

Ten sprzęt był beznadziejny w porównaniu z K202, który był szybszy i zdecydowanie mniejszy. Odra to niewypał polskiej elektroniki.

[@piotrbednarski_]

Zrób lepsze

[@taksebrzdekam...1866]

Mam trochę lepszy monitor...😛

[@jellobiafra4713]

Komputerowcy a dźwięku nie potrafią ustawić! Wstyd!

[@gagarin777]

Komunizm - to jedyne wyjaśnienie czemu to jeszcze dalej produkowano w 1985. W Stanach w tym czasie na Commodore64 dzieciaki śmigały a u nas do profesjonalnych zastosowań używano komputera z drukarką zamiast ekranu :D

[@muzeumhistoriikomputerow]

W 1985 roku w PRLu też produkowano komputery nawet z większymi parametrami niż C64 i miały monitor - Polska produkowała monitory od wczesnych lat 70 tych. Ale rozumiemy, że to z braku wiedzy wynika ten post. Dodamy że ODRA, to komputer służący zupełnie do czegoś innego i na całym świecie w 1985 produkowano maszyny jeszcze w tej technologii. Pozdrawiamy i odsyłamy do literatury.

[@miloszgas]

jak można porównywać mikrokomputerek 8 bitowy do 24 bitowej maszyny przemysłowej która mogla sterować procesami przemysłowymi, a była na tyle dobra ze działała w niektórych miejscach ponad 20 lat

[@Chris-fp5hg]

Historia informatyki, w tym historia sprzętu, pełna jest tajemnych faktów. Warto ją poznać nieco lepiej...

[@berakfilip]

Boże co to jest

[@robertregua5140]

komputer.🙃

[@sawomirmazur8138]

​ @Bor.der.Collie Pytasz się o źródło??? Płyń pod prąd,, to znajdziesz źródło. Nie bądź zdechłą rybą, która płynie tylko z prądem.

[@Bor.der.Collie]

Pomyłka w Adresie?