Рет қаралды 9,827
Ölçüsüzlüğün ölçüsü, ölçünün ölçüsüzlüğü
1975 yılında Okay Temiz tarafından kurulan Oriental Wind grubu da tam olarak bu yaratıcı niteliğe sahiptir. Okay Temiz (Don Cherry, Dexter Gordon, Clark Terry, Abdullah Ibrahim, Art Taylor) Bobo Stenson (Jan Garbarek - Bobo Stenson Quartet, The Charles Lloyd Quartet) Palle Danielsson (Keith Jarret, Elvin Jones, John Scofield) Lennart Aberg (Peter Erskine, Scandinavia New Jazz Group) caz janrı içerisinde kendilerine ait bir kıta yaratmanın peşine düşerler.
Okay Temiz'i caz kalıplarına davet eden ilk müzisyen, caz tarihinin en önemli saksafoncularından Dexter Gordon'dur. Temiz, Gordon (Dexter) ile birlikte çaldığı İskandinav kıyılarındaki "caz" serüvenini bir "keşif" olarak nitelendirir. Fakat bu yeni dünyada yönünü bulmakta ustalaşması bir başka caz efsanesi Don Cherry ile birlikte geçirdiği on yılda gerçekleşir.
"Ben Anadolu ritimleri çalıyordum. Ama Don (Cherry) Afro Amerikalı kökleri ve caz dünyasındaki tecrübesi ışığında, benim çaldığım ritimleri farklı bir bağlamda duyuyordu. Don (Cherry) ile konserlerden önce hiç konuşmaz, sahnede ne çalacağımızın planını yapmaz ve provaya ihtiyaç duymazdık. Sahneye çıktığımızda birbirimiz ile enstrümanlar aracılığı ile diyalog kurar, ortak bir dünya yaratmanın peşine düşerdik."
Ne diyalog ama! Don Cherry ve Okay Temiz kimi zaman yanlarına Johny Dyani'yi de alarak bir trio olarak, kimi zaman ise daha geniş grupların itici güçleri rollerini üstlenerek on yıl boyunca İstanbul’dan Boston'a kadar uzanan bir ses evreni inşa ederler. Bu süre içerisinde Okay Temiz kendi müzikal dili üzerinde de çalışır. 1975 yılının yazı geldiğinde, kurucusu olduğu Oriental Wind ile bir grup lideri olarak kendi müzikal yolcuğunun seyir defterini yazmaya başlar. Oriental Wind, 1982 yılında ünlü brezilyalı müzisyen Gilberto Gil'in öncesinde sahne almak üzere dünyanın en prestijli caz festivali olan Montreux Jazz Festivaline davet edilir.
Bu kayıtta Oriental Wind grubu, benzersiz bir melez müzik teorisi sahneler. Onları muadillerinden ayıran en önemli özellikleri de emprovizasyon olur. Oriental Wind grubunun 1982 yılı Montreaux Jazz Festival performansı ritm ve melodi içerisinde kalarak nasıl emprovizasyon yapılacağını, farklı müzik dilleri ile nasıl yeni bir ses evreni yaratılacağını gösteren bir caz manifestosudur.