Çıplaklık, Utanç ve Örtünme (2)

[@ejderturan8628]

DERS NOTLARI • Toplumun kalitesinin artması, bireysellik duygusu güçlü insanların sayısının artmasıyla mümkün olur. Bu bireysellik duygusu ancak düşünce ve sanatla olur. • Düşünme olgular üzerine değil, kavramların kendisiyle kavramlar üzerine düşünmedir. • İNSAN NE DEĞİLDİR? 1- Çocuk değildir 2- Kadın değildir 3- Köle\cariye\gulam değildir 4- Deli değildir 5- Hayvan değildir 6- Barbar değildir • Bunlar mülk edinemez. Yurttaş değillerdir. • İnsan doğulan değil olunan bir şeydir. • İnsan arzu ve nefret duygularını ilk kez annesinin memesini emerken elde eder. Çünkü her zaman anne memesine ulaşamaz. • İmgelemi (Kur’an ve Tevrat) analitik eleştiriye tabi tutamazsınız. • İnsan çocukluktan çıktığında (aklen reşit olduğunda) cennetten kovulmuştur. Dünyadaki ıstırapların temel nedeni insanın çocukluktan çıkmasıdır. • Akıl yoksa insan yaşamı yoktur o nedenle Adem ile Havva’nın yaşamı insan yaşamı değildi. (suçun olmadığı yerde erdem olmaz.) • Kutsal metinlerin yorumları özneldir/kişiseldir. Asla başkalarını kınayabilecek bir yasallık taşımaz. • Istılahî manada: Masumiyet; suç işleme yeteneğinden yoksunluktur. (Hz. Meryem) İffet; kendini tutmak demektir. Suça yetenekli olmayı gerektirir. (Maria Magdalena) • “Tanrı hakkında konuşanlar bizim onları anlayıp anlamamamızı umursamaz. “ -Aristoteles • İnsan aklının sınırları ve yetenekleri dışında elimizde bizi kurtaracak bir şey yoktur. • Staocu üçleme 1- Mantık 2- Fizik 3- Ahlak • Pratik felsefe ethika ve politikadan ibarettir. • Utanç içselleşmiş sınırdır. • Bizi kuşatan dünya evren-doğa, beni kuşatan dünya toplum. • Doğayı bilmek demek, doğadaki nesneler ve olgular arasındaki ilişkiyi bilmek demektir. (Deney-gözlem ilh.) Toplumu ve insanı bilmek demek de ilişkileri bilmek demektir. • Evrenselin karşıtı yereldir. • İslam dünyası ahlak üzerine düşünmemiştir. İslam ahlakı Nicomakhos’a Etik’in çocuğudur. • Dinsel metinler anlamlandırma faaliyetidir. Bunlar hiçbir şeyi açıklamaz. Felsefe hem anlamlandırır hem açıklar. • Cariye maldır. (alınır satılır, yatılır) • Köle sahibi olmakla büyük baş hayvan sahibi olmak arasında ekonomik açıdan hiçbir fark yoktur. • İslam’a göre cariyenin avreti erkeğin avreti gibidir. Kapanan cariyeleri Hz.Ömer kırbaçla tehdit etmiştir. (Hür kadınlara benzediği için) Cariye göğüslerini kapatamaz. • Mümin erkek, mümin yurttaş demektir ve 4 kadınla aynı anda evlenebilir. Bu yorum peygamberin uygulamasıyla çatışıyor. Peygamberin (çeşitli rivayetlere göre) 20 küsur eşi olmuş. Ulema peygambere bir ayrıcalık verildi diyerek bu durumu yorumluyor. • Efendisi cariyeyle istediği zaman yatar. Cariye “hayır” diyemez. Cariyeyle mülkiyet akdi dışında bir nikâh akdine ihtiyaç yoktur. Mülkiyet akdinin nikâh akdinden üstün olduğu söylenilir. Cariye armağan olarak bir başkasına gönderilebilir. Zevcede sınır vardır, 4 tanedir. Cariyede sınır yoktur. (Efendi istediği kadar cariye alıp, onlarla odalık yapabilir.) • Tanrısal, evrensel olmayı gerektirir. Tüm bunların evrensel bir değeri var mıdır? • Çıplaklık, ahlak ve iffet meselesi tamamen uzamsal ve zamansal uzlaşımlara bağlıdır. • Bütün yasalar kutsaldır. Hepsi insanüstü kabul edilir ve toplumlar sanılanın aksine çok zor değişir. • Dinler evrensel hukukun oluşmasına ne kadar yardımcı olur? • Ahlakta nesnel ve evrensel ilkeler var mıdır? Ben olduğuna inananlardanım ve usun bu konuda kılavuz olabileceğini düşünüyorum. İnsan bilinci daha özgür ve daha eşit dünyalar kurabilir. Özgürlüğün ve eşitliğin yanlış anlaşıldığı ve yeterince özümsenemediği bir coğrafyada yaşıyor olmamız, özgürlüğü ve eşitliği düşünmemize mani olmamalı. • “Sırf beni okuyarak beni anlayamazsınız.” dedikten sonra hocanın şiddetle önerdiği iki eser: 1-Nicomakhos’a Etik - Aristoteles (Saffet Babür çevirisi) 2- Politika - Aristoteles (Pinhan Yayınları)

[@anonymokur9873]

🙏🏻🌷teşekkürler

[@halitaslan4759]

Çok teşekkürler Emeğinize sağlık

[@berkbellaz981]

Elinize sağlık. Bu notlarınız çok faydalı oluyor. Bu katkınız ve paylaşımınız için teşekkür ederim.

[@zeynepbayraktar6526]

Elinize sağlık çok teşekkürler

[@cenkaras]

Ejder kardeşim sen de bu ders notlarıyla çok önemli iş yapıyorsun. Cüneyt Özdemir’in senin hızına verdiği tepki çok komikti 😁

[@Dusgezginii]

Ana rahmi rahatlığından, gerçekliğin huzursuz eden dünyasına acı bir çığlıkla düştük. Sonra susmamız için ağzımıza emzik verdiler. Ne ki ölünceye dek, bu emziği bırakamaz birçoğumuz. Sanat, edebiyat ve felsefeyle dünyayı katlanır kılanlar; çığlığı emziğe tercih edenlerdir. Emziktense çığlığı yeğlemeyi bize öğrettiğiniz için çok teşekkür ederiz hocam.🙏🙏

Büyük bir zevkle dinledim..notlar aldım ama bügün tekrar seyredeceğim..7-8 yıl üniversite’de etik dersleri vermiş biri olarak ifadelerinizin özellikle gençler üzerindeki olumlu tesirleri kuşkusuz olacaktır.. ders verirken sizinle tanışmış olsaydım kesinlike videolarınızı derslerimde izletirdim.. çünkü derslerimde özellikle islam ahlakı ile kültür ve evrensel değerler ile din-özgürlük-bilim ilişkisi üzerinde tartışma açınca gençlerin: “hocam huzur islamdadır veya inanıyorsanız üstünsünüz” gibi katı ve klişe sloganlara sarılırken yaşadığım düşünsel sancıları tarif edemem.. üstat tekrar çok teşekkürler..

[@hasimsentunali5427]

Paylaşımınız için teşekkürler Nurettin Bey. Size kadar olan yorumları okuduğumda (siz dahil) hep olumlu. Eğer yapıcı eleştiri olsaydı onu da bu "olumlu" ya dahil ederdim. Videoları genelde defalarca (mümkün olduğunca tekrarı ile araya fazla zaman koymadan fakat zaman zaman da bu tekrarları, araya zamman - başka video ~yine Dücane videosu ~koymak sureti ile izliyorum. Aslında ;her kitap için olmasa da bazılarının kitapları için de aynı şeyi yaptığımı söyleyebilirim.) Sizin yorumunuzu okuyuncaya kadar bu videoyu izlerken zihnimde bir cümle belirginleşmeye başlamıştı. Ama sizin yorumunuz ile de buraya paylaşmak isterim. "Değişim" kelimesi malum. "değişmeyen tek şey değişim" yahut. Fakat bu değişimin de hızı çok önemli gibi görünüyor. Fizik boyutta bile bir cam nesnenin sıcak soğuk farkının değişim hızı dolayısı ile kırılıyor olması... "algı" söz konusu olduğunda da "her doğrunun her yerde ve her şekilde söylenmemesi" durumu artık dijital iletişimin mümkün olduğu dünyada, altının yeniden gözden geçirilmesi ihtiyacı hasıl oluyor diye düşünüyorum. Örneğin "çıplaklık"... Çocukların kaç yaşından itibaren cinsel uyarımlara açık olan içeriklere maruz kalabileceği durumu vs. gibi. Örneğin, Dücanenin bahsettiği konulardan, dini hassasiyeti olmamış veya bu hassasiyeti olanların algılarını( aynı konuları işlerken) tekmelercesine ifade eden nesiller elinde büyümüş nesiller olarak, Dücane Beyin anlatımını gayet duyarlı buluyorum. Hassasiyetlere duyarlıkla yaklaşım da "aydın" sorumluluğuna dahil edilmesinin, değişimin doğasına ne kadar yakın düşüyor görünüyor.

[@yaseminceylan269]

Usun var olmaya çabaladığı bir coğrafyada usa ışık tutan bir yol açıcısın sevgili Dücane, bu eylemin zorluğunu ve kıymetini takdir ediyoruz, varlığın değerdir, lütfen ışığı kapatma 🥰🥰🥰🥰

[@emineote7875]

Değerli Dücane Bey ekmek gibi su gibi ihtiyacımız var anlattıklarınıza... Lutfen devam edin

[@anonymokur9873]

Ne güzel bir şans bizler için, sizin gibi bir değere sahip olmak, bu hayatımda benim ruhumu besleyen en güzel sohbetler, bilgiler , Nasıl teşekkür edeceğimide bilemiyorum, Şükran ile, özverinize minnettarım, hürmetlerim ile🌷

[@Yener8]

Hocam konuları dağıttığınızı hiç düşünmedim. Konuları dağıttığınızı düşündüğünüz zamanlarda, en azından benim için hiç biryerde bulamayacağım şeyler öğreniyorum. Ve daha doğru bir ifadeyle benim açımdan söyleşilerin en güzel ve bilgilendirici yanları konuları dağıttığınızı düşündüğünüz zamanlar oluyor sizi takip etmeye başladığımdan beri. Aslında sizinde bunun farkında olduğunuzu biliyorum. Bu yorumu bunu bilmeniz için değil en azından bunu bilenler ve anlayanlar olduğunu bilmeniz için yazıyorum. Saygılar.

[@viciouscycle8964]

Ve işinizi, yaptığınız şeyi ciddiye aldığınız o kadar görülüyor ki, böyle insanlara sevgim, saygım, hayranlığım sonsuz. Halı dokur gibi nasıl ince ince bir emek. Her kelime her harf nasıl bir emek. Bu kadar titiz oluşunuz, mesela "içime sinmedi" diyişiniz, tarzınız inanın çok çok kıymetli.. Keşke insanlar, yaptığı işi ve her şeyi sizin milyonda biriniz kadar bile ciddiye alıp özen gösterseler ve hassas olsalar.. Bir de yaptığınız işe çocuk gibi de bi bağlılığınız var. Çocuk gibi de heyecan duyuyosunuz bazı şeylerde, nasıl kıymetli, nasıl değerli.

[@yakupeyuboglu9516]

Hocam , sosyoloji 3. Sınıf öğrencisiyim. 58 yaşında bir makina mühendisi olarak sosyal bilimleri merak eden bir kişiyim. 3 yıldır felsefe konusunda acemice ne okumam gerek diye araştırdım durdum. Sonra sizi tanıdım internet ortamında. Çok şey kattınız bana , teşekkür ediyorum emek ve özverili gayretleriniz için , minnettarım. Sevgi ve saygılarımla.

[@hasimsentunali5427]

Sizi takdir ediyor ve iletişimde bulunmayı isterdim. Saygılar.

[@MeryemOzylmaz]

Hocam sizinle iletişime nasıl geçebilirim.

[@viciouscycle8964]

İyi ki varsınız 💞 Ve bugün doğan çocuklar bile gelecekte dinleyecek sizi. Ondan sonrakiler de.. her zaman dinlenecek, izlenecek. O kadar zamansız, o kadar kıymetli.

[@aliemraherdogan3308]

Geçmişin özellikle kadın, çocuk ve köleler için dehşet veren, kan, gözyaşı vb. dram ve trajedilerinden oluşan gerçekliği ile temas etmemizi sağladığınız için teşekkür ederim. 70 yaşında annem ve 95 yaşında ki Anneannem bile sizin konuşmalarınızı dinliyor ve bana eskiden "erkek gök, kadın yer" derlerdi diyor. 17 yaşında evlenmiş yaşadığı hayatı sizler düşünün.

[@viciouscycle8964]

Bazen başka işlerle meşgul olurken de bi taraftan dinleyeyim diyorum, ama yapamıyorum. Sizi dinlerken izlemek de gerekiyor mutlaka. Çünkü her bakışınız, her duruşunuz, her mimiğiniz, her hareketiniz de en az sözleriniz kadar kıymetli. Hepsi bir bütün olarak öyle anlamlı ve kıymetli ki... Sizin bilgi seviyenizin trilyonda biri bile yok bende ama yorum, analiz, düşünme, sorgulama yeteneğim var sayılır, tabii bilgi pek olmayınca o da sınırlı olabiliyor bazı açılardan ama olsun. Toplumda ve etrafımdaki insanlar tarafından bolca eleştirilecek kadar var en azından. Sizin konuşmalarınız beynime ruhuma öyle iyi geliyor ki. Düşünce dünyamda yeni yollar açıyorum. Bir de öyle samimi öyle dostca sohbet ediyosunuz ki, bazen de sesli düşünür gibi oluyosunuz 🙂 Evinizin o odasında o masada o kadar içten ve o kadar kendinizsiniz ki.. Bizi evinize, odanıza, masanıza, zihninize misafir ettiğiniz ve orda ağırladığınız için teşekkür ederiz. O kadar huzurlu, rahat ve hayatımda hep aradığım bi dostun samimiyeti ve dolu zihni.

[@mehmetdogan5658]

Yaptığınız çözümlemede, bilimsel, sistematik, anlaşılabilinir hale getirerek pratik disiplinler içinde sunumunuz için; harcadığınız üstün emek ve çabanızdan dolayı sonsuz teşekkürler, dimağına sağlık.

[@DoganAtlas_1972]

Hocam siz 3 saat konuştunuz Allah razı olsun,ama inanın bende sizin bu 3 saatlik konuşmanızı 9 saat dinledim,sizin anlatmada ki gayretinizi takdirle alkışlıyorum,sizde bizim en azından benim aynı videoyu 3 kez dinlediğimden emin olabilirsiniz,belkide zeka seviyem düşüktür anlamamışımdır 3 kez dinlemişimdir,belkide bilgi havuzundan çıkmamak için 9 saatimi ayırdım sizi dinlemeye,teşekkür ederim.

[@incebalaban]

Hayatımda çok sık yapmadığım bir şey yaklaşık üç saat bir konuşmacıyı dinlemek. Sorduğunuz her soru sürü güdülenmesi sonucu yok olan olguların bireysel ve tarihsel gerçekliklerini sorgulayabilmeme yardımcı oluyor. Teşekkürler. Sizi geç tanıdığım için üzgünüm.

[@ahmetkaya5371]

Söyleşinizin üzerine: Marjane Satrapi'nin 2007 yapımı animasyon filmi “Persepolis” pekâlâ izlenebilir. Hâlâ izlememiş veya çizgi romanını okumamış olanlara naçizane tavsiyemdir.

[@luckyman3369]

Bu ülke için çok büyük bir değersiniz hocam, lütfen bizi aydınlatmaya hep devam edin.

[@momentumCA]

Toronto dan Selamlar, raslanti eseri dinlemeye basladim, keske daha once farketmis olsaydim. Agziniza, kaleminize, zihninize kuvvet ve uzun omur diliyorum, butun yayinlarinizi tek tek dinliyorum. Gercekten muhtesem otesisiniz.

[@rmrnka9162]

Ben bütün hakikatlerimi kendim kurdum gerekirse yeniden de düşünür yeniden kurarım demiştiniz hocam bir keresinde. Gerçekten bu sözün doğruluğunu her videonuzda bir kez daha fark ediyorum. Her şeyi sistematik anlatmanız, kafalarda soru işareti bırakmadan her alana değinmeniz, ama bunları yaparken bizim bir okul dersinden ziyade sohbet konseptinde buna erişebilmemiz.. Bunlar için gerçekten minnetarım🙏

[@hakanartan3973]

Hocam siz konuyu uzattığınızı düşünseniz de biz çoğu yerde geri alıp yeniden dinleme yapıyoruz. Sizde 2.5 saat olan süre bizde 4 saat:)

[@bektasbalci7223]

Yine uzun ama çok yararlı, bilgi dolu bir Video olmuş. Her video da yeni bir bilği eksikliğimizi daha ortaya çıkarıyor, sonrada onu ilmek ilmek işleyerek dolduruyorsunuz. Teşekkürler.

[@rmrnka9162]

'' Karantinayla birlikte ortaya çıktı'' belki de karantinanın en önemli katkılarından.. kendimdeki kültürlenmeye dair bu ufak dönüşümde, sizin birikiminizi görmemin etkisi büyük. Düşüncelerinizi sistematize etmekte bu zemini kullanmanızdan oldukça memnunuz hocam 🙏

[@nurcanecelik1259]

bazı yerlerde sizi dinlemekte zorlansamda yine de çözümlemeler din üzerinden doğaya yapılan bir eleştiri idi.neden insan bir diğerini köle edinmek ister edinir."insana yapılan en büyük iyilik onu özgürleştirmek olmalı" teşekkür ederim.Sizin çağınızda, bu asırda gelecek zamana doğru uzanan aydınlık düşünceler e...ne mutlu bizlere.. Herşeye rağmen giyinmek güzel şey insanın süsü ziyneti,tiyneti,değeri kıymeti,hürmeti için insana gerekli ağaçlar çıplaktı yaprakla sarılı, kuşlar hayvanlar çıplaktı tüyle posta donatılı, balıkların süsleri pulları renkleridir onları güzel kılan. İnsan Kendi değerini bilen tek canlı organizma tanrısaldan evrensele doğru akan mekanizma.

[@lutfuigrek5848]

Dücane hocam büyük şeyler yapıyorsun teşekkürler. 23bin kişi izlemiş, bin küsür kişi beğenmiş, üçyüz küsür kişi yorum yapmış. Zor iş yapıyorsun, zor yoldasın. Aydın olmak, vicdanlı olmak bunu gerektiriyor. Kültürünü, birikimini alıp köşeye çekilemezsin. Teşekkürler.

[@turkanyucel3111]

Hocam hem merak edilen hem de tabuları keskin olan bir alanda açıklama yapıyorsunuz. Popüler konular ve konuklar alan programdan çok farklı bir yerdesiniz. Sebeple takipçimiz az az artacaktır. Lütfen devam edin Bilgi kıymetlidir. Saygılarımla

[@berkecankaratas1362]

Hocam her geçen gün sizi hayranlıkla dinliyorum pozitif bir insansınız nekadar bilmediğimiz şeyler var lütfen devam edin

[@ym55izmir]

Kuvvetli bir düşünme sistematiği ile bezenmiş bilgi dolu anlatım, fevkalade önemli saptamalar. Konuların evrensel öz ile incelenmesi, irdelenmesi. Yürekten sevgi ve saygı.

[@Dusgezginii]

‘usun ve evrenselin sahili yoktur, ne dili ne dini ne ulusu. oysa sahilsiz imge olmaz, ne düş ne düşlem; zaman da mekan da madde de somut tekil içindir, dil de din de ulus da. tekilin yazgısıdır çoğul içinde yaşamak, bir midye gibi iki kabuk arasında ölesiye bir kayaya yapışmak.’ D.C.

[@ozcanbuzzer7276]

Normalde bu tarz uzun konuşma içeren videoları arka planda açık bırakarak dinler ön planda da başka işlerle meşgul olurdum ancak sizin hiçbir videonuzda bunu gerçekleştiremedim. O kadar değerli ve içeriği yoğun bilgi, düşünce aktarıyorsunuz ki pür dikkat elimde kağıt kalem olmadan sizi izlemek mümkün olmuyor. Her cümleniz farklı düşünce oluşturuyor kafamda. Umarım edinmiş olduğunuz misyonunuzu tamamlarsınız yoksa bunca değerli düşünce sizinle mezara giderse oldukça üzüntü verici olur. Emeğinize, ağzınıza, yüreğinize sağlık.

[@gamzekaya5376]

"Felsefi içgörü kanıt niteliğindedir ". Bu söz bugüne damgasını vurdu ,bence. Çünkü kanıtlamak demek de kanun ve yasalaştırmak demektir... Teşekkürler Hocam !

[@simsekoglu]

Düccane bey, videolarınızı büyük bir heyecan ile bekliyoruz. Sizin için yorucu olduğunun farkındayız. Yılların birikimiyle, emek harcayarak yaptığınız kayıtların deniz feneri gibi gelecek zamanlara ışık tutacağını ve benim gibi kendi yolunu arayanların önünü aydınlatacağını, çok iyi biliyorum. Elinize, ağzınıza sağlık. Motivasyonunuz bol olsun.

[@slymnyvz]

Teşekkür ederim hocam . İyi ki varsınız.

[@yakupsali9725]

Dücane bey bazı konularda hem fikir olmasam da çabanızı ayakta alkışlıyorum . Samimiyetinize tüm kalbimle inanıyrm

[@ASMRFigi]

Lise 2.sınıfta çok sevdiğim kıymetli tarih hocama olan yoğun duygularım sebebiyle kapanmış ve üniversitede arkeoloji bölümünde 2.sınıftayken çıkarmıştım örtümü. Asla dindar değildim ama bir şekilde çıkartamıyordum örtümü. (Ama Allah'ımı seviyordum. Ve o bunu emretmişti Nur 31'de!)Sanki çıkarsam Allah bana küsecek ve bir daha hiç konuşmayacaktı. Ve fakat bir yol ayrımında olduğumu fark ettim. Günün birinde arkeolog olarak hayal ettiğimde kendimi ne başörtüsü ve ne de din önemli gelmiyordu. 20 yaşındaydım. Şİmdi 34 yaşında mesleğini yapan ve çok seven biri olarak bu kararımın ne kadar doğru olduğunu gözlemliyorum. Ama herkesin benim kadar şanslı olmadığını da üzülerek izliyorum. Umarım kimsenin yolculuğu travmatik olmaz bu anlamda. Aksi halde toparlanmak çok uzun zaman alıyor.

[@insansarrafi]

👏

[@seherseher1914]

Yolculuğunuz sürüyor ve ben hala o ikilemi yaşadığınızı okudum. Belki yanlış anlamış olabilrim ama yazınızdan dindar olma olgusu ile İslam arasında ilişkinin bunalımını yaşıyorsunuz.

[@ASMRFigi]

Seher Seher Aklen reddetsem de tüm dinleri. Maalesef muhayyileye söz geçiremiyorum. Dücane hocam bile yıllarını verdikten sonra İslam düşüncesine yolunu ayırdı. Hakikatin ne olduğunu arıyor herkes ve nerede olduğunu. Benim ikilemim sanırım burada.

[@seherseher1914]

@@ASMRFigi Anlamıştım. Ancak Dücane Cündioğlu İslam Düşüncesinden yolunu ayırmadı tam tersi İslam Düşüncesini yeniden yorumluyor. İslam'ın akla verdiği önemin pırıl pırıl bir örneğidir, Dücane... Aslında İslam Tarihinde de İbni Sina, Farabi gibi cins kafalar var ama AKIL düşmanları onları da tekfir edip bir kenara atmışlar. Benim zaviyemden görünen bu. Bir diğer mesele ise komunizmi eleştireceksim komunizmin dindarı kadar komunizmi öğrenirim. Faşizmi eleştireceksem faşizmin dindarı kadar Faşizmi öğrenirim. Benim İslam yolculuğum da böyle başladı. Komunist bir aileden geliyorum. Komunizmin dindarlarıydık, herşeyi sorgulardık. O'nun için Komunizmin en çok bu tarafını sevmiştim. Ancak sonra anladım ki onların da sorgulamalarının bir sınırı varmış. O sınır da insan özgürlüğünün sınırı imiş. Dücane düşünce özgürlüğünü temsil eden bir damarı temsil ediyor. Bu anlamda geniş birikimi ile ufuk açıcı bir düşünür... Aynı kişi hakkında farklı ideolojiye mensup kişilerle seviyeli konuşmalar yapabilmek dinlediğimiz kişinin kalitesinin de ispatıdır diye düşünüyorum.

[@ASMRFigi]

Seher Seher Dücane hocayı belli bir kalına sokmamak en iyisi galiba. Talip ne istiyorsa bırakın onu alsın. Sanırım en makulü bu. Selametle.

[@kadirtilki2876]

İtirazlar 1- Çocuk yaşta evliliği, öznenin kendi hayatı ve bedeni üzerindeki, hakkının gaspı olarak görüyorsak veyahut evlilik gibi ağır bir yükü, bir çocuğun sırtına cebren yüklüyorsak, bu kabul edilemez, bir zulümdür. Her bireyin, hayatını bu denli derinden etkileyen olaylar üzerinde özgür karar verme yetkisini askıya almak, onu görmezden gelmek, insan onurunu, birey özgürlüğünü yok saymaktır ve bu kat'i anlamda zulümdür. Ancak bunun o dönemin, yani tarım toplumunun doğurduğu bir gerçeklik olarak değerlendirilmesi, o bağlamda ele alınması, bunun o evrelerden geçen her toplumda aynı şekilde tezahür ettiğini de ortaya koymak, ilim adamının boynunun borcudur. Bunu İslam'a yüklemek usul hatasıdır. Şöyle ki: Sosyal olguların doğru analizinin yapılabilmesi için doğdukları ve geliştikleri sosyokültürel ve tarihi bağlam içerisinde değerlendirilmeleri zorunluluğu vardır. Bu durum İslam dininin kadın anlayışı için de söz konusudur. Bu anlamda İslam toplumlarında başlangıcından günümüze kadar kadının aile hayatından sosyal, hukuki, siyasi ve ekonomik durumu pek çok değişkenin tesiriyle şekillenmiştir. Dinî kurallar, sosyal ve siyasi çevreler, etnik yapılar ve İslam öncesinden gelen kültür mirası bu değişkenler arasında sayılabilir. İslam’ın kadına getirdiği hakların ve sorumlulukların ve bütünüyle anlam dünyasının zaman içinde geldiği noktaların saydığımız diğer unsurlardan bağımsız algılanamayacağını öncelikle ifade etmek isteriz. Bu sebeple İslam dünyasında kadının her yerde ve her dönemde aynı konumda olduğu söylenemez. O dönemin fakihleri, içlerinde bulundukları toplumun, yapısı, sistemi, üretim ilişkileri, örf ve adetini dikkate alarak bu evliliği meşru görmüşlerdir. İslam, bunu bir emir olarak dayatmamıştır. Haliyle bu muhayyer bırakılmış bir durumdur, kalkıp biri yasaklaması gerekirdi diye itiraz edebilir. Lakin bu İslam'ın değil onu anlayan bilincin çıkarımlarıdır, bu da şartların, zihnin, nasslararı şartlara göre kendi konumlarından yorumlamalarıyla alakalıdır. Kaldı ki Yukarıda özetlemeye çalıştığımız görüşe mukabil erken dönemde bir grup İslam âlimi ise çocukların, evliliğin anlamını ve mahiyetini bilmediği ve evliliğe de hiçbir şekilde ihtiyaçları bulunmadığı bir dönemde evlendirilmelerinin kabul edilemeyeceği kanaatindedirler. Bunlar arasında İbn-i Şübrüme, Osman el-Bettî, Ebu Bekir el-Esam gibi isimler vardır. Üstelik bu âlimler de görüşlerini “Yetimleri evlenme çağına kadar deneyin, eğer onlarda akılca bir olgunlaşma görürseniz hemen mallarını kendilerine verin.” (en-Nisâ 4/6) ayetine dayandırmakta ve büluğdan önceki bu dönemin evlilik çağı şartlarını taşımadığı kanaatini ifade etmektedirler (Serahsî, 1986, s. 212). Görüldüğü gibi sizinde buluğu değil, rüşdü merkeze alma eğiliminiz, tam eda ( fiil ehliyeti) için kur' an tarafından va'z edilmiştir. Ayet yukarda sabittir. Bu o devletin, şu kadının, o çağın ya da bölgenin algısının sonucudur. Buradan ruhsat çıkarmak, kendi hevalarının yahut şartların sonucu olabilir. Bu bağlamı o şartlar içinde ele almanın, kaçınılmaz olduğu ilim erbabınca sabittir. *2- Eğer yukarıdaki kabulle yola çıkarsak, "rüşde" ermemiş çocukların, kendi bedenleri üzerinde sınırsız bir tasarruf hakkını kabul etmek aynı açıdan ileride bu çocuğun beden ve benlik algısına zarar verebilir. Bedenini bir meta gibi kullanılmış, tüketilmiş, hissedebilir. Bunun sebep olduğu ruhsal kriz ve doğurduğu sorunlar, psikiyatristler tarafından, yaptıkları tedaviler de ortaya çıkmaktadır. * Hür, her kadının kendi istek ve iradesi ile kapanmayı seçme hakkı olmalı. Onların üzerlerine hiçbir toplumsal, dini, ailevi vehatta mahalle baskısı oluşturulmamalıdır. Dindarlar, anlatmalı, tetcihi bireye bırakmalıdır. Kapanmayı tercih edene de hürmet edilmeli. Ne dedik ussal olan, özgürlükten yanadır. Özgürlük, bireyin toplumsal uzlaşımları sekteye uğratmadan, kendi kararlarını hiçbir baskı hissetmeden alması demektir. * Siz ahlakı Aristoteles'in altın oranı ile açıklayıp, burada itidali bulmayı doğru ussal eylem olarak ortaya koydunuz. Eğer hayvani ve nebati nefs ancak teorik usun idaresi altına girdiğinde, doğru eylemi bulabiliyorsa; Rüşdüne ulaşmamış bir bireyde bu ussallığa erişemediğine göre. Onu hayvani ve nebati nefsi yönetiyor demektir. Bu seviyeye çıkana kadar, onun eğitilmesi konusunda hem Aristoteles hem mesala Farabi aynı kanıdadır. Buradan onların baskı yapılmadan kontrolü onların iyiliği için kaçınılmaz olmaktadır. * Çıplakların, burjuvaziyi reddetmeleri, doğaya dönme istekleri, eylemlerini ussal kılıyorsa ki kılabilir. Modern çağ bir burjuvazi ürünüdür. Kadın bedenini meta kılan, onu bedeni üzerinden nesneleştiren, kapitalizmi ki bu burjuvaziye karşı, bir grubun biz örtünmek istiyor, cinsel kimliğimizle değil insani kimliğimizle var olmak istiyoruz demesi de dayatma ve baskı yoksa bir özgürleşme hareketidir. Buna da hürmet edilmeli. Makineye, fabrikalaşmaya, sömürüye, insan bedenin değerini vermeden burjuva tarafından sömürülmesine, metaya, bireyin ürettiğine, kendine ve topluma yabancılaşmasına, rekabet ve onun doğurduğu bireyin kaçınılmaz mukayesesi ve elde edemedikleri yüzünden statüsel baskılara hatta doğaya dönme eğilimi ile prototip yaratan eğitime Roussesau'cu bir tavırla karşı durma, bunu reddetme hakkıda olmalıdır. Hatta devleti dahi reddetme hakkı verdiğiniz öncülden zorunlu olarak çıkmalıdır.

[@DucaneCundiogluResmiKanal]

Öncesine göre şimdi sorunlar üzerinde daha sahici olarak düşünmeye başladık demektir, çünkü kendi kanılarımızın karşıtını da değerlendirmelerimiz içine katmaya başladık. Bence tartışmanın biçimi ve düzeyi, içeriğinden önemlidir. Kutsal metnin ifadeleri/ibareleri üzerine düşünmekten çok olgunun kendisi üzerine düşünmek hiç kuşkusuz ki büyük bir ilerlemedir; ve kanımca söyleşinin asıl amacı da budur.

[@kadirtilki2876]

@@mehmetfahritandr3938 Hiç adet görmemiş kadınlar ibaresi- Bildiğiniz gibi bazı kadınlar ya düzensiz adet görüyorlar, ya hiç adet görmüyorlar. Bu ibare buna medlul olabilir diyenlerde var. Biri de itiraz edip, umum ifade bir delil yoksa tahsis edilemez diyebilir. Çocukları bu kategoriye dahil edebilir. Lakin yukardaki rüşd ayeti bir delil olabilir. Kaldı ki belki de o İslam'dan önce evlenmiş çocukların durumuna işaret ediyor olabilir. Ya da bu bir emir değil, var olan vakayı ihtiyaç hasıl olduğu için düzenleme girişimi de olabilir. Mesal zıhar ve ilanın düzenlenmesi gibi hazır bulunmuş olabilir. Ulemayı değil bunu kullanan, bireyleri kastettim orda.

[@ihsanyldrm2729]

@@kadirtilki2876 anlamının gayet açık olması gereken bir ayet için birkaç tane "olabilir" ile biten cümle kurmuşsunuz. Ve birçok ayetle ilgili bu tarz açıklamalar var. TV programlarında bile birkaç ayet üzerine 5 tane profesör gelip tartışıyor. Konu da ağır bir konu değil, kız çocukları ne zaman evlenmeli vs. Yani uzay ile ilgili doğa ile ilgili göklerin 7 kat olması vs ile ilgili olsa saatlerce tartışmak mümkün deriz bir yerde. Ama böyle temel bir konuda bile bir sürü tartışma, bir sürü yorum hatta mezhep ayrımları çıkmasını bir türlü aklım almıyor. Neden bu kadar yorulmak zorundayız?

[@ihsanyldrm2729]

@@kadirtilki2876 Dücane hoca diyor ki bu ayet şimdiye kadar şöyle yorumlanmadı. Eyvallah. Diğer hoca çıkıp tersini söylüyor. Konumuz kuantum fiziği değil ki. Kölelik cariyelik vs. Belki biz de Dücane hocanın yolundan gidip, onun okuduğu kitapları okuyup onun seviyesine gelsek biz de kendi açımızdan yorum getireceğiz. Yani neden böyle temel meselelerde bile ihtilaf çıkıyor anlamış değilim.

[@kadirtilki2876]

@@ihsanyldrm2729 Hocam, tam tersi doğa ile ilgili bu kadar tartışmak mümkün değildir. Onun açıklamak için elimizde tartışmaya mahal vermeyen kullanışlı bir metod vardır. İş toplumsal olan, değerler alanına geldiği zaman, yukarıdaki metni tekrar incelerseniz görürsünüz ki muhtelif etkenler, değişkenler mevcuttur. Kaldı ki sosyolojik olay ve olguları nasıl açıklıyacağımıza dair ittifak edilmiş bir yöntem yoktur. Kutsal metin, indiği coğrafyayı, tarihi, örfü, adeti, bilişsel ve ruhsal seviyeyi, linguistik ve semantik malzemeyi dikkate almış, çoğu zaman onun kısıtlılığını yaşamış, metni yorumlayan öznenin, içinde bulunduğu, verili ve onu kuşatan kanılılardan etkilenmiştir. Yani gayet tarihi ve insani bir vakıa, gayet tabii olarak tarih, insan, toplumsal ve sosyal hatta ekonomik ve mülkiyet anlayışı tarafından yani o maskeler ardından görülmüş, metin o bilincin istediği şekilde yorumlanmıştır. Kaldı ki hak verirsiniz ki ahlaki, hukuki, sosyal kabullerin zeminin, içinden geçilen çağ onun kabulleri ve paradigmaları tarafından belirlendiği açık seçik bir hakikattır. Doğa bilimlerinde değil, sosyal olaylar ve olgularda bu denli muhtelif fikirlerin olması da bu zeminin şartlar ve çağla birlikte hareket etmesinin sonucudur. Olabilir ile ilgili cümlelere gelince, o hem muhataba duyulan hürmet hem de ulemayı içlerinde bulundukları şartları göz ardı ederek, anakronik hatasına düşerek, haddi aşıcı bir ithamda bulunma korkusu hatta edebidir. Kaldı ki belki de olabilirler, metnin değil onu yorumlayan öznenin hakikati olduğunu temayüz ettirme gayesinin tezahür etmesidir.

[@mahmuthavai]

1-KZbin da nadir yorum yapan biriyimdir. Ama Sayın Dücane hocam size teşekkür etmekten şeref duyarım. İçeriklerin kalitesi dikkate ve takdire şayandır. Kantın aydın tarifini çok önemli bulanlardanım. Ki aydın, düşünme ve hayatıyla ilgili kararları alma cesareti gösteren insandır. Siz bu tarife uyuyorsunuz. Hoş, düşünür kalabalıkların övgü ve yergisini kale almaz ama ben üzerime düşeni yapmış olayım. 2- Bir yerde belirttiğiniz gibi kilise Danteyi aziz olarak ilan edip ortadan kaldırmıştır. Bizim geleneğimiz de düşünen nadir insanı mistifike ederek, dokunulmaz azizler olarak ilan edip öldürmüştür. Ve bir felsefe geleneği oluşmasını itinayla engellemiştir. Bu bağlamda da ilerleyen zamanlarda, genel çerçevenizi anlamak için biraz daha uğraşmam lazım, aklıma yatmayan kısımları ve eleştirileri ifade etmek isterim. Anladığım kadarıyla burada yazılan yorumları dikkate alıyorsunuz.

[@_lilith759]

Dücane bey, emeğiniz çok çok değerli. Çok teşekkür ederim.🖤

[@gokhans.1470]

Hocam takvimler için milattan önce ve milattan sonra ne anlam taşıyorsa benim düşünce dünyam için de sizden önce ve sizden sonra aynı anlamı taşıyor....

[@baharli]

Benimde ayni

[@viciouscycle8964]

Ülkenin genel kültür seviyesini artırıyorsunuz, en azından belli bi kapasite seviyesinde merak ve ilgi taşıyan insanlar için. Ufuk açıyorsunuz. Bundan emin olabilirsiniz 💛

[@anonymokur9873]

İkinci dinleme 🌷en sonun da ,sorarak katıl butonunu buldum😊

[@muratozgengil]

Emeğinize yüreğinize sağlık hocam.

[@hanzademefharoglu3116]

Yine ve yeniden güzel insan Dücane hocamı dinlemek...ilminize, bilginize sağlık 🥰

[@h.yorganci556]

Ducane Bey, cesaretiniz takdiri ve alkışı hak ediyor.

[@islozsevinc6711]

Çok güzeldi hocam teşekkür ederiz. Böyle yorucu bir konuda fikir ürettiğiniz için.

[@filizkaplan8266]

Lütfen bu videoları yayınlamaya devam ediniz. Sonbahardaki dersleri de sabırsızlıkla bekliyorum. Kolaylıklar diliyorum.

[@rzabektas6958]

Hocam sohbetlerinizin uzun ve detayli olmasını,gerekçe ve olasılıklara yer vermenizi seviyorum.Umarım bundan vazgeçmezsiniz.

[@zaferatasoy3095]

bahse konu edilen coğrafi alanda ortaya çıkan, öyle bir toplumsal - sosyo kültürel (?) yaşantı (?) oluşumu ki, sanırım söylenenlere hiç bir şey eklememek, şimdilik durulacak en iyi nokta -ki çook şey söylenmesi gerekir, yorum olarak....Dücane Cündioğlu görülmesi, ibretle düşünülmesi gereken çook şeyi söylemiş....kesinlikle müthiş bir konuşma...müthiş...

[@hlygvnj]

yazacak çok şey var ama sizin anlattıklarınızla kifayetsiz kalır. çok teşekkürler, hakkınızı helal edin İnşallah :)

[@mechul6633]

Hocam yükseldiğiniz zeminden fazlaca kızmış gibisiniz ben ençok buna üzülüyorum. Yani evrensel olanın hiç bi zaman diliminde erezyona uğramaması gerektiğini bilmenize rağmen, öz bir düşüncenizi harhangi bir metafor yada örneklerle açıklarken yüz ifadenizdeki duygusal aktarıcılık o kadar güçlü oluyor ki yerel sorunlar karşısında ruh halinizin evrensel konumunu koruması ve ilerde bu düşüncelerinizin sarsılmaz oluşunu şüpheye düşürüyor. Ama her halükarda düşündürdüğünuz için minnetsiz bir tessekkürden çok daha fazlasını hak ediyorsunuz.:)

[@harun991]

Bazen bir şeyi izlerken " bir davranışı bir programı " yapılanlar için utanırsın ya sen eylemesen bile, köle cariye kısmı için insan insanligindan utanıyor... O devirde doğsam ben nasıl davranırdım oda ayrı mesele bu bilinçle utanırken o bilinçle zalim olabilir miydim! Hani coğrafya kaderdir derler ya yasadigin yy. da kaderdir... Hocam emeğinize sağlık kıymetli zamanınızı ayırdığınız icin çok teşekkür ederim...

[@nebiyedem3609]

Soframı kurdum ,köpeğin kulakları purdikkat yerde dinlemekte,2 müebbet kuş,ve ben yerken masamıza misafir oldun sağolun!nebiye.

[@harun991]

@@zehraselimoglu7001 aynı duyguyu şöyle ele alsak bir yasam düzleminde olasılıklar arasında yaşamın farklı katmanlarında bize sunulan yelpaze arasından seçim yapılabilmekte hoş olmasada... kölelik ve cariye konusu ise "maruz kalmak"hicbir hakkın olmaması durumu. yani durum tamamen farklı...keşke yaşam koşulları dediginiz gibi bu devrin gereklilikleri gibi uygulansa...

[@harun991]

@@kozatas insandaki gelişim ticaret vb ilerleme elbette insan aklının en üstün mertebesi olan yasaya bağlı güvenlikli yaşama evrildi bu konuda hem fikirim sadece insanın melekeleri üzerinden konuyu ele aldım bu yaşayan insanların "sadece araplar değil neredeyse dünyanın bir çok bölgesinde" o devrin insanında adalet iyilik merhamet gibi insanca melekeler hiç mi yoktu... felsefe var olan üzerne yorum yapıyor bu var olan mekanizmalar hiç mi çalışmadı o devrin insanında...

[@hediyeozcelik9710]

Alev Alatlı' nin bir sozü aklima geliyor bu söylesilerde; " ...ömrümü ömrünüze katarak, 21. yüzyıldaki yolculuğunuzda size belirli bir avans sağlma gayreti". Yıllarca kafamizı kurcalayan ve isin içinden çıkamadığımız konularin açıklamasını bir çırpıda önümüze sevirilmesi ne kadar buyuk bir lütuf. Hoca nin her dedigine katilmayabiliriz. Lakin faydalanabilecegimiz, bize farklı bakış açıları kazandirabilecek icerikler sunuyor olması hurmete değer. Tesekkurü bir borç biliriz.

[@Aksadamus]

Sizi nasıl anlayacağız o zaman? “Beni okuyarak beni anlayamazsınız” Nasreddin’in “Bana eşekten düşen birini getirin “ demesi gibi oldu. Mesele o zaman balık tutmasını kendi kendine öğrenebileceğini bireylere aşılamaya gayreti mi? Autodidact olmayı öğretme gayreti o zaman... Zor bir hayat önerisi. Ne güzel imanın şartı 5 le mutluyduk halbuki! Yasak meyvadan ye cennetten atıl teklifi gibi... Hakkısınız cenneti kazanmak lazım.... Teşekkür ederim. Mustafa

[@zehranuralan316]

Hocam lütfen daim olsun, çok değerli anlar ve dakikalar ✨

[@semihaozdemir7343]

Merhaba 🙂 Ayağınıza taş değmesin . Sırasıyla bütün videolarınızı izlemeye devam.

[@mustafamete8825]

Saygıdeğer Dücane Hocam, bin kişi moralinizi bozsa, siz, birikiminizin önünde haddini bilerek söylediklerinizi not ederek dinleyen bir kişi için bile olsa, bizi kendinizden mahrum bırakmayın lütfen. Dinlerken ağzınızın içine bakıyorum inanın. Hele canlı yayınlarda nefessiz dinliyorum resmen.

[@hbayramsoy]

Kattıklarınız takdirin ve teşekkürün fevkindedir. İyi ki varsınız.

[@hilmiyigit2714]

Özgür ve eşit, teşekkürler.

[@ferhatuzel9830]

Biz artık yeni dünya da neyi neye göre yapacağız ? Bir şeyin doğruluğuna, yanlışlığına veya iyiliğine, kötülüğüne neyi referans alarak karar vereceğiz, yaşayacağız? Sınırlar olmayacak mı? Olacaksa tam olarak neye göre olacak?

[@viciouscycle8964]

Yarar için yapmıyo olsanız bile sonucunda yarar da oluşuverdi kendiliğinden 🙂 Ayrıca şeyhlik veya o tarz bişeye teşebbüs değil yaptığınız, insanların beyninde yollar açmak, düşünmeye ve sorgulamaya sevketmek sizin yaptığınız 🙏 Siz bi yol açıyosunuz, bunun arkasını getirecek olan bizleriz, düşünme, sorgulama ve araştırma bağlamında.

[@Turkmen1988]

Hocam iyi niyetli bir aydinsiniz var olun sevgiler.IYI.16🐺🐝🦑👽🇹🇷

[@mhmdkzgn1214]

Çok teşekkürler hocam emeğinize aklınıza sağlık.

[@zisananter731]

Çok teşekkürler. İnsanlar arasındaki ilişkiler açısından nasıl bir uzlaşı yapılabilir diye düşünmek evrensel ölçütlere yaklaşmaya çalışmak her bireyin sorumluluğudur ve hatta yükümlülüğüdür. Bu yükümlülüğü taşıyabilmek için ussal bilinci geliştirmekten başka çare var mı? Böyle bir başlangıç noktasında bile uzlaşamayan bir medeniyet seviyesinde iken hiç bir umut , inanç , vicdani ortak noktasından yorum getirilmesi mümkün olmaz.

[@tahaeren700]

Ben hasseten çok sevdiğim saydığım, düşüncelerinize ve özellikle de düşünme biçiminize hayran kalan uzaktan bir talebeniz olarak son bir kaç söyleşiyi biraz buruk izlediğimi söylemezsem içimde kalırdı. Konferanslarınızda sergilediğiniz üstün performanslara tanık biri olarak bu netameli ve çok mühim konularda tam da istediğiniz gibi bir performans sergilemediğinizi düşünüyorum. Sizden çokça faydalanan, düşüncelerinize önem veren ve sizi azcık da tanıdığımı düşünen biri olarak söylüyorum: bu ara biraz duygusal davranıyorsunuz hocam, bence biraz da o yüzden böyle. Tıpkı konferanslarınızda olduğu gibi daha bir merakla dinleyeceğim söyleşileri bekliyorum.İçimden bir ses : sen ne dücaneler dinledin, keşke devamı gelse diye içlenip duruyor.. Hürmet ve muhabbetle.

[@sureyya1833]

Bu uzun anlatımların 'aklı imanına bağlı' olan zihinler için maalesef en ufak bir kıymeti yoktur. Tek cevap, Hocanın 3 saatte gördüğüm kadarıyla kıvranarak, can katarak anlattığı onca şeyi yerle bir eder; 'Allah böyle murat etmiş kardeşim. Allah en doğrusunu bilir, Peygamber yaptıysa vardır bir hikmeti.' Acaba bir tane ehli vicdan çıkıpta, 'bende o cariyelerden doğan biri olsaydım böyle konuşabilir miydim' diye düşünemez bile. Zaten böyle bir becerisi olsa bu paradoksun içinde bunca zaman kalabilir miydi? Hâsılı demek istediğim Hocanın bu çok emek vererek yaptığı derslerin bir faydasını görmek istiyorsak ve insanların da faydalanması gibi bir hedefimiz varsa, İnsan'a hürmet etmeyi bilmeli ve İnsanî olanın Tanrısal olduğu iddiasında olan şeylerden çok daha mübarek olduğunu yakinen bilmeliyiz. Her şey için Teşkkür ederim Hocam.

[@fatmaerol1919]

Çok teşekkür ederim Hocam emeklerinize sağlık bunlarin çoğunu düşünüp arafta kalıyordum şimdi daha aydinlik

[@mustafakemalozoflu2711]

Sayın hocam,Allah size sağlık sıhhat uzun ömürler versin..🙇‍♂️🙇‍♂️

[@sedaa09]

'Ben sadece çok sınırlı sayıda insanın yeniden duşunebileceğini düşündüğünü zannettiği özellikle büyük inanç yatirimlari yaptığı alanlarda o konularda yeniden duşünebileceğini kısmen birkaç adım atabileceğini hesap ediyorum' şuan tam olarak o noktadayım hocam

[@seminduruer7769]

Bilgeliğinize tanıklık etmek,yoldaşınız hissetmek ve tanımadığınız biz dostlarınıza ışık tutmanız ; sizin birincil gayeniz olmasa da, bizlerin sizi dinlemek önceliğimiz oldu. Kanımca,bilgiye,bilgeliğe saygı duyan ve önemseyen kişilerin sizin kadar derin okumalar yapmaya zamanı olmayabilir ,ancak sizi tanıma şansımız olmasa bile “okuduklarınızın tümünü okumadık”,anlama ayrıcalığına sahip oluyoruz...sağlıcakla kalın.

[@atakhanturkoglu7750]

Hocam bizde yayın bittikten sonra 2-3 gün kendimize gelemiyoruz... Emeğinize sağlık hocam. Çok teşekkürler.

[@fatihciftci2889]

Aynen öyle oluyor. Toparlanmak için en az 1 gün gerekiyor. :D

[@rockgirlzey]

Ağzınıza sağlık, yine bizleri aydınlattınız. Sağolun Varolun...

[@gulsen.coskun]

Bu sohbetlerinizi Spotify’da Podcast olarak da yayımlayın lütfen

[@dusunceiklimi-bekirkarabul3682]

Hocam, sendikaya üye olduğumdan dolayı kamudan ihraç edilmiş bir öğretmenim. Market işletiyorum ve işim gereği yeteri kadar okuyamıyorum. Siz benim bilgi edinme ihtiyacımı karşılıyorsunuz. Bu videoları kaydederek ne kadar önemli bir iş yaptığınızı kelimelerle ifade edemiyorum. Eksik olmayın.

[@gulayyildiz3734]

💙

[@ElesgerEhmedoglu]

Tesekkurler hocam. Bu zor konulari sizden dinlemek ve anlamak güzel bir hiss. Sizden dinlediklerim sayesinde hem genel kültür hem dünya görüşü anlaminda çok ireliledim. Çok tesekkurler.

[@nacisalamc8438]

Hocam sizden üç yaş büyüğüm. 80 öncesi sizi Hergün gazetesinde tanımıştım. Sonra sizi takip demedim. Sizin Çamlıca Camisi yazınız beni tekrar sizinle buluşturdu. Süleymaniye camisi ile Mimar Sinan ihtişama ulaşmışsa, siz de Çamlıca yazısı ile ulaştınız. Sizde Cemil Meriç tadı var. Sevgi ve saygı ile

[@gustopya]

Teşekkür ederim 🕊

[@selmaergin8521]

Cevaplardan çok akıllı sorular var.

[@alialtinpinar9049]

Dücane hocam örtünmenin İslam öncesi arap geleneğindeki varlığından bahsediyor.şayet bunu kaynak olarak bize gösterirse çok faydalı olacaktır.peşinen teşekkür ederim

[@nurayilyasoglu5804]

hocam tesekkurler umarim derslerinizi her zaman devam ettirirsiniz faydalaniyoriz

[@eminbugrasaral]

Dücane Hocam, siz belki liderliğe soyunmak istemiyorsunuz ya da öyle bir vasıf üstlenmiyorsunuz ama ülkeye liderlik edebilecek insanların zihinlerini parlattığınızı unutmayın. Keşke mümkün olsa da sizden, fikirlerinizi ve keşfettiklerinizi, yüz yüze tabuların olmadığı bir ortamda daha rahat bir şekilde edinebiliyor olsaydım. Bir şeyleri değiştirmek için hala zamanımız olduğunu düşünüyorum. Belki bir gün bir yerlerde o şansım olur. Sevgiyle kalın.

[@yeldatemizci1128]

Teşekkürler, özellikle kapanış muhteşemdi. Erkeğin yaşam kalitesini kadının belirlediğini düşünürüm. Beyler, nasıl kadınlar isterdiniz hayatınızda ya da nasıl bir hayatınız olsun isterdiniz. Bunu tarih boyunca sizler belirlediniz, nasıl devam etmek istersiniz.... Emeğinize, yüreğinize sağlık hocam Saygılar

[@derya_erbulut]

Sizi ilk dinledigim zamanlar sözlerinizde dini ve yaratıcıyı hafifçe yerme egilimi sezinliyordum, sonradan anladım ki sizin dinin sahibi ile bir probleminiz yok, dinin mensuplarının uygulamaları konusunda vicdanen, ahlaken, hukuken .. doğru bulmadığınız hususlar var. Eger sizi dogru anlamış isem inanın bu hususta aynı düşünceleri paylaşıyoruz. Kendisini tarihselci, evrenselci, modernist sınıfına koymayan ve bu kavramlarin mensuplarinca bile dogru anlasilmadigini ifade eden Kur'an ilimleri uzmanı Sonia Cihangir'in talebesiyim. Ikinizin ihtilafta oldugunuz konulara bakınca karşılıklı olarak bazı konularda birbirinizden farklı olarak henüz bilmediğiniz bazı şeyler olduğunu fark ettim. Ah dedim, keşke ikinizle bir adada mahsur kalsaydım da ilmi sohbetlerinizden kana kana içmek nasip olsaydı.

[@ercumendgundogdu3175]

Bilgilerinize ve çıkarmalarınıza güveniyoruz. Bize sonuçladınız dan sözetmeniz daha etkili ve optimum fayda sağlar. Zamandan kazanırız ve sizi yormamış oluruz.

[@ercumendgundogdu3175]

Çok soran olursa temellendirirsiniz. Değilse zaman kaybı ve yorgunluk olur. Lütfen kendinize eziyet etmeyiniz.

[@mustafakutlay9702]

"Milli ve manevi değerlerin evrensel değerler karşısındaki konumu nedir?" Üzerinde bir hayli düşünmek gerek.

[@siyahinci3667]

ülkenin en zengin bütçesine sahip diyanet ve personelleri yıllardır merak edip çözemediğim kadin /cariye ayrımını bugün cozebildim. Sizi asla onlarla kiyasladigimi düşünmeyin lütfen yanyana adınızı dahi anmam..size mutesekkurum hocam..

[@vetkemal]

Hocam bizi cahil cühelânın eline bırakmayın sakın.

[@fetullahdogantekin180]

Mustafa Dursun Madem bu kadar keskin bir yanıtla karşınızdakini cahil görüyorsanız hiçbir deliliniz yokken, siz bu ithamınızla en büyük gafil olmuyor musunuz?

[@vetkemal]

Mustafa dursun bu kanıya nereden vardınız ki?

[@fetullahdogantekin180]

Mustafa Dursun Senin ki eleştiri değil ki, açıkça itham. Neyse, sizi de anlamış olduk.

[@vetkemal]

Mustafa Dursun ben herhangi bir ithamda bulunmadım sen bulundun. O halde gerekçeni açıklaman lazım. Beni tanımıyorsun zira. Şahsen ben sana cahil diyemezdim.

[@vetkemal]

@Mustafa Dursun ben kendimi cehaletten soyutlamadım ki kardeş. Bilmediğim çok şey var ve hep olacak tabii ki. Dücane hoca benden ve bir cogumuzdan daha çok şey biliyor. Bizi bırakma dedim hocaya hepsi bu.

[@Aga-ox5lm]

Dünya bilgisi, başka bir değişle fizik, dünya görüşünü belirliyorsa (çeşitli konuşmalarınızda böyle olduğunu söylüyorsunuz), doğa tasarımı neye göre teşekkül ediyor? Sonuçta doğa tasarımı değişiyor, bu değişim rastlantısal mı? Nedenselliği belli bir noktada durdurmanın imkanı nedir? Dünya görüşünü doğa görüşü belirliyor, denildiğinde, doğa görüşünü ne belirliyor sorusu meşru bir soru değil midir? Collingwood da koşut bir biçimde her kozmolojik akımın bir analojiye dayandığını ifade ediyor. Doğa görüşü ile dünya görüşü arasındaki zorunlu ilişki olduğu düşüncesini nasıl temellendiriyorsunuz? Söz gelimi, bilginin deneyimden(ve duyudan) başladığı yollu Kantçı bir bakış açısıyla, temellendirmek mümkün mü? Not: Bu soruyu bir önceki konuşmada sormuştum, dikkate alınmadığı için ve dikkate alınması umuduyla burada tekrar soruyorum.

[@ozgurcevik8076]

Doğa Tasarımı'ndan kastınız nedir? Collingwood'un kitabı mı? Eğer böyleyse, kitabı okumuş muydunuz?

[@Aga-ox5lm]

@Özgür Çevik Tasarımdan, bilincin, altında iş görmek zorunda olduğu ide'yi anlıyorum. Bu ide, yine bilincin ürünü olmak bakımından tasarımdır, ancak bilince sınır koyması bakımından da yetkedir. Zaten sorum da tam bununla alakalıdır. Bilinci sınırlandıran ama yine bilinç ürünü olan ide nasıl değişiyor, neye göre değişiyor? Bilinç bu durumda, kendi kendini sınırlamış olmuyor mu? Söz gelimi Antik Yunan'da düşünürler organik evren tasarımı altında iş görüyorlardı. Yeni Çağ ile birlikte mekanik evren anlayışı hakim olmaya başladı. Bu değişime (yahut ilerleme deyin) önce gelen bir ilke var mı, yoksa değişim rastlantısal mı? Collingwood'un Doğa Tasarımı/Ideası kitabına atıf yapmam benzer bir uslamlamanın orada yer almasından ötürüdür. Kitabı okuyup okumadığımı öğrenmeye matuf bir sorunun ise hiçbir anlamı yok, zira okuyup anlamamış olabilirim ya da anlamışsam da bunun soran için ne önemi var?

[@ozgurcevik8076]

@@Aga-ox5lm Sorma sebebim sorunuzu daha doğru anlamak adına idi. Sanırım "rastlantısal" sözcüğüne takılmışım. Kendi çapımda, sorularınız hakkında ben de fikir yürütmeye çalışayım. Bakalım ne çıkacak? "Doğa görüşü ya da tasarımı/fikri" temel anlamda o tarihte ve coğrafyada hakim olan ana akım doğa görüşünü ifade eder. (Mesela Kopernik'ten öncede dünyanın güneş çevresinde döndüğü iddia eden olmuş, fakat hakim görüş haline gelmemiştir. Yaşadığı çağ için emin değilim, fakat sonraki çağlarda bu bilgi kabul görmemiş görünüyor. (Kaynak: en.wikipedia.org/wiki/Heliocentrism)). Haliyle tarihseldir. Baktığımız tarih aralığına ve coğrafyaya göre değişiklik gösterebilir. Biraz olgular üzerinden düşünsek; otomobil üretebildiğimiz, böbrek nakli yapabildiğimiz, ışık hızıyla haberleşebildiğimiz bir dünyada yaşıyoruz. Eski yunanda yaşayanlar için bu olanakların hiç biri söz konusu değildi. Yerin altında bile tanrı olduğunu düşünüyorlardı. Bizim bugün hakim görüş anlamında böyle düşünebilmemiz mümkün mü? Çünkü "yer" sabitti onlar için. Onlara göre "gök" yerin çevresinde dönüyor. Tanrıyla (veya Tanrılarla) ilişkimiz aynı olabilir mi? Hayatta neler yapabileceğimize dair bakış açılarımız (dünya görüşlerimiz) aynı olabilir mi? Mesela ekin verdiği için bereket tanrısı Demeter'e şükrediyorlar. (Çünkü ekinlerin büyümesi o dönem yaşayan insanların kontrolünde değil.) Dünyayı ve olguları kontrol edebileceklerine bir tasavvurları olabilir mi? Ya da ne kadarı üzerinde olabilir? Yağmur bombası gibi kavramları olabilir mi? İklimi değiştirmek gibi bir tasavvur, fizik anlamda hayal edebilirler mi? Corona virüsü için bile "üretildiğine" (yani doğal olmadığına dair) komplo teorileri ortaya atılmadı mı? Eski çağlarda vebaya maruz kalan insanlar, bunun "yapay" bir şey olduğunu düşünebilirler miydi? Bu olgulardan hareketle, fizik bilgimiz, dünya görüşümüzü belirlemiyor diyebilir miyiz? Doğa tasarımı, rastlantısal mı? Collingwood'un Rönenans dünya görüşü, hakkında zikrettiği isimler: Kopernik, Bruno, Bacon, Gilbert, Kepler, Galileo, Descartes, Locke, Spinoza, Newton, Leibniz. Collingwood'un eski dünya görüşünün dönüştüren sembolik 11 isim saymış. Tarih uzaktan bakınca basit bir şey gibi görünüyor. Fakat Kopernik ile Leibniz arasında neredeyse 200 yıl fark var. Haliyle bu 200 yılda belki isimlerini bilmediğimiz yüzlerce insan var. Hatta önceki yüzyıllarda bu süreci hazırlayan belki bir o kadar insan daha var. Yapılan deneyler, gözlemler, üretilen gözlem araçları, bunlar üzerine yürütülen fikirler... Bunların hepsinin buradaki doğa tasarımının şekillenmesinde etkisi var. Bir anlamda rastlantısal diyebiliriz. Yani en azından doğa tasarımlarını değiştiren sabit özel bir ilke yok. Çünkü mantıken "doğa"ya dair yeni bir gözlem veya yeni bir yorum tarzı getirildiğinde "Doğa Tasarımı" değişiyor. Elle tutulur, kavranabilir yeni bir hakikat varsa bu mümkün oluyor. Aksi takdirde zaten, elimizdeki eski "Doğa Tasarımı"nı değiştirmezdik. Fakat bence "Doğa Tasarımı"nın belirli bir mantığa, belirli bir gözleme göre gelişmesi söz konusu. Yani kendiliğinden öylesine ortaya çıkıveren bir şey değil. Bu zaten "neden"in reddedilmesi olur. Bu açıdan incelediğimizde de rastlantısal değil kanımca. "Nedenselliği bir noktada durdurmanın imkanı nedir?" ve "Bilgi, deneyim ve duyuyla mı başlar?" soruları hakkında ise net fikirlerim yok.

[@H.p774]

Cok tesekkur ederim, ne kadar kiymetli bilgiler benim icin. sansli oldugumu hissediyorum.

[@mehmethebun6400]

Ahlakın temellendirilmesini sizden dinlemek nasıl lezzetli olurdu

[@ercumendgundogdu3175]

Çok yararlandım ömrünüze bereket

[@cennettv7619]

Keşke günden güne ussuzluk çölünde susuzluk çeken toplumumuzda Dücane vahaları çoğalsa.

[@omeryaldiran950]

Ilk defa sizin gibi birisine ismiyle hitap ediyorum. Cunki baskalari bunu bile hak etmiyormus.

[@kubraersin3407]

Tüm bunları bir adım öteye taşıyacak ve "aydınlanmacılık" tan "pozitivizm'den" "ilerlemecilik"ten kurtaracak birileri vardır orda bir yerde inşallah...

[@Kerdemle]

Sezen Aksu'nun "Masum Değiliz" şarkısı geldi aklıma hocam. Evet usun konusu olarak anlattınız ama muhayyile hep uyanık.

[@omercalskan2267]

"tüm düşünürler eylem retesidir" hayran olma eksikliği yaşayan toplum bu tür şeylerle doygunluk yaşıyor. Eylem olmadan tatmin olmak ne kadar konforlu ve kolay.

[@hacmustafaus173]

Çok faydalı oluyor, merak etmeyin. Lütfen devam edin.

[@muharremseker2836]

Bir çin filmi izlemiştim ismi aklımda değil ,Mao cu eğitim veriliyor bir dağ köyünde gençlere ,ve gizli gizli yakınlarda bir yerden başka kitaplar bulan bir kız ,ona aşık genç adam ,sonunda kız kampı terk ediyor ,yolda genç adam mao cu düşünceden uzaklaşan ve kendi yoluna giden kıza ; " sen çok değiştin ,seni bu kadar değiştiren kim diyor kızın verdiği cevap Balzac. genç adam o kim diyor kız gidiyor.dostoyewsky Balzac in tercümesi dir deyince Dücane o filmdeki kızın verdiği cevap aklıma geldi 🙋‍♂️.sebebi hikmetini anladım.

[@yesimalbayrak3397]

Dücane Hocam,benim halen daha anlayamadığım bi mesele var.Biz(insanlık)ussal olanın sınırlarını belirleyebildik mi?İnançlar bakımından yapıp edebileceklerimizin sınırı(!) belli diyelim,ussal olarak yapıp edebileceklerimizin sınırı belli mi?Us sınırsız olan mıdır?🤔(cümlede geçen sınırsız olumsuz anlamda kullanılmamıştır)

[@muhendisChe]

Hocam bir şeyi ölçmek için elimizde tartı mi olmalı, ussal bakış mı? Dinî metinleri us olmadan tartabilir miyiz?

[@metinfirat44]

1- Tanrı ! Neden ensestin bitmesini istedi? 2-Ensesle doğan çocuğun sağlığı nasıldı? 3- ve kana ! ne oldu?