P-38 Lightning

[@piotrbabkiewicz3812]

Diabeł z rozdwojonym ogonem:) Piękny samolot, na którym bardzo dobrze widać jak dużym problemem w silnikach lotniczych było spalanie stukowe. Gdy w czasie nudnej eskorty bombowców pilot zobaczył niemieckie myśliwce nagle miał pełne ręce roboty aby przygotować swój samolot do walki. Zamknąć zawory dodatkowych zbiorników paliwa, następnie odrzucić je. Przestawić dźwignie regulatorów obrotów smigieł aby silniki osiągnęły obroty mocy maksymalnej. Dopiero wówczas można było otworzyć przepustnicę. Gdy w pośpiechu pilot zrobił to w odwrotnej kolejności siniki mogły eksplodować. Na koniec zostało tylko wyłączyć podświetlenie celownika. W czasie lotu było wyłączone bo żarówki często się przepalały. Ale gdy pilot zrobił wszystko jak należy to mógł teraz prowadź walkę na bardzo dobrym myśliwcu. Który pokazywał że w walkach powietrznych drugiegiej wojny światowej liczyły się osiągi a nie zwrotność.

[@Bajaos]

No tak bo zawsze cie dogonią 😀. Ciekawy komentarz.

[@kokogdak8151]

Upomnę się o jeden drobiazg. Pewnie gdzieś, ktoś w komentarzach już wspomniał, ale nie przebiję się przez ponad dwie setki komciów. Nad Pacyfikiem dwa silniki oznaczały, że w razie awarii/uszkodzenia jednego z nich, można dociągnąć na drugim w pobliże przyjaznego brzegu, albo jakiegokolwiek brzegu. Kolosalna zaleta, dożo mniej istotna nad Niemcami. Bardzo dziękuję za świetny odcinek.

[@Turloghan]

Jako myśliwiec Lightning trafił do służby w momencie, kiedy Luftwaffe była w szczycie swojego potencjału, posiadało wciąż najlepszych "experten" w służbie, dopiero zaczynał się proces nacisku na nią przez alianckie siły lotnicze owocujący później degradacja kadry pilotów myśliwskich. Tak jak wspomniano w podcaście, Lightning miał ciężej, gdyż jego niedoświadczeni bojowo piloci trafili na elitę Luftwaffe, co kończyło się nieraz dużymi stratami w walce. Ponadto program treningowy pilotów Błyskawic był w dużym stopniu nieadekwatny do wymagań pilotażu myśliwca dwusilnikowego wyposażonego w turbosprężarkę. Dodatkowo w czasie testów i w walce wyszły niepożądane właściwości samolotu podczas nurkowania z dużych wysokości, związane ze wzrostem prędkości powietrza opływającego samolot w obszarze pomiędzy gondolami silników a gondola pilota, gdyż powietrze przyspieszane tam dodatkowo przez strumień zasmigłowy, osiągało prędkość pozwalająca na powstanie w górnej części subsonicznej fali uderzeniowej, która przerywała stabilny opływ strug powietrza górnej części skrzydła w jego przedniej części profilu, co powodowało gwałtowny spadek siły nośnej profilu (struga opływu w dolnej części profilu płynęła nadal), co w konsekwencji przesuwało punkt parcia siły nośnej skrzydeł do tylnej części profilu, co owocowało niekontrolowanym nurkowaniem samolotu, które niemożliwe było do skontrowania powierzchniami sterowymi dopóki samolot nie znalazł się w niższych wysokościach z gęstsza atmosferą(wyższa liczba Macha, później osiągana krytyczna liczba Macha profilu skrzydeł samolotu) kiedy zanikała z tego powodu fala uderzeniowa powietrza na górnej części skrzydła. Niestety, zginęło z tego powodu paru pilotów, dlatego też był to jeden z powodów "niechcenia" tego samolotu przez 8AF, gdyż to uniemożliwiało nurkowanie(kąt nurkowania ograniczono do -15st. pow. 6km wys.)na dużych wysokościach walk powietrznych nad Niemcami, co skwapliwie wykorzystywali Niemcy. Problem rozwiązano po wielu staraniach dopiero w wersji P-38L , gdzie dodano pod zewn. częściami skrzydeł klapy hamulców aerodynamicznych, wysuwane w czasie 1sek. które nawet podczas nurkowania pod dużymi kątami uniemożliwiały przesuwanie się środka parcia siły nośnej do tylnej części profilu skrzydła, ułatwiając "podnoszenie nosa" samolotu i utrzymując go w dopuszczalnym zakresie prędkości. Co do silnika V1710 - to najpopularniejszy silnik rzędowy w układzie V w całych amerykańskich siłach powietrznych i alianckich, więc stwierdzenie o jego "beznadziejności" jest nie na miejscu. W przypadku Lightninga problemy z niezawodnością silników wynikały z samej konstrukcji układu chłodzenia, który w "pierwszej" generacji samolotu (wersje YP-38, D, E, F, G, H) wykorzystywał chłodnice międzystopniowe powietrza doładowywanego z turbosprężarki umieszczone w zewn. części skrzydeł (na zdjęciu widać dziurki wlotów powietrza w skrzydle na zewnątrz od gondoli silnika)o zbyt małej wydajności, obliczonej na wczesne wersję silnika Allison, do około 1100Hp, jak w prototypie XP-38. Przy stopniowym wzroście mocy silników w kolejnych wersjach, okazywało się że te chłodnice nie są w stanie dostarczyć do gaźników dostatecznie wychłodzonego skompresowanego powietrza, co powodowało przegrzanie silników w szybkim tempie, co oprócz ryzyka zatarcia i rozerwania silnika mogło doprowadzić do efektu spalania stukowego, co z kolei prowadziło do połamania korbowodów i wyrywania cylindrów. Efekt ten dodatkowo mógł częściej następować przy używaniu paliwa o zbyt niskiej liczbie oktanowej, poniżej 100, gdyż prawdopodobnie taka była używana przez jednostki P-38 8AF w Anglii, prowadząc do częstych usterek na dużych pułapach lotu, co przełożyło się na opinie o samolocie. Co do chłodnic oleju, na dużych pułapach były z kolei zbyt wydajne, prowadząc do możliwości gwałtownego przechłodzenia oleju, zgęstnienia i zatrzymania obiegu oleju, potem zatarcia silnika. Tym bardziej iż początkowe wersję nie miały automatycznych termostatów temperatury oleju, co wymagało od pilota stałego śledzenia temp. oleju w obu silnikach, nawet w czasie walki angażując jego uwagę. Powyższe problemy rozwiązano w wersji P-38J, gdzie zastosowano chłodnice międzystopniowe powietrza doładowującego przeniesione do nowego typu gondoli silnikowej, powiększone chłodnice oleju też umieszczono pod większym kątem względem strumienia powietrza. Ponadto powiększono chłodnice cieczy chłodzącej silnik w tylnej części belek silnikowych, wraz z dodaniem do tych układów termostatów automatycznych. Innym problemem była niezadowalająca prędkość obrotu wokół osi podłużnej samolotu (szybkość obrotu samolotu na maksymalnym wychyleniu lotek), gdyż przy dużych prędkościach opór powietrza na lotkach powodował powstanie dużych sił w układzie sterowania, których nie mógł pokonać pilot, co uniemożliwiało robienie szybkich uników i zmian kierunku lotu. Rozwiązano to przez dodanie wzmacniaczy hydraulicznych "boosterów", co uczyniło Lightninga nawet lepszym od Fw-190 w "obrotach" przy wysokich prędkościach, a piloci mogli to teraz robić jedną ręką na sterownicy bez wysiłku. Lightning był pierwszym myśliwcem z takim rozwiązaniem. Nie wprowadzono, niestety do produkcji( wzgląd utrzymania tempa produkcji gdyż priorytet do śmigieł Hamilton-Standard miały inne samoloty, konieczność przestawienia maszyn w fabrykach, co mogło wywołać spadek ilości wyprodukowanych egzemplarzy, co było niewskazane wobec potrzeb frontowych jednostek) wersji P-38K z hydraulicznie sterowanymi śmigłami z łopatami wiosłowymi firmy Hamilton (wszystkie wersje używały śmigieł Curtiss-Electric, z elektrycznym systemem sterowania kąta natarcia łopat śmigła), której osiągi były na tym samym poziomie co najnowsze wersje Mustangów i Thunderboltów, wykorzystano jej rozwiązania w wersjach J oraz L. To pokazuje wspaniały potencjał tego samolotu, który będąc konstrukcją z końca lat 30tych, był w stanie utrzymać się "na topie" praktycznie aż do świtu ery samolotów odrzutowych, będąc w produkcji przez całą wojnę.

[@wojborkaganowicz6721]

wyśmienita wypowiedź, niestety wnoszaca więcej niż podcast. Byłem zachwycony tematem, jednak mocno się zawiodłem po przesłuchaniu - bardzo skrótowo i po macoszemu, ogrom esencjonalnych ciekawostek pominięty. pzdr

[@Turloghan]

@@krzysztofzawadzki6704 Zgadzam się całkowicie z rozmówca, dzięki za komentarz do mojego postu. Pozdrawiam.

[@piotrbabkiewicz3812]

A gdy dodamy do tego że nie ma dwóch identycznych silników tak samo jak nie ma dwóch identycznych gaźników. To okazuje się że silniki grzały się nierównomiernie. Bardziej grzał się silnik który pracował na bardziej ubogiej mieszance. Więc pilot miał ci robić aby utrzymać stałą temperaturę silnika w locie z dużymi różnicami prędkości i wysokości. A gdy dodamy do tego że uboga mieszanka zwiększa szansę na spalanie stukowe to siedzimy że obsługa układu napędowego wczesnych wersji była mocno absorbująca. Amerykanie produkowali bardzo dobre śmigła o dużej sprawności które więcej mocy z silnika zamieniały na ciąg. Klucz do osiągów samolotu tłokowego to małe opory aerodynamiczne, silnik o dużej mocy oraz śmigło o dużej sprawności.

[@paweszupiluk7425]

To był bardzo interesujący odcinek. Chętnie wysłuchałbym podobnego o p-39 Airacobra który w usa nie zrobił kariery za to radzieccy lotnicy podobno cenili go bardzo i był najliczniej dostarczanym myśliwcem w ramach lend lease

[@woytaswoytaszewski653]

Na śniadanko ..skrzydełka ..super ..siadam i zajadam się intelektualnie 👍👍👍👍

[@tomasznowicki9765]

Jedną z najciekawszych wersji w Europie tej maszyny to wersja bombowa z dwu osobową załoga i oszklonym dziobem dla bombardiera, która dzięki temu mogła samodzielnie lub kierując całym oddziałem P-38 (w tym klasycznych) służyć jako szybkie bombowce dalekiego zasięgu, szybsze od B-17, mające podobny zasięg a poprzez wprowadzenie wpierw celowników Norden a potem radaru były ciekawymi alternatywami dla wielkich formacji B-17 w atakach na cześć celi w Europie.

[@robertbarszczewski6354]

Mój dziadek który był zesłany na roboty w Niemczech, pod Pasewalk, opowiadał mi w dzieciństwie o dwukadłubowych amerykańskich samolotach co latały w osłonie wypraw bombowców, ale ja sie wtedy na samolotach nie znałem.

[@przemoko]

Mój też mi to opowiadał, że bombardowały jakaś fabrykę (był gdzieś niedaleko Heidelbergu, ale czy to tam bombardowano, czy go później w tamte okolice przenieśli to nie pamiętam), zaznaczał, że były dwukadłubowe amerykańskie samoloty. Zastanawiało mnie to właśnie, bo ten sprzęt był dużej mierze wykorzystywane na Pacyfiku.

[@tomekdomin3480]

Siostra mojej babci zostala zlapana i zabrana na roboty do Niemiec. Niestety nie udalo sie odszukać

[@punisher7183]

No i pięknie 😀 jeszcze tylko P-51, P-47, P-40, F4F Wildcat, F6F Hellcat i jesteśmy w domu 😎

[@xflashu8075]

Jeszcze p-63 black widow

[@Hanf75]

No i dwie twarze F2A.

[@punisher7183]

@@Hanf75 Buffalo 😀

[@elcamino77777]

I P-61 z YF-23 i komplet :)

[@krzysztofiwan4901]

Jak są samoloty, to odkładam wszystko i słucham :) Świetny odcinek. I do tego o jednym z moich ulubionych modeli. Mam taką drobną uwagę językowo-techniczną (nie lubię czepialstwa, więc od kilku "lotniczych" odcinków siedziałem cicho, ale może jakoś pomogę na przyszłość): nieprawidłowe użycia słowa "pułap" zamiast "wysokość". Pułap to maksymalna wysokość operacyjna (Anglicy używają słowa "sufit", które trochę lepiej trafia do wyobraźni). Czyli na przykład "samoloty leciały na wysokości 800m" a nie "leciały na pułapie 800m", bo to by sugerowało, ze z jakiegoś powodu nie są w stanie się wzbić wyżej. Taki tam potoczny drobiazg.

[@marcinhetna557]

Kolejny świetny odcinek. Był B29, był Mosquito, był P38, teraz trudno i darmo, musi być P51!

[@tomasznawrocki6660]

dziękuję i czekam niecierpliwie na następny odcinek

[@black_wolf7654]

Amerykańska legenda, dzięki za kolejny interesujący podcast 👍.

[@raddosnyy]

Cudowna maszyna!

[@samandar1846]

Bardzo dobry odcinek. Dziękuję.

[@scenamuzyczna]

Czekam z utęsknieniem i niecierpliwością na nowe materiały 🖖🎶🎵🎼🎶🎶😃😃😁😍😍😍😍❤️🔥🔥🔥🔥🔥🦁🔥🔥🔥 co za potęga wiedzy i doświadczenia historycznego ! Chapeu bas Waćpanom ❤️

[@wiesawnwk.1537]

Dziękuję Panowie, drugi raz oglądam z równie dużym zainteresowaniem. 👍

[@Car_for_steping_doom]

Mniam, uwielbiam sałatkę z sosem azbestowym Jesteście super dzięki za nowy film

[@waldemarsobkowiak8974]

Piękna maszyna. Za młodu kleiłem model kartonowy. Pozdrawiam!

[@piotrswiercz4492]

Dziękuję za kolejny wspaniały odcinek 😍jak każdy Mnie zachwyca, talent do opowiadania wprost niedościgniony. Pozdrawiam. Wierny Fan.

[@danielszukieowicz1000]

Uwielbiam ten samolot, myślałem że fajnie by było o nim od was usłyszeć, Wielkie dzięki Panowie 😉

[@robertzajdel9908]

Witam Panów w kolejnym ciekawym temacie

[@adamdmi5752]

Świetny odcinek, więcej takich poproszę , więcej o amerykańskim lotnictwie i samolotach bojowych

[@jankohudy2290]

Bardzo dobrze się słucha. Oby więcej takich omówień 🙂👍🏻

[@jakubhass1228]

Dziękuję, zawsze ciekawy punkt widzenia....

[@barteks7270]

Co za odcinek👍piękna maszyna i pięknie opowiedziana historia tego samolotu. Wielkie dzięki.

[@karolsek530]

Super materiał, dziękuję

[@mariuszmaniek2780]

Świetny materiał 😃 Bardzo dziękuję. Aż miło patrzeć jak kanał się rozwija, przyrasta mu subskrypcji i budzi zainteresowanie historią u coraz to większej liczby osób 🤗 Trzymam mocno kciuki za wasz kanał, gdyż robicie świetna robotę. Zaszczepiłem w pracy fazę na słuchanie waszych materiałów i zawsze mamy po premierze temat do obgadania 🤭😃 Pozdrawiam serdecznie 🤗

[@att6246]

14:00 jest problem z przegrzewającymi się silnikami. To wyślijmy samoloty do Afryki 😆

[@metalhead9517]

Warto dodać, że problemem który tak naprawdę położył ten samolot w 8AF, a którego nie było szans łatwo rozwiązać, była konstrukcja skrzydła - dość gruby profil płata w porównaniu do innych maszyn. Rzecz w tym, że gdy końcem lat 30 projektowano ten samolot, inżynierowie nie znali jeszcze dobrze zjawisk występujących podczas lotów z większymi prędkościami, rzędu 600 - 800 kmh i więcej. Nie wiedzieli zatem o pewnych wadach przyjętego przez siebie rozwiązania, które uwidoczniły się dopiero wraz z przyjęciem P-38 do służby. Przyjęty układ, z grubym płatem powodował, że samolot miał niską tzw. krytyczną liczbę macha - wtedy, przy prędkościach znacznie poniżej prędkości dźwieku, uwidaczniają się zjawiska związane z opływem naddźwiękowym - lokalnie powietrze tą prędkość osiąga. Powoduje to szereg problemów, wliczając utratę sterowności i ryzyko zniszczenia maszyny. Nurkowanie z dużą prędkością w takim samolocie robi się zwyczajnie niebezpieczne - poważna wada, którą mogli wykorzystywać Niemcy, o czym Panowie wspomnieli. Wada ta jest najgroźniejsza i najbardziej problematyczna w warunkach w jakich działała 8 AF, a więc loty na bardzo dużych wysokościach i z dużymi prędkościami. Stąd niepochlebne opinie. Na innych teatrach jak Pacyfik, gdzie na ogół latano niżej, a przeciwnik w postaci Japończyków dysponował wolniejszymi samolotami nie było to już takim problemem, za to znaczenie zyskiwały zalety tej maszyny w postaci dużego zasięgu i paradoksalnie, bezpieczeństwa (dobrze jest mieć dwa silniki lecąc gdzieś nad oceanem). Ogólnie był to dobry samolot, ale nie w każdych warunkach i stąd jego różna ocena. Problem częściowo rozwiązano instalując w 1944, od późnych wersji J, "klapy nurkowe" - rodzaj hamulców aerodynamicznych, pozwalających wyprowadzić samolot ze zbyt szybkiego nurkowania. Było to jednak tylko "leczenie objawów" a nie rozwiązanie źródła problemu, które wymagało by przekonstruowania całego płata - inwestycja poważna, a średnio opłacalna, w momencie gdy 8AF masowo otrzymywała już P-51, a P-38 radziły sobie dobrze w innych teatrach.

[@cezarydanielewicz3812]

- skrzydlo nie bylo grubsze niz w P47 - chociaz rawda jest ze samolot mial wade z nurkowaniem - w Europie P38 nie byly az tak uzytecze ale amerykanie mieli P 47 a potem P 51 - natomiast nad pacyfikiem byl bardzo uzyteczny - glownie ze wzgledu na zasieg i slabsze osiagi poczatkowych samolotow japonskich

[@Sebastian-ul1si]

​@@cezarydanielewicz3812 dziękuję za streszczenie captain obvious

[@metalhead9517]

@@cezarydanielewicz3812 No właśnie między profilem P-47 a P-38 istnieją zasadnicze różnice. Republic S-3 z P-47 był już profilem optymalizowanym pod większe prędkości o małej grubości względnej. P-38 zbudowano jeszcze z "tradycyjnym" profilem NACA rodem z okresu międzywojennego i był stosunkowo gruby w stosunku do nowszych myśliwców. Sam profil to jeszcze nie wszystko, ale w tym przypadku skutecznie skrócił możliwości rozwoju tej konstrukcji o kilka lat.

[@cezarydanielewicz3812]

@@metalhead9517 moze i nie wszystko ale duzo - mozna przywolac przyklad Typhon - Tempest - wydaje mi sie ze w przypadku P 38 zawazyla toche duma amerykanow - byl to samolot bardzo zaowansowany technicznie jak na czas swojego powstania i to przeslanialo jego wady - zreszta nas pacyfikiem panowal -w przestworzach , a ewentualny rozwoj - coz w momencie kiedy pojawil sie P 51 - wszystko inne , lacznie z P 47 - zostalo zdeklasowane

[@piotrzurawski8346]

Dzięki. Uwielbiam czytać takie wpisy. :)

[@patryk9183]

Mam model kartonowy p38 i teraz mam ochotę go zrobić

[@user-T90]

Uwielbiam tematy lotnicze. :D w waszym wykonaniu jak zawsze jest to kawał dobrej roboty. Z takich mniej oczywistych maszyn posłuchał bym o P-63 Black Widow, o wspomianym dziś P-39 AirCobra też fajnie by było posłuchać ale najbardziej nie mogę się doczekać materiału o P-51 Mustang. Jak dla mnie absolutny król przestworzy. A tak co do tego odcinka to taka ciekawostka odnośnie międzynarodowych użytkowników a mianowicie pewna ilość P-39 i P-38 wpadła w ręce Portugalczyków i została przyjęta do ich sił powietrznych. Amerykańscy piloci w wyniku błędu omyłkowo wylądowali u nich.

[@przemoko]

Miałeś na myśli P-63 Kingcobra czy P-61 Black Widow? ;P

[@user-T90]

@@przemoko P-61 Black Widow. Mały błąd się wkradł nie zauważyłem. :)

[@przemoko]

@@user-T90 Na spokojnie ;)

[@n4ve752]

Prosimy częściej filmy o konkretnych samolotach :)

[@przemoko]

Super jak zawsze, idealnie się słucha o tej legendzie. Mała propozycja, może podcast o jednostce KG 200, rajdzie na rafinerie w Ploestii albo jedno i drugie ;)

[@jakubsala4231]

Dziękuję za wspomnienie o Antoine de Saint-Exupery, dlugo zastanawiałem się jak to się wymawia

[@jaros69]

Niestety jest błędnie wymawianie.

[@botytozawsze4379]

P38 był nie tylko trudny, ale i zwyczajnie nadmiernie skomplikowany w obsłudze pilotażowej. Przejście z konfiguracji "lecę i się rozglądam", powszechnej w długotrwałych lotach eskortowych, do konfiguracji "walczę" wymagało wykonania kilku czynności więcej niż w innych ówczesnych samolotach, zwłaszcza w wersji z dodatkowymi zbiornikami. Podówczas uważano nie bez racji, że miało to być przyczyną wielu strat zwłaszcza na ETW, ponieważ niedoświadczeni piloci zanim zdążyli przejść całą procedurę, to już spadali w płomieniach na ziemię. Oczywiście nie zmienia to faktu, że w dobrych rękach to była brzytwa.

[@mattich.1778]

P-38 pokazał skuteczność głòwnie nad pacyfikiem. Ok. 100 km/h przewagi szybkości nad większością japońskich myśliwcòw, silne uzbrojenie w nosie kadłuba i wielki zasięg na bezkresach pacyfiku. Czołowe asy US ARMY latały tym myśliwcem (Bond,McGuire)

[@bruner791]

Świetny odcinek, chociaż pod koniec wkradło się trochę chaosu i momentami ciężko się zorientować czy mowa jest o P38 czy o P39, mimo to bardzo dobra robota. Chętnie posłuchałbym podobnego omówienia P40 - maszyna może nie tak przełomowa, może gorsza od wymienianych w tym odcinku i właściwie już schodząca, ale również bardzo ciekawa i zasłużona, godna zrobienia o niej odcinka

[@mattich.1778]

Chętnie obejrze odcinek o P-39 AIRACOBRA w lotnictwie ZSRR. Chyba najlepszy ich myśliwiec do połowy 1944r, do czasu wprowadzenia Jak3 czy Ła7. Ale nawet wtedy większość ich pilotòw wolała P-39.

[@maciej7425]

ZASIĘG 👍👍👍

[@cezarydanielewicz3812]

opinie o przydatności samolotów w czasie WWII sa uzależnione od warunków w jakich były one używane - np. P39 uznany za bezużyteczny w USA i UK świetnie sie odnalazł w Rosji - to samo dotyczy P 38 - samolot byl bardzo użyteczny nad pacyfikiem -

[@pawekowalski653]

Dziękuję.

[@piotrbrzozowski1761]

Ciekawa maszyna, ciekawa historia.

[@radekjanuszewski519]

Robicie zaj..ta robote. Tak trzymac.

[@mieczysawfilipowicz6264]

Dobre ciekawe pozdrawiam

[@jurand2302]

Najbardziej lubię u was odcinki lotnicze

[@JackStrong82]

Świetny materiał. 👌

[@janfelchner1543]

Z rownie nietypowych samolotów myśliwskich (i nie tylko) 2-silnikowych: P-61 Black Widow

[@artuzsatreh7694]

Mialem w skali 1:72 sklejonego w malowaniuz Ataku na Yamamoto. Super wyglądający samolot. Też byś my takiego mieli, jak by Wilk miał takie silniki. Interceptor to przyszłość. Pozdrawiam Artur.

[@rcflyerpl]

Były Lightningi dwumiejscowe, ale Wilk był dwumiejscowy z zasady. Coś jest w tym, co piszesz, ale…natychmiast kojarzy mi się kazikowe „gdyby nie słupek, gdyby nie poprzeczka”. Gdyby silnik Foka się udał (a nie mógł się udać), Gdyby inż Nowkuński nie zginął, gdyby polska metalurgia stała na wyższym poziomie, gdyby nie fascynacja udanym (inżyniersko) Łosiem, gdyby nie przekroczona masa prototypu, gdyby lepsze śmigła, gdyby… Widać, jak Amerykanie, z potężnym, imperialnym zapleczem, doświadczeniem i zasobami przemysłu zmagali się z problemami P-38. Ile lat… A my, z jednymi zakładami Skody o nieoszałamiających możliwościach obrabiarek, licencjami Bristola, dziwną polityką budowania ciągłości doświadczeń (P-24/Jastrząb vs IAR 80) powiesiliśmy poprzeczkę tak wysoko, że wobec otyłości i braku kondycji skoczka konieczna okazała się zmiana nazwy dyscypliny sportu :)

[@artuzsatreh7694]

@@rcflyerpl czyli dobrze że po latach postawiliśmy na koreanczykow, co? Co było przed drugą, to wiadomo 20 lat i wszystko na świeżo, ale teraz prawie 80 lat po ostatnim spotkaniu z nieprzyjemnościami, Może lepiej się sprzedamy niż te 30 dni i przetrwamy tą zawieruchę która nadchodzi? Pozdrawiam i miłego dnia, następnego Interceptora to powinniśmy Wilk nazwać nie F35, to takie matematyczne, uważam. Artur

[@damianwilczarz5273]

Powstał również myśliwiec eskortujący dalekiego zasięgu również dwukadłubowy North American P-82 Twin Mustang .

[@przemoko]

Trochę było tych dwukadłubowców, P-61 Black Widow, w Niemczech FW-189

[@wojborkaganowicz6721]

Kocham Was za ten odcinek! Rzucam propozycję pod głosowanie ludowe. Kto z Was, drodzy współsłuchacze Wojennych Historii, chciałby więcej charakterystyk i rozmów o samolotach? Messery, Foki i Mustangi, Jaki i Ławoczkiny... Kopalnia tematów!

[@bartoszsieradzki7100]

Ja na to czekam jak na przewrót wojskowy w Polsce.

[@aayyycarramba9456]

Za

[@krzysztofroman5597]

Piękna maszyna, mocna i dobrze uzbrojona. Amerykańscy Asi potrafili wykorzystać jego moc.

[@martinvondee3678]

Super odcinek

[@marcinfilip6110]

Dwusilnikowymi, jednomiejscowymi myśliwcami były też brytyjski Westland Whirlwind i niemiecka Jaskółka czyli Me-262 Schwalbe.

[@tomaszorzyszek1053]

Do 335 Pfeil

[@marcinfilip6110]

@@KanTrocero Nikt w tym filmie nie zastrzegał, że chodzi tylko o dwu-kadłubowce, tak...że ten...🤔

[@marcinfilip6110]

@@KanTrocero Przyznam, że swój pierwotny wpis popełniłem impulsywnie po nie do końca wysłuchanym wstępie o "jedynym dwusilnikowym jednomiejscowym myśliwcu". Jasne, że der Gabelschwanz Teufel pod względem produkcji jest jedyną tego typu masowo "klepaną" maszyną. Ergo, nie mamy o co kruszyć kopii.

[@Szycha8412]

Super materiał :)

[@dariuszgolinski1696]

Jak można wam wysłać maila? Chodzi o mało znaną historię przekazywania polskich jeńców wojennych wziętych do niewoli przez Armię Czerwoną, Wehrmachtowi. Mój dziadek był takim przykładem. Może warto byłoby nagrać podcast o takich historiach?

[@przemysaww226]

Grałem nim w War Thunder. Prawda, jeśli nie zestrzeliło się lub uszkodziło przeciwnika w pierwszym ataku, miało się przerąbane....

[@maciejrozpara3567]

jedna uwaga ode mnie:dowódcą wyprawy był mjr Mitchell a Tom Lantphier był w grupie zabójców razem z Rexem Barberem Holmsem i Hine'm.Pozdrawiam prowadzących!!!

[@piotrkieszkowski7670]

Thomas George Lanphier, Jr.(wymawia sie Lanfier). Pracowalem z bratankem Toma o tym samym nazwisku.

[@Saint0076]

Samoloty japońskie nie tyle co rozsypywały się w powietrzu co ze względu na brak samouszczelniających się zbiorników paliwa zamieniały się w pochodnie. Opancerzenie samolotów dotyczyło tylko kabiny pilota oczywiście ze względu na takowy brak w japońskich samolotach przeżywalność pilotów była niska.

[@mattich.1778]

Przewaga P-38 nad japońskimi maszynami polegała też na przewadze szybkości. Był szybszy o co najmniej 100km/h w porównaniu do Ki-43 Oscar czy A6M Zero. Do tego silne uzbrojenie, wielki zasięg.

[@satarello]

melduję się. Dzieki !!! Może kiedyś ZERO SEN ?

[@sebastianmarciniak518]

Piękny samolot.

[@ambroz-xd]

Będzie odcinek o ostatnich samolotach śmigłowych jak Ta152 i F7F? Było by super o tym posłuchać w waszym wydaniu!

[@marcinhartowicz8043]

I DH 103 hornet

[@marcinhartowicz8043]

DH 103 hornet 💪

[@funnymovies9804]

Kochani moze cos o friendly fire i identyfikacji podczas 2 wojny swiatowej?

[@kmagonski]

Za krótko! Minimum godzina Panowie 😁 pozdrawiam

[@emilosemilos7921]

Super są wasze odcinki a może nastepny filmik i JgtPanther pozdrawiam

[@Robert_Barszcz]

Lubię ten myśliwiec

[@cezarydanielewicz3812]

piekny jest

[@gooffyramone]

29:53 kompletnie nie zgadam się z tym stwierdzeniem. Moim zdaniem jedynym myśliwcem amerykańskim w takim rozumieniu jest Grumman F4F Wildcat który to był wykorzystywany w Europie już w 1940 roku i walczyły na wszystkich teatrach działań aliantów do końca wojny. Wejście P-38 do aktywnej służby to praktycznie rok 1942 i tu ustępuje on pola F4F. Nie wiem co oznacza stwierdzenie ze słabo nurkował ? P-38 nurkował świetnie ale problemem były zjawiska flatteru i buffetingu oraz blokowanie się sterów co uniemożliwiało wyjście z lotu nurkowego przy bardzo dużych prędkościach. Nie było problemem dogonienie samolotu przeciwnika po prostu piloci unikali tego manewru ze względu na powyższe.

[@PrZeBor]

Może odcinek o kamuflażach piechoty?

[@piotrsikora4125]

Super samolot

[@Ochotnik329]

Panowie, moze z uwagi na 1 kwietnia to odcinek o takich dziwacznych maszynach 2WW jak czolg radziecki z 3 wiezami albo "podwojny mustang" :D i co stalo za takim zwariowanym pomyslem

[@mattich.1778]

Troche nieścisłości odnośnie zestrzelenia adm. Yamamota. Akcją w dniu 18 kwietnia 1943r dowodził mjr.John Mitchel. A kpt Thomas Lanphier dowodził kluczem atakującym.

[@piep1szoraurYT]

ciekawostką jest to że ten samolot jako jeden z niewielu samolotów amerykańskich w drugiej wojnie używał działka 20mm a konkretnie amerykańskiej wersji działka Hispano 404

[@wiech61]

W chłodnych obszarach się przegrzewał , w Afryce już nie . Osiągnięcia miał tam gdzie nie było równorzędnego przeciwnika . Jaki cel pokonywać 2 tys. km . by puścić jakąś małą bombkę . Europa to inna wojna niż na Pacyfiku z jego przestrzeniami . Bogatych stać na ekstrawagancję , chyba że uzasadnieniem jest , dajemy to co mamy , a dalej zobaczymy . Zestrzelenie Condora to faktycznie osiągnięcie . Również P-47 znany jest z opinii wytrzymałego , a logistycznie z paliwożernego jak smok . Skupienie ognia działek i karabinów robiło się tak aby odległość była jak najmniejsza ze względu na duże odkładki wymuszane przez duże prędkości samolotów . Z takich kalibrów nie strzelało się na kilometry aby miało to większy wpływ na skuteczność .

[@gooffyramone]

Skupienie ognia działek i karabinów robiło się tak .... Chciałbym to widzieć jak mówisz to Brytyjczykom w 1940 :-D

[@wiech61]

@@gooffyramone Na myśliwcach jednosilnikowych z karabinami i działkami zabudowanymi w skrzydłach poza obrysem śmigła tj. około 4 m rozstawu i ustawionymi na wprost pociski leciałyby również na w prost do celu przy idealnym równoległym ustawieniu do osi , a środek byłby nie ostrzelany , działka strzelają donośniej , a karabiny na krótszą odległość . Aby temu zaradzić samolot ustawiało się na ziemi i strzelając lufy ustawiało w kierunku celu oddalonego na preferowaną odległość np. 300 m. tak aby skupienie wszystkich znalazło się w jak najmniejszym punkcie , dalej po przekroczeniu którego pociski się rozchodziły , te z prawego skrzydła leciały na lewo i na odwrót , z działek również ale w miarę poziomo , a z karabinów wytracały szybciej prędkość i opadały . Źródłowej wiedzy nie czerp z opowieści fascynatów nie znających zagadnienia . Były takie samoloty że więcej trzeba było pilnować różnych dźwigni by nie przegrzać silnika i się nie zgubić nad obcym terenem niż walczyć . " Dziadku , a co Ty robiłeś w tym samolocie jak żeście lecieli , strzelałeś ? - tak , ale właściwie więcej się bałem . Tobie abyś zrozumiał jak się trudno strzela w takich warunkach wykup lot na samolocie do akrobacji niech cię pilot na nim " przeleci " a zrozumiesz te bajania z drugiej strony ekranu . Wiechu

[@REMB1250]

Witam mam pomysł może zrobicie odcinek o planach strategicznych Niemiec w 1945 czemu nie wycofali wojska z Holandii Słowacji Czech Norwegii na linie np Odrą Nysa Łużycka Praga Dubrownik na wschodzie a Ren na zachodzie i co w ogóle mówiła ich propaganda w 1945 czy liczyli na pełne zwycięstwo czy raczej na honorowy pokój z aliantami na co w ogóle liczyli i o co jeszcze Niemcy walczyli w 1945 czy ich strategia była uzasadniona i adekwatna bo na prawdę nie rozumiem hitlera miał jeszcze sporo wojska w Czechach Norwegii na Bałkanach a Berlin padał czy może umyślnie generałowie niemiecy nie wycofywali wojsk żeby oszczędzi zycie żołnierzy

[@starypryk]

Potęga ludzkiej kreacji zaplecza technicznego i otwartych idei , jak i przełamywanie skostniałych schematów. Praktycznie każda opowieść pokazuje jak poszczególne systemy ograniczały ludzi i paraliżowały zmiany rozwój i tak jest do dzisiaj i tak będzie zawsze .

[@karolwandzioch8430]

Kretywność jest fajna ale potem wchodzi rzeczywistość czyli jak przekuć genialny wynalazak zrobiony w jednym bajecznie drogim i komplikowanym egzemplarzu w coś co można produkować masowo oraz jest do ogranięcia dla statystycznego kowalskieego jeśli chodzi o obsługę co jest często skomplikowane i wymaga lat pracy setek ludzi.

[@starypryk]

@@karolwandzioch8430 Ok masz rację jeśli chodzi o jeden system to może być z nim kłopot , nasz Łoś jest świetnym przykładem , ale oni prowadzili wiele projektów i klapa jakiegoś z nich nie wpływają na inne nie mówiąc już o jakimś załamaniu rozwoju w danym temacie .

[@karolwandzioch8430]

@@starypryk w przypadku każego wynalazku tak niestety jest. Samochód z silnikiem spalinowym to stary wynalazek ale potrzeba było lat by zbudować bezpieczną infrastrukturę wspierającą ten środek transportu nim stał się on tym co znamy dzisiaj. Bez tego jest to tylko kolejny bezużyteczny wynalazek w historii naszej cywilizacji.

[@starypryk]

@@karolwandzioch8430 zgadza się , często wynalazki i późniejsze ich zastosowanie przerasta wszelkie wyobrażenia vide laser. Ale żeby to się działo musi działać w miarę zdrowy system społeczny polityczny i ekonomiczny .

[@grzegorzkrzycki9679]

Nie ważne co mówi prawo! Ważne, że dotyczy ono jedynie maluczkich.

[@jerzynitkiewicz1429]

Bardzo dobry pomysł na szybką monografie myśliwca

[@jakubtomaszewski9289]

Nie wiem panowie, zajebiste podcasty ale bez przesady że pierwsza reklama po 1:40 i kolejne co 3 minuty, tego się nie da słuchać

[@SiwyMaRihuario]

Umilacie mi robotę 😁

[@kamilhudzinski2504]

Exupery jak mógł zaatakować fw bez uzbrojenia ? Czytałem wersję że po prostu pilot fw go zaskoczył

[@ppkbtb]

Bohdan Arct w "Bohaterowie Nieba" pisał że E. latał na Mosquito.

[@kamilhudzinski2504]

@@ppkbtb . Jeśli mnie pamięć nie myli to rozpoznawczy mosqiito miał dwuosoba załogę oraz też nie był uzbrojony

[@mattich.1778]

Leciał rozpoznawczą wersją F-5, ze zredukowanym uzbrojeniem do 20mm działka. W miejscu 4 wkm 12,7mm była zamontowana kamera. Poza tym Exupery nie miał kompletnie żadnego doświadczenia w walkach powietrznych.. W 1998r udało się odnaleźć wrak jego Lightninga.

[@natanmysli4825]

P-38 był generacyjnie starszy od P-47 oraz P-51. Nic więc dziwnego, że miały one nad nim pewne przewagi. Nie zmienia to faktu, że koniem roboczym USAAF, który złamał kręgosłup Luftwaffe, był P-47.

[@cezarydanielewicz3812]

nie byl starszy od P 47

[@martinsm4237]

@@cezarydanielewicz3812 Był. P-38 został oblatany w styczniu 1939, P-47 zaś miał oblot w maju 1941

[@Egros74]

Dzień dobry

[@CIACH44]

Szkoda że tak krótko

[@andrzejjadacki2141]

Ciekawostką jest to, że w celu poprawienia sterowności zastosowano silniki przeciwbieżne.

[@Patryk8889]

Czyli podsumowując to był dobry samolot ale amerykanie też lepsze samoloty i był dobry tylko dla Amerykanów (tylko ich było na niego stać)

[@gromosom]

To ten, na którym zestrzelono samolot którym leciał admirał Yamamoto

[@piotrkus9096]

Może kiedyś coś o dywizjonie 303

[@grzegorzef991]

Chyba główny problem z P-38 był taki ze jako myśliwiec przechwytujący nie miał bardzo czego przechwytywać w Europie :) Niemcom by taki myśliwiec w walce z alianckimi nalotami "siadł"

[@marbiel1863]

👍👍👍

[@varsobalan9864]

Jezeli jeszcze ktos nie napisal o tym to LIGHT N ING a nie LIGHT I NG...

[@HOMIK1983]

Wydaje mi sie ze Mis Baloo takim latal w kreskowce

[@evadexxx2898]

To może teraz o myśliwcu mitsubishi "zero"? Kolejny słynny samolot walczący na pacyfiku.

[@artkie76]

P38 to ten samolot i jego piloci, który wyrąbał i spuścił do ziemi luftwaffe w 42-im i 43-im. samoloty które przyszły w 44 to już walczyły z przedszkolem.

[@romekr882]

👍

[@djdjdjsjsndn9715]

Jedno mnie ciekawi jak by ta maszyna spisała by się w rekach naszych pilotów.. no pogdybać można czy polowali by na Luftwaffe nad Polską startując z baz we Włoszech co było w jego zasięgu..

[@botytozawsze4379]

Pewnie tak samo jak w innych rękach. Nasi piloci nie byli jakoś zasadniczo odmienni od pozostałych.

[@osmypasazernostromo2253]

Latający katamaran.

[@robson1781]

Japońskie bambusy 🤣

[@MrGreatGeorge]

Komentarz taktyczny

[@mezjasz7634]

Fw-189 ma podobną sylwetkę.

[@przemoko]

Owszem tylko był przeznaczony jedynie do rozpoznania. Jako myśliwiec czy myśliwiec bombardujący za bardzo nie powojowałby na niebie, co też nie zmienia faktu, że twardy był z niego zawodnik.

[@PKowalski2009]

Fokker G1; P-61. Oba myśliwce, choć oba wielomiejscowe.

[@DRAGONOOVSKI]

Jest odcinek o P38, a może tak G4M1?

[@kamilhudzinski2504]

Kiedyś czytałem że negatywna opinia wzięła się z faktu skomplikowanego systemu sterowania silnikami . Pilot lecący na przelotowej gdy dostrzegł przeciwnika nie mógł po prostu dodać gazu. Musiał przestawić kilka ustawień zanim mógł zwiększyć moc silnika. Tracono przez to cenne sekudy a czasami i życie

[@Niebieskobrody]

Też to czytałem. Pilot miotał się po kabinie zamiast ruszyć do boju.

[@kamilhudzinski2504]

@@krzysztofzawadzki6704 wiele konstrukcji miało zautomatyzowane funkcje ( np. pilot bf-109 zwiększając moc automatycznie ustawiał odpowiedni skok śmigał , mieszankę i otwarcie chłodnic ). Nie wszystkie samoloty z 2 ws miały takie udogodnienia

[@kamilhudzinski2504]

@@krzysztofzawadzki6704 oj jednak nie

[@NietoKT]

Generalnie było to zrobione, żeby zwiększyć zasięg operacyjny maszyny, aka zmniejszyć zużycie paliwa przez silniki na wysokości i prędkości przelotowej. Ale fakt, było to dość problematyczne w starciu z wrogiem.

[@metalhead9517]

​@@krzysztofzawadzki6704 Owszem, nic nadzwyczajnego, ale wystarczy rzut oka na kokpit P-38, by zrozumieć skąd ta opinia - kiepskie rozmieszczenie rzeczonych dźwigni, przez co przestawienie ich w odpowiedniej kolejności wymaga sporo ruchów, sięgania gdzieś daleko i kosztuje cenne sekundy. Paradoksalnie problem ten nie tyczy się jedynie P-38 a większości dwusilników. Po prostu jest dwa razy więcej dźwigni i trudno je sensownie upchać. Dla porównania większość jednosilnikowych myśliwców zwłaszcza tych późniejszych miała wszystko zmieszczone obok siebie w jednym małym panelu sterowania jednostką napędową, przez co wzbogacenie mieszanki, przestawienie regulatora i otwarcie przepustnicy można wykonać jednym ruchem ręki.

[@MsPapamobile]

Jak samolot zaprojektowany w 37 był nowoczesny ? Czy jego projektant wyprzedził swoje czasy ?

[@wojborkaganowicz6721]

Absolutna awangarda, pierwszy seryjny samolot z dwustopniowym doładowaniem (kompresor odśrodkowy i turbosprężarka, oczywiście zwiększająca doładowanie stopniowo, bo na ziemi z pełnym turbo by eksplodował). To pozwalało mu dotrzeć az do pułapu stratosfery (13 km). Plus oczywiście intercooler. Wtrysk jednopunktowy, prosto do oka sprężarki. Sama turbosprężarka to była pierwsza taka seryjna implementacja w historii awiacji i - razem z latającymi fortecami B17 - pierwsze seryjne stosowanie turbo w produkcji seryjnej. Pierwszy też (bodaj) ze wspomaganiem hydraulicznym sterów, gdy debiutował najszybszy na świecie - 400mph, 640 km/h. Silniki firmy Allison, DOHC i cztery zawory na cylinder, V12, po dwie świece na gar. Oczywiście miał też wady, dojrzewał długo - wszystko się zgadza. Drogi jak cholera...

[@MsPapamobile]

@@wojborkaganowicz6721 to się nazywa wyczerpująca odpowiedź , dzięki wielkie 💪

[@wojborkaganowicz6721]

@@MsPapamobile zapomniałem dodać, a podcast nieco mnie zawiódł, bo (chyba) o tym nie wspomniał, jak o masie innych ciekawych spraw. Szefem projektu i decydentom o przyjętej konfiguracji był legendarny dla awiacji Kelly Johnson. P-38 to pierwszy z jego najsławniejszych dzieł. Później był pierwszy seryjny samolot, który przekroczył prędkość 2 MA - Starfighter. Następnie równie sławny, wysokościowy samolot szpiegowski U-2 (pułap operacyjny 21 km, widać z niego krzywiznę Ziemi i gwiazdy nad głową w środku dnia, lata do dziś), aż po ukoronowanie kariery - szpiegowski Blackbird, najszybszy i najwyżej latający samolot w historii. Prędkość przelotowa 3,2 MA (1km/s) i pułap max 27km, pierwszy i jedyny do tej pory z hybrydowym, odrzutowo-strumieniowym silnikiem. Pierwszy operacyjny w technologii stealth - niewidzialny w dużej mierze dla radarów. pzdr

[@MsPapamobile]

@@kwestionariusz1 tak ale on w 43 już był przestarzałym samolotem.

[@grzegorzportus8542]

dla anglikow byly p 38 bez spręzarek !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

[@Majki7711]

Szkoda, że tak jak w Mustangu nie zamontowali w P-38 Merlinów

[@Majki7711]

@@krzysztofzawadzki6704 skoro sprawdziły się w Mustangu a operował raczej powyżej 6 tyś m to jak bez sensu, dodatkowo nie przegrzewał się jak Allisony, co więcej Packard je produkował w USA

[@Majki7711]

@@krzysztofzawadzki6704 to prawda, o prostszej konstrukcji Allisona czytałem, kolejnym argumentem za Allisonem, tak mi się wydaje, było to, że był to ich własny silnik, kasa zostaje w USA, do tego logistyka, napędzały też przecież P-40 i P-39, tak gdybam, pozdrawiam

[@Majki7711]

@@krzysztofzawadzki6704 zgadza się wersja F i L, ale one służyły tylko w Afryce i we Włoszech. Ps. Tak jak myślałem kasa kasa... Pozdrawiam

[@Turloghan]

@@Majki7711 Otrzymano by samolot o gorszych parametrach niż typowy Lightning z TURBOsprężarkami. Poszukaj na kanale "Greg's Airplanes and Automobiles" filmiku na ten temat, gdzie autor dokładnie wyjaśnił dlaczego to nie był dobry pomysł.