Polska plemienna - Andrzej Buko | KONTEKST 69

„Historia Polski zaczyna się w roku 966”. Całe to zdanie to uproszczenie, a data jest czysto umowna - każde państwo ma bowiem swój symboliczny początek. Ucząc się historii w szkole, skupiamy się na tym, co było po tej dacie. Niezbyt obchodzi nas, co działo się wcześniej. Jest tak m.in. dlatego, że do okresu wcześniejszego niewiele jest źródeł pisanych. Nie oznacza to jednak, że nie wiemy nic! Wręcz przeciwnie, z każdym rokiem wiemy coraz więcej! O tym opowiadają prof. ANDRZEJ BUKO i EWELINA SIEMIANOWSKA. Wydarzenie współorganizowane z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.
------------------------------ PRENUMERUJ ARCHEOLOGIĘ ŻYWĄ! ---------------------------
bit.ly/e-prenumerataAZ 👈
---------------------------------- SPIS TREŚCI -------------------------------
00:00 Wstęp
03:20 POCZĄTEK PREZENTACJI
04:10 Wielka reorientacja handlu i wymiany
08:00 Wczesnośredniowieczne plemiona Słowian
09:00 Różnorodność form grodzisk
11:00 Pomorze Zachodnie
13:33 Najsłynniejsze emporia handlowe: Wolin, Truso i Puck?
20:30 Mazowsze i szlak wiślano-bużański
23:00 Centralne grody Mazowsza - Płock i Włocławek
32:30 Polska Centralna i grody na pograniczach regionów
38:38 Tabliczki z Podebłocia - chrześcijanie wśród Pogan?
41:00 Wyżynne ośrodki kultu na Śląsku i w Małopolsce
43:00 Śląsk - szlak odrzański, kamienne grody i wpływy Wielkich Moraw
46:00 Małopolska - wielkie grody „Wiślan” i wielkie kopce
51:20 Czy Wiślanie naprawdę istnieli?
53:30 Kompleks osadniczy wokół Chodlik - grody nad Chodelką
58:50 Grody na bagnach Polesia
1:01:40 Kolonia madziarska w Bramie Przemyskiej
1:02:30 A co z Wielkopolską - więcej tutaj • Rywale rodu Piastów? -...
1:03:30 Dodatkowa lektura
1:04:10 Co można zobaczyć na wystawie „PrzedPolska” - w Gnieźnie do 02.10.2022
1:08:00 POCZĄTEK DYSKUSJI
1:09:10 Czy wszystko niewiadome musi być kultowe?
1:10:40 Czy badano majdan grodzisko Piotrówka w Radomiu?
1:11:00 Czy Węgrzy z Przemyśla mogą być związani z ożenkiem Bolesława Chrobrego?
1:12:50 Czy mała liczba grodów na Mazowszu była wynikiem licznych konfliktów?
1:15:00 Czy wszystkie społeczności łączył obrządek ciałopalny?
1:18:00 Na ile wymieniane nazwy plemion oddają ówczesną rzeczywistość?
1:20:30 Na jakiej podstawie ustalane są granice terytorialne plemion?
1:22:50 Czy powinniśmy używać określenia „plemię”?
1:24:15 Badania genetyczne naszą przyszłością!
1:28:33 Pożegnania
1:33:30 Podziękowania dla prenumeratorów!
GOŚCIE
Andrzej Buko
instytucja.pan.pl
GOSPODARZE
Radosław Biel
archeologia.com.pl
Ewelina Siemianowska
@Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

[@handsresisthim]

Buko mistrz! Najbardziej lubię gdy on mówi, że czegoś nie wie. Wtedy buduje nastrój wielkiej tajemnicy a mi w głowie huczą różne możliwe rozwiązania.

[@OstatniSprawiedliwy704]

Pana profesora mógłbym słuchać bez końca. Pozdrawiam twórcę kanału!

[@ewasoowinska1235]

Panie Profesorze, jest Pan dla mnie odkryciem!!! Gratulacje dla Twórców tego programu

[@pawejaroszewicz7893]

Cudo. Cieszy mnie że yt jest coraz więcej materiałów tworzonych przez poważnych naukowców.

[@maciejkoszyk3093]

Pana prof. Buko można słuchać i czytać w każdej ilości, a o wczesnym to już w ogóle. Ile razy przyjmie Wasze zaproszenie tyle razy chętnie obejrzę :)

[@xengar1234]

O! Jak jest prof. Buko, to na pewno bedzie bardzo ciekawie 👍

[@wiesawcelinski9756]

Witam i pozdrawiam miłośników historii i archeologii takich jak Ja

[@ataw3727]

Pozdrawiam!

[@elwirawolska-furman5790]

Wspaniały odcinek - temat i zaproszeni goście, dziękuję.

[@witoldwisniewski9750]

Fantastyczny wyklad!

[@ewaz5191]

Dziękuję i proszę o więcej. Wspaniałe i ciekawe programy 👍👍👍

[@karolw.5208]

Ogladnalem z Kanady, dziekuje - bardzo, bardzo ciekawe.

[@grazynahareza6057]

Ten odcinek jest bardzo ciekawy dzięki prelekcji pana profesora .

[@bork6254]

Mój ulubiony temat czyli początki państwa polskiego i bardzo merytoryczny wykład. Miło się słucha.

[@adamgrochowski8390]

Dziękuję. Fantastycznie spędziłem ten czas

[@isovv]

Uuu, taki temat i prof. A. Buko - będzie pyszna noc!!

[@MrWojtekbe]

Wspaniały odcinek. Kilka tygodni temu odwiedziliśmy Włocławek i Płock. Super rozwinięcie do moich refleksji 👍

[@magorzatao.6926]

Bardzo ciekawe. Trzeba takie informacje popularyzować, zwłaszcza lokalnie... rośnie świadomość, że trzeba sie uważnie rozglądać - pełno ciekawych miejsc nawet na "nudnym" Mazowszu:)

[@Leszczawa]

Świetny materiał. Z pewnością tematyka nie wyczerpana. Ale doskonale zagajenie. Brawo dla państwa.

[@damianmichalski9744]

@Archeologia Żywa Napiszę odnośnie grodziska w Radomiu, bo byłem tam osobiście i coś mi pasowało jak słuchałem o rzekomej wyniosłości majdanu i zostawieniu „góry” jako zjeżdżalni. Pan Buko nie był prawdopodobnie w terenie i przez źle sporządzony profil terenu wyciąga mylne wnioski. Profil terenu jest ewidentnie przeskalowany i ucięty w połowie grodziska, co nie daje całego obrazu sytuacji. Grodzisko jest pewnego rodzaju wysoczyzną lub płaskowyżem o płaszczyźnie nachylonej z południowego wschodu (wysokości od 160 do 162 m n. p. m.) na północny zachód (wysokości 157 do 158 m n.p.m.). Środek grodziska to wysokość około 161 m n.p.m. Otoczenie grodziska jest zboczem doliny o identycznym charakterze nachylenia tj. z południowego wschodu (od 157 m n.p.m.) na północny zachód (do 154 m n.p.m.). Jest to naturalnie związane z przebiegiem koryta rzeki Mlecznej - z południowego zachodu na północny wschód. Czyli odwrotnie, bo spływ wód do koryta jest prostopadły. Strzałka na grafice (34:08) wskazująca wał, jest obecnie na wysokości około 158 m n.p.m., strzałka wskazująca majdan to obecnie wysokość około 161 m n.p.m., czyli rzeczywista różnica wysokości wynosi około 3 m na odcinku 80 metrów. Daje to spadek tylko 3,75% więc raczej nie nadaje się na zjeżdżalnię. Pokusiłem się o skalibrowanie tej grafiki przyjmując za punkt odniesienia odległość między miejscami, które wskazują strzałki (80 m od siebie). Wtedy, według grafiki różnica wysokości między podstawą wału, a majdanem to ponad 16 metrów, czyli grafika jest przeskalowana ponad pięciokrotnie. Wysokość wału przedstawionego na grafice to 10 metrów. Więc jeśli majdan jest w rzeczywistości 3 metry wyżej od podstawy wału, to korona wału i tak była 7 metrów wyżej od jego powierzchni. Jeszcze dodam, że ponad 1000 lat temu grodzisko mogło mieć inny, bardziej płaski profil terenu. Setki lat erozji (niszczenie powierzchni terenu) w wyniku spływu wód opadowych w kierunku północnego zachodu (do koryta rzeki Mlecznej) spowodował, że luźne, wierzchnie warstwy terenu w pierwszej kolejności zostały spłukane z obecnie niższych, skrajnych części grodziska (co wydaje się mieć potwierdzenie w kierunku nachylenia wzniesienia - odpowiadającemu spływowi wód opadowych w kierunku rzeki). Dodatkowo na grafice, strzałka wskazująca miejsce lokalizacji wału, pokrywa się z wydeptaną ścieżką, którą w czasie deszczu woda spływa strumieniem (potęgując efekt erozji).

[@PawelBochenek]

Przeskalowanie, owszem, ale bardziej chodziło o kwestię braku uchwytnych śladów "centrum" mniej lub bardziej wyniosłego. A jeszcze lepiej to widać w Płocku. Dlaczego tak? wziąłbym poważniej pod uwagę taka sytuację że tam mieszkali "stepowcy", a stepowcy wiadomo w czym mieszkają, w domostwach po których nie zostają ślady.

[@royal5302]

Trafiłem przypadkiem, słuchałem z zaciekawieniem. Życzę zasięgów, pozdrawiam.

[@jannowak4541]

Jestem z Kurpii (Ostrołęka) i zawsze mnie właśnie ciekawiło bardzo co było na obszarze północnego Mazowsza w VIII-IX wieku, czemu zawsze ukazywane jest to jako taka "pustynia" pomimo, że były to bardzo atrakcyjne tereny do osiedlania się, bogactwo lasów, rzek, zwierzyny, dobre ziemie, świetny łagodny klimat, łatwy teren do zasiedlania i upraw, a mimo to jakby nigdy nic. Niby są wzmianki, że Ostrołęka miała już swój gród położony w widłach Omólwi i Narwi znacznie wcześniej niż oficjalne założenie miasta. Podejrzewam, że gdyby przekopać solidnie rejon Narwi-Bugu-Wisły to byśmy dowiedzieli się niesamowitych rzeczy.

[@CncElvan]

Tez tak kiedys myslalem. Ale grody w Kamiance, Susku Starym, Budnych, prawdopodobnie Trzaskach, neolityczne w Podosiu i okolicy Milewa, Kleczkowie, Grodzisk Duzy(wspaniale zachowane), Ponikiew, Goworowo, Rozan ( dwa lub wiecej). No i jeszcze wiecej. Kilkadziesiat kurchanow jeden z bardziej znanych w Wojszach, kregi kamienne w Czarnowcu( zostal jeden bylo 2 lub 3) Rostkach. Rzekun to byla wies otoczona bagnami z tajemnym przejsciem po kladce. Kaczyny czyli Stacja prawdopodobnie tak samo. Na granicy pruskiej zas fragmenty walow i umocnien granicznych. Kolo mlynarzy Sielun stolica ksiestwa sielunskiego. Plus wiele pomniejszych lub nie udokumentownych miejsc. Oraz wiele miejsc w dalszych odleglosciach oraz po drugiej stronie Narwi.

[@arturstec3787]

Wspaniały program!

[@adamkowalski9559]

Po tym wykładzie nie ma już wątpliwości. Polskiej państwowości od samego początku towarzyszyły wały...

[@Robikes]

Też odniosłem takie wrażenie.

[@jannowak1248]

nie da się odciąć od własnej historii 😀😀😀

[@HubertFirlej-us4dx]

A weź taka W.Brytanie sobie teraz czy Italie gdzie w jednym mieście familie budowały wieże obronne 🤣 tam to naród się tworzył naród w bólach.

[@tomx6497]

Wały były nie tylko w początkach państwa polskiego inne państwowości rodziły się na podobnych zasadach

[@qwertyqwertyuiop8581]

Jak zwykle bardzo ciekawy odcinek. Jestem z zupełnie innej branży, ale temat historii wczesnośredniowiecznej bardzo mnie interesuje. Róbcie tak dalej, bo robicie to najlepiej.

[@andrzejjoniak5471]

Dobrze że Was spotkałem ,super wykład ,dziękuję.

[@alanalda9504]

Rewelacja! Jak to przyjemnie się słucha. Więcej i częściej!

[@MrReedoxGun]

Świetne materiały . Fajnie że jesteście

[@Kneorlan]

Blisko mam, na tę wystawę czasową w Gnieźnie się chętnie wybiorę. Dziękuję za film!

[@Kris-cd9qs]

Słucham z Holandii, dziękuję za świetną robotę

[@olhacz]

Nie zawiodłem się 👍 Kawał dobrej roboty, dzięki

[@piotrjanusz2239]

UK 😎 pozdrawia a dokładnie z miasta Leeds.Komentarz dla zasięgu 😀

[@aleksandrakasperek5425]

Jak zawsze bardzo interesujace.

[@2hug]

Arcyciekawe! Interesujący goście i temat. Pozdrawiam

[@genowefaj270]

Dzień dobry Panu i Wszystkim Gościom 🙂

[@wiesawkubiak6155]

Gród z pałacu w lubaszu koło Czarnkowie

[@GrubyTolek]

Bardzo dobry materiał. Obejrzałbym takich więcej o różnych okresach :)

[@justynatinaffm2688]

Bardzo ciekawy temat i dobrze opowiedziane.

[@gorskipotok2575]

Dziękuję za kolejny, świetny odcinek ze znakomitym profesorem Andrzejem Buko. Nie wiedziałem, że można zakupić wcześniejsze egzemplarze Archeologii żywej, chętnie uzupełnię. Jeśli można wytypować interesujące tematy a nie wiem, czy była już o nich mowa, to ciekaw jestem znaczenia grodów w Kałdusie (Chełmno) i Łozie (Chełmża) ciekawi mnie miejscowość Przewłoka pomiędzy jeziorem Ślesińskim i Gopło, czy rzeka Bachorze i Zgłowiączka były ważnymi szlakami wodnymi i jak dawno mogły być wykorzystywane, jak wyglądała przeprawa przez Wisłę podczas wędrówek bursztynowym szlakiem przez Wisłę w miejscowości Otorowo , czy przeprawiano się brodem? Kiedy po raz pierwszy Rzymianie wyruszyli po bursztyn, czy jeszcze za czasu Etrusków? Co takiego Rzymianie widzieli w bursztynie? Kiedy rozpoczęto eksplorację złóż soli w Inowrocławiu?

[@konrad.f.1977]

Interesujący materiał..wyrazy uznania dla twórców oraz oczywiście wykładowcy.. dziękuję za państwa ciężka pracę i życzę powodzenia oraz realizacji kolejnych projektów

[@czarnysnieg6642]

Ciekawy odcinek. Szkoda, że tak mało było informacji o Dolnym Śląsku.

[@czarnypiotrus6975]

Świetne,mam nadzieję że będziecie się rozwijać jeszcze bardziej.

[@potargany7305]

Świetny, ciekawy odcinek 👍

[@Piotr70-e2q]

Nowy kanał...subek i łapka dla zasięgu 👍

[@krystynajarosawska9297]

dziękuję

[@gr_rh6036]

Super materiał.

[@jacekwidor3306]

Bardzo ciekawe.

[@zdzisawmiskiewicz5133]

Dzień dobry. Świetny kanał, doskonałe tematy. Przejrzałem szybciutko. Będę nadrabiał zaległosci, gdyż jestem tu chyba pierwszy raz. Trzymam kciuki, dosłownie i w przenosni, życzę powodzenia, gratuluję pasji, wiedzy i umiejętnosci medialnej prezentacji. Sam brałem udział w wykopaliskach i obozach archeologicznych, więc mam sentyment. Czołem.

[@wodzimierzurban6396]

Pochodzenie a zwłaszcza przeznaczenie dziwnych, bo nieposiadających walorów obronnych grodów z początków państwa polskiego jest bardzo czytelne. Były to emporie służące do przetrzymywania niewolników przed ostateczną wysyłką ich do centrów handlu niewolnikami. Najlepiej zachowanym i największym takim grodziskiem jest gród w Stradowie.

[@PawelBochenek]

O Stradowie prof. Buko wspominał innym razem, i też formułował taka hipotezę. Ma ona jednak taką wadę, że jeśli chcemy utworzyć obóz przejściowy w sposób żeby się niewolnicy nie rozbiegli, to wystarczy otoczyć wysokim płotem-częstokołem (tanio, szybko), bo po co wały? Ja mam taką hipotezę dotycząca Radomia czy Płocka, ze gród był zamieszkany ale przez stepowców, a stepowcy nie budują domów z drewna/kamienia, stą brak śladów archeologicznych po domostwach.

[@emteiks]

świetny materiał i prowadzący

[@agnieszkaacka6733]

Tak dużo można się od Was dowiedzieć.Wspaniale!Kiedy nadajecie na żywo?

[@Spontaniczne.improwizacje2]

fajne! zostaje tu! ;D

[@tomaszdrgas8811]

Z oka laika.. Na ziemi Sandomierskiej brak fortów.. Albo niezamieszkana,. ale jest sporo innych znalezisk.. No to drugi strzał.. była w środku zorganizowanego państwa a forty na jego obrzeżach..

[@sebastianluppolo]

Książka "ŚWIT PAŃSTWA POLSKIEGO" jest fascynująca, podobnie jak powyższa rozmowa.

[@tomaszbuczek7769]

Pozdrawjam Chełm Lubelskie

[@qwertue]

Jestem ciekawy gdzie są wyniki badań georadarami kopca Wandy w KRK? Projekty płaci się publiczne pieniądze a wyniki badań albo są ukrywane albo nieopracowane. Ile takich przykładów jest w Polsce!

[@mapohikanin2391]

Kontekst, nie poddaj się, będę Wam robił zasięgi, jesteście bezcenni. Błagam twórzcie, róbcie, działajcie. Nie poddawajcie się czasem tylko. Macie mało wyświetleń, ale nie pękajcie.

[@isovv]

kurde a są jakieś takie plany? Nie może być, to jeden z najciekwszych kanalów... :/ a i archeologia robi się coraz popularnijesza...

Nie poddajemy się, spokojnie :) Każda zamówiona prenumerata tylko nas skłania do dalszego działania!

[@fotookienko]

@ Trzymam kciuki 👍👍👍

[@gregciesz7363]

Dzień dobry, Wiślanie,Polanie,czy inne wspólnoty zamieszkujące nasze ziemie to ludy słowiańskie.Wydaje mi się że to my rozdielamy te ludy pomijając ze wszystkie były zjednoczone od dawien dawna słowiańszczyzną.

[@jacekwidor3306]

Chyba odwrotnie. Nie były jeszcze wyraźnie rozdzielone historią i wpływami obcoplemiennych sąsiadów.

[@pawekosnik182]

42 min. Emeryk porusza się w tempie 1 ziarnka maku rocznie, wersja miejscowego przewodnika

[@magorzatagonska2740]

Dziś jest Polska plemienna

[@tadeuszbrt]

Przez Was znów mi sie śniły wykopaliska i nie chce mi się dziś pracować w mojej głupiej pracy ;(

[@grazynahareza6057]

Minął już rok od tego nagrania a nadal fascynuje mam pytanie czy Pan Profesor napisał i wydał jedna książkę Świt Państwa Polskiego i czy można gdzieś nabyć opracowania naukowe z jego badań .Słucham jego wykładów w internecie choć wole materiał pisany ,może ktoś odpowie na moje pytanie dziekujr

[@TLK677]

Jakie jest zapatrywanie na odnalezione “monety “ i inne artyfakty z IV w. P.N.E. podczas wykopalisk w rejonie rynku ratuszapodziemi w Przemyślu- dokladnie to jest miejsce które Pan Profesor wskazał na pierwszej mapie pokazując “arterię komunikacyjne “? Również w latach ‘60-tych w tzw podcieniach odnaleziono podobne “zbiory” 17:43 datowano je wtedy na IIwiek N.E. Wrzucono wtedy to jako czesc tzw “szlaku kaliskiego “ czy bursztynowego.

[@robertjarzabkiewicz5099]

Pozdrawiam.

[@jaceknalepinski2855]

Arcyciekawe jak zazwyczaj.

[@kuprylis]

Taktyczny dla zasięgów

[@marissia4391]

Turbosłowiańscy królowie poprzewracają się w swoich żelbetonowych grobowcach 😉😄👍

[@lapilibra4672]

W szkole mówili, że przed 966 rokiem były tylko nieprzebyte lasy i Popiel z myszami a tu taka niespodzianka...

[@rudolfolma2783]

Polecam książki polskich profesorów z polskich uniwersytetów pt.: " G O C I " Autor: prof. Andrzej Kokowski. " G O C I RZECZYWISTOŚĆ I LEGENDA " Autor: prof. Jerzy Strzelczyk OLMA von Sankt Gallen

[@ataw3727]

Jestem nowa.Pozdrawiam!

[@adriansebastian9063]

Łęczyca byłem tam gdzie diabeł Rokita odcisnął swoje kopyto na kościelnej ścianie😂

[@arkadiuszwyrzykowski6371]

pozdrawiam

[@matapomaga4523]

A mi w szkole, 60 lat temu wmawiali, że na naszych ziemiach były tylko lasy, dziki zwierz, bagna i nic więcej. Czy ludzie nie czytali arabskich, bizantyjskich i rzymskich kronikarzy? Myślę, że ciemnota była celowa.

[@jacekwidor3306]

Mnie jakoś nie mówili, że "nic więcej", tym bardziej że obowiązywała interpretacja iż Biskupin to Prasłowianie.

[@Sattivasa]

Nie zmyślaj, to żałosne.

[@krzysztofkaluza4501]

dziekuje xd🙂🙃😉

[@mariuszmajor9552]

Kopce krakowskie i sandomierskie powstały zapewne podczas wędrówek Gotów, które trwały aż kilka wieków, również wzdłuż Wisły na południe. ( m. in.)

[@engradd]

Grody na bagnach? Czy powiazane sa z fortecami nad Biebrza?

[@czarnypiotrus6975]

Mnie interesuje najbardziej co się stało z Hunami potem Awarami i czy Awarowie są w jakimś stopni tożsami z Bułgarami z nad Kamy?I na ile ludność wschodnio germańska jak Wandalowie,Goci Burgundowie i inni pozostali na ziemiach ówczesnej Polski?

[@gragra1894]

Lublin

[@Legendarium-PL]

Ciekawe 🙂

[@iddqd6145]

40 tysiecy w ciagu 9 dni - Chyba prof. Buko to przepis na sukces ;)

Za każdym razem ;)

[@annajo9536]

Może cmentarze w ogóle wtedy nie istniały? Może prochy spalonych zmarłych wrzucano do rzeki, jak w Indiach, albo umieszczano w pobliżu siedziby, może nawet pod klepiskiem? Albo pod dębem? Albo rozsypywano w lesie?...

[@PawelBochenek]

Albo "powietrzny pogrzeb" jak w Tybecie.

[@emilskrzynski]

Bardzo dobre

[@joannawojczakowsks3752]

A czy to, że Kraków leżał pośród bagien może mieć wpływ na brak znalezienia cmentarzy?

W pewien sposób na pewno. Dobrze nam znany przykład Wrocławia pokazuje nam, że cmentarze początkowo zakładano na wyniesieniach terenu, tam gdzie było sucho. W momencie zaś gdy miasto się rozrastało w późniejszych wiekach te miejsca, były zbyt cenne, by pozostawić je jako cmentarze. Tylko mała część pełniła tę funkcję dalej, a resztę zabudowywano.

[@pawelwojtyla200]

👌👍👏

[@krzysztofsienko1279]

Czy tereny w których niema grodów mogą być terenami na których zamieszkiwały plemiona koczownicze opisane w wyprawie Nolesława Chrobrego na Kijów ?

[@PawelBochenek]

No wiec właśnie, domostwa stepowców nie pozostawiają sladów archeologicznych.

[@mariuszmajor9552]

Co miało powstać na biednych piaskach Mazowsza? I Nic w Polsce centralnej ! Podobnie było aż do 18 wieku. Podróżnik brytyjski spotkał dwa powozy na drodze z Wawy do Krakowa i pare chłopskich wozów, poza tym pustka i bieda. Częściowo do dzisiaj to widać jak się jedzie jedynką.

[@PawelBochenek]

Otóż to. Warto nałożyć "mapę archeologiczną" (z naniesiona siatka osadniczą) na mapę klas ziemi.

[@agnieszkaacka6733]

Może to były faktorie handlowe?

[@PawelBochenek]

Ok. 1h16' prof. Buko: nie ma cmentarzy, gdzie te cmentarze? - trzeba wziąć w końcu na poważnie, koncepcję, że praktykowano pogrzeby powietrzne.

Wiemy jednak, że na pewno praktykowano ciałopalne pochówki kurhanowe. Takowe cmentarzyskach są w końcu odnajdywane na terenie całego kraju. Oczywiście, to nie wyklucza możliwości chowania części zmarłych w nieuchwytny dla nas dziś sposób. Pojawia sie jednak wtedy inne pytanie: dlaczego jednych chowano tak, a drugich inaczej? :)

[@PawelBochenek]

@ To nie pierwsza wypowiedź prof. Buko na ten temat, wiec ja to tak interpretuję, że jest przekonany, że tu coś jest ne tak, że uchwytnych pochówków jest za mało. Czy mogły być praktykowane pogrzeby powietrzne? tą hipoteze spotkałem w kilku miejscach, ale nikt się nad tym nie pochylił powaznie chyba do tej pory. Oczywiście mogły być też pochówki ciałopalne z późniejszym rozsypywaniem prochów (rzeka, jezioro, "święty gaj" etc.). Skąd birytualizm? no, najwyraźniej z funkcjonowania dwóch kultur obok siebie.

[@leszekkaczmarski3084]

Tą ceramikę białą tłumaczyłbym przybyciem grupy osób z południa ( dobrowolnie, lub jako jacyś niewolni), którzy nie przekazali wszystkich tajników i technologię zabrali do grobu...

[@katarzynajanosik8398]

Pozdrawiam z Poznania...wczoraj 15 sierpnia była 623 rocznica Cudu Eucharystycznego w Poznaniu.Był to fakt udokumentowany przez Jana Długosza a przez arcybiskupa Gądeckiego sprofanowany do roli legendy...

[@matapomaga4523]

Cudów nie ma. Są bajki dla podtrzymywania ideologii, czerpania nieustających korzyści, kontrolowania gawiedzi i jest nauka.

[@Sattivasa]

Azaliż istnieją granice śmieszności, których nie ważysz się przekroczyć?

[@leszekkaczmarski3084]

Bo my TERAZ mówimy Mazowsze, Wielkopolska, Kujawy... a wtedy, przypuszczam, te regiony NIE MIAŁY żadnego nazewnictwa i wszystko było dużo bardziej płynne, niż nam się wydaje.. może ludność z obecnego Mazowsza wschodniego nie budowali grodów wyniosłych, tylko takie na lekkich wzgórzach całkowicie drewniane. Po spaleniu nie zostaje praktycznie NIC..

[@jankowalski3220]

Pani Ewelina:)

[@kundeleczek1]

Wzgórze we Włocławku jest znacznie leprze niż w Płocku

[@kamilstani]

I jest mój Radom

[@dominem7556]

Wolin a Pyrzyce? Miasto też istnieje do dziś tak się składa, że w najbliższym czasie nim mieszkam. A w czasie wielkości Wolina pyrzyczanie mieli 70 grodów wg Geografa Bawarskiego

[@zolwik1397]

A cos u kujawsko pomorskim bedzie tez? Bardzo lubie sluchac pana Andrzeja. Oby jesczs tu wrocil.

[@annajo9536]

Czy wydzielanie wspólnot terytorialnych pokrywa się w jakimś stopniu ze wspólnym DNA tych ludzi?

[@bratovitpierwszy2617]

"Osady możnych handlarzy". Dlaczego nie łupieżców?

[@olowrohek9540]

Super Czy te plemiona mogly przetrwac jako gwary do dzis Np Katowice inny jest dialekt niz Krakow a to ino 62 km

[@krisfekete4940]

To raczej efekt kilkusetletniej izolacji ze względu na różną przynależność państwową i różnych wpływów lingwistycznych w tym okresie na tych obszarach.

[@emiliannnn]

Oczywiście że Sandomierzanie nie budowali grodów. Murami ich miast były tarcze ich wojowników! Jak w Sparcie. Nawet nazwa podobna bo też na "S". 😉

[@magnusbidson2461]

Postawie tezę, że Polska wciąż jest w fazie plemiennej

[@jarekmakowski5224]

Łódz Bałuty

[@MrWojtekbe]

Nie wiem czy Radom to Małopolska. Na 100% nie Mazowsze. Ziemia sandomierska