POLSKO-LITEWSKIE PANOWANIE NAD SZWECJĄ. BAŁTYK MORZEM WEWNĘTRZNYM RZECZPOSPOLITEJ

#Rzeczpospolita #Bałtyk
👉 Chcesz pomóc w rozwoju kanału: patronite.pl/KurierHistoryczny
✅ Subskrybuj Kurier Historyczny kzbin.info/door/uN4...
☕️Masz ochotę postawić nam wirtualną kawę: buycoffee.to/kurierhistoryczny
W 1587 roku dziedzic korony szwedzkiej Zygmunt Waza zasiadł na tronie polskim. Rzeczpospolita i Szwecja tworzyły odtąd wspólny antymoskiewski sojusz, który po kilku latach przekształcił się w unię połączoną osobą władcy. Polski król stał się tym samym najpotężniejszym władcą w tej części Europy, a pod jego berłem znalazła się niemalże całość bałtyckiego wybrzeża i obszary od koła podbiegunowego aż po stepy czarnomorskie. Jednak na drodze do utrwalenia związku Rzeczpospolitej i Szwecji stanęły przeszkody, które okazały się trudne do pokonania.
Jak doszło do powstania polsko-litewsko-szweckiej unii i dlaczego ona się rozpadła? Między innymi na te pytania odpowiadamy w naszym najnowszym materiale.
Więcej na ten temat:
H. Lindquist, „Wazowie. Historia burzliwa i brutalna”.
W. Konopczyński, „Dzieje Polski nowożytnej t. 1”.
W. Konopczyński, „Polska polityka morska”.
M. Morys-Twardowski, „Polskie imperium”.
A. Nowak, „Dzieje Polski t. 5”.
K. Tyszkowski, „Z dziejów wyprawy Zygmunta III do Szwecji w roku 1598 (relacje i diarjusze)”.
Materiał przygotowali: Mateusz Falkowski, Łukasz Szymura, Jakub Wojas.

[@vojak5540]

Tyle zmarnowanych szans Rzeczypospolitej by historia potoczyła się lepiej dla nas ahh

[@KurierHistoryczny]

Warto zmienić perspektywę. Rzeczpospolita była wówczas jednym z największych mocarstw, a w porównaniu z naszą konkurencją miała najgorsze położenie geopolityczne, w którym trudno utrzymać niepodległość, a co dopiero zbudować imperium. Mimo to nie tylko udawało się nam utrzymać na powierzchni, ale pokonywać nawet po kilku wrogów na raz i zajmować ich stolice. Swoją drogą ciekawe, czy Francuzi też tak patrzą na podboje Napoleona, z których po kilku-kilkunastu latach pozostało tylko wspomnienie?

[@darkusmarkus9711]

@@KurierHistoryczny Rzeczpospolita utrzymała się tak długo jak miała długo sponsorów którzy ja też drenowali ale na tyle by chłopi stroili się w złote łańcuchy na szyi.Ostateczne umowy Moskwy i Prus z kompaniami handlowymi położyło kres Rzeczypospolitej.

[@marekgoll5383]

Musiała upuść nie Mieliśmy szans Cały zachód to wróg

[@marekgoll5383]

@@darkusmarkus9711 tak Można by powiedzieć że Rzeczypospolita była kolonią możliwe że Albo wenecja albo genui

[@marekgoll5383]

@@darkusmarkus9711 Kup sobie książki szkoła nawigatorów kto rządzi Rosjanami albo czy rzeczypospolita była Kolonią Wenecji

[@BartekSychterz]

Dlatego George Martin ma rację, mówiąc ustami swoich bohaterów powieści: "Jeśli król okazuje miłosierdzie swoim bliskim i nie chce ich cierpienia, to cierpią jego podani. A gdy jeśli robi na odwrót, to jego podani mają pokój."

[@ansuz3653]

To Machiavelli. Przeczytaj Księcia, warto. (czytałem go na przełomie podstawówki i liceum, wywarł na mnie ogromne wrażenie, kupiłem synowi, gdy był w liceum)

[@BartekSychterz]

@@ansuz3653 Ty tutaj?

[@Zbyszek-gx8io]

Kolejny "Piękny sen" o potędz~, który rozbił się o różnice kulturowe. Dziękuję za Wspaniały materiał, na temat który od lat był dla mnie niejasny. Pozdrawiam, Państwa i Życzę dalszych Sukcesów!

[@panropuch1741]

Dzięki za materiał.

[@hexxon77]

Motto całej historii: religia powinna służyć polityce a nie odwrotnie...

[@jarekpiotrowski9720]

Super materiał 💪💪

[@romanrynkiewicz2592]

Akcent "Rzeczpospolitej" - fatalnie. Bardzo proszę to poprawić!!!

[@Naavy2000]

Gdyby Dominium Mare Baltici wypaliło, historia świata potoczyłaby się w zupełnie innym kierunku. Ogromna szansa, zmarnowana z kompletnie głupich powodów...

[@varsovienmapper8913]

Racja niestety . Zawsze jak ogladam takie filmy to mnie drażni ze tak nie było na serio

[@BartekSychterz]

To akurat wina Szwecji.

[@Naavy2000]

Jezuici, którzy tak dążyli do przywrócenia katolicyzmu w Szwecji, też dołożyli swoje, a nikt chyba nie widział większego obrazu. (Swoją drogą, mnie już od bardzo dawna trafia, gdy pomyślę, ile by zmieniło proste wydanie za mąż Anny Jagiellonki, gdy była dość młoda, żeby urodzić dzieci - jak można było zaniedbać coś równie podstawowego?... 🤯 )

[@BenyNukem]

@@Naavy2000 ponoc byla brzydka. W kazdym razie krol ja odwiedzal jakoby za kare.

[@Naavy2000]

@@BenyNukem tym bardziej należało jej poszukać odpowiedniego męża, póki przynajmniej nie była do kompletu również stara. A odpowiednia pielęgnacja, i, przede wszystkim, posag i perspektywy na przyszłość, powinny nadrobić usterki urody - gdyby ktoś nad tym popracował. Moim zdaniem nikomu się nie chciało, w ogóle Zygmunt Stary zwykle zawalał ważne sprawy... :/

[@cocietoja2162]

Ale ciekawe, że ówczesny król Szwecji brata się nie pozbył. TO chyba częsta praktyka była. W ogóle, niby nas pouczają dziś o tolerancji, itp, a tutaj wychodzi, że to właśnie Szwecja odwaliła szopkę i zniszczyła mimo wszystko dość egzotyczny sojusz. A pytanie, czy Szwecja zgodziłaby się na oddanie nam Inflant w zamian za ziemie podbitej Moskwy, gdyby do takiego czegoś doszło.

[@darkusmarkus9711]

Szwedzi dali odpowiedź w czasie oblężenia Pskowa przez Batorego.A przypieczętowali to pierwszymi banknotami lub inaczej papierami dłużnymi które wypu#cili tuż przed tzw. Potopem pod przyszłe zyski z grabierzy Rzeczypospolitej.

[@MrAniseable]

Może po prostu wyciągnęli wnioski i zmienili perspektywę na tolerancję?

[@darkusmarkus9711]

@@MrAniseable Uważa Pani że wyciągnęli WNIOSKI? Raczej jak zwykle gdy widzą słabego to przyłacxaja się do silnych czyli NATO i liczą na łupy na Moskwie jak zwykle to robili.

[@kamilkramek9636]

Dzięki za ten film 😎👍🇵🇱🎥

[@BartekSychterz]

1:46 Tam jest mały błąd. Nie było tylko trzech graczy o Bałtyk. Tylko czterech. Bo była jeszcze Dania.

[@KurierHistoryczny]

Tak, ale to mówiliśmy w kontekście Inflant. Dania była wprawdzie zaangażowana na początku w wojny inflanckie, ale potem wypadła i prowadziła przede wszystkim zmagania na zachodnim Bałtyku.

[@BartekSychterz]

@@KurierHistoryczny Ale była. Gracz najgorszy w tej grupie, ale jednak był.

[@jonarryn5107]

@@BartekSychterz Nie byla. Doucz sie.

[@franekwandtke3196]

Super odcinek 👍

[@Artur-ge3ur]

szkoda że się nie udało 😫

[@MrWojtas537]

Robicie dobrą robotę!.

[@p.r1779]

Szkoda , że autorzy nie pofatygowali się popatrzeć na unię ze szwedzkiej perspektywy, a była ona zgoła inna. Według niektórych szwedzkich historyków plany Jana III były dalekosiężne: nie tylko podporządkowanie sobie bezpośrednio terenów nadbałtyckich ale również transfer handlowy z terenów Rosji . Co wydaje się na pierwszy rzut oka absurdem potwierdza pozniejsza polityka " Szwecji" której królem (Karol X) nie był żaden Szwed tylko Niemiec z Wittelsbachów.

[@MrBarti123]

Jak mawia klasyk; to by nic nie dało... to by nie dało nic...

[@BartekSychterz]

Pomysł dobry. Wykonanie tragiczne. Skutki śmiertelne dla RP.

[@Morhalli]

co?

[@BartekSychterz]

@@Morhalli Potop.

[@BartekSychterz]

@@Morhalli Że co?

[@marekgoll5383]

Maciejewski gabriel mówi że Szwecją w potopie to Kolonia Francji

[@varsovienmapper8913]

Gdyby ofensywy nie wstrzymał Zygmunt to unia mogłaby trwać

[@marlenakranc1279]

Szansa zawsze istniała , choć była bardzo trudna . Musimy pamiętać o tym że panowały tam inne systemy polityczne. Unia polsko-szwedzka mogłaby nie tylko odstraszyć Moskwę ,ale i w przyszłości moglibyśmy odbierać Moskwie ziemie i osłabić ją na tyle by przestała być groźna. Po klęsce Zygmunta III wazy w zostaniu królem Szwecji były jeszcze pojedyncze szanse na sojusz przeciwko Moskwie, szkoda że oba nasze kraje osłabły i ustąpiły miejsca Moskwie. Swoją drogą Finlandia która została oderwana jak Królestwo Polskie miała autonomie ale poszła inną drogą niż Polska . Zbudowała swoją tożsamość narodową na współpracy z Rosją, a kiedy nadeszła szansa jako pierwsza oderwała się od Rosji i założyła własne państwo!!!

[@mieczysawszeloch5038]

Znow się nie udało

[@galactic_mapper]

Niestety

[@ansuz3653]

Władzę można zdobyć mieczem i z pomocą miecza utrzymać, wszystko zależy jedynie od tego jak ostry jest miecz i jak zdeterminowany, oraz brutalny jest jego właściciel. Władza wymaga poświeceń, od poddanych. ;)

[@wscieklizna.]

14:39 mikrofon fatalnie ustawiony względem osoby mówiącej

[@KurierHistoryczny]

To wiele nam wyjaśnia...

[@wscieklizna.]

​@@KurierHistoryczny zachęcam tylko z zgłębienia wiedzy, oprawę audio dałoby się mocno poprawić niewielkim kosztem fatygi

[@marekgoll5383]

Ogólnie szwecja nie ma kultury ani tradycji całe ich bogactwo To grabież

[@galactic_mapper]

Wiesz że pierdolic?

[@lamblue6931]

Tak rozdział państwa i Religi jest bardzo dobrym pomysłem powinno być to utrzymane

[@zhangzy123]

Religia i państwo i jego rozdział jest niemożliwy. To by jeden system wiary nie był ustanowiony jako słuszny , to jest ważne . Wolność wyznaniowa to jest ważne . Trzeba wymagać by osoby decyzyjne w strukturach jakiejkolwiek wiary nie narzucali jak ma państwo wyglądać ale zabraniać im uczestniczyć ?. Dla czego, też są obywatelami. Tak samo z osobami wyznającymi jakąkolwiek wiarę ,czemu by nie mogli sprawować jakichkolwiek funkcji w państwie . Tylko osoby niewierzące? Ale ukierunkowane na czym ?. Co ma być to jedyne i słuszne ?. Budowanie systemu dla wybranych , idąc jedna drogą czy to wierzących lub niewierzących jest błędem. Nie rozdział od wiary i religii ale rozdział od jednej jedynej " słusznej" drogi. Budowanie państwa z rozsądkiem dla wszystkich obywateli. Po za tym istnieje coś uniwersalnego jak etyka - mamy coś co powinno łączyć wszystkich . Sama wiara jest z ludźmi i będzie istnieć razem z nimi w systemie . Najważniejsze co może spajać wszystkich to etyka , poszanowanie godności człowieka . Często niestety o tym się zapomina tworząc państwa tzw. rozdzielone od wiary tworząc także rozdzielone od etyki bo może pokrywać się z jakąkolwiek wiarą .

[@PLkamil1982]

Taka Unia ze wzgledow religijnych nie miala szans. Natomiast sojusz dwoch niezaleznych Panstw mogl jak najbardziej dojac do slutku. Szkoda, ze tak sie nie stalo.

[@PLkamil1982]

Sojusz ze Szwecja byl realny, bo oba Panstwa mialy troche inne kierunki ekspansji. Dominacja przyjaznej Szwecji na Baltyku nie bylaby dla nas grozna a ekspansja RP na wschod i poludnie tez nie godzila w i teresy Szwecji. Natomiast sokuusz z Rosja byl niemozliwy z Rosja akurat mozna by bylo zrobic wylacznie Unie.

[@marekgoll5383]

Szwecja to kolonia Francji tam rządzi rod Francji

[@arturceberek555]

01:08 "Na tronie polskim i litewskim". Jaki to jest tron polsko-litewski? A wraz z nim korona polsko-litewska?

[@KurierHistoryczny]

Nie na "tronie polsko-litewskim", tylko na "tronie polskim i litewskim" - tak jak powiedziane jest w filmie. To jest różnica. Podobnie nie było "korony polsko-litewskiej".

[@arturceberek555]

​@@KurierHistoryczny W zaznaczonym momencie (tj. 01:08) użyli Państwo zwrotu " Na tronie polskim i litewskim" jak wskazałem w komentarzu. Stąd mój niepokój. Dziękuję za wyjaśnienia. Pozdrawiam :D.

[@KozleBob]

Dlaczego masz papier toaletowy z wizerunkiem Putina? Gdzie taki sam z gębą Zeleńskiego?

[@KurierHistoryczny]

Bo Putin na takie "uhonorowanie" sobie zasłużył. A Zelenskiemu i Ukraińcom życzymy pogonienia tego patola i jego bandy.

[@BartekSychterz]

Bo car knur Putin jest stałą w polityce. A Zelenski jest wybrany demokratycznie i jest będzie zmieniony. Abstrahując już od wszelkiego innych rzeczy które robią oni obaj. (o wiele gorsze robi car knur). Po prostu, taki papier toaletowy z przyczyn praktycznych nie ma sensu. Bo szybko przestaje być aktualny. I dobrze.

[@draconik9662]

Gdyby nie Szwedzi to było by tak super

[@galactic_mapper]

A co oni ci zrobili?

[@draconik9662]

@@galactic_mapper nie miałeś na historii o potopie szwedzkimi gdyby nie zdradzili własnego króla to była by unia personalna tają jak z Litwą dopiero była by potega Europy

[@galactic_mapper]

@@draconik9662 Wiem co to potop szwedzki aczkolwiek inne kraje zrobili nam jeszcze bardziej złe rzeczy

[@draconik9662]

@@galactic_mapper tak ale rozbiory Polski były efektem potopu na konflikcie ze Szwecją straciliśmy prawie całą armię i zasoby militarne nie zostały odnowione na czas

[@galactic_mapper]

@@draconik9662 Ale nie możemy mieć wyrzutow sumienia do wszystkich kraji które kiedykolwiek nam coś zrobiły

[@jokerkb85]

Pierwszy