Рет қаралды 92
Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych - Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.
Pozostałością po dawnej hucie jest ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu - czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników - na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.
latach 1830-1836 w Palowicach powstała huta „Waleska”. Jej właścicielem był Franciszek Winckler. Lokalizacja huty nie była przypadkowa, na terenie umiejscowionym w sąsiedztwie dwóch stawów Garbocz i Łanuch w poprzednich latach funkcjonowały młyny wodne oraz fryszerki.
Zabudowa huty obejmowała dwa wielkie piece hutnicze, dwie fryszerki, wieże wsadową odlewnię oraz młyn przemysłowy. Za budowę całego zespołu odpowiadał Juliusz Walter. W 1851 roku po śmierci Wincklera dobra ziemskie wraz z hutą odziedziczyła córka Waleska von Winckler. Tempo produkcji huty było dotychczas ograniczone ze względu na system wodny, który nie dostarczał wystarczającej energii dmuchawom, obsługującym piece hutnicze - prowadzono zamienny tryb eksploatacji pieców. Wkrótce huty opalane węglem drzewnym stały się mniej opłacalne w porównaniu z hutami opalanymi koksem.
W końcu w latach 70. XIX wieku mąż Waleski, Hubert von Tiele-Winckler zamknął hutę. Na początku XX wieku prawdopodobnie zespół budynków huty z pominięciem wieży wyciągowej wsadu, został wyburzony.
Po 1945 roku przeprowadzono prace zabezpieczające wieżę. Kolejne działania podjęto w 1974 roku kryjąc obiekt dachem, ponadto wzmocniono koronę murów oraz zamurowano otwory okienne i drzwiowe. Ostatnie prace zabezpieczające miały miejsce w 1989 roku, konserwacji poddano ślusarkę oraz wstawiono nową klatkę schodową.
Planowano zagospodarowanie obiektu na potrzeby PTTK (ówczesny wykonawca ostatnich prac), jako bazę noclegową, jednak projekt nie został sfinalizowany.
Wieża zlokalizowana jest w odległości kilku kilometrów na północny zachód od wsi Palowice, na terenie leśnym w pobliżu stawu Garbocz.
Obiekt o bryle zwartej graniastej z dachem kopertowym, czterokondygnacyjny. Wzniesiony na planie prostokątnym /9,5 x 6,0 m/. Ściany murowane z cegły ceramicznej, na ogół otwory okienne zamknięte łukiem, w drugiej kondygnacji widoczna okiennica, w czwartej duży otwór okienny technologiczny. Otwory bramne zamknięte łukiem lub prostokątnie, na południowej ścianie duży otwór bramny, częściowo przebudowany, w północnej elewacji otwór zamurowany. W drugiej i trzeciej kondygnacji brak otworów bramnych. Elewacja symetryczna i jednoosiowa, widoczne gzymsy oddzielające poszczególne kondygnacje. Partie w przyziemiu pogrubione murem w formie wysuniętych przypór. Wnętrze podzielone na trzy kondygnacje. Brak wyposażenia i instalacji.
#tajemniczyświatruin #huta #zabytki #zabytkitechniki #industriada #śląsk #polska #ruiny #urbex #historia #blogodkrywcy #musicfordestruction #wycieczka #spacer