Rafał Wójcik o Adaxie, Vabank, Śnie i Nocy /

[@pecetowo]

Wreszcie powrót kultowej serii internetów ! :) Super, że wróciłeś do nagrywania i tworzenia kanału, brakowało :)

[@PixelGoniPixel]

Już myślałem, że się nie doczekam kolejnego odcinka, ale warto było czekać :) Świetny materiał.

[@plonacekalosze]

Tamten kanał, który zareklamowałeś na jednym z ostatnich filmów, choć wychowałem się na TS i zobaczenie Sir Haszaka niezmiernie mnie ucieszyło, nie umywa się do RetroStrories. Wywiady w RS wydają się bardziej osobiste, wręcz intymne. Robisz dobrą robotę! Nadal czekam na nieodżałowanego KK!

[@pecetowo]

Dokładnie tak! trochę taka "spowiedź" twórcy aniżeli klasyczny wywiad. Też mi dużo bardziej ta forma leży

[@stwolf11]

Wywiad mega ;) Świetnie się słucha, jak toczy się ścieżka kolejnych szczebli rozwoju raczkującego świata komputerowego u pasjonata. Coś, co dziś młodszym ciężko pewnie zrozumieć. Ten magiczny pierwszy kontakt z komputerem, walka o monitor, komputer Optimus, gazetka Bajtek i ten kod maszynowy ;) Walka z kolorami na Atari i LK Avalon, jako polski zaczątek wydawcy gier ;) Wszystko to dzieciństwo i ogromny sentyment, choć nie były to czasy, gdy gry miały budżet na poziomie produkcji z HollyWood. :) Szkoda, że w pewnym momencie, by iść dalej, zderzenie z możliwościami technologicznymi. Wydaje mi się, że z biegiem czasu jednak proejekty już zaczynały wymagać większej ilości $ na start - ludzi, sprzętu. Romantyczne czasy działania w pojedynkę powoli się kończyły, jak świetność Atari i Amiga.

[@Mariusz_Wlodarczyk]

Okazuje się, że znam wszystkie atarowskie produkcje Rafała Wójcika, ale jakoś tak się dziwnie składa, że nie wiązałem ich osobą Rafała. Nie wiem dlaczego. Może dlatego, że wbrew pozorom produkcje te nie były aż tak powtarzalne. Ten odcinek RetroStories rzuca nowe światło na niektóre zakamarki mojej (coraz słabszej) pamięci. Uwielbiam odkrywanie nieznanych zakamarków tamtych czasów. :) Dzięki Łukasz za to, że ciągniesz cykl RetroStories sprawiając radochę komputerowym nostalgikom. No i bardzo cieszę się, że Rafał zgodził się na wywiad. Rafał, jeżeli to czytasz to wiedz, że baaardzo zazdroszczę Ci przede wszystkim produkcji dla Atari. To, że potrafiłeś jakoś przejść z Basica na assembler. To co ja bardzo chciałem ale czego nigdy nie udało mi się osiągnąć. Szacun!

[@eigenzeit]

Mam to samo. Na Atari utknąłem na Turbo Basicu XL. Kupiłem nawet oryginalny Quick Assembler z Avalonu i przerabiałem cykl "Piszemy demo" z "Tajemnic Atari" ale poległem. Także do dziś assembler to dla mnie czarna magia i bardzo podziwiam takich samouków jak Rafał Wójcik.

[@silver3536]

grałem w adaxa, pamietam że dość spore wrażenie na mnie zrobila uginajaca sie podłoga. Także statyczne elementy gry były większe niż w misji i bardziej cieszyły oko. Upiór - duże ruchome postacie to było spore zaskoczenie, na tym gra wyraźnie się odróżniała się od innych gra z grafiką renderowaną 3D studio - te lokacje wyglądają naprawdę nieźle, jak na tamte czasy rok 1996 to dość imponujące jak na polską produkcję zrobioną przez bardzo małą grupkę osób.

[@RetroGralnia]

Świetny materiał i świetnie się gościa słuchało :)

[@ShigeruMarioMiyamoto]

Wszakże świetny człowiek

[@FlopsPL]

Fajny wywiad, oby było więcej.

[@Gnislleh86]

Świetny materiał. Pozdrawiam!

[@TrockeyTrockey]

Swego czasu kupiłem grę upiór. We Wrocławiu w Składnicy Harcerskiej, w rynku, na ulicy Kurzy Targ. Długo zastanawiałem się co kupić, padło na Upiora, chyba ze względu na nazwę :) Na początku bardzo spodobała mi się grafika - te duże Sprity. Jednak rzeczywiście nic tam się nie działo i grę porzuciłem. Pozdrowienia dla autor. Miło posłuchać historii "tej drugiej strony" czy Twórcy. Też miałem lekką obsesję na puncie Atari spritów i grafiki. Czesto dziwiełem się dlaczego sprity są gorsze niż na C64. Dzisiaj już wiem że Atari 800 powstało dużo wcześniej niż C64 czyli w okolicach 1978 - i to dlatego możliwości spritów są trochę mniejsze. Za tym też stoi ciekawy historia, inżynierowie od Atari 800 na silę i torchę w tajemnicy upchneli w tej maszynce większe możliwości graficzne niż nakazywało im szefostwo pod koniec lat 70. Sam otrzymałem w prezencie Atari ale ciut wcześniej bo w 1986. Jego cena to było wtedy około 6 średnich pensji, jeśli nie więcej. Czyli teraz powiedzmy około 20-30 tyś złotych. Ale na magnetofon nie było mnie stać. Pozdrowienia dla autora, ciekawa historia.

[@ShigeruMarioMiyamoto]

Strasznie ciekawe są odcinki z tej serii.

[@chmielo77]

Pełen szacunek dla Pana Rafała za jego cegiełke dla polskiego game devu. Składam też podziękowania dla Szafy z grami za trud włożony w przygotowanie materiałów dzięki którym ludzie tacy jak ja (rocznik 81), którzy przezywali te czasy za dzieciaka moga teraz wiecej zrozumiec. Z przyroscia widze jak bardzo niedoceniony jest ten kanał...

[@eigenzeit]

Dla uzupełnienia polecam przeczytać wywiad z 2007r. z Tomaszem Sadzą - do znalezienia na atarionline (youtube kasuje automatycznie linki w komentarzach - co za bezsens...) Ciekawa jest zwłaszcza wzmianka o współpracy z wydawcami. O Mirage'u słyszałem w różnych wywiadach z ostatnich lat bardzo pozytywne opinie o tym, jak traktowali młodych twórców, tymczasem pan Tomasz ma nieco inne wspomnienia.

[@deejayremix]

Muzyka z gry Sen to dla mnie mistrzostwo.

[@painkillergko]

Tytuły gier poproszę;) i oczywiście oglądam dalej! :D

[@nowy80Retro]

Lubię strategię, a Cywilizacja była całkiem sympatyczną grą. Pamiętam zdobywanie baz przeciwników, produkcje czołgów czy ograniczone możliwości mobilne jednostek w zależności od ukształtowania terenu. Sztuczna inteligencja była całkiem dobra. Jeśli to pierwsze podejście do tematu, to wyszło bardzo sympatycznie. Ciekawy fragment z oceną możliwości programowania procesora Motoroli w odniesieniu do PC. Ciekawa droga programisty, bardzo naturalna. Amiga była idealnym rozwinięciem małego Atari. Pozdrawiam serdecznie

[@rafalmariuszwojcik]

Witam, kolejny przykład pozytywnej oceny rozgrywki sterowanej przez komputer. Osoby testujące też twierdziły że jest całkiem fajnie, co wprawiało mnie w niemałe zakłopotanie 😊. Możliwe że posiadamy naturalną skłonność do dostrzegania inteligencji w zachowaniu obiektów, zjawisk. W rzeczywistości jest ona po stronie obserwatora. Pozdrawiam.

[@Robert99zxcv]

@@rafalmariuszwojcik dzisiaj sztuczna inteligencja w grach jest dopiero mocno pchnięta w niemożliwe do przodu z tą różnicą że Pan pracował sam a taki Rockstar jak zrobił przeskok z GTA SA do GTA IV "to było coś" w SA policja widziała przez ściany a w IV to było realistyczne i nawet prosty murek jako osłona miał znaczenie 🙂 dawne gry i dawne czasy były bardzo ciężkie a same gry były niesamowicie trudne do ukończenia 👍🏻 dobrze że Pan zostawia po sobie ślad w Internecie bo niestety skromność całkowita mija się kompletnie z sensem jeżeli nie ma śladu w Internecie to nie ma informacji o tym że Pan "włożył pracę" w branżę a poza tym dobrze jest wiedzieć że są/byli tacy Polacy nie żebym lubił Polaków po prostu trzymam się tego co lubię a lubię branżę związaną z grami 👍🏻 dam Panu SUBA na YT 🤗

[@eigenzeit]

@@rafalmariuszwojcik Cywilizacje kupiłem w tamtych czasach oryginalną i sporo w nią grałem. Pamiętam jednak, że z czasem rozgrywka się psuła, był jakiś bug, nie pamiętam dokładnie, ale na forach ludzie piszą, że się zawieszała i/lub pojawiały się różne losowe elementy np. ziemia na środku oceanu, jakieś statki na lądzie. Nie wiem czy czasem po zapisie stanu gry to się nie działo. Muszę odpalić i sprawdzić (dyskietkę i Atari mam do dziś :) [EDIT:] Ktoś napisał i mi się przypomniało, że tak właśnie było: "np. z jednostki piechoty nagle robił się czołg. Problem był gdy samolot leciał nad morzem i zmienił się nagle w piechotę, bo jednostki nie dało się poruszyć"

[@rafalmariuszwojcik]

@@eigenzeit Witam, tak w programie był błąd. Polegał on na tym, że bloki pamięci pozostałe po zniszczonych jednostkach nie były odpowiednio resetowane, co powodowało po pewnym czasie tego typu efekty. Błąd dosyć szybko wyłapałem i poprawiłem. Prawdopodobnie jakaś część sprzedanych kopii jeszcze go zawierała. Niestety nie wiem czy wydawca odpowiednio szybko wdrożył poprawioną wersje.

[@eigenzeit]

@@rafalmariuszwojcik Bardzo dziękuję za odpowiedź :) I to jest świetna wiadomość! Zakładam, że któraś z wersji krążących w sieci jest tą poprawioną. Pozdrawiam!

[@vicek83]

Oj, odkupiłbym od Rafała Wójcika edycję pudełkową Nocy! Nie chcę być hipokrytą, przyznaję, w recenzji ostro tę grę potraktowałem (mam nadzieję, że p. Rafał jej nie widział), niemniej jest to tytuł, do którego mam niewytłumaczalny sentyment, w końcu przeszedłem go chyba cztery razy. Popełniłem też kiedyś na pewnym przygodówkowym forum żart prima aprilisowy poświęcony grze :) Sam materiał jak zwykle ciekawy, Rafał okazał się interesującym rozmówcą. Szkoda, że nie dane mu było dokończyć horroru z elementami detektywistycznymi. Grałbym! Byłoby świetnie, gdyby udało się upublicznić jakieś materiały z niedokończonej gry - na przykład screeny, zarys scenariusza, itp.

[@rafalmariuszwojcik]

Nie jest na sprzedaż :). Niestety nic się nie zachowało (dotyczy to wszystkich projektów). Wrogiem archiwów są przeprowadzki i chwile słabości.

[@Mariusz_Wlodarczyk]

16:13 Amiga 600 wyszła w 1992 roku ale z tego co pamiętam to nie była wtedy traktowana jak nowinka tylko raczej "odgrzewany kotlet". Przede wszystkim dlatego, że poza systemem operacyjnym (2.0) i nieistotnymi różnicami w układzie graficznym miała dokładnie te same możliwości co Amiga 500 z 1987. No i w tym samym roku wyszły modele 1200 i 4000, które wreszcie w istotny sposób pchnęły do przodu układy graficzne. Nie mówię, że sześćsetka była bez sensu, bo była ciekawym odświeżeniem (mniejsza, nowy system, PCMCIA, płyta główna wykonana w nowocześniejszej technologii). Ale jednak powtarzanie w 1992 technologii dostępnej w sklepach w 1985 (A1000) było trochę przesadą ze strony Commodore.

[@rafalmariuszwojcik]

Tak to prawda, A600 nie była super nowoczesnym sprzętem. Ja zapamiętałem ją taką ze względu na okoliczności zakupu. Jak już wspomniałam za spodziewane wynagrodzenie ze sprzedaży gry „Upiór” planowałem zakup Amigi 500 (model sprawdzony i posiadany przez moich znajomych). W czasie wizyty w L.K. AVALON wspomniałem o moich planach i zaproponowano mi w rozliczeniu nowy model A600 który akurat posiadali do sprzedania (oczywiście fabrycznie nowy). Asertywności nauczyłem się dopiero po 40-ce 😊, chcąc nie chcąc zainteresowałem się ofertą. Komputer był akurat oglądany przez małą grupkę pracowników i byli wyraźnie zmartwieni faktem że muszą ją spakować i oddać, widocznie ciekawość nie została jeszcze zaspokojona 😊. W ten sposób stałem się posiadaczem nowiutkiej A600 z digitizerem dźwięku w komplecie. Oczywiści po powrocie do domu, znajomi amigowcy wręcz rzucili się na mnie z totalną krytyką, że ten model nie jest w 100% zgodny z A500 i do tego nienaprawialny. W praktyce nie zaobserwowałem nigdy problemów. Mój „wybór” okazał się bardzo dobry. Na biurku musiałem zmieścić Atari, magnetofon, telewizor do Atari, Amigę, monitor do Amigi no i jakieś miejsce na pracę z książkami, zeszytami itp., mały rozmiar A600 bardzo pomógł. Dodatkowo 1MB standardowej pamięci RAM plus rozszerzenie 1MB dawało duży komfort pracy. Bardzo polubiłem ten komputer, niestety sprzedałem po zakupie PC, czego do dziś żałuje.

[@Robert99zxcv]

dla mnie grafika 3D to też "szok" czasami odczuwam nie mały zachwyt kiedy już coś mi się uda 🙂 nikomu to się nie podoba ale mi tak chociaż wiem że mój mózg fałszuje ocenę to i tak jakaś radość jest a czasami nawet duża 👍🏻

[@Artur-vh3nk]

Armatka z gry "Noc" zrobiona z książki o programie 3D Max. Wiem, bo sam robiłem taką samą :)

[@djaccount5458]

W grze sen była na dyskietce ukryta animacja rycerza machającego kolczugą albo medalionem, ciekawe jaka była tego historia.

[@lg.bus114-Mario.]

Iife legend :)

[@painkillergko]

Leci subskrybcja :)

[@Mariusz_Wlodarczyk]

32:36 Dziwne, że dopiero na PC Rafał wpadł na programy do 3D. Z tego co pamiętam niemal wszyscy znajomi Amigowcy coś próbowali robić (a na pewno słyszeli) w licznych, dostępnych w pierwszej połowie lat 90 na Amigę, programów do grafiki 3D: Real3D, Imagine, Maxon Cinema 4D, LightWave3D. Właściwie NewTek, LightWave3D to był wręcz symbol Amigi. Wszyscy podniecaliśmy się tym, że jakieś elementy filmów (Terminator, serial Robocop, Titanic, Park Jurajski) były robione na Amigach. Na party nawet w pierwszej połowie lat 90 wystawiano sporo renderingów robionych na Amigach.

[@rafalmariuszwojcik]

Witam, Oczywiście słyszałem o tych programach, ale nigdy się tym bliżej nie zainteresowałem (co z pewnością było sporym błędem). Dla mnie Amiga to było takie małe Atari marzeń (pozbawione tych irytujących ograniczeń w ilości kolorów i duszków [ang. sprite]). Z tego względu na Amidze stworzyłem sobie komfortowe środowisko pracy będące kontynuacją Atari. Deluxe Paint jako zamiennik Fun With Art, ASM-One w miejsce MAC/65 i najważniejsze - stacja dyskietek zamiast magnetofonu przerobionego na turbo. Do tego rozszerzenie pamięci do 2MB, czego chcieć więcej... :)

[@Mariusz_Wlodarczyk]

@@rafalmariuszwojcik Wszystkie swoje produkcje dla Atari tworzyłeś mając tylko magnetofon (turbo)? Nigdy nie kupiłeś stacji dysków do Atari?

[@rafalmariuszwojcik]

@@Mariusz_Wlodarczyk Tak, zgadza się. Miałem krótki epizod ze stacja dysków LDW 2000, zakupiłem używaną na giełdzie już po wydaniu Cywilizacji. Jednak po kilku dniach radości sprzęt padł i po kilkutygodniowym pobycie w serwisie został uznany za nie do uratowania. Niestety sprzedawcy już nie udało mi się spotkać 😊.

[@Mariusz_Wlodarczyk]

@@rafalmariuszwojcik Nooo to szacunek wielki! Jestem pełen podziwu. Magnetofon (nawet turbo) to był koszmar w stosunku do stacji dysków. Tak samo jak w Amidze koszmarem są dyskietki w porównaniu z dyskiem twardym. 😃 Strasznie pechowo z tą stacją dysków. W latach 1990-94 chciałem mieć stację dysków do Atari tak bardzo, że trudno mi to pragnienie porównać do czegokolwiek późniejszego w życiu. 😃 Gdybym wreszcie ją kupił i przytrafiło się to co Tobie to bym się załamał...

[@Mariusz_Wlodarczyk]

@@pioart6046 U mnie „na podwórku” kilka osób bawiło się LightWave. Było to nieco później, bo w latach 1994-96 ale każdy miał jakieś 030, 040, a 2 osoby 060. Gdy wyszło Apollo 1240 to u nas prawie każdy kto został przy Amidze kupował tę kartę, bo była znacznie szybsza niż 030, miała FPU, a nie kosztowała aż tak chorych pieniędzy jak 060. Zresztą wystarczy popatrzeć na prace wystawiane w ray-compo na polskich party z 2 połowy lat 90. Większość to był LightWave 3, później 5. Do tego nie trzeba było mieć Video Toastera. LightWave3D wcześnie się odłączył od tego zestawu stając się niezależnym programem. Co do A4000 to się zgodzę. W naszym środowisku była tylko jedna i to taka bieda-wersja z 030.

[@plrc4593]

No wreszcie nowy odcinek :D Ale kiedy dasz wywiady z twórcami Polan i Soldata? ;/

[@Szafazgrami]

Wywiad z twórcą Polan jest mega długi, Myślę, że będzie miał gdzieś około dwóch godzin, więc na będzie szedł gdzieś na samym końcu.

[@plrc4593]

@@Szafazgrami :O Ale co ma jedno z drugim wspólnego? :P Podzielisz go na kilka części? Myślisz, że uda Ci się "upolować" twórcę Soldata?

[@plrc4593]

Podziwiam gościa i wszystkich innych, którzy byli w stanie zrobić jakieś grywalne gry w assemblerze. Jak dla mnie pisanie gry nieobiektowo (np. w C) graniczy z masochizmem, a co dopiero pisanie jej w assemblerze... przeraża mnie sam widok assemblera.

[@Po4to]

Coś w tym jest, że ograniczenia techniczne budzą w człowieku inwencję. A czy po rezygnacji z 3D Studio nie kusiło Pana w stronę silników 3D?

[@rafalmariuszwojcik]

Po rezygnacji z ostatniego projektu rozpocząłem naukę programowania pod Windows. To już jest trochę inna rzeczywistość, czasy sam na sam z procesorem i układami graficznymi skończyły się. Nie miałem dość czasu na temat 3D w czasie rzeczywistym.

[@eigenzeit]

@@rafalmariuszwojcik właśnie brakowało mi zakończenia w tym świetnym skąd inąd wywiadzie. Informacji o tym jak dalej potoczyła się Pana kariera, w czym Pan programował - turbo pascal pod Dos czy od razu Delphi albo Visual Basic pod Windows, a może jakiś C/C++? I w jakim środowisku programistycznym powstał Sen?

[@rafalmariuszwojcik]

@@eigenzeit Kurs Turbo Pascal dla DOS zaliczyłem jeszcze w technikum i w tym narzędziu powstała moja praca dyplomowa. Jak już wspomniałem po rezygnacji z pomysłu ostatniej gry zainteresowałem się programowaniem pod Windows. Właściwie to ta ostatnia gra maiła być pisana w Borland C++ dla Windows, utworzyłem wtedy szkielet aplikacji z wykorzystaniem API Win32. Jednak prawdziwym krokiem naprzód był Delphi 1 (wydany o ile dobrze pamiętam w 1995 roku). Wtedy do było rewolucyjne narzędzie, z tym środowiskiem związałem się na długo. Niestety Delphi nie spełnia już dzisiejszych wymagań, moim zdaniem jego powolny upadek rozpoczął się po wersji 7. Od ponad 10 lat moim głównym środowiskiem pracy jest Visual Studio i C#. Gra Sen została napisana w Borland C++ 3.1.

[@plrc4593]

21:37 - o kuhwa...

[@Mariusz_Wlodarczyk]

26:24 Giełda może w bezpośredni sposób nie rzutowała na zarobki za towrzenie gier w postaci jednorazowego honorarium. Ale pośrednio jak najbardziej rzutowała. Gdyby nie piractwo to sprzedaż byłaby większa i Avalon/ASF/Mirage byłyby w stanie zapłacić większe honorarium. Oczywiście wszyscy wiemy, że to teoria i utopia, bo w tamtych warunkach inaczej nie mogło być. :)

[@rafalmariuszwojcik]

Giełda komputerowa i ludzie wokół niej skupieni były w tamtym czasie dla mnie jak Internet, źródło nowości, ciekawych spotkań i dyskusji. Myślę że bez tego zdobywanie wiedzy byłoby dużo trudniejsze o ile nie niemożliwe. Do pisania gier nie podchodziłem biznesowo. Sam fakt możliwości zarobienia jakiś pieniędzy był dla mnie zaskoczeniem po ukończeniu Adax. Później wystarczyła możliwość zarobienia na nowy komputer i peryferia. Nie wyobrażam sobie tamtych lat bez giełdy komputerowej.

[@Mariusz_Wlodarczyk]

@Kodak Retinette 022 Świat bez Microsoftu? To akurat byłaby najpiękniejsza wersja wydarzeń. 😃 Nie przeżylibyśmy ponad 10-letniego cofnięcia w rozwoju systemów operacyjnych. Aż trudno uwierzyć jak piękny mógłby być świat...

[@konradszkudlarek]

Panie Mariuszu, przepraszam że tak wyskakuje z symbolicznej dvupu ale czy jest gdzieś tam maleńka nadzieja na współczesny port Pechowego Prezentu ? Np na natywny port dla MorphoOS lub MacOS ? Z góry dziękuje za odp.

[@Szafazgrami]

To byłby czad!

[@Mariusz_Wlodarczyk]

@@konradszkudlarek Gra działa bez problemu na wszystkich emulatorach (na macOS) i trochę nie byłoby sensu tego przepisywać z tego Basica do czegoś dzisiejszego. Zdecydowanie wolę robić coś nowego i od dawna robię (powstaje równocześnie na MorphOS i macOS ale później pewnie zmuszę się do portów na inne systemy). Gra to taka bardzo prosta mini-strategia 3D czasu rzeczywistego dziejąca się na kuli (planecie). Głowa mnie już boli wielomiesięcznego myślenia we współrzędnych sferycznych. 😃

[@Robert99zxcv]

Pan coś mówi o czasie renderowania 😂😂😂😂🤣🤣 przykro mi 😥 ale to trochę dla mnie śmiech bo dzisiejszy domowy komputer jest lepszy niż dawna farma renderująca ❤❤❤ jest to ważna informacja for me 👍🏻

[@silver3536]

grałem w adaxa, pamietam że dość spore wrażenie na mnie zrobila uginajaca sie podłoga. Także statyczne elementy gry były większe niż w misji i bardziej cieszyły oko. Upiór - duże ruchome postacie to było spore zaskoczenie, na tym gra wyraźnie się odróżniała się od innych gra z grafiką renderowaną 3D studio - te lokacje wyglądają naprawdę nieźle, jak na tamte czasy rok 1996 to dość imponujące jak na polską produkcję zrobioną przez bardzo małą grupkę osób.