124 Rusowie: jak Szwedzi stali się Słowianami

Рет қаралды 5,601

Gościwit Malinowski - podcast INTERPRETACJE

Күн бұрын

Пікірлер: 177

@longinzaczek5857 Ай бұрын

Dziękuję, bardzo pouczające, bo jest to jeden z przykładów na którym możemy obserwować stopnie postępującej slawizacji czy szerzej rozpuszczenia się kulturowego niewielkiej grupy etnicznej w masie autochtonów.

@paskaziemia5347 Ай бұрын

Z drugiej strony wydawać się może, że wpływ Waregów na kulturę ruską był dosyć niski, w porównaniu z wpływem Normanów na kulturę Angielską.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@paskaziemia5347 bez porównania; Normanowie narzucili swój język Anglosasom, aż do XV wieku francuski był głównym językiem w Anglii, a angielski się niesamowicie zmienił w tych latach, tempo zmian w tym języku bylo nadzwyczajne

@longinzaczek5857 Ай бұрын

@@paskaziemia5347 Ruś zostala raczej zjednoczona przez Waregów niż podbita. Natomiast Anglia została podbita przez Normanów, co wymuszało izolację kulturową władców od poddanych (co zapobiegło szybkiej asymilacji Normanów). Dodatkowo zadziałał czynnik importu wzorów kulturalnych z Francji. Normanowie nie działali tylko własną siłą, ale byli niejako pasem transmisyjnym kultury francuskiej.

@janmos5178 Ай бұрын

@@longinzaczek5857 I paradoksalnie bez podboju w mniejszym stopniu ale wpłynęli na historię i nie tylko Szkocji. A z podbojem to i Irlandii tyle że tam od końc XIII wieku zaczęli się w większości celtyzować.

@tomaszwesoowskifromlechist6222 Ай бұрын

Tak @@gosciwit_malinowskiTylko najpierw Danowie czy Norwegowie stali się Normanami pod wpływem kultury frankońskiej.

@SiarzewskiSiara Ай бұрын

Dla mnie bomba 🎉😅 Zresztą jak prawie każdy materiał od Pana :)

@witoldptak7767 Ай бұрын

Dziękuję bardzo za kolejne ciekawe wykłady, za ten bieżący i za ten poprzedni, o zielonej Saharze, o początku Semitów. Jako czynny zawodowo geograf gratuluję ogromu wiedzy przyrodniczej i geograficznej, zwłaszcza podczas poprzedniego wykładu, odnośnie zmian klimatycznych. Bardzo się cieszę i dziękuję również, że Pan Profesor tyle miejsca poświęcił pochodzeniu imion u naszych wschodnich sąsiadów. Niektóre z tych imion (jak Igor) są popularne również w Polsce, a wśród Ukraińców często pojawia się imię Hlib (czyli chyba Gleb). Osobiście się spotkałem ze śmiałą teorią, że nawet imię Władymir (po polsku Włodzimierz, czyli władający pokojem lub światem) jest tak naprawdę wersją skandynawskiego imienia Waldemar. Dla mnie jest to raczej karkołomne, bo oba człony, i "włady" i "mir" są raczej typowo słowiańskie. Pozdrawiam, miłego weekendu życzę!

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Tak, oczywiście Hlib to ukraińska wymowa dawnego Gleb.

@martajk7465 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowskico do Hliba czy Gleba to ciekawe co z nazwą chlib. Bo chlib (rusińsku czy łemkowsku) to jest chleb po polsku - pisownia jest raczej inna.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@martajk7465 nic wspólnego chlib ma zupełnie inną spółgłoskę na początku

@martajk7465 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski wiem, że nie ma, bo to znaczy co innego, w nasłuchu może byłoby to samo.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@martajk7465 bo dziś w polskim nie rozrózniany h i ch; a jeszcze 100 lat temu umieliśmy i nie było problemu z ortografią

@shaggrath Ай бұрын

Dziękujemy.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Dziękuję

@Lemiod Ай бұрын

Pozdrawiam.... :)

@lahaine7000 Ай бұрын

17:00 co na mapie po prawej oznaczone jest jako Mikulicze?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Mikulczyce to Mikulčice na Morawach

@paskaziemia5347 Ай бұрын

Jak się Pan ustosunkuje do teorii Roryka z Dorestad, który miał być tym ruskim Rurykiem?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Trudno to zweryfikować. Czas życia obu się zgadza, ale szczegóły, jakie wiemy o Ruryku nowogrodzkim są zupełnie inne niż o Ruryku Duńczyku. Oczywiście te szczegóły są brane z tradycji rodowej, mogą być zniekształcone, jednak ekspansja na Rusi była raczej domeną Szwedów i nie wiem, czy pozwolono by na taki sukces duńskiemu wikingowi w samym serce szwedzkiej sieci handlowej.

@nuuskamuikkunen407 Ай бұрын

Uwielbiam ten kanał. Chyba jeden z nielicznych który "łykam" w całości. Ale ilość reklam trochę jednak przeszkadza...

@sywu111 Ай бұрын

Daj zarobić autorowi na reklamach; pan Gosciwit zrobił materiał o wikingach że Szwecji, to i YT wrzucil kupę reklam😅

@marcinjackowski8898 25 күн бұрын

20:00 ; Pochowali tego Warega ze słoikiem po musztardzie? Czyżby to najstarsze świadectwo ruskiej tradycji picia wódki ze szklanek po musztardzie? xD

@gosciwit_malinowski 25 күн бұрын

amulet to amulet :)

@witoldptak7767 Ай бұрын

Po wysłuchaniu wykładu następująca myśl chodzi mi po głowie: czy jest istnieje możliwość, że również wyjazd "Słowianie" pochodzi od "swojaków"? Czy można sobie wyobrazić następujące przemiany fonetyczne: Swojacy - Swojanie - Słojanie - Słowianie? Może też wyraz "słowo" to też coś zrozumiałego tylko dla swojaka? Z góry dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam !

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Nie ma takiej możliwości, gdyż w języku słowiańskim istnieją dwa osobne wyrazy: svoj i slovo, to są wyrazy odmienne fonetycznie i nie ma żadnego fonetycznego uzasadnienia, żeby Słowianie we wszystkich innych przypadkach zachowali svoj, a tylko w przypadku swojej własnej nazwy, zaczęli to przekręcać tak że upodobniło się do innego wyrazu slovanie

@ilcattivo13 Ай бұрын

Dziękuję. Czy jest szansa na wykład o językach używanych w początkach litewskiej państwowości i jak to się zmieniało z czasem, do Unii?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Jeśli chodzi o początki Litwy to właściwie trzeba by mówić wyłącznie o języku ruskim, języki bałtyckie znamy tylko z onomastyki. Do tego jeszcze dolnoniemiecki Krzyżaków i kolonistów niemieckich na Litwie oraz kipczacki Tatarów i innych nacji na wschodzie - Karaimów, Ormian, Krymczaków.

@ilcattivo13 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski Czyli pierwsze ich zapisy były dokonywane w ruskim/staroruskim? Dopytuję, bo kiedyś w Wilnie miałem okazję przysłuchiwać się rozmowie Litwina (redaktora z ichniej TV) i Polaka, o początkach Litwy, i mocno mi się nie kleiło to, co ten Litwin mówił. Ale że specjalistą w temacie nie jestem, to się nie włączałem z wątpliwościami :)

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@ilcattivo13 tak, po rusku, po litewsku pierwszy tekst z 1503 r.

@czarnypiotrus6975 Ай бұрын

😊

@PLkamil1982 Ай бұрын

Panie Profesorze, czy w jezyku polskim sa jakie kolwiek "skandynawizmy", ktore mialyby zrodla we wczesnosredniowiecznych kontaktach Polan/Lechitow z Waregami? Czy wyraz "droga" ma cos wspolnego z czasownikiem å drag/drog w znaczeniu przemieszczenia (się)?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Nie słyszałem, żeby ktoś badał akurat zapożyczenia nordyckie w polskim. Zasadniczo bada się germańskie i niektóre z nich mają konotacje raczej nordyckie niż niemieckie. Dopiero dla epoki nowożytnej wyróżnia się już konkretne zapożyczenia ze skandynawskich. Ale w porównaniu z zapozyczeniami gockimi czy wysokoniemieckimi, to nordyckie są niezwykle rzadkie w polskim, jak i w słowiańskich, może poza ruskim. Droga to słowiańskie, od dorg.

@jarosawprzewoka9271 Ай бұрын

@namevorname1221 Ай бұрын

Turbosłowiaństwo zamilkło wymownie, analogicznie pyszałki nordyckie chyba by też ograniczyli antyruskie mowy nienawiści, po tym podkastcie

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

To jakby dwie strony tego samego medalu :)

@markegirski7498 Ай бұрын

Chyba masz na myśli volksdojczów bo nordycki to od NORDA=NARÓD

@KwiatPietruszki Ай бұрын

Ciekawe , jak nasi oddaleni w czasie następcy będą odczytywać nasze spory na temat "w czy na Ukrainie" - co sobie pomyślą i czy to ich w ogóle zaciekawi. A może tylko dzięki tym sporom zapiszemy się w ich świadomości? 🤔

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Jeśli wygra opcja "w Ukrainie" to obawiam się, że nie będzie naszych następców, tylko następcy kogoś innego u nas :) ale ci mogą się nami akurat interesować, w końcu ludzie czasem są ciekawi, kto tu mieszkał wcześniej :)

@janmos5178 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski Raczej nie wygra. Urwie co najwyżej kawałek terytorium.

@KwiatPietruszki Ай бұрын

A jak się ma Prusy do rusy?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Prusy tworzą rym do Rusy i to wszystko.

@janmos5178 Ай бұрын

Swoją drogą podrzucę pomysł na nowe tematy. Może coś o trójjęzyczności Szkocji oraz częściowej anglicyzacji językowej pozostałych Celtów Brytyjskich.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Z tymi Celtami brytyjskimi to jest w ogóle spór, czy się zanglicyzowali, czyli jednak uciekli na zachód, do Walii

@janmos5178 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski Zgoda. Ale tu też można podpiąć historię Walii językową. O Irlandii mogło by też coś być.

@inialny Ай бұрын

Genetyka wskazuje na inną logiczną kolejność. Najpierw Słowianie (R1a) osiedlili się w Szwecji, przyłączając się do Nordyków (I1), a następnie wrócili na te tereny (Ruś), skąd ich przodkowie wyszli, w roli przywódców. Ciekawe że Lew Tołstoj, pisarz o nierosyjskich poglądach na życie, miał "szwedzki" chromosom Y, czyli I1.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Szwedzi mają bardzo wiele genetycznie wspólnego ze Słowianami, więcej niż inni Skandynawowie, tylko że nie ma śladu po jakiejś zorganizowanej ekspansji Słowian do Szwecji; są nawet dowody wpływu Hunów w Szwecji, ale Słowian niestety nie jako zbiorowości

@bartpepe3664 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowskipodejrzewam że raczej było tak że tamtejsi wikingowie brali Słowian do służby i Słowianki za żony i przez to taki duży wpływ genów słowiańskich a nie jakaś ekspansja.

@almankiewicz6324 Ай бұрын

A potem Słowianie osiedlili się na Marsie

@tomaszwesoowskifromlechist6222 Ай бұрын

Nie wiemy czy aby być może już o wiele prędzej w 7 wieku były rozliczne kontakty z Polabiem,a następnie Pomorzem i Wielkopolską.Raczej bym widział kontakty pomiędzy Danami i Słowianami.Polabianie byli wizualnie wręcz jak skandynawskie ludy.Czy aby mamy pewność czy byli monojezyczni.Zakladam istnienie czegoś na miarę lingue baltica

@TheSoqu Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski wadomo nomgnolowie nawert ale nie slowianieno jak to xddi

@markegirski7498 Ай бұрын

Doszedłem skąd się wzięło NARBONE.BONA to kobieta i powstała z (G=Ż) ENA.Pierwszy element NA to własciwie MA bo napisano że nazywało się Marsa ale też Nadhena gdzie DH to może być uproszczenie DZ Koncowa nazwa to MARŻENA.Podobne to jest do KARTAGINY z której mamy KATARZYNE.

@janmos5178 Ай бұрын

To doszedłeś. Ale to nie masz racji.

@rochkowalski3547 Ай бұрын

Czekamy na wykład - Jak Słowianie/Serbowie stali się Szwedami. Podobno powoli ta prawda dociera do Skandynawów.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

To może zamiast wykładu wywiad ze Zlatanem :)

@rochkowalski3547 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski nie wiem czy będzie miał namiar na prof Kliosova

@janmos5178 Ай бұрын

@@rochkowalski3547 Tego co niby dowodzi że rodzaj ludzki wyewoluował w północnej Rosji?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@rochkowalski3547 nie wiem czy aktywny, ale namiar jest aklyosov@comcast.net

@Wattershed93 Ай бұрын

Kliosov to pseudonaukowiec i samozwańczy genetyk.

@markegirski7498 Ай бұрын

Roden=RODAN =RODANIA(pierwotna nazwa rodziny) i z tego jest roDANIA.

@janmos5178 Ай бұрын

Nic nie jest.

@markegirski7498 Ай бұрын

Tylko że obecnie nie ma SWE SWÓJ w języku szwedzkim i niemieckim ale jest w języku polskim więc to są słowa słowiańskie od których wzięła nazwę Szwecja.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

Tylko ta nazwa nie powtała obecnie, a 2000 lat temu

@markegirski7498 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski Oczywiście i jest do dziś używana.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@markegirski7498 to czy jest dziś używane jest zupełnie bez znaczenia

@markegirski7498 Ай бұрын

@@gosciwit_malinowski Ma znaczenie że jakieś słowo jest używane obecnie bo jest pewność że było używane dawniej.Jak nie jest słowo używane obecnie to nie ma żadnej pewności że było używane 2000 lat temu.Oczywiście że SWE SWÓJ to słowianskie słowa i były używane też na terenie obecnej Szwecji

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@markegirski7498 słowo używane dzisiaj mogło powstać 5 lat temu, nie ma żadnej pewności, że było używane kiedyś; każdy przypadek jest inny i każdy wymaga wiedzy źródłowej o danym słowie; sam fakt, że jakieś słowo jest używane dzisiaj ma znaczenie minimalne

@Trak-uk9yx Ай бұрын

Kultura wschodnich Słowian była tak atrakcyjna dla germańskich przybyszów ze Szwecji, że Waregowie natychmiast przejęli miejscową kulturę i zwyczaje stając się Słowianami

@janmos5178 Ай бұрын

Nie natychmiast ale stopniowo.

@heatwave7595 Ай бұрын

Przeważyła masa a nie kulturowa atrakcyjność, podobnie jak w przypadku turkojęzycznych Bułgarów. Za to ciekawe że Madziarzy zachowali swój dialekt. Kultura Słowian stała na niskim poziomie aż do czasu kontaktów z Bizancjum, Waregami, czy Niemcami. Na niektórych obszarach jest niska do tej pory.

@ciferusbux Ай бұрын

@@heatwave7595 robotny wołek dobromyślak wszędzie się przyda co innego kultuinteligent

@markegirski7498 Ай бұрын

Oto jak skołowianie tworzyli nazwy.To jest prosty sposób.Brali zdanie MA KOŁO lub MI(moje) KOŁA i czasem wkładali pomiędzy R lub nie i otrzymywali MARKOLO lub MIKOŁAj lub NIKOLA. Tak jest też z MAROKO SAMAROBRYWA.

@janmos5178 Ай бұрын

To byli prymitywni.

@Trak-uk9yx Ай бұрын

Najstarsze miasta Rosji... Kijów - 482r. Pierwsze wzmianki o takich miastach jak Smoleńsk, Murom, Rostów, Biełoziersk, pochodzą z 862 r. (kronika z Lavrentiev). Dalej. Nowogród Wielki (założony przed 862), Połock (przed 865), Psków (przed 903), Czernichów (przed 907), Uglicz (937), itd, itd. Zaś najstarsze pol. miasto Gniezno zostało założone dopiero przez Piastów w 941r. Polska to było zadupie.

@Trak-uk9yx Ай бұрын

Wschodni Słowianie wyprzedzali cywilizacyjnie polskich o wiele setek lat (Kijów powstał w 482r zaś najstarsze w P. Gniezno w 941r). Gdyby nie ruscy Polanie którzy pojawili się nad Wartą niosąc cywilizację to w tej czarnej dziurze gnilibyśmy kolejne wieki

@janmos5178 Ай бұрын

@@Trak-uk9yx Bujda i tej dziurze. Nie przyłączymy się do was po takich gadkach. I Kijów nie jest najstarszym miastem Rosji tylko Rusi. Tak jak Wenecja nie jest rzymskim miastem.

@javel476 Ай бұрын

Kijów nie leży w Rosji...

@javel476 Ай бұрын

Najstarsze miasto Polski - Kalisz - II w. n. e. Rosja to było zadupie

@Wattershed93 Ай бұрын

Najstarszym grodem piastowskim jest Giecz - przełom VIII/IX wieku.

@markegirski7498 Ай бұрын

Rus to od RASA

@janmos5178 Ай бұрын

Nie.

@javel476 Ай бұрын

Skąd ten pomysł?

@markegirski7498 Ай бұрын

@@javel476 To od czego pochodzi Rus?

@javel476 Ай бұрын

@@markegirski7498ale ja się tylko pytam skąd ten pomysł. Najbardziej prawdopodobna teoria skąd pochodzi słowo "rus" została opisana w filmie. Trochę dziwną teorię przedstawiłeś biorąc pod uwagę to że słowo "Rasa" nie ma pochodzenia słowiańskiego i początkowo odnosiło się jedynie do zwierząt

@markegirski7498 Ай бұрын

@@javel476 A dlaczego jest RAZ-RAS w znaczeniu jeden?Chyba nie przypadkowo dano dodatkową nazwę.jEDEN i RAS-RAZ.Rasa została wytworzona w EDENIE-RAJU.

@markegirski7498 Ай бұрын

Sztockholm też STOCÓLMA czyli STO KÓŁ MA

@janmos5178 Ай бұрын

Nie nie ma.

@niemamnicku1359 Ай бұрын

A mi w badaniu DNA wyszlo ze mam trochę z północnej Szwecji. Nie wiem jakim cudem. Swoje drzewo znam do 1781 roku.

@Johnny3Batony Ай бұрын

Potop. Trochę sobie poużywali Szwedzi w tamtych czasach. A tak poważnie, to pewnie jakaś domieszka Bałtycka i tyle. Ludy mieszkające wokół Bałtyku są ze sobą blisko spokrewnione.

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

nie tylko potop, wojna północna Karola XII, wtedy Szwedzi byli dużo dłużej w Polsce i wchodzili w przyjaźniejsze relacje przynajmniej ze zwolennikami Stanisława Leszczyńskiego; ale oczywiście indywidualnie to mógł być zupełnie inny przypadek

@janmos5178 Ай бұрын

A jak znalazł się w Polsce Samuel Linde?

@gosciwit_malinowski Ай бұрын

@@janmos5178 urodził się w Toruniu :) to jego ojciec był Szwedem, mieszczaninem, choć podobno rodzina związana z Toruniem już od połowy XVI wieku

@longinzaczek5857 Ай бұрын

Było trochę szwedzkich jeńców po Potopie, którzy zostali osadzeni w Polsce i z czasem się spolonizowali - to jest najbardziej prawdopodobne źródle szwedzkich genów. Ponieważ byli to zazwyczaj szeregowi żołnierze - szwedzcy wolni chłopi, zostali osadzeni jako chłopi punktowo w polskim otoczeniu, co ułatwiało asymilację. Na Mazowszu śladem po tym są niektóre nazwiska "Szwed, Parol" (od "wzięcia do niewoli na na parol") lub miejscowości takie jak Szwedy Ale źródeł szwedzkich genów jest kilka.