SƠ LƯỢC TIỂU SỬ HÒA THƯỢNG THÍCH THIỆN QUANG (1895-1953)

Hòa thượng Thích Thiện Quang, pháp húy Hồng Xứng, là đệ tử của Tổ Chí Thiền - Như Hiển (1861-1933), tiếp nối dòng Lâm Tế Gia Phổ đời thứ 40. Ngài là bổn sư của Đại lão Hòa thượng Thích Trí Tịnh (1917-1014), Đệ nhị Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN.
Hòa thượng thế danh Nguyễn Văn Xứng, sinh năm 1895 tại Vồng Keo, nay là ấp Tân Thuận, xã Tân Bình, huyện Mõ Cày, tỉnh Bến Tre.
Lớn lên trong hoàn cảnh đất nước bị người Pháp đô hộ, thấm thía nỗi thống khổ của người dân nô lệ, ngài đã âm thầm cùng bạn bè luyện tập võ nghệ, sau gia nhập tổ chức Thiên Địa hội, tiền thân là tổ chức phản Thanh phục Minh của Trung Hoa - vì bị đàn áp xua đuổi nên đã tị nạn sang Việt Nam và lâu ngày Việt hóa thành tổ chức chống Pháp.
Bấy giờ, những gia đình khá giả thường bị người Pháp buộc phải tham gia làm việc trong Ban Hương chức Hội tề, gia đình ngài cũng không ngoại lệ.
Cha ngài làm Hương cả, tục gọi là Cả Chiếu. Bản thân ngài làm Phó Hương quản, vì vậy mãi đến năm 24 tuổi sau khi gia đình thúc ép nhiều lần, ngài mới lập gia đình, có được hai người con (một trai, một gái).
Lập gia đình chưa được bao lâu, ngài sanh bịnh, thuốc men khắp nơi không hết. Một hôm có vị sư cùng quê tu trên núi Két (Thất Sơn) về thăm, khi gặp ngài vị sư bảo: “Muốn hết bệnh, lên núi sư giúp.”
Năm 1918, tổ chức Thiên Địa hội bị lộ nên thành viên bị bắt rất nhiều, tuy nhiên mật thám chưa lần được ra ngài.
Một hôm trong làng có việc, Hương quản đánh mỏ triệu tập dân chúng, ngài đang ăn cơm nên ra trễ, ông Hương quản bắt lỗi và sẵn cầm dùi nên đánh luôn ngài. Ngài giật dùi đánh lại xong bỏ về. Sự việc xảy ra như giọt nước cuối cùng làm tràn ly, ngay hôm đó ngài vội thu xếp gia đình, khăn gói lên đường hướng về Thất Sơn, Châu Đốc lánh thân.
....
Nam-mô Vạn Linh đường thượng, tự Lâm Tế Gia Phổ, Tứ Thập thế, thượng Thiện hạ Quang, húy Hồng Xứng, Nguyễn Công Hòa thượng Giác linh thùy từ chứng giám.